Wo islamje słyšeli a debatowali
Debata wo islamje a islamizmje ludźi dale zaběra. Tole pokaza so wčera tež w Smochčanskim Domje biskopa Bena. Tam rěčachu wo zakładach našeje křesćanskeje ciwilizacije.
Smochćicy (SN/MkWj). Zamołwići Domu biskopa Bena běchu so we wobłuku „Smochčanskeho foruma“ a dźěłoweho kruha „Zetkawanje ze židowstwom“ wčera dosć horcej temje wěnowali. Na planje steješe zarjadowanje pod hesłom „Islam a křesćanstwo – k zakładam našeje židowsko-křesćanskeje ciwilizacije“. Kopaće pjelnjena žurla – w njej tež tójšto serbskich wopytowarjow – bě dopokaz, zo zbudźa tuta tema dale wjele zajima.
Přeprosyli běchu sej tónkróć Siegfrieda Reipicha, jednaćela Załožby sakskich wopomnišćow w Drježdźanach. W NDR studowaše wón filozofiju. Swojeho kritiskeho nastajenja dla jeho přesćěhowachu a skónčnje z kraja wuhnachu. Po přewróće dźěłaše wón w něhdyšim Berlinskim stasi-jastwje Hohenschönhausen jako referent za politiske kubłanje. Reipich je hladajo na swoju biografiju razny přećiwnik wšěch totalitarnych režimow.
Putniska kniha w LND wušła
Budyšin (SN). Hač kóždolětnje z wosadnymi do domjaceho Róžanta, jako skupina młodostnych do Krupki, na zhromadnych wulětach do Lichenja abo sami po puću do Santiaga de Compostela – Serbja běchu a su zawěrno putniski lud. Za nowostku „Ze žohnowanjom na puć“, kotraž je w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła, je Gerat Wornar z historiskich rozprawow čerpał, ale tež mnohich awtorow pohonjował, nowše wopisowanja podać a na cyle wosobinske wašnje na swójske putnikowanja k wurjadnym městnosćam Europy zhladować. Mnohe fotografije zwjazk skulojćeja.
Pohon, so na puć nastajić, je wšelaki: Wobdźěleni chcedźa z ludźimi samsneje wole zhromadnosć dožiwić, na hnadownych městnach wo swójske wustrowjenje abo te přiwuzneho prosyć, we wosobinskich tyšnosćach modlo so wućek pytać abo so za wopokazanu miłosć dźakować.
Serbski a słowjenski wuměłc wustajataj zhromadnje
Choćebuz (HA/SN). Z dweju dźělow wobsteji najnowša kabinetna wustajeńca Choćebuskeho Serbskeho muzeja, kotruž su minjeny pjatk před něhdźe 70 hosćimi wotewrěli. W prěnim dźělu je pod hesłom „Delnjołužiske wuhlady II“ wustajanych 15 mólbow Jana Buka, nestora serbskich molerjow z Njebjelčic. Su to mólby, kotrež je Choćebuski muzej wot zasłužbneho hornjoserbskeho wuměłca z pomocu Vattenfalla a župy Delnja Łužica kupił. Na nich je Jan Buk runje tak kaž na dalšich pjeć twórbach, kotrež je wuměłc Choćebuskemu muzejej darił, zapopadnył wšelake motiwy z Delnjeje Łužicy, mjez druhim wo serbskej ludowej kulturje a wo serbskich wsach, ale tež wo brunicowych jamach.
Zběrki ludowych spěwow móža inspiracija być
Z wulětom do Błótow na slědach ludowych spěwow zakónči so wčera třidnjowska mjezynarodna konferenca „Etnicita, identita, regionalita – Oskar Kolberg jako załožer Europy regionow“, kotryž běštej Choćebuska Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu a Delnjoserbski dźěćacy a młodźinksi ansambl zarjadowałoj.
Choćebuz (SN/CoR). Kotry wuznam ma zběrka Oskara Kolberga za serbsku hudźbnu kulturu? Nimale 40 zajimcow z Pólskeje, Berlina, Delnjeje a Hornjeje Łužicy kaž tež samo z Hannoverskeho Wendlanda bě sobotu do Choćebuskeho Měšćanskeho domu přišło, zo bychu na wědomostnym sympoziju za wotpowědnej wotmołwu pytali.
„Sinfonija ćišiny“ wobchowa zynk 105lětnych Sauerowych ...
Na Bože spěće sławny instrument na Jerusalemskej Wolijowej horje zaso zaklinči.
za cejdejku:
„Symphonie der Stille“, Franz Liszt, pišćelowe twórby, Klaus Schulten hraje na pišćelach cyrkwje Božeho spěća w Jerusalemje; © Edition Auguste Victoria, Jerusalem 2012;
Putnicy do Jerusalema a lubowarjo pišćelow móža sej cejdejku tež direktnje we wobchodźe abtaje Dormitio na kromje stareho města blisko Cionskich wrotow abo w cyrkwi samej kupić.
za knihu:
Klaus Schulten: „Die Sauerorgel in der Himmelfahrtskirche und andere deutsche Orgeln in Jerusalem; © Edtion Auguste Victoria 2; Kaiserin Auguste Victoria Stiftung – Evangelisches Pilger- und Begegnungszentrum, P.O.Box 14076, 91 140 Jerusalem; ISBN 978-965-7221-60-0
Wobaj wudźěłkaj móžeće e-mailnje skazać pod adresu pilgrims@evangelisch -in-jerusalem.org.
„Za Wótčenaš dóstach chlěb“
Dopomnjenki Liebeltec mandźelskeju na struchły čas ćěkanja a jeju dźensniše dožiwjenja w serbskim Lejnje a Pólskej
Kak so na wěstych runinach časowe doby a podawki runaja. Před 70 lětami pytachu ćěkancy na přikład ze Sudetskeje a Šleskeje w našich kónčinach za nowej domiznu. Dźensa su to tajcy ze Syriskeje abo Afghanistana. Něhdy sem došedši su sej po wjetšinje tule domiznu nadešli.
Pojědźemoj domoj ...
Pola Liebeltec Herty a Horsta w Lejnje wonja rjenje za bunjacym kofejom. Wonaj snědataj. My, Šěnecy z Lejna, zeznachmy Liebeltec mandźelskeju před něhdźe sydom lětami jako stajnje wjesołeju a přewšo optimistiskeju wobydlerjow wsy. Dźensa 83lětnaj běštaj ćežki dóńt dožiwiłoj: staj wójnskaj ćěkancaj. Často hižo staj wo tym rozprawjałoj. A tola chcychmy so z nimaj zhromadnje do jeju domizny – do Šleskeje podać. Wšako prajitaj, hdyž do Šleskeje jědźetaj: Jědźemoj domoj.
Projekt Serbska reja
Wo Lipšćanskim pospyće, nowe puće w folklorje kročić
Što čini poprawom serbska diaspora we wulkich němskich městach? W Drježdźanach diskutuja wo serbskim přichodźe, kaž na lětušim prěnim sympoziju towarstwa Stup dale. A w Lipsku? Tam woni rejuja a hudźa. Wězo nječinja to wšitcy Serbja z Lipska, za to pak z Hornjeje a Delnjeje Łužicy zhromadnje a ze Slepjanskim spěwnikom.
Tak znajmjeńša to dožiwich, jako podach so 9. apryla do města nad Plesnu, zo bych so tam na serbskim rejwanskim wječorje wobdźěliła. Telko wědźach: Rejwanski mišter a bywši rejwar Serbskeho ludoweho ansambla Georgi Marinow z Drježdźan měješe „dźěłarničku“ nawjedować, a zahrać skupina Lipšćanskich hudźbnikow. Zo pak njeje dr. Theresa Jacobsowa, kotraž bě mi informaciju posrědkowała, jako promowowana fachowča na polu serbskeje reje poprawna iniciatorka zarjadowanja, njebě jenička překwapjenka tohole wječora.
Ludowa reja – to tež móžemy!
Filmowy festiwal Nysa wotewrjeny
Žitawa (SN). Sakska ministerka za wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) je wčera 12. filmowy festiwal Nysa w Žitawje wotewrěła. Hač do 10. meje pokazuja tam na 16 městnach něhdźe sto filmow. Wobsahowe ćežišćo je migracija. Nimo Němskeje, Pólskeje a Čěskeje wobdźěla so tež Estiska jako hóstny kraj na festiwalu. Tři filmy dawaja dohlad do wšědneho dnja baltiskeho stata, do dóńta wuměłca runje tak kaž do korupcije a mocy. Festiwal dźěła hromadźe z čěskim Centrumom Panorama Varnsdorf, ze załožbu DEFA a z Berlinskim kinomuzejom.
„Filmowy festiwal Nysa wuznamjenja, zo so z respektom a tolerancu kulturam bliži a tak puć k dialogej twori. Zasłužeće sej připóznaće, kak je so wam poradźiło, tule w Němskej tři mjezy překročacy festiwal dale a sylnišo w třikrajowym róžku z Pólskej a Čěskej zwjazać“, chwaleše wčera Stange, patronatka filmoweho festiwala, wuhotowarjow swjatka.
Skutkowanje Elki Černokožeweje hódnoćili
Wčera a dźensa wotmě so w Budyskim Serbskim instituće mjezynarodny sympozij pod hesłom „To ryzy a to měšane – 15 lět po tym“. Bě to zdobom rozžohnowanje wotrjadnicy za kulturne wědomosće dr. Elki Černokožeweje, kotraž so po 23lětnym skutkowanju na slědźenišću na wuměnk poda.
Budyšin (SN/CoR). Z diskusiju wo hybridologiji jako teoriji přichoda je so sympozij dźens připołdnju zakónčił. Dwaj dnjej su wědomostnicy z najwšelakorišich disciplinow slědźenske wuslědki předstajili a wot Elki Černokožeweje wuwiwany hybridny přistup hódnoćili. Swjedźenski spis „To ryzy a to měšane – 15 lět po tym“ přepodaštaj jej wčera wudawaćelej dr. Ines Kellerowa a dr. Fabian Jacobs jako 8. zwjazk rjadu „Hybride Welten“. Dźens dopołdnja staj mjez druhim dr. Steffen Groß z Choćebuza a redaktorka Noweho Casnika Ines Neumannojc přednošowałoj.
Měli z projektom pokročować
Putaca wustajeńca Karla Vouka w Budyskim Serbskim muzeju
Budyšin (SN/MiR). Widy na Łužicu, wosebje na jeje krajinu – zničenu přez wudobywanje brunicy –, pohnuwaja k rozmyslowanju a zašćěpjeja so trajnje do mozow. „Karl Vouk. Satkula – Abo (s)twor(jen)a krajina“ rěka wustajeńca, kotraž ma hač do 28. junija w Budyskim Serbskim muzeju wopytowarjow putać. Wulkoformatowe wobrazy rozestajeja so ze zničenjom domizny Serbow, předewšěm w srjedźnej Łužicy, a z tym, što z krajiny po zničenju žiwjenskeho ruma zbywa. Njedźelu popołdnju je wulka ličba zajimcow, mjez nimi mnozy serbscy wuměłcy, do wustajenišća přišła. Nawodnica muzeja Christina Boguszowa postrowi přitomnych, wosebje pak Korutanskeho Słowjenca, wuměłca a architekta Karla Vouka, w jeho maćeršćinje słowjenšćinje. „Karl Vouk praša so za dwujazyčnosću statnych postulatow, kaž je we wustawomaj Sakskeje a Braniborskeje namakamy. Rěce Satkula a Čornica stej k tomu sylna metafra“, zwobrazni nawodnica muzeja ćežišćo wobsaha wosebje z pomocu fotografije nastatych twórbow.
