W Francoskej su wčera po wšěm kraju přećiwo lutowanskim planam ...
Merz Israela dla njerozsudźeny
Madrid (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) a španiski ministerski prezident Pedro Sanchez staj na swojim zetkanju w Madridźe swojej rozdźělnej poziciji napřećo Israelej potwjerdźiłoj. Merz na swojim nastupnym wopyće potwjerdźi, zo steji Němska kruće poboku Israela. K namjetam komisije EU nastupajo sankcije přećiwo Israelej nochcyše so Merz wuprajić. Wón pokaza na wuradźowanja zwjazkoweho knježerstwa, w kotrychž měli so hač k wjerškej EU spočatk oktobra wo poziciju dorozumić.
Prezidentka komisije Ursula von der Leyen bě wjacore chłostanske naprawy připowědźiła. Tak chcedźa Israelej wikowanske lěpšiny šmórnyć a radikalnym ministram sankcije napołožić.
Zelenskyj: Wjeski wuswobodźene
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je při wopyće pola wojakow na fronće na wuchodźe kraja wo wjetšich wuspěchach swojich wojerskich jednotkow rěčał. We wobłuku napřećiwneje ofensiwy pola Dobropillje sewjernje Pokrowska su ukrainske jednotki něhdźe 160 kwadratnych kilometrow a sydom wjeskow wróćo zdobyli a wot njepřećela wuswobodźili. Nimo toho zajachu sto ruskich wojakow. Ruska je po jeho słowach 1 300 wojakow zhubiła.
Informacije Zelenskeho njehodźa so njewotwisnje pruwować. Znate jenož je, zo Ukraina spyta, wot wuski rjećaz ruskeho wójska wokoło Pokrowska z ofensiwu přełamać. Ukrainscy wojerscy wobkedźbowarjo warnuja před optimizmom. Po jich informacijach we „wuswobodźenych“ wsach dale wojuja.
Mjeztym je ruske wójsko zastupnikam Ukrainy smjertne powostanki tysac ukrainskich wojakow přepodało.
Kritizuja rozsud sćelaka NDR
Cyłoněmska jězdźenka klětu 63 eurow
Mnichow/Podstupim (dpa/SN). Płaćiznu cyłoněmskeje jězdźenki spočatk 2026 na 63 eurow měsačnje zwyša. Tole su wobchadni ministrojo zwjazkowych krajow a zwjazkoweho knježerstwa na wurjadnym posedźenju w Mnichowje wobzamknyli. Spočatk lěta bě płaćizna wot 49 na 58 eurow stupała. Cyłoněmsku jězdźenku poskićuja wot meje 2023. Něhdźe 14 milionow ludźi w Němskej ju mjeztym wužiwa. Tiket zmóžnja jězby w regionalnym a w bliskowobchadźe.
Braniborski wobchadny minister Detlef Tabbert (BSW) je zwyšenja płaćizny za cyłoněmsku jězdźenku dla přesłapjeny a kritizuje wosebje zwjazkowe knježerstwo w Berlinje. „Zwjazk njebě zwólniwy, wjace hač 1,5 miliardow eurow přinošować. Na kóncy dyrbjachmy rozsudźić: Chcemy přihladować, kak wuspěšna jězdźenka zwrěšći abo přizwolimy zwyšenju płaćizny?“ Při wšěm je so poradźiło, w diskusiji stejacu płaćiznu 64 eurow hišće na 63 eurow znižić.
Financny plan wokrjesa přizwoleny
Zhorjelc (AK/SN). Sakska krajna direkcija je dwójnemu etatej Zhorjelskeho wokrjesa za lěće 2025/2026 pod wěstymi wuměnjenjemi přizwoliła. Tole zdźěli prezident direkcije Béla Bélafi. Zhorjelski wokrjes móže tuž wutwar šěrokopasmoweje syće, wuchowansku słužbu, ponowjenje wokrjesnych dróhow a šulow zapłaćić.
Etat wokrjesa wopřija cyłkownje 759 milionow eurow za lěto 2025 a 801 milion eurow za lěto 2026. Krajna direkcija dowola tež nowe kredity.
Hišće lětsa chce Zhorjelski wokrjes 169 milionow eurow inwestować. Tři štwórćiny pjenjez wužiwaja za twar šěrokopasmoweje syće. Klětu ma syć dotwarjena być. Potom chcedźa so wosebje na wuchowansku słužbu kaž tež na twarske naprawy podłu wokrjesnych dróhow a na ponowjenje zarjadniskich a šulskich twarjenjow koncentrować. Wobě lěće chcedźa po tutym puću naprawy tež z pomocu kreditow we wysokosći cyłkownje 27 milionow eurow financować.
„Hanka“ w Janskej cyrkwi
Na krajnym žnjowym dźaknym swjedźenju, kiž wotmě so minjeny kónc tydźenja we Wojerecach, prezentowachu w tamnišej Janskej cyrkwi nimo žnjenskich krónow a wěncow tež figurinu „Hanku“. Kaž ze swojim mjenom wona tež ze swojej drastu a z płodami w korbiku po słowach zhotowjerkow dwurěčnu kónčinu Łužicy reprezentuje. Mjeno „Hanka“ steji za serbskosć, jeje zeleno-běła drasta wotpowěduje barbam Sakskeje, a na kłobuk přityknjene žołdźe poćahuja so na wopon města Wojerec, hdźež swjedźeń bě. Figurina je přezcyłnje do přirodnych materialijow zdrasćena. Tak ma suknju z bambusa, lěwanćika, šismanca a žita, bluzu z bałmy a nohajcy z wowčeje wołmy. Samo włosy su z wosebiteje trawy zhotowjene, kiž pochadźa z južnoameriskeje stepy. Atraktiwnu figurinu zhotowili su žony towarstwa „Landfrauen Hoywoy“ jako swój přinošk ke krajnemu žnjowodźaknemu swjedźenjej.
Foto: Trudla Malinkowa
To a tamne (19.09.25)
Njedosahacu wědu swojeje dźowki Gloria-Sophie Burkandt wo politikarjach nima bayerski ministerski prezident Markus Söder za dramatisku. „Wona přeco hišće wě, štó je ministerski prezident Bayerskeje. To je to najwažniše“, rjekny politikar CSU na zarjadowanju w Berlinje. Burkandt njebě we wusyłanju sćelaka ProSieben „Najhłupiši promi Němskeje“ ani wjelelětneho kanclera Helmuta Kohla ani Konrada Adenauera spóznała.
Bomba z časa Druheje swětoweje wójny, kotruž běchu wčera wosrjedź Berlina w Sprjewi namakali, je njestrašna. Tole zdźěleja fachowcy policije. Bombu njetrjebaja znješkódnić, ale móža ju prosće z wody wućahnyć. Porno tomu su w měšćanskim dźělu Spandau namakanu bombu dźensa znješkódnić dyrbjeli.
Bas: Wjace sprawnosće wšěm
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za dźěło Bärbel Bas je hladajo na připowědźenu reformu wobydlerskeho pjenjeza optimistiska. Wona je sej wěsta, zo so z naćiskom zakonja poradźi, poměr mjez solidaritu a swójskej zamołwitosću wurunać. Wuslědk toho je „wjace sprawnosće při zakładnym zawěsćenju“, rjekny politikarka SPD w etatowej debaće zwjazkoweho sejma. „Sprawnosć tež za tych, kotřiž su pomocy potrěbni a pomoc za tych, kotřiž tutu pomoc ze swojim wšědnym dźěłom financuja“.
Charles III. Trumpa namołwjał
Windsor (dpa/SN). Britiski kral Charles III. je na statnym bankeće z prezidentom USA Donaldom Trumpom składnosć wužił, jeho na trěbnu podpěru na dobro Ukrainy dopominać. Byrnjež so kral poprawom do politiki njetykał, přirunowaše wón tuchwilne połoženje ze swětowymaj wójnomaj, jako běchu Wulka Britaniska a USA zhromadnje přećiwo „mocam tyranstwa“ wojowali. Dźensa trjeba Ukraina podpěru, Charles III. rjekny. Trump, kiž swoju sympatiju za Putina njezataja, tomu nygaše.
Venezuela manewer zahajiła
