Teheran namołwjeny

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po nadpadach USA na atomowe objekty w Iranje namołwjeja zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU), prezident Emmanuel Macron a premier Keir Starmen Iran w zhromadnej de­klaraciji, so za blido jednanjow wróćić. Nastać měło zrěčenje, kotrež wšitke ­wobmyslenja nastupajo iranski ato­mowy program wotstroni. Iran njesměł žane naprawy wjace zwoprawdźić, kiž ­region znjeměrnja.

Rozmołwy bjez wuslědka

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo a zwjazkowe kraje Němskeje wojuja dale wo pjenježne rjadowanje nastupajo planowany inwesticiski program na dobro hospodarstwa. Koło jednanjow financneho ministra Larsa Klingbeila (SPD), nawody kanclerskeho zarjada Thorstena Freija (CDU) a wjacorych ministerskich prezidentow je so wčera wječor bjez wuslědka skónčiło. Dźensa wječor chcedźa znowa wuradźować. Kraje žadaja sej wurunanje za falowace dochody.

Žadaja sej wjace personala

Při sebjemordarskim atentaće na křesćansku cyrkej w syriskej stolicy Damaskusu je znajmjeńša 22 wěriwych žiwjenje přisadźiło. Dalšich 59 ludźi bu zranjenych. Po dotalnych informacijach je so atentatnik wosrjedź njedźelneje Božeje mšě mjez wěriwymi w cyrkwi rozbuchnył. Wočiwidnje bě to njeskutk teroroweje organizacije Islamski stat. Foto: dpa/Izettin Kasim

Ministrojo EU wuradźuja

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo Europskeje unije su so dźensa w Brüsselu zešli. Połoženje na Bliskim wuchodźe bě hłowna tema wuradźowanjow. Nadpady USA w Iranje su situaciju dale přiwótřili. W tym zwisku su wo tym wuradźować chcyli, kak móhli Iran nuzować, so za blido diplomatije nawróćić a tak dalšej eskalaciji zadźěwać.

Dalša tema wuradźowanjow bě interna rozprawa EU, kotraž měješe zwěsćić, hač Israel ze swojim postupowanjom w Gazaskim pasmje zasady zhromadneho dźěła z EU njerani. K tutym zasadam słuša, zo wobdźěleni čłowjeske prawa dodźerža. Israel lědma hišće dowožowanje žiwidłow do Gazaskeho pasma dopušći. Połoženje tam je mjeztym katastrofalne.

Wjace pjenjezza brónjenje

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:
Brüssel (dpa/SN). Něšto dnjow do wjerška NATO w Den Haagu su so čłonske staty na planowane nowe směrnicy nastupajo wudawki za zakitowanje dojednali. Kaž powěsćernja dpa rozprawja, chcedźa so kraje zawjazać, swoje kóždolětne wudawki za brónjenje na znajmjeńša pjeć procentow swojeho nutřkokrajneho bruttoprodukta (BIP) zwyšić. Tuchwilu předwidźi směrnica NATO wudawki we wysokosći dweju procentow BIP. Hladajo na wohroženje ze stron Ruskeje a na žadanja prezidenta USA Donalda Trumpa pak chcedźa wudawki masiwnje zwyšić. Za Němsku woznamjenjeja pjeć procentow něhdźe 225 miliardow eurow wob ­lěto. Tuchwilny etat Němskeje wučinja za cyły kraj 466 miliardow eurow.

Wonkowny minister Irana pola Putina

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Iranski wonkowny minister Abbas Araghtschi je so dźensa w Moskwje z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom zetkał. Zaměr rozmołwy su „chutne dorěče“, kaž Araghtschi do zetkanja zdźěli. Moskwa bě připowědźiła, we wěstotnej radźe UNO zhromadnu rezoluciju z Chinu k skónčenju wojowanjow zapodać. Ruska nadpady USA na iranske atomowe připrawy minjeny kónc tydźenja raznje zasudźa. Moskwa je z Iranom na wšelake wašnje splećena, mjez druhim na polu brónjenja.

Putin bě před chutnym atomarnym wohroženjom přez israelske nalěty na atomowe fabriki w Iranje warnował. Dotal nimaja za prawdźepodobne, zo Ruska wojakow do Irana sćele. Moskwa a Teheran drje stej lětsa zrěčenje wo strategiskim partnerstwje wotzamknyłoj. W nim pak njeje klawsla wo mjezsobnej wojerskej pomocy zakótwjena, hinak hač w zrěčenju ze Sewjernej Koreju.

W nocy na njedźelu běchu lětadła USA atomowe připrawy w Iranje nadběhowali a pječa dospołnje zničili.

Dulig kritizuje swoju stronu

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Sakska SPD na krajnym zjězdźe wo swojim połoženju diskutowała

Drježdźany (dpa/SN). Sakska SPD je na swojim krajnym zjězdźe w Drježdźanach wuhibki do přichoda stajiła. Dotalneju předsydow Kathrin Michel a Henninga Homanna su delegaća w zastojnstwje wobkrućili. Zdobom je so bywši hospodarski minister Martin Dulig z jasnej kritiku wo eklat postarał.

Homann dósta 76,8 procentow hłosow wšěch delegatow, Michel docpě 86,4 procenty. Přećiwnych kandidatow wobaj njeměještaj. Dwójka nawjeduje sakskich socialdemokratow wot lěta 2021. Na zjězdźe před lětomaj měještaj wobaj hišće lěpši wólbny wuslědk. Po swójskich informacijach ma sakska SPD nimale 5 000 čłonow.

Spodźiwna diplomatija

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Cyły swět so praša, hač su USA ze swojim „spektakularnym“ nadpadom na iranske atomowe zawody kmanosć Irana zlemili, sam atomowe bomby twarić. W medijach nam tak mjenowani fachowcy zahoriće rozłoža, što wona hoberska bunkrowa bomba wšitko zamóže a prezident USA Donald Trump prezentuje so jako nowy wójwoda zapadneho swěta přećiwo re­žimej islamskich duchownych. Haj, tež móžnu změnu politiskeho systema w Iranje Trump „hižo njewuzamkuje“.

Nichtó hižo wo tym njerěči, zo bě nadpad USA na Iran hrube ranjenje prawa ludow. Što by było, bychu-li iranske rakety atomowe zawody w USA zničili? Dotal njeje ani dopokazane, zo Iran atomowu bombu woprawdźe twari. Bohužel pokročuja USA ze swojej zahubnej politiku, kotraž je hižo w Afghanistanje, Iraku a Libyskej dospołnje zwrěšćiła. Runje tak zlě je, zo zapadny swět tomu přihladuje, tež EU. Iranej nětko diplomatiju „kazać“ je cyniske a naiwne. Marko Wjeńka

Jězbnu dowolnosć potuńšić

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wobchad Patrick Schnieder (CDU) chce jězbnu dowolnosć w Němskej zaso zapłaćomnu sčinić. Politikar CSU rjekny w rozmołwje z powěsćernju dpa: „Jězbna dowolnosć je so minjene lěta chětro po­dróšiła. 4 000 abo 5 000 eurow za tajki dokument je wjele, wjele pjenjez.“ Jězba dowolnosć je pak mnohim ludźom w Němskej přewšo wažna. „Tohodla dyr­bimy hladać, kak móžemy kóšty znižić.“

Schnieder připowědźi w tym zwisku kulojte blido, zo by z druhimi ministerstwami, krajemi a zwjazkami za wupu­ćemi pytał. Při tym měło so najprjedy hladać, hdźe přičiny podróšenja leža a kotre naprawy móhli kóšty wobmjezować pomhać. Minister pokaza runje na wjesne kónčiny, hdźež je jězbna dowolnosć njeparujomna. „Tam su ludźo na awto runjewon pokazani.“

Kóšty za wopyt jězbneje šule a za pruwowanje su minjene lěta widźomnje ­stupali. Po informacijach Zwjazkoweho statistiskeho zarjada su płaćizny loni nadpřerěznje wo 5,8 procentow rozrostli. Awtomobilowy klub ADAC rěči wo ­kóštach hač do 4 500 eurow.

W Choćebuzu zhromadnje rejwali

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:
Tři dny su minjeny kónc tydźenja wosrjedź Choćebuza mjeztym 32. měšćanski swjedźeń woswjećili. Jedyn z wjerškow bě mjezynarodny kulturny festiwal „Cottbus Open“ w Puškinowym parku města. Tam prezentowachu so wukrajni studenća ­Braniborskeje techniskeje uniwersity Choćebuz/Zły Komorow na tradicionalnej mjezynarodnej kuchinskej mili z kulinariskimi wosebitosćemi swojeje domizny. ­Nimo toho poskićichu wobšěrny jewišćowy program. Jedyn z wjerškow bě zhromadne rejwanje wopytowarjow před jewišćom, na kotrymž njesmědźeše tradi­cionalna „Hanamarja“ pobrachować. Foto: Michael Helbig

Lěsy ćerpja suchoty dla

Montag, 23. Juni 2025 geschrieben von:

Podstupim (dpa/SN). Hajnicy a wohnjowi wobornicy w Braniborskej su alar­mowani: Hladajo na suchotu a wulku horcotu wobsteji tam tuchwilu wulki strach lěsnych wohenjow a na juhu Braniborskeje płaći najwyši warnowanski schodźenk. Minjeny kónc tydźenja su stajnje zaso małe wohenje hašeć dyrbjeli. Mjeztym zličichu w tutej sezonje hižo wjace hač 145 wohenjow. Dźensa wječor a jutře wočakuja z njewjedrami tež spadki, kotrež móhli napjate połoženje trochu wolóžić. Sezona lěsnych wohenjow traje wot měrca hač do kónca septembra.

Najwažniše je, zo ludźo woheń spěšnje spóznaja a wohnjowu woboru alarmuja. Jenož tak wobsteji šansa, płomjenja wobmjezować. Minjeny štwórtk bě pola Złeho Komorowa woheń wudyrił a 3,4 hektarow lěsa zničił. Tež 200 metrow dołha hromada štomowych zdónkow, kiž tam ležeše, so wotpali. Wohnjowi wobornicy dyrbjachu hišće dźeń pozdźišo wohnišća kontrolować.

Pućowarjo su namołwjeni, w lěsach wosebje kedźbliwi być. Kurjenje je tam runje tak zakazane kaž grilowanje abo lěhwowe wohenje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND