Serbska hudźbna kultura pod hinašim widom
Kamjenc (CRM/SN). Festiwal šesćiměstow „Přińć a woteńć“, předewšěm wot Swobodneho stata Sakskeje a Załožby za serbski lud spěchowany, je wjelestronski hudźbny event, zwjazowacy Hornju Łužicu z jeje susodnymi regionami, kotryž so tuchwilu třeći raz přewjedźe. Prěnje z dohromady šěsnaće zarjadowanjow wotmě so minjeny pjatk wječor w Kamjencu.
W bywšej „Serbskej cyrkwi“, mjenujcy w klóšterskej cyrkwi swj. Hany, wustupichu ze znatym delnjoserbskim spěwarjom a dirigentom Geraldom Schönom młodźinski wokalny ansambl Studnja kaž tež nowe hudźbne formaty předstajace wuměłcy z Berlina a Braniborskeje. Z iniciatorom a 1. předsydu tuteje festiwalneje ideje, gitaristom a basistom Hansom Narvu, kaž tež z pianistom a komponistom Konstantinom Dupeliusom a akordeonistku Susanne Stock předstajichu woni dalše alternatiwne formy a wobsahi hudźbneje prezentacije na swojotne wašnje.
Wo knihach a kniharni (14.08.20)
Někotre nowostki su zaso z druhich nakładnistwow pola nas dóšli. Poetenladen Lipsk je wudał knihu Róže Domašcyneje „stimmen aus der unterbühne“. Basni „Wurscha“ a „So sprüche“ stej mje wosobinsce jara hnułoj. W dalšej knize z toho nakładnistwa je Róža Domašcyna z Axelom Helbigom wudawaćelka najnowšeje antologije ze Sakskeje „Weltbetrachter – Neue Lyrik“. Namakamy w njej twórby serbskich awtorow a awtorkow.
Lubowarjo basnjow Róže Domašcyneje móža sej nětko tež Poesiealbum čo. 354 z nakładnistwa Märkischer Verlag Wilhelmshorst kupić. „Dorf und Barockschloss Milkel. – einst und jetzt“ spisali su E. Garbe, P. Hennig a H. Michalk a wudali w nakładnistwje Franka Nürnbergera. Stare a nowše stawizny hrodu (tež serbska rěčna šula je skrótka mjenowana) a wjele fotow, wosebje wo ponowjenju, zajim zbudźeja. Ulrike Mětškowa je wobrazowy cyklus „Die Winterreise“ a „Die schöne Müllerin“ wudała.
Kompetentniz małym etatom
Wuslědki naprašowanja na łužiske muzeje, nastate we wobłuku projekta „Wuwiwanje strategijow walorizacije“, dźěl wědomostneho předewzaća „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (SN rozprawjachu) mjeztym předleža. Na jich zakładźe ma akciski plan za muzeje nastać.
Budyšin (SN/CoR). Dohromady dwaceći muzejow a domizniskich stwow, zwjetša z wokrjesa Sprjewja-Nysa, je so na naprašowanju wobdźěliło. Awtorojo – nawoda projekta w Serbskim instituće dr. Fabian Jacobs, dr. Lutz Laschewski a Daniel Häfner z towaršnosće „Häfner und Laschewski Lausitzer Institut für strategische Beratung“ kaž tež sobudźěłaćerjej Gregor Schneider a Hella Stoletzki – su wotmołwy wuhódnoćili. Zwěsćili woni su, zo su wosebje personalne kapacity jara wobmjezowane. Połojca institucijow zepěra so jenož na čestnohamtskich sobudźěłaćerjow a minijobberow.
Słónčne pišćele zwjeseleja hosći z cyłeho swěta
Reinhard Seeliger mjeztym tři lětdźesatki kantor w Zhorjelskej Pětrskej cyrkwi
Kantor bjez chóroweho spěwanja? Bjez prawidłownych probow? Kak so to za čas korony hodźi? „To dźe na substancu. Za dušu je to njeskónčne pruwowanje sćerpnosće“, měni cyrkwinski hudźbnik a wěcywustojny za pišćele Reinhard Seeliger. Po tym zo bě dźensa 60lětny 1985 po swojim studiju do Zhorjelca přišoł, přewza wón jako asistent direktora cyrkwinskohudźbneje šule w tachantskej cyrkwi ewangelskeje wosady swj. Pětra dźěćacy, cyrkwinski a pišćałkowy chór kaž tež zamołwitosć za kemše a hamtske jednanja. Oficialnje skutkuje wón wot lěta 1990 jako kantor Pětrskeje cyrkwje w měsće nad Nysu. Wot 1996 nawjeduje zdobom Bachowy chór a wot 1997 zamołwja tež dwulětnje wotměwacy so Zhorjelski Bachowy tydźeń. W lětach 1994 do 2008 bě Seeliger rektor Wysokeje šule za cyrkwinsku hudźbu w Zhorjelcu.
Chórowe dźěło njemóžne
Muzejownicy ideje wuwiwaja
Nawodaj dźělneho projekta „Wuwiwanje strategijow walorizacije“ dr. Fabian Jacobs ze Serbskeho instituta a dr. Lutz Laschewski staj minjeny tydźeń zastupjerjow domizniskich muzejow Delnjeje a srjedźneje Łužicy na dźěłarničku přeprosyli. Je to jedyn z dwanaće dźělnych projektow wědomostneho předewzaća „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“ (SN rozprawjachu).
Grodk (SN/CoR). Třinaćo zastupjerjo muzejow a domizniskich stwow kaž tež jědnaćo z dalšich, zdźěla serbskich institucijow su so na druhej z dohromady štyrjoch planowanych dźěłarnjowych rozmołwow – pak na městnje w Grodkowskim hotelu „Georgenberg“ pak digitalnje přez widejo – wobdźělili.
Zběrka poezije
Wot Dvořáka hač ke skupinje City
Delni Wujězd (JoS/SN). Horcota minjeneje njedźele njemóžeše něhdźe 300 ludźi wotdźeržeć, w Delnjowujězdźanskim ludowym parku wopytać solokoncert Drježdźanskeje wiolinistki Katrin Wettin. Njebě wšak to jeje prěni wustup na tym městnje, tak zo tam žana njeznata njeje.
Atomowej bombje nad Hiroshimu a Nagasakijom
6. awgusta 1945 lećeše nad japanskim wulkoměstom Hiroshima ameriske lětadło, kotrež wotćisny jeničku bombu, wuskutkowacu njewšědnje sylnu detonaciju ze 6 000 stopnjemi horcoty a hoberskemu hribej runacy so kur. Rozbuchnyła bě nad Japanskej prěnja atomowa bomba USA, z kotrejž USA wot lěta 1941 wójnu wjedźeše.
Kejžorska Japanska bě hižo 1938 na aziskim kontinenće wulkokraj Chinu z najsylnišim wobydlerstwom swěta nadpadnyła. Dalše staty kaž francoske kolonije Vietnam, Kambodźa a Laos, nižozemsku koloniju Indonesku, Malajziju, Burmu, kotraž bě pod jendźelskim nadknjejstwom, běchu Japanjenjo nadběhowali. Ze Singapurom, Awstralskej a Nowoseelandskej japanske wójsko tohorunja wójnu wjedźeše, wottřělejo jich wójnske łódźe a lětadła. Lětadołhe krawne wojowanja we wuchodnej a juhowuchodnej Aziji a w Pacifiku njeběchu hišće skónčene, jako zwjazkar Japanskeje, hitlerska Němska, 8. meje 1945 kapitulowaše.
Projekt filmowy kraj Sakska z hosćom we Łužicy
Wojerecy (KD/SN). Wot lońšeho pokazuje projekt film.land.sachsen naročne animaciske, dokumentarne a krótkofilmy tež w prowincy swobodneho stata. Minjeny pjatk su druhu sezonu na wonkownym terenje Wojerowskeje Kulturneje fabriki we wobłuku Staroměšćanskeho bulwara zahajili.
Předstajichu we Wojerecach paski, kotrež su za sakske filmowe festiwale a iniciatiwy nastali. Animaciski film „Link“ Roberta Löbela wopisuje přez dwě z włosami zwjazanej figurje situaciju cyłeho čłowjestwa. Jednanje jednoho wobwliwuje šansy tamneho. W animaciskim filmje „Halmaspiel“ rysuje Betina Kuntzsch minjene 80 lět němskich stawiznow na zakładźe swójbnych namakankow. W srjedźišću steji jeje mać, kotraž bě za čas NDR w Berlinskim modowym instituće studowała a kotruž po zwrěšćenej ćěkańcy do jastwa tyknychu. Na to so swójba statej přiměri. Hakle w 1990tych lětach je režiserka Betina Kuntzsch wo přebytku maćerje w jastwje zhoniła. Film žněješe wjele přikleska, dokelž drje su so mnozy hosćo na spagat mjez přiměrjenjom, dwělemi a ćežkim započatkom w zjednoćenej Němskej dopomnili.
Kulturnicy pisaja wo pandemiji
Bonn (SN/CoR). „Echoräume des Schocks – Wie uns die Corona-Zeit verändert“ rěka antologija wo pandemiji, kotruž je Franziska Richter, wnučka z Budyšina pochadźaceje fotografowki prof. Evelyn Richter, w nakładnistwje J.H.W. Dietz Nachf. wudała. W 25 přinoškach reflektuja kulturnicy a kreatiwni čas prěnjeje koronakrizy, rozprawjeja wo podawkach z politiki a towaršnosće a powědaja wo swojich strachach.
Mjez awtorami je tež fotografikar Jürgen Maćij z Budyšina.
