„Fota změja něhdy snano wuznam“
Budyšin (CS/SN). Zakónčiwši swoju wustajeńcu „Ducy domoj“ w Budyskim Serbskim muzeju je fotograf Jürgen Maćij předwčerawšim zhromadnje ze sociologu prof. dr. Berndom Lindnerom z Lipska na swoje tworjenje zhladował. Wšako wotbłyšćujetej přehladka, kotruž wopytowaše dohromady něhdźe 2 700 zajimcow, kaž tež přisłušacy katalog „50 lět žiwjenja za fotografiju“. Swoje skutkowanje započa so za čas w Narodnej ludowej armeji Němskeje demokratiskeje republiki (NDR), hdźež wopokaza so Maćij jako „renitentny wojak“. Dźěło w fotowym laborje bě jemu „wuchowanje před pustym wšědnym dnjom“. Po krótkim dźěle jako inženjer w Zhorjelcu sćěhowaše impulsej ke kulturje a do Budyšina. Swojemu „geografiskemu srjedźišću“ je stajnje swěrny wostał. Wón je „fotograf Łužicy“.
Jan Bohumił Nyčka
Michał Hórnik
„22. małeho róžka 1894 zemrě nahle w Budyšinje 61lětny farar, spisowaćel a předsyda Maćicy Serbskeje Michał Hórnik. „Po minjenju njezapomniteho wodźerja serbskeho naroda J. A. Smolerja njeje naše Serbstwo žanu hłubšu ranu poćerpiło hač ze smjerću šolastika Michała Hórnika, nahle a přezahe wot nas wotwołany wosrjedź dźěła za swój lubowany serbski lud. A za nas Serbow želeše za Michała Hórnika wšón wučeny słowjanski swět.“ Tak pisaše dr. Arnošt Muka w swojim wobšěrnym jědnaćestronskim nekrologu w Časopisu Maćicy Serbskeje, kotryž bě 26 lět sam redigował. Wjace hač sto sobužarowacych pismow dósta Maćica Serbska ze Serbow a wukraja k smjerći Hórnika, w něhdźe 50 serbskorěčnych přinoškach, w na 40 čěskich medijach, we wjace hač 30 pólskich, dźesać ruskich nowin a wjacorych němskich medijach na njeboćičkeho spominachu.
Serbscy koparjo a hudźbnicy na Berlinali
Lutz Hillmann 25 lět intendant
Budyšin (SN). Lutz Hillmann je tuchwilu najdlěje skutkowacy dźiwadłowy intendant po cyłej Němskej. 1. februara 1999 bu wón na intendanta Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła powołany. Nimo tohole zastojnstwa skutkuje jako předsyda Němskeho zwjazka jewišćow, krajneho zwjazka Sakska a nawoda fachoweje dźěłoweje skupiny za dźiwadło w kulturnym rumje Hornja Łužica/Delnja Šleska.
Lutz Hillmann je so w lěće 1959 w Biskopicach narodźił. Po wukubłanju na technikarja je wón na Wysokej šuli za dźiwadło „Hans Otto“ w Lipsku studował a po tym na Statnym dźiwadle w Drježdźanach jako dźiwadźelnik kaž tež wot lěta 1985 jako hrajer w NSLDź skutkował.
Lutz Hillmann je w regionje hłuboko zakorjenjeny. Ze swojej wuměłskej wosobinu je zhromadnje ze swojim teamom profil jeničkeho bikulturelneho powołanskeho dźiwadła Němskeje w zašłych 25 lětach nawjedował a přez mnohe krizy wjedł. Wón je iniciator Budyskeho lěćneho dźiwadła, kotrež mjeztym hižo 30 lět kóžde lěto wjace hač 30 000 wopytowarkow a wopytowarjow přiwabja.
Němsko-Serbske ludowe dźiwadło předstaji swoju aktualnu ...
„Powěsć wo Krabaće pokazuje nam puć“
Kak móc lubosće syć Čorneho młyna roztorha: Rozmołwa ze spisowaćelku Jěwu-Marju Čornakec
Jěwa-Marja Čornakec: „Im Netz der Schwarzen Mühle“; 126 stron, brošurowa wjazba, nakładnistwo Donatus, 2023. ISBN: 978-3-946710-66Žadosće a sony zwjazuja šulerjow Ninu, Ria, Janika a Romana. Mjez realitu a swětom fantazije móža bórze lědma hišće rozeznawać. Woni su putam Čorneho młynka z powěsće wo Krabaće wustajeni. Dyrbja sami přez sebje wurostować, swoju samohódnotu wuwiwać. Jenož zhromadnje wućeknu swětej w sćinje. Serbska spisowaćelka a dramaturgowka Jěwa-Marja Čornakec napisa z „Im Netz der Schwarzen Mühle“ k tomu młodźinsku knihu. Andreas Kirschke je so z njej wo motiwaciji, wobsahach a jeje sylnej fascinaciji za powěsć wo Krabaće rozmołwjał.
Knjeni Čornakec, što móžeće nam nastupajo předstawizny Wašeje knihi rjec?
Termin ze Serbami dojednany
Budyska Połowanska akademija je na přichodny nadawk přihotowana
Z rozsudom sakskeho krajneho sejma, zo ma so Statna studijna akademija Sakskeje na Dualnu wysoku šulu přetworić, je wažny měznik na polu wysokošulskeho kubłanja stajeny. Jedyn argument za tónle rozsud bě bliskosć kubłanišćow do regionow zwonka wulkich centrow kaž Drježdźany, Lipsk a Kamjenica. Direktorka Budyskeje akademije prof. dr. Barbara Wuttke je na prašenja Milenki Rječcyneje wotmołwiła.
Kotru rólu hraje binarodny aspekt Łužicy kaž tež bliskosć k susodnym krajam, k Čěskej a Pólskej, we wobsahowych planowanjach přichodneje Dualneje wysokeje šule?
Mjezynarodny mjeńšinorěčny projekt poezije
Pontekroaz/Pont-Croix (SN/bn). Bretonske towarstwo Strollad La Obra, štož woznamjenja telko kaž „Skupina skutka“, zasadźuje so za „rěčnu diwersitu a wjacerěčnosć“ předewšěm we wobłukomaj młodźinske dźěło a dźiwadło. Tak pokazaja ze swójskej jewišćowej skupinu prawidłownje swójske inscenacije ducy po regionje Finistère a wuhotuja wjacore festiwale, kaž na přikład bajam a bajkam so wěnowacy „Trouz Ar Mor“ (Zynki morja). Wosebje w fokusu steji bretonšćina, wuraznje pak wuzběhuja zasadnu runoprawosć rěčow. W tym zwisku chcedźa lětsa mjezy přesahowacy, na žony měrjacy so projekt „Poésie résistante en langues vivantes“ (Rezistentna poezija w žiwych rěčach) zahajić. Zaměr je „wuměłstwo w mjeńšinowych rěčach kaž tež wjelorakosć rěčow spěchować a jich akceptancu a prestiž powyšić“, zamołwita koordinatorka Dorothee Betz podšmórnje. W najlěpšim padźe so poradźi, „tworićelkam wuwědomić, zo njejsu sami“ a „solidariće mjez ludami přisporjeć“.
