„Je to měznik w mojim dźěle“

Donnerstag, 04. Juli 2024 geschrieben von:

„Na spočatku je swětło“ – nowa saga Krabata zahorja

Lětsa hižo pjaty raz je rodźeny Wojerowčan a w Drježdźanach bydlacy a skutkowacy Michael Kuhn za lěćne předstajenje pod hołym njebjom na Krabatowym młynje w Čornym Chołmcu scenarij za Krabatowy kruch spisał a inscenował. Po wčerawšim předstajenju je so Milan Pawlik z nim rozmołwjał.

Knježe Kuhno, powěsć wo dobrym kuzłarju Krabata je so literarisce na jara wšelakore wašnje interpretowała. Kak sće so Wy wuměłsce z njej rozestajał?

Dotal drje nihdy njesłyšane zynki

Donnerstag, 04. Juli 2024 geschrieben von:

We wobłuku rjadu „Budyske pišćelowe lěćo“ staj organistaj-kantoraj Michael Vetter a Kamil Maksymilian Kulawik wčera zhromadnje w (tachantskej) cyrkwi swj. Pětra koncertowałoj. Něhdźe sto wopytowarjow je zrědka hrate twórby za dwoje pišćele a wukon interpretow ze sylnym přikleskom mytowało.

Budyšin (SN/bn). „Hrajetaj-li organistaj zhromadnje, skići so składnosć, akustiski rum cyle swojoraznje wuhotować. Dołho smój rozmyslowałoj, kak koncert wuhotujemoj, byrnjež hrajne blido wulkeho Euloweho instrumenta nadal trajaceje reparatury dla k dispoziciji njebyło. Ale mamy dźě tu štwore dalše pišćele. Mjeńše byrgle drje njejsu nastupajo spektrum zynkowych barbow cyle tak pisane a wo wjele mjelčišo hač instrument ze 60 registrami, smój pak zwěsćiłoj, zo hodźa so w kombinaciji přiwšěm wuběrnje za wuhotowanje mjenowaneho ruma“, Vetter koncert zahajiwši podšmórny.

Fasety serbskeje mytologije

Donnerstag, 04. Juli 2024 geschrieben von:
„Mit anderen Augen – Z drugimi wócami. Sagenfiguren der Lausitz – Łužyske po­wěsćowe figury“ je hesło noweje wosebiteje wustajeńcy, kotraž bu minjenu njedźelu w Domizniskim muzeju Dešno wotewrjena. Wona wopřijima twórby cyłkownje 13 wuměłčow a wuměłcow, kaž na přikład Karen Ascher, Helle Stoletzki a Horsta Jurtza, a wotbłyšćuje po słowach nawodnicy muzeja Babette Zenkeroweje „swět serbskeje mytologije na najwšelakorišich materialijach w najwšelakorišich technikach z najwšelakorišich perspektiwow“. Nimo toho pokazuje rysowance, kotrejž stej dźěsći wobhladawši sej přehladku spontanje zhotowjałoj. Foto: NC/Konstanze Kušcyc

„Bě za mnje překwapjenka“

Mittwoch, 03. Juli 2024 geschrieben von:

Spisowaćelka Jěwa-Marja Čornakec bu z Mytom Zejlerja 2024 wuznamjenjena. Wozjewjamy na tymle městnje jeje dźaknu narěč z ceremonije 17. smažnika w Kamjenskej cyrkwi swj. Hany w lochce skrótšenej wersiji.

Bě to za mnje woprawdźita překwapjenka, jako zhonich, zo spožči so mi lětsa Myto Zejlerja. Wězo wjeselu so nad tutym wysokim hódnoćenjom swojeje literarneje a publicistiskeje dźěławosće. Sakske statne knježerstwo pokazuje z tajkim hódnoćenjom, zo kulturne skutkowanje Serbow jako awtochtony lud spěchuje a podpěruje.

Handrij Zejler, po kotrymž bu myto pomjenowane, je generacije basnikow a spisowaćelow hač do dźensnišeho inspirował, tak tež mje. Jako wuńdźe 1972 prěni zwjazk Zejlerjowych „Zhromadźenych spisow“, fascinowaše mje jako 13lětnu wobsah jeho lyriki kaž tež jeho zrozumliwe wašnje pisanja. W jeho basnjach nadeńdźech wony swět kaž tež swětonahlad, w kotrymž so doma čujach: jeho lubosć k přirodźe, domiznje, maćeršćinje a Bohu. Tehdy započach – najprjedy jenož tak za mnje – ze swojimi prěnimi literarnymi pospytami.

Wo dobrym skutku a njewšědnym eksperimenće

Mittwoch, 03. Juli 2024 geschrieben von:

Mužakow (SN/bn). „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrunderts“ je titul w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje zběrki historiskich pućowanskich rozprawow, kotraž bu minjenu njedźelu na Mužakowskim Nowym hrodźe premjernje předstajena. Po słowach wudawaćela prof. dr. Uwe Hentschela, na Techniskej uniwersiće Kamjenica skutkowaceho literaturowědnika a germanista, „je tónle wosebity literarny žanr we w titulu jewjacej so doby wulce rozkćěł a so pola čitarstwa jako přewšo woblubowany wopokazał“. Přičina toho je, zo „so turistiska infrastruktura hakle poněčim wuwiwaše. Jězby resp. pućowanja běchu tehdy chětro wobćežne, su dołho trali a běchu předewšěm: drohe.“

Čitajće w nowym rozhledźe (28.06.24)

Freitag, 28. Juni 2024 geschrieben von:

Lěćne wudaće Rozhlada skići nimo wurjadnych surrealistiskich twórbow Berlinskeho wuměłca Alexa Jonathana tež wuběr literarnych chłóšćenkow a horšć kulturnych přinoškow z pjera dohromady 16 awtorkow a awtorow.

Pod hesłom „Omen est nomen“ skedźbni dr. Hync Rychtaŕ na znaty fenomen w medijach: wopačne wurjekowanje a pisanje serbskich mjenow – nic jenož swojeho, kotryž je hižo w kóždej (nje)móžnej formje čitał a słyšał.

W interviewje dr. Justyny Michniuk ze šwalču Cordulu Bahro zhonimy wo serbskej Wódrinej drasće, wosobinskich pozadkach Bahro a jeje dołholětnym angažemenće.

Zo jedna so pola Serbow wo domoródny lud po ILO-konwenciji 169, podkładuje dr. Měrćin Wałda z jasnymi argumentami, kotrež měli powšitkownosći znate być. Hrožace wotemrěće serbskeje rěče a kultury by najbóle dramatiski přikład za kulturnu změnu w swobodnym, demokratiskim němskim swěće był.

Publikum w Pólskej zahorili

Freitag, 28. Juni 2024 geschrieben von:
Na přeprošenje Bolesławiecskeho krajnoradneho zarjada stej so minjenu sobotu Serbski folklorny ansambl Wudwor a chór Majak z Budyšina na tamnišim Interkulturelnym ludowym swjedźenju wobdźěliłoj. Wudworčenjo su wopytowarjow z temperamentnymi rejemi zahorili. Nimo toho su jich z łužiskim burskim tykancom překwapili. Tež chór Majak je sylny aplaws žnjał. Foto: Jolanta Bombera-Rječcyna

Brigadnicy so za podpěru dźakuja

Freitag, 28. Juni 2024 geschrieben von:

Budyšin. Wróćo hladajo na zhromadny swjedźeń sobotu, 1. junija, w Budyskej „Krónje“ składnostnje 75. róčnicy 1. serbskeje kulturneje brigady so brigadnicy wšěm swojim pilnym pomocnikam, kotřiž su k poradźenemu swjedźenjej na najwšelakoriše wašnje přinošowali, wutrobnje dźakuja. Serbskemu ludowemu ansamblej słuša wosebity dźak, nic jenož za dołholětnu podpěru při organizowanju oratorijow, kaž „Wětrnik“ a „Hrodźišćo“. Tež oratorij „Žně“ je so 2023 z orchestrom SLA a z chórom brigady jenož nahrawać móhł z profesionelnej pomocu SLA. CD „Žně“ móža sej zajimcy w Smolerjec kniharni, w Serbskej kulturnej informaciji a druhdźe kupić. Tež na narodninskim programje brigady měješe SLA bytostny podźěl, wšako podpěraše brigadu z chórowymi podestami, techniku, wabjenskim materialom a předawanjom zastupnych lisćikow.

Na 3. fachowu konferencu SŠT

Donnerstag, 27. Juni 2024 geschrieben von:
Chrósćicy (SN/MiR). Serbske šulske towarstwo (SŠT) měri so na dalše wulke kubłanske zarjadowanje. To zdźěli jednaćel SŠT Andreas Ošikafa. „!RěčMy! – šulerjow wukmanić, naslědnje myslić a jednać“ je tema dwudnjoweho zarjadowanja. Wone měri so na wučerjow, referendarow, socialnych pedagogow a studentow pedagogiki. Porno dotalnymaj konferencomaj su štwórtk, 29. awgusta, w prěnim rjedźe wučerjo a wučerki a pjatk dopoł­dnja kubłarki a kubłarjo do klóštra Marijna hwězda w Pančicach-Kukowje přeprošene. Wšitke informacije a dnjowy wotběh su kaž hižo w předchadźacymaj lětomaj w interneće zestajene. Hač do 20. awgusta je składnosć so na zarjadowanje přizjewić k čemuž słuži wotpowědna app. Popłatk inkluziwnje zastaranja wučinja 25 eurow na wosobu, za studentow a wukubłacych dźesać eurow. Zapłaćić ma so to na městnje zarjadowanja.

Ze swjatočnej ceremoniju w Kamjenskej cyrkwi swj. Hany bu Jěwje-Marje Čornakec 17. smažnika Myto Zejlerja 2024 přepodate (Serbske Nowiny rozprawjachu). Wozjewjamy tu skrótšenu lawdaciju dr. Christiany Piniekoweje. Dospołny tekst čitaće nazymu w Rozhledźe.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND