Syły trutow přećiwo Ukrainje

Mittwoch, 11. Juni 2025 geschrieben von:
Charkiw (dpa/SN). Při nowym masiwnym ruskim nadpadźe z trutami na ukrainske město Charkiw staj po informacijach medijow minjenu nóc dwaj ­wobydlerjej žiwjenje přisadźiłoj. Mjez 37 zranjenymi su tež pjeć dźěći, měšćanosta Ihor Terechow rozprawja. Hakle před dnjemi bě Ruska Charkiw raznje ze stami trutow a raketow nadběhowała. Po ukrainskich informacijach jednaše so wo 479 trutow. Fachowcy wo tym rozmysluja, hač je to reakcija Ruskeje na njedawny nadpad Ukrainy na wjacore ruske zepěranišća strategiskich bombowcow daloko w Ruskej. Moskwa wumjetuje Wulkej Britaniskej, zo bě za nadpady sobu zamołwita, dokelž njeby Ukraina tajke techniske wužadanje sama spjelnić móhła.

Pytaja za motiwom skućićela

Mittwoch, 11. Juni 2025 geschrieben von:

Graz (dpa/SN). Po amoku na šuli w Grazu su w Awstriskej dźensa wopory nje­skutka wopominali. W 10 hodź. ludźo po wšěm kraju pozastachu. Hižo wčera wječor běchu so w Grazu zhromadźili a žarowali.

W srjedźišću rozmyslowanjow steji motiw 21lětneho třělca. Tón bě wčera dopołdnja w šuli dźesać ludźi zatřělił a so po tym sam morił. Policija rěči wo sydom žónskich a třoch muskich woporach. Mjez nimi je pječa tež wučer.

21lětny skućićel je drje rozžohno­wanski list zawostajił. Přičiny amoka pak z njeho njewučitachu. Fachowcy maja ­lěta trajacy mobbing přećiwo mužej za hłownu přičinu móžneje wjećby.

Zwjazkowy kancler Christian Stocker (ÖVP) mjenowaše amok „narodnu ­tra­gediju“ a namołwješe wšitke politiske strony k towaršnostnej solidariće. ­Zwjazkowy prezident Alexander van ­der Bellen piše: „Dźensa a w ćežkich dnjach, kotrež hišće přińdu, naš kraj ­dopokazuje, zo je zhromadnosć naša ­sylna stronka.“

Škit na wšěch runinach

Mittwoch, 11. Juni 2025 geschrieben von:
Zaso raz su mjeńšiny přěhrali, nětko pak doskónčnje. Minority Safepack iniciatiwa, kotruž su wšelacy akterojo w lěće 2013 załožili – wona ničo wunjesła njeje. Europska unija njebudźe tež w přichodźe žane přidatne naprawy za škit mjeńšinow a regionalnych rěčow zawjesć. Tole je wosebje za nas Serbow špatny signal, wšako smy jedna z tych mjeńšinow, kotraž maćerny kraj nima. Tež swójski stat nimamy. Smy stajnje na škit a podpěru druhich statow pokazani. Implementěrowanje tajkeho škita tež na europskej runinje, to by našu prawnisku situaciju chětro polěpšiło. Nětko pak njeměli rezignować. Tole su tak abo tak podobnje tež zamołwići na wšelkich runinach zwuraznili. Je na času, zo sej škit našich prawow hišće wehementnišo wužadamy. Škit mjeńšinow je mjenujcy najlěpša pokazka na to, kak wažna je wjetšinje towaršnosće diwersita. EU wočiwidnje po wšěm zdaću nic, wšako by sej wšelakosć hewak krućišo do zakonika zapisała. Maximilian Gruber

Antisemitizmw Sakskej wšědny

Mittwoch, 11. Juni 2025 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Społnomócnjeny krajneho knježerstwa Thomas Feist, ma židowske žiwjenje w Sakskej po terorowym nadpadźe Hamas na Israel 2023 antisemitizma dla za wohrožene. Rozměr tajkich padow je so po zahajenju wójny w Gazaskim pasmje „widźomnje přiwótřił“, rěka w kóždolětnej rozprawje 2024. Nimo werbalnych a pisomnych njepřećelskich nadběhow přiběraja wohroženja a ćělne namócnosće. „Antisemitizm je trajace towaršnostne wohroženje.“

Njepřećelskosće měrja so po słowach Feista přećiwo wosobam, institucijam a symbolam a sahaja hač k namócnosćam přećiwo Židam a jich institucijam ale tež přećiwo ludźom, kotřiž so z nimi solidarizuja. Lěta 2024 su nimale wšědnje tajke njeskutki registrowali, najwjace na zjawnych zarjadowanjach we wulkich městach a na židowskich swjatkach. „Mjeza toho, štož so praji, so dale přesunje.“

Lěto židowskeje kultury „Tacheles 2026“ skića składnosć, židowske žiwjenje zeznać a zjawnje přistupnić, Feist rjekny. Knježerstwje wón zdobom doporuči, škit židowskeho žiwjenja jako statny zaměr do wustawy kraja zapisać.

Budyšin (CS/SN). Na wólbnych wječorach je wón před kamerami prezentny: Potom předstaja Jörg Schöneborn tele­wizijnym přihladowarjam wuslědki, zaběra so z prognozami a změnami wolerskeho zadźerženja. We wobłuku Budyskich narěčow dóstachu připosłucharjo minjeny pjatk w Budyskej cyrkwi swjateho Pětra dohlady za kulisami tutoho swěta ličbow. Kak nastawaja prognozy a wuličowanja wólbnych slědźerjo? Njejsu starši wolerjo we wjetšinje, hdyž slědźerjo w syći telefonuja, wšako komunikuja młodźi ludźo skerje ze šmóratkom? Na­jebać wšě problemy su fachowcy wólbneho slědźenja stajnje zaso hordźi na to, zo kónčne wuslědki wólbow lědma wot prognozow wotchileja.

To a tamne (11.06.25)

Mittwoch, 11. Juni 2025 geschrieben von:

Zhromadnje hudźić, spěwać a hudźbu aktiwnje dožiwić, je přewšo wunošne za derjeměće čłowjeka. Wědomostny pospyt při lětušich Drježdźanskich hudźbnych swjedźenskich dnjach je tute dopóznaće doraznje wobkrućił. Wobdźěleni probandźa mějachu wo wjele wyšu koncentraciju oxytocina, znaty jako hormon zbožownosće. Naměrjene mnóstwo hormona bě wyše hač při hubkowanju abo při splažnych aktiwitach.

Nawal zymy je w Južnej Africe nadróžny chaos zawinił. Sněh, wichor a zliwki blokowachu dróhi a zawinowachu zapławjenja a zesuwanje zemje. Wosebje potrjechene běchu wuchodne prowincy. W někotrych kónčinach mějachu telko sněha, zo njemóžachu ludźo wažne wobchadne zwiski wjace wužiwać. Zamołwići wukazachu za někotre gmejny druhi najwyši warnowanski schodźenk sněha dla.

Wojacy přećiwo demonstrantam

Dienstag, 10. Juni 2025 geschrieben von:

Prezident USA sćele dalšich narodnych gardistow do Los Angelesa

Los Angeles/Washington (dpa/SN). Zakitowanske ministerstwo USA mobilizuje na přikaz prezidenta USA Donalda Trumpa dalšich 2 000 wojakow narodneje gardy, zo bychu protesty přećiwo migraciskej politice USA w Los Angelesu podusyli. Tole je rěčnik Pentagona Sean Parnell připowědźił. Přisłušnikow narodneje gardy zwołaja do słužby, zo bychu migracisku politiku USA podpěrowali a sobudźěłaćerjam wotpowědneho zarjada zmóžnili, swoje nadawki „swěru“ spjelnjeć.

Minjeny čas běchu sobudźěłaćerjo ministerstwa za zapućowanje ICE tysacy ludźi zajeli, kotřiž bjez płaćiwych dokumentow w USA bydla, mjez nimi tež dźěći. Z městnami běchu potrjechenych na jich dźěłowym městnje zajeli a wotwjedli.

Kaliforniski guwerner Gavin Newsom, kotryž je poprawom za zwołanje narodneje gardy přisłušny, postupowanje Trumpa šwika: „Tule njeńdźe wo zjawnu wěstotu, ale wo to, ego strašneho prezidenta pěstować.“

Židźa dale a wohroženiši

Dienstag, 10. Juni 2025 geschrieben von:

Drježdźany (B/SN). Krajny zwjazk za přizjewjenje antisemitiskich njeskutkow (Rias) je 2024 w swojej lětnej bilancy 349 padow podał. To je stopnjowanje wo 82 procentow k předchadnemu lětu. „Naš zhromadny nadawk je židowske žiwjenje škitać a antisemitizmej so spřećiwjeć,“ praji zamołwity knježerstwa Thomas Feist. Dwě třećinje nadpadow a wěcnych škodow měrještej so přećiwo israelskemu statej a jeho wobydlerjam.

Wěnuje so tež Bohu

Mnichow (B/SN). Profesor Harald Lesch je wuznawacy protestant a moderator wědomostnych serialnych telewizijnych wusyłanjow kaž „Terra X“, „Leschs Kosmos“ abo „Frag den Lesch“. W swojich wusyłanjach je so tež hižo prašenjam „Mamy dušu?“, „Što je wosud?“ abo ­„Eksistuje Bóh?“ wěnował. Astrofyzikar Lesch wuwučuje na uniwersiće w Mnichowje přirodnu filozofiju.

Pomhaja bjezdomnym

Ruske truty na Kijew

Dienstag, 10. Juni 2025 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Ruska je ukrainsku stolicu Kijew znowa masiwnje z trutami a raketami nadběhowała. Minjenu nóc bě po informacijach powěsćernje dpa sylny ropot kanonow słyšeć, kotrež lětadła wotwobaraja. Po ukrainskich informacijach je Ruska zdobom balistiske rakety zasadźiła, kotrež su w třoch měšćanskich wobwodach Kijewa škody zawostajili. W nocy na póndźelu bě Ruska dotal najwjetši nadpad z trutami na Ukrainu přewjedła.

„Compact“ před sudnistwom

Lipsk (dpa/SN). Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo w Lipsku je dźensa znowa wo zakazu prawicarsko- ekstremneho magacina Compact jednało. W chwatnym rozsudźe běchu sudnicy zakaz loni w lěću nachwilnje zaso zběhnyli, tak zo móžeše časopis dale wuchadźeć. Nětko dyrbja doskónčnje wo tym rozsudźić. Bywša zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) bě magacin 16. julija 2024 zakazała, mjenujo jón „centralny organ prawicarsko-ekstremistiskeje sceny“.

Wosom mortwych w šuli

Aktiwisća wupokazani

Dienstag, 10. Juni 2025 geschrieben von:
Tel Aviv/Gaza (dpa/SN). Israel je aktiwistow z kraja wupokazał, kotrychž běchu ducy z łódźu z pomocnym tworami do Gazaskeho pasma zadźerželi. „Pasažěrojo Selfie-jachty su na lětanišćo Ben Gurion dojěli, zo bychu Israel wopušćili a so do swojich krajow nawróćili“, zdźěli israelske wonkowne ministerstwo dźensa rano na platformje X. Štóž so spjećuje, dokument wupokazanja podpisać, toho dowjezu na sudnistwo, kotrež wupokazanje wobkrući, ministerstwo piše. Israelske wójsko bě płachtak „Madleen“ ze šwedskej aktiwistku Gretu Thunberg po puću do Gazaskeho pasma wčera rano wotpopadnyło a do israelskeho přistawneho města Aschdod přewodźało. „Madleen“ chcyše cyrobu za dźěći do Gazaskeho pasma dowjezć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND