Trump Pólskej podpěru přilubił

Montag, 22. September 2025 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je na naprašowanje žurnalista baltiskim krajam a Pólskej pod­pěru přilubił, jeli Ruska połoženje dale přiwótři. Na prašenje, hač by krajam při zakitowanju pomhał, Trump rjekny: ­„To činju.“

Čłonojo NATO chcedźa přichodne dny wo zranjenju estiskeho powětroweho ruma přez ruske wojerske lětadła wuradźować. Estiska bě jako čłon NATO wo tute konsultacije prosyła, wotpowědujo artiklej 4 zrěčenja NATO. Ruska prěje, zo su jeje lětadła powětrowy rum Estiskeje zranili.

Nimo toho bě Pólska minjeny pjatk wozjewiła, zo stej so ruskej bojowej lětadle wolijowej platformje w Baltiskim morju přewšo nisko bližiłoj a jeje wěstotne powětrowe pasmo raniłoj. Mašinje stej jenož 150 metrow nad točenskej platformu Petrobaltic lećałoj a tak wojerski nadpad napodobniłoj. Statnu mjezu Pólskeje pak přiwšěm zraniłoj njejstej. Nad Baltiskim morjom dochadźa stajnje zaso k prowokacijam.

Israel přiběrajcy izolowany

Montag, 22. September 2025 geschrieben von:

Francoska chce stat Palestinjanow připóznać – generalna debata UNO

New York (dpa/SN). Nimale dwě lěće po zahajenju Gazaskeje wójny mjez Israelom a islamistiskej Hamas připowědźa wjacore kraje, zo chcedźa do zahajenja generalneje debaty UNO palestinski stat připóznać. Mjez druhim bě Francoska naspomniła, zo wo tutej skerje symbo­liskej kročeli rozmysluje. Z tym by so ­Paris wuraznje přećiwo woli Israela stajił. Tak by štyri z pjeć tak mjenowanych ­wetowych mocow UNO stat Palestinjanow připóznało. Ruska, Wulka Britaniska a China su to hižo činili. USA jako naj­wuši zwjazkar Israela palestinski stat ­tuchwilu wotpokazuja. Tež Němska Pa­lestinu „wokomiknje“ hišće jako stat ­njepřipóznawa. Wonkowny minister ­Johann Wadephul (CDU) je to na swojim wopyće w Bliskim wuchodźe hišće raz potwjerdźił.

Dźensa wječor zahaja wot francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona sobu organizowanu konferencu k rozrisanju konflikta w formje dweju statow. To by rěkało, zo israelski a palestinski stat ně­hdy měrniwje jako susodaj eksistujetej.

Fantom njeje rozrisanje

Montag, 22. September 2025 geschrieben von:
Što móhło wójnu w Gazy skónčić? Kapi­tulacija Hamas – tutomu wuprajenju šef­redaktora „Jüdische Allgemeine“ so přizamknu. Porno cionistam, kotřiž su před wosom lětdźesatkami hižo wutworjenju dweju statow w Palestinje přihłosowali, su so zastupjerjo arabskeje ludnosće hinak rozsudźili a Israel přeco zaso nadběhowali, ze zaměrom, tón kraj a jeho lud wotbyć. Zo maja dźensa jenož Arabojo, kotřiž su staćenjo Israela, prawo, demokratisce wo swojim knježerstwje wothłosować, je hórka ironija stawiznow. Tež, zo politikarjo „zapadneho“ swěta nětko před zdźěla islamistiskimi demonstrantami kapituluja a fantom palestinskeho „stata“ připóznawaja, wo kotrymž ani jasne njeje, kotra organizacija by tam knježiła. ­Bohužel su so na woběmaj bokomaj konflikta radikalni přesadźili. Tomu njemóžeš ze „symboliskej politiku“ wotpomhać, ­kotruž samo opozicija w Israelu wotpokazuje, kotraž ma Netanjahuwa za winika za tute „připóznaće“. Marcel Brauman

To a tamne (22.09.25)

Montag, 22. September 2025 geschrieben von:

Najlěpši wodźerjo sněhowych płuhow su ze srjedźneje Hessenskeje. Na kóždolětnym němskim mišterstwje we wodźenju sněhowach płuhow w bayerskim Marktredwitzu su so sobudźěłaćerjo wobchadneje słužby z Oberweyera we wokrjesu Limburg-Weilburg jako najlěpši wopokazali. Při najrjeńšim wjedrje dyrbjachu mustwa ze swojimi jězdźidłami parcours wušiknosće zmištrować.

Cyberoweho nadpada na kompjuterowy system dla so Berlinske lětanišćo BER přeco hišće z problemami bědźi. Při­datne wužadanje je wotlět tysacow wobdźělnikow marathonoweho běha. Město normalnych 80 000 pasažěrow wočakowachu tam dźensa něhdźe 95 000 ludźi. Zamołwići BER ludźi proša, internetne móžnosće přizjewjenja wužiwać. Tež na lětanišćach w Dublinje, Brüsselu a Londonje maja dale ćeže.

AfD tak sympatiska kaž CDU/CSU

Freitag, 19. September 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). AfD je wotpowědnje najnowšemu politbarometrej sćelaka ZDF nowy najwyši staw přichilnosće wolerjow docpěła. Ze 26 procentami je wona prěni króć runje tak sylna kaž CDU/CSU. Při tym je AfD procent přidobyła, mjeztym zo unija dypk přisadźi. SPD su 15 procentow přichileni. Zeleni su na dźesać procentow spadnyli, sympatija za Lěwicu je wo jedyn na jědnaće procentow stupała. BSW a FDP smětej z runje hišće třomi procentami ličić.

Hamas hrozy ze smjerću

Gaza (dpa/SN). Islamistiska organizacija Palestinjanow Hamas je po swójskich informacijach z Israela zawlečenych zastajencow na wjacore štwórće města Gazy rozdźěliła. Zahajenje a rozšěrjenje israelskeje ofensiwy w měsće rěka, zo so žadyn ze zawlečenych žiwy do Israela njenawróći, Hamas zdźěla. Hamas nimo toho hrozy, zo je w měsća tysacy schowanych rozbuchadłow přihotowała.

Klingbeil za zmužite reformy

W Francoskej su wčera po wšěm kraju přećiwo lutowanskim planam knježerstwa protestowali. Po informacijach dźěłarnistwow je so milion ludźi na akcijach wobdźělił. Policija rěči porno tomu wo 500 000 wobdźělnikach. We wjacorych městach kaž tule w Parisu je k namócnym zražkam mjez policiju a demonstrantami dóšło. Foto: dpa/Raphael Lafargue

Merz Israela dla njerozsudźeny

Freitag, 19. September 2025 geschrieben von:

Madrid (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) a španiski ministerski prezident Pedro Sanchez staj na swojim zetkanju w Madridźe swojej rozdźělnej poziciji napřećo Israelej potwjerdźiłoj. Merz na swojim nastupnym wopyće potwjerdźi, zo steji Němska kruće poboku Israela. K namjetam komisije EU nastupajo sankcije přećiwo Israelej nochcyše so Merz wuprajić. Wón pokaza na wuradźowanja zwjazkoweho knježerstwa, w kotrychž měli so hač k wjerškej EU spočatk oktobra wo poziciju dorozumić.

Prezidentka komisije Ursula von der Leyen bě wjacore chłostanske naprawy připowědźiła. Tak chcedźa Israelej wikowanske lěpšiny šmórnyć a radikalnym ministram sankcije napołožić.

Zelenskyj: Wjeski wuswobodźene

Freitag, 19. September 2025 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je při wopyće pola wojakow na fronće na wuchodźe kraja wo wjetšich wuspěchach swojich wo­jerskich jednotkow rěčał. We wobłuku napřećiwneje ofensiwy pola Dobropillje sewjernje Pokrowska su ukrainske jednotki něhdźe 160 kwadratnych kilo­metrow a sydom wjeskow wróćo zdobyli a wot njepřećela wuswobodźili. Nimo toho zajachu sto ruskich wojakow. Ruska je po jeho słowach 1 300 wojakow zhubiła.

Informacije Zelenskeho njehodźa so njewotwisnje pruwować. Znate jenož je, zo Ukraina spyta, wot wuski rjećaz ruskeho wójska wokoło Pokrowska z ofensiwu přełamać. Ukrainscy wojerscy wobkedźbowarjo warnuja před optimizmom. Po jich informacijach we „wuswobodźenych“ wsach dale wojuja.

Mjeztym je ruske wójsko zastupnikam Ukrainy smjertne powostanki tysac ukrainskich wojakow přepodało.

Kritizuja rozsud sćelaka NDR

Freitag, 19. September 2025 geschrieben von:
Schwerin (dpa/SN). Po rozkorje mjez sćelakom NDR a žurnalistku Juliju Ruhs so ministerscy prezidenća w sewjeru Němskeje wo to prócuja, zjawnu debatu po­trjechenym sćelakam přewostajić. „Wuchadźamy z toho, zo kritiku w zamołwitych gremijach NDR wuhódnoća“, na konferency ministerskich prezidentow sewjernych krajow Němskeje w Schwerinje rěkaše. Po rozsudźe sćelaka NDR njesmě žurnalistka Julia Ruhs format „Klar“ hižo w sćelaku moderěrować, ale jenož hišće w Bayerskim rozhłosu. Rozsud bě jasnu kritiku zbudźił. Ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje Daniel Günther (CDU) rěčeše wo „ekstremnje špatnym signalu“. Podobnje wupraji so bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU). Ruhs bě w swojej dokumentaciji migracisku politiku šwikała.

Cyłoněmska jězdźenka klětu 63 eurow

Freitag, 19. September 2025 geschrieben von:

Mnichow/Podstupim (dpa/SN). Pła­ćiznu cyłoněmskeje jězdźenki spočatk 2026 na 63 eurow měsačnje zwyša. Tole su wobchadni ministrojo zwjazkowych krajow a zwjazkoweho knježerstwa na wurjadnym posedźenju w Mnichowje wobzamknyli. Spočatk lěta bě płaćizna wot 49 na 58 eurow stupała. Cyłoněmsku jězdźenku poskićuja wot meje 2023. Něhdźe 14 milionow ludźi w Němskej ju mjeztym wužiwa. Tiket zmóžnja jězby w regionalnym a w bliskowobchadźe.

Braniborski wobchadny minister Detlef Tabbert (BSW) je zwyšenja płaćizny za cyłoněmsku jězdźenku dla přesłapjeny a kritizuje wosebje zwjazkowe knježerstwo w Berlinje. „Zwjazk njebě zwólniwy, wjace hač 1,5 miliardow eurow přinošować. Na kóncy dyrbjachmy rozsudźić: Chcemy přihladować, kak wuspěšna jězdźenka zwrěšći abo přizwolimy zwyšenju płaćizny?“ Při wšěm je so poradźiło, w diskusiji stejacu płaćiznu 64 eurow ­hišće na 63 eurow znižić.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND