To a tamne (17.12.24)

Dienstag, 17. Dezember 2024 geschrieben von:

Wosom hodźiny zawrjena bě awtodróha A 72 pola Šwikawy do směra na Lipsk. Nakładne awto dróhoweje słužby bě wčera dopołdnja při rumowanju nadróžneho twarnišća ze swojim kranom železny móst z nastrojemi za wotličenje popłatka nakładnych awtow potorhnyło. Při tym so šofer awta a dalši dźěłaćer zraništaj. Wěcna škoda wučinja 755 000 eurow.

Wulki chaos načinja w italskich wulkoměstach nowa winowatosć za wužiwarjow elektriskich rolerow, nahłownik nosyć. Policija je minjeny kónc tydźenja prěnje chłostanki 50 eurow rozdźěliła. Ludźo skorža, zo njebuchu informowani, wosebje turisća. Wupožčowarjo jězdźi­dłow starosća so wo swój wobchodny model. Knježerstwo chce z naprawami ličbu smjertnych woporow we wobchadźe znižić. Štóž za wodźidłom awta telefonuje, płaći wotnětka znajmjeńša 250 eurow.

Netanjahu a Trump rěčałoj

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:

Tel Aviv (dpa/SN). Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu je z přichodnym prezidentom USA Donaldom Trumpom wo połoženju w Syriskej rěčał a swoje měrniwe wotpohlady potwjerdźił. „Nimamy žadyn zajim na rozestajenju ze Syriskej“, rjekny Netanjahu po informacijach nowinarjow. Israel orientuje so na wobstejnosćach na městnje, Netanjahu rjekny. Rěčałoj staj wobaj pječa tež wo pušćenju israelskich zastajencow.

Mortwi w Gazaskim pasmje

Gaza (dpa/SN). Při nadpadźe israelskich wojerskich lětadłow na něhdyšu šulu w sewjernym dźělu Gazaskeho pasma je po informacijach islamistiskeje Hamas znajmjeńša 40 ludźi žiwjenje přisadźiło. Twarjenje w měsće Beit Hanun słužeše wot wójny wućěrjenym ciwilistam jako nachwilny přebytk, rěčnik palestinskeho ­ciwilneho škita zdźěli. Tójšto woporow je so spaliło. Informacije njejsu njewotwisnje přepruwujomne.

Prezident wosobinsce skazany

Bohaće wobdarjeny a zbožowny nawróći so tutón pachoł z centrale pomocneje organizacije Somos, njewotwisneje institucije, kotraž wojuje přećiwo hłodej na swěće, do štwórće chudych Jardim Gramacho w brazilskim měsće Duque de Caxias w regionje Rio de Janeiro. Ze swojimi darami pomocnicy spytaja, trochu wjesela a nadźije zbudźić. Foto: dpa/Bruna Prado

UNO: Syriska před wužadanjemi

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:
Damaskus (dpa/SN). Wurjadny pósłanc UNO Geir Pedersen widźi najebać pozitiwneje nalady w Syriskej hišće wjele zadźěwkow. Wuwiće w kraju zbudźa „wulke nadźije, wšitcy pak wěmy, zo leži před nami hišće tójšto wužadanjow“, rjekny Pedersen na swojim wopyće w Damas­kusu. Změny po powalenju mócnarja Bashara al-Assada su „hoberske“. Po měnjenju Pedersena steja zamołwići nětko před nadawkom, kraj na prawy puć wjesć, kotryž wšitkich Syričanow zapřija. To woznamjenja wožiwjenje hospodarstwa, kónc sankcijow a wobšěrnu humanitarnu pomoc. Połoženje w Syriskej bě dźensa tež tema zeńdźenja wonkownych ministrow EU w Brüsselu. Při tym dźěše wo pomoc při stabilizowanju kraja.

Voigt ministrow pomjenował

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:
Erfurt (dpa/SN). Nowy ministerski pre­zident Durinskeje Mario Voigt (CDU) je ministerki a ministrow swojeho knježerstwa pomjenował. Předewzaćelka Colette Boos-John nawjeduje přichodnje durinske ministerstwo za hospodarstwo, ratarstwo a wjesne kónčiny. Minister za kubłanje budźe wučer a zapósłanc CDU Christian Tischner. Juhodurinska zapósłanča CDU Beate Meißner nawjeduje wotnětka ministerstwo za justicu, migraciju a škit přetrjebarjow. Krajna předsydka BSW Katja Wolf je nowa financna ministerka. Georg Maier (SPD) wostanje nutřkowny minister. Mario Voigt na­wjeduje koaliciju CDU, BSW a SPD bjez wjetšiny w parlamenće a bě so minjeny pjatk z hłosami Lěwicy za ministerskeho prezidenta wuzwolić dał.

Scholz chce prašenje dowěry stajić

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Dobre tři lěta po tym, zo je Olaf Scholz (SPD) zastojnstwo zwjazkoweho kanclera nastupił, chcyše wón dźensa w zwjazkowym sejmje prašenje dowěry stajić, zo by nowowólby sejma 23. februara 2025 nastorčił. Powołujo so na artikl 68 wustawy chcyše wón zapósłancow prosyć, jemu dowěru wuprajić.

Njedyrbjał-li wón žanu wjetšinu w sejmje dóstać, chcyše so wón bjezposrědnje na to do hrodu Bellevue podać a zwjazkowemu prezidentej Frankej-Walterej Steinmeierej namjetować, zwjazkowy sejm rozpušćić. Powšitkownje z toho wuchadźachu, zo Steinmeier 28. septembra 2025 planowane wólby zwjazkoweho sejma na 23. februar přestorči.

Zo Scholz na kóncu tola hišće přećiwo swojej woli wjetšinu 367 hłosow dóstanje, je tak derje kaž wuzamknjene. Po pušćenju financneho ministra Christiana Lindnera (FDP) nawjeduje Scholz mjeńšinowe knježerstwo SPD a Zelenych. Zo njeby wón z hłosami AfD tole hišće wjetšinu hłosow dóstał, chcedźa so Zeleni při wothłosowanju hłosa wzdać.

Zeleni wo Kretschmera njerodźa

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:

Njejasne poměry do wólbow sakskeho ministerskeho prezidenta

Drježdźany (dpa/SN). Sakscy Zeleni ­wo ministerskeho prezidenta Michaela Kretsch­mera (CDU) hižo njerodźa a nochcedźa při toho planowanym wu­zwolenju zajutřišim, srjedu, za dotalneho mějićela zastojnstwa hłosować. We wozjewjenym stejišću wopodstatnjeja Ze­leni to wosebje z wuskim časowym ­planom. Kretschmer bě so hakle minjeny pjatk z wjacorymi načolnymi kandidatami Zwjazka 90/Zelenych zetkał.

„Wězo smy zwólniwi, wo rjadowanych poměrach rěčeć. To běchmy tež minjenych 104 dnjow po wólbach“, w stejišću rěka. W běhu pjeć dnjow pak njeje to prosće móžne. Za spušćomny zakład trjebamy zwólniwosć wobeju stronow. „Tak krótko do wólbow bjez kóždeho plana rozmołwy zahajić, njepokazuje runjewon na chutnu wolu, za zhromadnosćemi pytać. Pod tutymi wuměnjenjemi njemóže ­ministerski prezident z hłosami frakcije Zelenych ličić.“ CDU podawa so 18. decembra „bjez jasneje wjetšiny ze stron demokratiskich stron do wólbow“.

Žana hańba wjace

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:
Sćěhuješ-li dźensniše rozprawnistwo medijow wo Durinskej, zdawa so wšitko zaso w porjadku być. Nowy ministerski prezident Voigt je ministrow powołał a dźěło knježerstwa zahajił. Nichtó wjace wo tym njerěči, zo smy minjeny pjatk w Erfurtskim krajnym sejmje něšto dožiwili, štož nima w stawiznach CDU swojeho runjeća: Mario Voigt je so z hłosami SPD, BSW a na kóncu samo Lěwicy do zastojnstwa wolić dał. CDU, kotraž je něhdy we wuchodnych krajach z absolutnej wjetšinu knježiła, so ničeho wjace njehańbuje, jenož zo by knježiła. Njerěču ani wo wobzamknjenju CDU z lěta 2018, kotrež koalicije a zhromadne dźěło z Lěwicu zakazuje. Myslu w prěnim rjedźe na wolerjow, kotřiž su cyle wědomje CDU nakřižowali, dokelž jeje hódnoty zastupuja a stronje dowěrja. Woni su drje CDU wolili, dóstanu pak lěwicarske knježerstwo. Hdyž politikarjo swojich wolerjow dale takle přeradźa, móžemy při přichodnych wólbach hnydom doma wostać. Marko Wjeńka

Tysacy na mosće nad Nysu spěwali

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:
Přewšo impozantny wobraz skićeše so minjenu sobotu na Zhorjelskim pomjeznym mosće nad Nysu mjez Němskej a Pólskej: Tójšto ludźi je namołwje organizatorow sćěhowało a so na zhromadnym adwentnym spěwanju na mosće wobdźěliło. Zhromadnje z chórami regiona zaspěwachu hodowne spěwy němsce, pólsce a jendźelsce. Po tutym puću sćelechu měrowy postrow do wšeho swěta. Samsny čas so na ­dohodownych wikach w Zhorjelcu z ludźimi jenož tak mjerwješe. Adwentne wiki tež lětsa zaso wopytowarjow z Němskeje a Pólskeje přićahuja. Mjez wopytowarjemi je tež tójšto Serbow, kotřiž sej rady do Zhorjelca wuleća. Foto: Jens Kaczmarek

To a tamne (16.12.24)

Montag, 16. Dezember 2024 geschrieben von:

Wosamoćeny kófer na Kölnskich dohodownych wikach je so jako njestrašny wukopał. Policija namaka w nim jenož pěsk. Do toho běchu wčera adwentne ­wiki na Synowych wikach w Kölnje ewakuowali a wšu kónčinu zaraćili. Hižo sobotu dyrbjachu adwentne wiki na Kölnskim Rudolfowym naměsće podhladneho kófra dla ewakuować. Tež w nim namakachu jenož pěsk. Policija wšak nima žane zrozumjenje za tajke žorty.

Kuriozne misnjenje na jednej z Erfurtskich šulow: Wobydler wołaše policiju, po tym zo bě paduchow z retlemi w ruce wuhladał, kotřiž so na šulu měrjachu. ­Jako zastojnicy přijědźechu, paduši ani njećeknychu, ale so policistow zadźiwani prašachu, što wot nich chcedźa. Pozdatni paduši běchu sobudźěłaćerjo rjedźenskeje firmy a retle běchu chošća.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND