Malešecy

Foto: Jurij Helgest
„W jesele dźen­sa“ spě­wa­jo ćehnjechu dźěći Malešan­skeje pěstowarnje „K wódne­mu mužej“ njedźelu po ptačim kwasu najprjedy po wsy. Cyle hordźe běchu wone na ewan­gel­sku drastu Budyskeho kraja, někotre holčki pak běchu tež katolsku drastu zhotowane. Na kopatej połnej žurli hosćenca „Wódny muž“ poskićichu mali kwasarjo spodobny, wot nawod­nicy Borbory Kraloweje a jeje teama z wulkej prócu nastudowany serbsko-němski program. Braška Arne, njewjesta Mia a nawoženja Florian kaž tež dalši kwasarjo ze staršich skupin pěstowarnje, ko­traž je w nošerstwje Serbskeho šulskeho towarstwa, mějachu tu swoje róle. Woni je wjesele a zmužiće, druhdy tež trochu strachoćiwje předstajichu. Spěwčk „Pip, pip, pip přez woknješko ...“ běše nimo „Lipoweho rocka“ jich najlubši hit. Po tym měješe kwasna hosćina ekstra fotowy termin. Najzajimawše a zdobom jónkrótne drje su wobrazy z najmjeńšimi holčkami, kak wone w swojich šikwanych běłych canka­tych hawbičkach kedźbliwje na spě­wy, dialogi a piskanje wjet­šich dźěći słuchaja. Chrysta Meškankowa

Ćisk

Foto: Johann TescheW     Ćišćanskej pěstowarni „Lutki“ tohorunja na­łožk ptačeho kwasa haja. Nawoženja Moritz a njewjesta Zoey su staršich, dźěći, wowki a wjesnych radźićelow zaso na swjedźeń přeprosyłoj. Kubłarka Anne Brosig bě z dźěćimi spěw „Dźens hawron chce so woženić“ w serbskej a němskej rěči nazwu­čowała. Wjesny radźićel Jens Zahrodnik dźakowaše so brašce Janošej a jeho kwasnej hosćinje za rjany program ze słódnym pječwom. Johann Tesche

Napohlad Budyskeho dwórnišća po přetwarje z wulkej dwórnišćowej halu w lěće 1921 Foto: archiw Eberharda Schmitta

„Přetwar dwórnišća je nětko tak daloko hotowy, zo so přetwarjene twarjenje w nocy wot 25. k 26. oktobrej wobchadej wotewri. Pućowacy, kotřiž wot Lubija z nowozapołoženym ćahom w nocy 12.45 hodź. do Budyšina přijědu, budu prěni, kotřiž so w nowym twarjenju wotbudu. Prěni wotchadźacy ćah budźe nowozapołoženy, kotryž w 1.35 hodź. z Budyšina wotjědźe. Poswjećenskeje swjatočnosće z dźiwanjom na nětčiše wobstejnosće njebudźe.“

To pisachu Serbske Nowiny dnja 24. oktobra 1921. Při tehdyšim wulkim přetwarje nasta charakteristiska hala Budyskeho dwórnišća, kotraž běše we wobłuku nětko wotzamknjeneho saněrowanja a z nim docpěteho wožiwjenja twarske ćežišćo.

„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

W lěće 1989 produkowachu něhdźe 300 000 tonow formowanych a 200 000 tonow njeformowanych wohnjokrutych wudźěłkow. Zawod měješe na kóncu NDRskeho časa strowu strukturu, štož njerěka, zo njeběchu žane problemy. Připódla prajene, w dobje šěsć lět wot 1959 do hač 1964/65 natwarichu zawod, zaručacy 800 dźěłaćerjam mzdu a wšědny chlěb. W 1980tych lětach podobnu twornju twarić, ale z wukonom něhdźe 20 procentow Wětrowskeje šamotownje, by dźesać lět trało a trójce telko płaćiło. Rozsudźić, přizwolić a zwoprawdźić – to žadaše sej dale a wjac časa. A tu bě pytnyć, zo centralne planowanske přizwolenje w Berlinje móžnosćam na periferiji wjace njewotpowědowaše.