Volkmar Hellfritsch

Montag, 31. Juli 2023 geschrieben von:
Před lětom, 31. julija 2022, zemrě w rudno­hórskim Stollbergu wučer a mjeno­wědnik Volkmar Hellfritsch. Narodźił bě so 5. měrca 1935 w Plauenje, hdźež tež wotrosće. 1953 poda so na studij ger­manistiki a anglistiki do Lipska. Zakónči swoje asistentske lěta 1963 z promociju wo wosobinskich mjenach w Bohotskej (Vogtland). Wot 1963 bě wučer za němčinu a jendźelšćinu na rozšěrjenej wyšej šuli w Stollbergu. Přisłušeše jako eksterny čłon k Lipšćanskej skupinje němsko-słowjanskich mjenowědnych slědźenjow. Z tym zwisuje tež jeho zajim za wučerja a serbskeho prócowarja Otu Wićaza, kotrehož wot lěta 1978 sem we wšelakich publi­kacijach předstaji. W juniju 1989 docpě, zo počesći město Stollberg Wićaza z pomjenowanjom dróhi. Po 1991 wěnowaše so Hellfritsch połnje mjenowědnemu dźěłu jako přistajeny Instituta za slawistiku w Lipsku. Serbski institut w Budyšinje wuda 2016 jedne z jeho zakładnych dźěłow, přiručku k historiskim zapiskam, „Zur Inte­gration sorbischer Personennamen ins Deutsche“. Franc Šěn

Přichodnu srjedu slěduje dalši wjeršk Budyskeho pišćeloweho lěća. Z Baćonja pochadźacy tachantski organist Berlinskeje katedrale swj. Jadwigi na wuměnku Tomaš Žur słuša k stajnym hosćom a publikumowym magnetam koncertneho rjadu. Tónraz zahraje twórby mjez druhim Johanna Sebastiana Bacha, Georga Böhma a Roberta M. Helmschrota. Foto: Božena Šimanec

Nowy magacin

Freitag, 28. Juli 2023 geschrieben von:
Wóspork (SN/MiR). Wot septembra ma we Wósporku nowy magacin „Öko Lausitz“ wuchadźeć. Dwuměsačnje publikowany produkt ma wšitkich narěčeć, kotřiž so za wudźeržliwosć a ekologiju zajimuja. Wudawaćel magacina je nakładnistwo Pataka z Wósporka. Aktualnje wabi dźesać wosobow ličacy team z lětakami a z podpěru priwatnych zwiskow wo přichodnych abonentow. Team awtorow wěnuje so mjez druhim nadawkej, čitarjam pokazać, zwotkel łužiske bioprodukty pochadźeja. Dale chcedźa dźěło ratarjow předstajić a zbližić, pod kotrymi wuměnjenjemi so jich produkty předźěłaja. Druhi bok je, zo wo nazhonjenjach a dožiwjenjach čitarjow rozprawjeja. Na internetnej stronje www.oeko-lausitz.de su wjacore móžnosće za abonement podate. Zajimcy móža sej po Łužicy dotal jónkrótny magacin domoj pósłać dać abo, a to je wosebite přeće iniciatorow, sej jón při nakupje w tuchwilu 17 partnerskich předawanišćach sobu brać. Mjez nimi je Łužiski dworowy wobchod w Njebjelčicach a Zeleny pysk w Budyšinje. Magacin ma w ćišćanej wersiji wuchadźeć.

Wuspěšna sezona do jubilejneje

Mittwoch, 26. Juli 2023 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Němsko-Serbske ludowe dźiwadło (NSLDź) je w hrajnej dobje 2022/2023 cyłkownje něhdźe 7 000 „přihladowarjow a wopytowarjow inscenacije wudospołnjacych poskitkow“ na dohromady 76 zarjadowanjach ze serbskim ćežišćom zličiło. Najwuspěšnišej běštej po słowach za serbski marketing NSLDź zamołwiteje Anny Měrćinoweje dwurěčna pismikowa keklija „ABC“, kotruž chcedźa w přichodnej sezonje nadal pokazać, z něhdźe 1 000 přihladowarjemi na 22 předstajenjach; a zhromadnje ze Serbskim ludowym ansamblom wuhotowana adwentna akcija „Hody jědu!“, kotrejež 16 stacijow wopytowa „wjace hač 2 200 ludźi“. Lětuša hornjoserbska inscenacija NSLDź na hłownym jewišću „Hrěšna wjes abo zabyty čert“ přiwabi na šěsć předstajenjach wjace hač 1 000 hosći. Ducy po Delnjej Łužicy štyri króć prezentowana komedija „Piwo“ zahori něhdźe 260 zajimcow, štož woznamjenja w přirunowanju z lońšej inscenaciju „Jaja z kraja“ stopnjowanje wo 20 procentow. „Ličby njejsu to najwažniše. Přiwšěm pak nam pokazuja, zo zajim na dźiwadle w delnjoserbskej rěči dale wobstawa resp.

Redakcija našeho wječornika: Marian Wjeńka

Dienstag, 25. Juli 2023 geschrieben von:

Za stronu „Łužica“, hač do njedawneho „Lokalka“, tči hižo wot 1991 mjeztym 58lětny Marian Wjeńka. Wón je zamołwity za rozprawnistwo na 4. stronje našeho wječornika. Wotrostši w Radworju bě so po maturje a połdra lěće pola wójska blisko Rostocka drje najprjedy za studij wučerstwa za serbšćinu a němčinu w Lipsku rozsudźił, doniž jemu njeswitaše: To za mnje ničo njeje. Tak stupaše radšo do stopow swojeho nana Jurja Wjeńki, dołholětneho redaktora Noweje doby. Wot 1988 sam z čłonom redakcije wěnowaše so Marian žurnalistiskemu dalekubłanju w Drježdźanach a po přewróće w Stuttgarće.

Wosebje so jemu lubi, zo wšědne dźěło stajnje kontakt z ludźimi zmóžnja. Najradšo wo podawkach na našich serbskich wsach pisa. Nimo toho pěstuje zwisk ze swobodnymi awtorami, fotografami, towarstwami, zamołwitymi komunalneje politiki a je přeco wotewrjeny za pokiwy z čitarstwa. „Dźěło je jara wotměnjawe“, praji Marian, „rano njewěš, što připołdnjo abo wječor přinjese. To je druhdy napinace, wobradźa pak tež wulku swobodu, kotruž sej jara wažu.“

Pettersson stanuje

Montag, 24. Juli 2023 geschrieben von:
Budyšin (SN/MiR). Pettersson a Findus stejitaj za dyrdomdej a zabawu. Nětko je dalši zwjazk w Ludowym nakładnistwje Domowina wušoł. Pettersson chce z kocorom Findusom, kiž je na łubi stan namakał, stanować. Njebychu-li kokoše byli, by so to tež radźiło. Štó na kóncu woprawdźe w stanje přenocuje a kak, to zhonja dźěći w nowej knize „Pettersson stanuje“ šwedskeho awtora Svena Nordqvista, kotruž je Diana Šołćina zeserbšćiła. Myslena je kniha za dźěći wot štyrjoch lět za předčitanje a šulskim nowačkam do cokoroweje tity. Knižna premjera budźe 1. septembra w Róžeńće.

Wojerecy (KD/SN). „Grande Dame“ Wojerowskeje literatury Brigitte Reimann by minjeny pjatk swoje 90. narodniny swjećiła. Tajkile podawk „žada sej wězo wosebity dar“, kajkiž bu jej składnostnje jubileja wobradźeny: Wotnětka informuje tafla z tójšto informacijemi na fasadźe měšćanskeje biblioteki wosrjedź noweho města wo spisowaćelce. Angela Potowski a Christine Neudeck z přećelskeho kruha něhdyšeho wuměłstwoweho towarstwa stej z nawodnicu biblioteki Maju Kos tekst naćisnyłoj, a Krajna rada žonow Sakskeje je taflu we wobłuku swojeho projekta „Žónske městna w Sakskej“ zhotowić dała.

Fokus na (kontrowersnu) romantiku

Freitag, 21. Juli 2023 geschrieben von:

Festiwal šesćiměstow „Přińć a woteńć“, mjeztym 6. raz wuhotowany wot towarstwa samsneho mjena, ma lětsa wospjet „klasisku“ hudźbu „nowemu publikumej spřistupnić“ kaž tež „znawcam nowe perspektiwy wotkryć“. Cyłkownje pjeć zarjadowanjow je planowanych.

Strawałd (SN/bn). Zazběh festiwala twori program „Daj błudnym psam wuć“ pianista Kaija Schumachera a spěwytwórca Gisperta zu Knyphausena 19. awgusta w Budyšinje. Zhromadnje staj znate wuměłstwowe spěwy Franza Schuberta znowa aranžowałoj, kotrež chcetaj, podpěranaj wot hóstneje band, w „saće popa“ na jewišću Kamjentneho domu předstajić. Z wobdźěłanjom romantiskich pěsnjow wotpowědujetaj wotmysłej festiwala, „tworićelske kooperacije mjez hudźbnikami rozdźělnych stilow“ zwoprawdźić, kaž za zjawnostne dźěło festiwala zamołwita Johanna Brause zdźěli.

„Horcotu“ w dwójnym zmysle připowědźi srjedźowěkowski muzej Stary lud w Dešnje za předposledni julijski kónc tydźenja. Po starodawnym słowjanskim wašnju tam mjenujcy zhotowja keramiku, za čož najprjedy jamu wuryja, w kotrejž so sudobja w běhu 24 hodźin wupaluja. Zajimcy změja składnosć, rjemjeslnikam přez ramjo hladać. Foto: PR/Domizniski muzej Dešno

Redakcija našeho wječornika: Bianka Šeferowa

Mittwoch, 19. Juli 2023 geschrieben von:

Serbske Nowiny so po času personalneho nuzoweho stawa połnemu wobsadźenju městnow bliža. Wolontera smy hižo tu pokazali, wotnětka předstajamy Wam wšě kolegowki a wšěch kolegow našeho wječornika.

Wotrostła je dźensa 43lětna Bianka Šeferowa, rodźena Čornakec, w Konjecach. Tež jeje nan je Konječan, mać pochadźa zbliska Baltiskeho morja. Serbšćina je potajkim jeje nanowšćina. Po šěsć lětach na Ralbičanskej serbskej zakładnej a srjedźnej šuli chodźeše wona wot 7. lětnika do Serbskeho gymnazija w Budyšinje, hdźež wona 1998 maturowaše.

Po tym wjedźeše jeje puć na studij měšćanskeho a regionalneho planowanja z ćežišćom architektura na BTU w Choćebuzu. Po mjezystaciji w Drježdźanskim planowanskim běrowje je Bianka w měrcu 2012 wolontariat pola Serbskich Nowin započała. Na šuli za žurnalistiku w Berlinje wopytowaše wšelake kursy a je so dale wukmaniła. W redakciji měješe wona po wukubłanju wobłuk hospodarstwo a turizm na starosći, štož bě tež dźěl jeje studija. Přidatnje je pozdźišo zamołwitosć za Dźěćiznak přewzała.

Neuheiten LND