Jězby po Łužicy

Mittwoch, 12. Juni 2024 geschrieben von:
Rozmach literarnych rozprawow wo jězbach a pućowanjach docpě Łužicu poměrnje pozdźe. Hakle w pózdnim 18. lětstotku počinachu so awtorojo za nju zajimować a na přikład „pitoreskne Žitawske hory“ abo „pilnych wobydlerjow Błótow“ wopisować. Germanist a literaturowědnik Uwe Hentschel je tajkele žórła přeslědźił a knihu „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrhunderts“ zestajił a wudał. W Ludowym nakładnistwje Domowina wušła zběrka zmóžnja „čitarstwu kaž přez stare wokno pohladać na swět před 200 lětami a na slědy, kajkež do dźensnišeho wuprudźuja“.

Čitanski dyrdomdej na wěžach

Mittwoch, 12. Juni 2024 geschrieben von:
14 šulerjow prěnjeho do pjateho lětnika serbskich zakładnych šulow poda so minjeny pjatk na čitanski dyrdomdej po Budyskich wěžach. Pod wěcywustojnym nawodom Floriana Kaulfürsta nóžkowachu po starym měsće a zeznachu stawizniski wuznam kaž tež překwapjace zajimawostki srjedźowěkowskeho města. Zhromadnje wopytachu Röhrscheidtowu baštu a Wodowu kaž tež Mikławškowu wěžu, na kotrychž tamnym ze swojich najlubšich serbskich knihow předčitachu. Mały piknik w byrgarskej zahrodźe Serbskeho ludoweho ansambla, zabawne hry a kónčny kwis zarjadowanje skulojćichu. Foto: Michaela Hrjehorjowa

„Konsum“ w kulturnej informaciji

Dienstag, 11. Juni 2024 geschrieben von:
„Ćikot deluxe“ rěka wosebita wustajeńca, kotraž bu minjeny pjatk w Budyskej Serbskej kulturnej informaciji wotewrjena. Hač do kónca awgusta přistupna přehladka pokazuje twórby a twory grafikarja Štefana Hanuša a designerki Štefi Hanušoweje (wotprawa), kajkež pod labelom „Serbski konsum“ mjeztym hižo wjace hač dźesać lět koncipujetaj, zhotujetaj a zdźěla tež předawataj. Po jeju słowach nastawaja ideje za nje spontanje a zwoprawdźene wudźěłki bjez wotmysła, je komercielnje zwičnić. Wernisažu wobrubi Jakub Gruhl alias Ecoplastic z elektroniskej hudźbu, moderaciju wukonješe Jacqueline Bjeńšec (prědku nalěwo). Foto: SN/Bojan Benić

Budyšin (SN/bn). Tradicionelnje z wutřělemi pistolow resp. kanonki su intendant Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Lutz Hillmann, Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt a krajny rada wokrjesa Budyšin Udo Wićaz (wobaj CDU) wčera 28. Budyske lěćne dźiwadło na Budyskim Hrodźe zahajili. Premjera inscenacije „Spuk unterm Riesenrad – Jetzt ist Bautzen dran“ bě wupředata, nimale tysac přihladowarjow mytowachu wukon na jewišću a za nim skutkowacych z dołho trajacym přikleskom. Po předstajenju dźakowaše so Hillmann swojemu mustwu, wuzběhnywši předewšěm wuhotowarja jewišća Mirosława Nowotneho a rjemjeslnikow, kotřiž jeho „naročne, často překwapjace a hdys a hdys bjezmała kołwrótne ideje zwoprawdźeja“. Jako režiser spektakla pod hołym njebjom wón zjima: „Wuspěšna premjera njeby móžna była, njesměł z absolutnymi profijemi hromadźe dźěłać, na kotrychž móžu so w kóždejžkuli situaciji spušćeć. Za to dźakuju so z cyłeje wutroby.

Johannes Gerstengarbe (nalěwo) je wčera druhi tydźeń lětušeje Kulturneje zahrody Serbskeho ludoweho ansambla zahajił. Hóstnej hudźbnikaj běštaj saksofonist Markus Pötschke (napr.) a organist Tomas Kreibich-Nawka. Dźensa slěduje koncert skupiny Manuela SIE & Band, jutře zahraje Trio Trojka. Njedźelu wustupuja Wólbernosće pod Röhrscheidtowej baštu. Foto: Julija Dórnikowa

Wulki finale a potom – snano – kónc

Donnerstag, 06. Juni 2024 geschrieben von:

Minjene póndźele wotmě so we wobłuku akcije „Happy monday – wjesoła póndźela“ dohromady wosom zarjadowanjow mjez druhim z koncertami, rejemi a přednoškami na wjacorych naměstach Budyšina. „Wulki finale“ wuhotuja organizowace něhdźe 50 towarstwow a iniciatiwow w „trochu rozšěrjenym formaće“.

Budyšin (SN/bn). Na Hłownym torhošću sprjewineho města předstaja přichodnu póndźelu dohromady tři skupiny „pisany program, wopřijimacy indie pop, beat, rock a serbski brass“. Po medijowej zdźělence organizatorow zahraja Šwintuchi – „młodźi hudźbnicy z Chrósćic a wokolnych wsow“ – serbske ludowe spěwy w „dospołnje nowym zwukowym šaće“. Band Die Baumschule, wurostła z dorostoweho spěchowanja towarstwa Kamjentny dom, chce publikum mjez druhim ze swojim hitom „In Bautzen wird die Mate knapp“ zahorić. Prěni raz prezentuje skupina Zynkofunk zwonka lětušeje inscenacije Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Na tamnym boku měsačka – Hercy“ swoje adapcije w 1960ych lětach nastatych spěwow „prěnjeje serbskeje beatoweje skupiny Hercy“.

Wjedźe Nowy Casnik do přichoda

Donnerstag, 06. Juni 2024 geschrieben von:

Njech so ludźo w přichodźe tak za rěč zajimuja kaž tuchwilu za drastu – to přeje sej Katalin Porackojc. 41lětna je wot najnowšeho takrjec oficielnje nowa šefredaktorka Noweho Casnika, funkciju je hižo wot lońšeho komisarisce wukonjała. Zo by so intensiwnišo lubowanej delnjoserbšćinje wěnowała, běše dźowce Martiny Golašojc najsylniši motiw, do redakcije NC zastupić. Žurnalistisce je runja maćeri hižo wjacore lěta za serbski program RBB dźěłała. Běžnje serbowała je pak hakle jako sobudźěłaćerka w běrowje Domowiny w Choćebuzu, čehoždla je tehdomnišemu zastupowacemu jednaćelej třěšneho zwjazka Haraldej Kóńcakej dźakowna, zo wón ze wšěmi konsekwentnje serbowaše.

Kocor kaž torero

Mittwoch, 05. Juni 2024 geschrieben von:
„Narodninska torta za Findusa“ rěka nowa kniha, kotruž Ludowe nakładnistwo Domowina dźěćom wot štyrjoch lět do prózdnin poskića. W nowostce z rjadu „Pettersson a Findus“ wjerći so tónkróć wšo wokoło słódneje chłóšćenki, kiž chce starc Pettersson za swojeho kocora Findusa napjec. Tola tak jednore to njeje, a zo by k swojej torće přišoł, ma šwižny kocork kaž španiski torero z bykom wojować. Original Svena Nordqvista je Diana Šołćina zeserbšćiła. Kniha je w Smolerjec kniharni, w internetowym wobchodźe LND kaž tež w dalšich serbskich předawanišćach na předań.

Budyšin (SN/MiP). „Na wulki zjězd chórow“ běchu organizatorojo rjadu póndźelnišich zarjadowanjow „Happy Monday – wjesoła póndźela“ zajimowanych na wčerawše wudaće prosyli. Hačrunjež pochmurjene wjedro a temperatura ze 16 stopjenkami přewšo přićahliwej njebyłoj – něhdźe 300 ludźi běše najebać to na wosme, předposlednje zarjadowanje na Žitne wiki přichwatało.

„Chceš-li zhromadnje spěwać, dyrbiš druheho słyšeć a wědomje wobkedźbować, zo by spěw derje zaklinčał. Kajki to překrasny přikład za zhromadne žiwjenje w našim měsće, w našej towaršnosći“. Z tymle słowami powita Christian Tiede, farar Budyskeje ewangelskeje wosady swj. Pětra, zajimcow a přeprosy jich na zhromadne spěwanje z chórami. Za to běše spěwanska brošurka wupołožena abo digitalnje z pomocu z QR-koda na šmóratku přistupna. W serbskej rěči postrowi publikum w mjenje Rěčneho centruma WITAJ (RCW) kaž tež Domowiny Beata Brězanowa, wjednica RCW.

Jakub Nowak

Dienstag, 04. Juni 2024 geschrieben von:
3. smažnika 1864 narodźi so pozdźiši farar, spisowaćel a domiznowědnik Jakub Nowak-Horjanski do burskeje swójby. Na juhowuchodnej kromje ródneje wsy bu na iniciatiwu Moniki Cyžoweje ze susodneje Noweje Jaseńcy 3. meje 2015 zornowcowy kamjeń z wopomjatnej taflu za Jakuba Nowaka-Horjanskeho wotkryty. Takle počesćeny wopyta Serbski seminar w Praze a studowaše w čěskej stolicy a w Kölnje teologiju. Wot 1891 bě pjeć lět kapłan w Radworju a potom do lěta 1902 w Serbskej cyrkwi w Budyšinje a wot 1903 do 1931 wosadny farar w Radworju. Wón zemrě 21. małeho róžka 1938 we Worklecach. Jeho row je w Radworju, hdźež je jako kapłan tež Raiffeisensku lutowarnju załožił. 1888 zastupi do Maćicy Serbskeje. Wón je wjele domiznowědnje slědźił a wo tym, na přikład wo Radworskich stawiznach pisał. Nowak-Horjanski je so tež ze serbskej stenografiju zaběrał. Z jeho pjera su mnohe nowinske přinoški, kniha „Wobrazy z cyrkwinskich stawiznow katolskich Serbow“ a „Pućowanske dopomnjenki“ wo swojich mnohich jězbach po Europje. Dale spisa wón „Přehlad serbskeje mytologije“, činohrě kaž socialnokritisku „Zasonamakane“. Manfred Laduš

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND