Spěwar JJ z Awstriskeje je ze swojim titulom „Wasted Love“ finalne wurisanje lětušeho 69. Eurovision Song Contesta w šwicarskim Baselu dobył. Wubědźowanje bě hoberski medialny spektakl z milionami přihladowarjow před telewizorami po wšěm swěće. Wočakowanja Němskeje drje njejsu so spjelnili, njeje pak so blamowała. Foto: dpa/Jens Büttner

Israel pomocza Gazu dopušći

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:
Tel Aviv (dpa/SN). Israelske knježerstwo chce zaso humanitarnu pomoc do Gazaskeho pasma pušćić. Zakładne zastaranje ze žiwidłami stanje so pječa na doporučenje israelskeho wójska. Tak chcedźa zaručić, zo njewudyri hłódtradanje, zdźěla běrow ministerskeho prezidenta Benjamina Netanhajuwa. Hladajo na njedawno zahajenu ofensiwu wójska, kotraž nuzowe połoženje ciwilneje ludnosće w dospołnje zničenym Gazaskim pasmje dale přiwótřa, běchu mjezynarodne apele na israelske knježerstwo přiběrali. Wot spočatka měrca Israel žane pomocne transporty do Gazaskeho pasma wjace njedowola, zo njemóhli so wojowarjo Hamas z toho posłužować. Humanitarne połoženje ludźi je tam mjeztym katastrofalne.

Ruskej hroža nowe sankcije

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

London (dpa/SN). Bjezposrědnje do telefonata prezidenta USA Donalda Trumpa z ruskim prezidentom Wladimirom Pu­tinom su Němska a dalši wažni zwjazkarjo Ukrainy ćišć na Rusku zwyšili. Statni a knježerstwowi šefojo Wulkeje Britaniskeje, USA, Němskeje, Francoskeje a Italskeje su w telefonaće „tež nowe móžne sankcije“ wobrěčeli, njedyrbjała-li Ruska chutnym rozmołwam wo přiměrje a měrowym jednanjam přizwolić“, zdźěli rěčnica britiskeho knježerstwa. Kotre sankcije kraje planuja, njeje dotal znate.

Trump bě wčera připowědźił, zo chce dźensa znowa z Putinom telefonować a z nim wo přiměrje w dlěje hač tři lěta trajacej wójnje rěčeć. Hłowny zaměr je, tak Trump, wójnu w Ukrainje skónčić.

EU gratuluje dobyćerjej w Rumunskej

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Bukarest (dpa/SN). Wulke wjeselo mjez Parisom a Kijewom: Po wólbnym dobyću EU přichileneho rumunskeho politikarja Nicusora Dana we wólbach prezidenta su europscy načolni politikarjo wolóženi. Hišće wčera wječor gratulowachu ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj, prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen, francoski prezident Emmanuel Macron a moldawska prezidentka Maia Sandu 55lětnemu k wólbnemu dobyću. Dan bě so njewočakowano přećiwo prawicarskemu populistej Georgejej Simionej přesadźił. Po wuličenju nimale wšěch wólbnych lokalow je sej Dan 54 procentow hłosow wubědźił, Simion docpě něhdźe 46 procentow.

W prěnim wólbnym kole nawjedowaše Simion cyle jasnje ze 40,1 procentom. Dan ležeše z runje 21,1 procentom z wulkim wotstawkom za nim.

Simion je swoju wólbnu poražku mjeztym přiznał. Wón gratulowaše wólbnemu dobyćerjej a rěčeše wo hórkej poražce. Do toho bě sej Simion hišće dospołnje wěsty był, zo wólby dobudźe.

Rozsud hakle w druhim kole

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Wólby prezidenta w Pólskej bjez jasneho dobyćerja wostali

Waršawa (dpa/SN). Prěnje koło prezidentskich wólbow w Pólskej njeje jasneho dobyćerja wunjesło. Minjenu nóc wozjewjene prognozy mějachu liberalneho konserwatiwneho kandidata knježerstwoweho lěhwa Rafała Trzaskowskeho ze 31,1 procentom hłosow za dobyćerja ze snadnym předskokom. Jemu sćěhuje kandidat narodneje konserwatiwneje strony PiS Karol Nawrocki ze 29,1 procentom. Dokelž nima žadyn z njeju trěbnu absolutnu wjetšinu, přewjedu 1. junija rozsudne koło prezidentskich wólbow.

Třeći bu Sławomir Mentzen wot prawicarskoekstremistiskeje strony Konfederacja ze 14,8 procentami. Na štwórte městno přińdźe tohorunja prawicarskoekstremistiski Grzegorz Braun ze 6,3 procentami. Wólbne wobdźělenje wučinješe 66,8 procentow. Wólbne prognozy kaž w Němskej njejsu w Pólskej z wašnjom. Hamtski wólbny wuslědk wočakuja najzašo dźensa wječor.

Pisany připlack

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:
Škoda, wulka škoda. Tołste mróčele a šwihele dešća su minjeny kónc tydźenja mnohe swjedźenje skazyli. W jubilejnym Kamjencu so přiwšěm z ludźimi mjerwješe. Z předešćnikom a škleńčku wina je tež najhórši zliwk spěšnje gawdij a wulki dyrdomdej. A woprawdźe: Kamjenc je swojim wopytowarjam pisany program skićił. Cyły kónc tydźenja wustupowachu tež serbske cyłki na jewišću při Čerwjenej wěži. Za nje pak bě jewišćo trochu njedźakowne, wšako bě dosć daloko wot hołka a tołka nutřkowneho města zdalene. Štóž njeje wědźał, zo je tam, nimale na kromje města, hišće dalše jewišćo, tón so tam tež zabłudźił njeje. Připadnje tuž wopytowar abo wopytowarka tam stejo wostał njeje. Přiwšěm pak dyrbju přiznać, zo je so poprawom skerje němski Kamjenc tola přewšo za to serbske zasadźował, wšako smy sami rady folklorne cyłki a kapały z lochce eksotiskim charakterom. Pisanosći programa su naše skupiny na kóždy pad ­přinošowali. Maximilian Gruber

Mało dowěryw předewzaćach

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Bad Saarow (dpa/SN). Předewzaća na wuchodźe Němskeje tak prawje njewěrja, zo ma nowe zwjazkowe knježerstwo CDU/CSU a SPD srědki za impulsy na ­dobro rozrosta hospodarstwa. Tole je ­wuslědk woprašowanja składnostnje wuchodneho Němskeho hospodarskeho foruma w braniborskim Bad Saarowje, ­kotryž zajutřišim, njedźelu zahaja. Hač do wutory chcedźa předewzaćeljo, zastupnicy hospodarskich zwjazkow a politiskich stron wo wupućach z napjateho hospodarskeho połoženja diskutować.

Nimale 60 procentow wšěch wopra­šowanych firmow dwělowaše, zo ma knježerstwo koncepty za hospodarski rozmach. Woprašeli běchu so 1 500 předewzaćow ze znajmjeńša dźesać sobudźěłaćerjemi we wšěch pjeć zwjazkowych krajach wuchodneje Němskeje .

Nimo běrokratije a wysokich płaćiznow energije předewzaćelow wosebje zaběra, kak móhli swojich sobudźěłaćerjow w zawodźe dźeržeć a nowych kmanych ludźi namakać. Tole rjekny 52 procentow firmownikow. Płaćizny energije stejachu ze 34 procentami na druhim městnje najwjetšich starosćow.

Akciski dźeń na dobro dźěći

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:
Mjeztym třeći akciski dźeń přećiwo dalšemu pohubjeńšenju poměrow w pěstowarnjach a hortach su minjeny tydźeń w Choćebuzu přewjedli. Na tele wašnje chcedźa starši, kubłarjo a dźěłarnistwa zhromadnje z nošerjemi domow a angažowanymi ­wobydlerjemi na njespokojace połoženje w dźěćacych přebywanišćach skedźbnić. Iniciatiwu běchu 2023 załožili. Wona sej žada, woteběrace ličby dźěći w braniborskich pěstowarnjach a hortach wužić a personalny kluč polěpšić. Město toho wobkedźbuja, zo krajne knježerstwo tuchwilny staw njezměni, štož zawinuje dalši wottwar dźěłowych městnow a nanuzowane dźělne dźěło fachowcow. Foto: Michael Helbig

Nadźijeja so lěpšeho wjedra

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sezona piwowych zahrodow je zahajena. Korčmarjo a hosćencarjo, kotřiž piwowe zahrody wobhospodarjeja, nadźijeja so wobstajneho dobreho wjedra. „Woni wjesela so na tute tydźenje. Lěćny čas je mnohim wažne žórło wobrota, runje lětsa“, rjekny Axel Klein, hłowny jednaćel zwjazka hotelownikow a hosćencarjow w Sakskej (Dehoga). „Trjebamy sezonu, po tym zo njebě prěni kwartal jara pozitiwny. Tole dyrbja woni nětko na někajke wašnje nachwatać.“

Klein je optimistiski, byrnjež sej sydom procentow nadhódnotoweho dawka prjedy přał. Nowe zwjazkowe knje­žerstwo bě so na to dojednało, nadhódnotowy dawk na jědźe w hosćencach wot tuchwilu 19 procentow wot 1. januara 2026 trajnje na sydom procentow znižić. Za čas koronakrizy běchu to hižo tak činili, ale jenož hač do kónca 2023.

Po wšej Sakskej je po informacijach Dehoga 179 piwowych zahrodow, najwjace z nich w Lipsku (26) a Drježdźanach (24). Nimo toho ma mnoho hosćencarjow tež terasy, druhe městna pod hołym njebjom a nadróžne kofejownje. Wosebje w městach to ludźo lubuja.

To a tamne (19.05.25)

Montag, 19. Mai 2025 geschrieben von:

Darmotnje zmjerzlinu rozdźělił je nje­znaty muž w lodarni w badensko-württembergskim Pforzheimje. Starši muž bě do wobchoda přišoł, 180 eurow ze zaka wućahnyć a wo to prosył, ludźom za to lód wudać. Wjace hač sto kulkow lodu su na to w běhu třoch hodźin wopytowarjam darili, kotřiž běchu runje we wobchodźe. Mějićelej lodarnje njeznaty přeradźi, zo je runje infarkt wutroby přetrał a zo ma jeho dźowka narodniny.

Dźesać mjeńšin bjez pilota je pasažěrske lětadło Airbus wot Frankfurta do španiskeho Sevilla lećało. Jako bě kapitan wustupić, so kopilot na swojim stólcu sedźo zwjeze. Najebać to lětadło z pomocu ­awtopilota stabilnje dale lećeše. Nahrawanja rekordera połoženje dokumen­tuja. Hakle dźesać mjeńšin pozdźišo so pilotej poradźi, durje cockpita z nuzowym čisłom zaso wotewrěć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND