Drježdźanski cwinger zaso přistupny

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:
Po štyrjoch lětach su dwór Drježdźanskeho cwingera wčera popołdnju zaso zjawnosći přepodali. Nětko móža turisća a domoródni wšu pychu barokneho twara zaso wobdźiwać. Něhdźe 17 milionow eurow je swobodny stat Sakska do ponowjenja inwestowała. Projekt je dźěl mjeztym lětdźesatki trajaceho programa běžneho ponowjenja twarskeho kompleksa. Cwinger je lěta 1710 jako oranžerija nastał. Swjedźenske naměsto a symbol mocy Awgusta sylneho je 100 000 kwadratnych metrow wulki. Ministerski prezident Michael Kretschmer potwjerdźi, zo chce Sakska tute kulturne bohatstwo dale hladać a tam inwestować. Foto: Jürgen Männel

To a tamne (15.10.25)

Mittwoch, 15. Oktober 2025 geschrieben von:

Krućiše prawidła za turizm planuje město Palma de Mallorca. Měšćanske zarjadnistwo přihotuje wobšěrny zakaz nowych prózdninskich bydlenjow a nowych hostelow. Tole je konserwatiwny měšćanosta Jaime Martínez Llabrés připowědźił. Nimo toho chcedźa přećiwo tak mjenowanym partyjowym čołmam na promenadźe postupować. Wjesnjanosta chce z tym nahladnosć města jako turistiske srjedźišćo polěpšić.

Měsacaj do hód su dźensa w Bayreuthće prěnju „zymsku wjes“ wotewrěli. We wobłuku za pěškow wabja drjewjane budki a předawanišća horceho wina na přebywanje. Tež w druhich městach hotuja so na tak mjenowane zymske wiki, kotrež maja bjeze wšeho charakter adwentnych wikow. W najwjace městach Němskeje zahaja dohodowne wiki pak tradicionalnje hakle kónc nowembra.

Smjertne powostanki přepodali

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Gaza (dpa/SN). Hamas je Čerwjenemu křižej štyri kašće ze smjertnymi powostankami mortwych zastajencow přepodała. Jich identitu chcedźa nětko w instituće za prawnisku medicinu zwěsćić. Tole zdźěla israelske wójsko. Wo wuslědkach informuja najprjedy přiwuznych, pozdźišo zjawnosć. Wčera rano běchu 20 žiwych zastajencow z rukow Hamas přepodali. Woni su w israelskich chorownjach a tam zaso pola swójbnych.

Biden a Clinton chwalitaj Trumpa

Washington (dpa/SN). Chwalba z dospołnje njezwučeneje strony za prezidenta USA Donalda Trumpa: Toho demokratiskaj předchadnikaj Joe Biden a Bill Clinton, hewak raznaj kritikarjej, hódnoćitaj za wulku zasłužbu Trumpa, zo je přiměr w Gazaskim pasmje docpěł. „Chwalu prezidenta Trumpa a toho mustwo za jeho dźěło, z kotrymž su zrěčenje wo přiměrje zwoprawdźili“, piše Biden na platformje X. Tež Clinton Trumpa chwali. Nětko měł so přiměr dołhodobnje zaručić.

Wjetšina za wobornu słužbu

Při zražce dweju spěšnikow na juhowuchodźe Słowakskeje je so 66 ludźi zraniło. Wjacori z nich su w kritiskim stawje. Njezbožo sta so njedaloko wsy Jablonov nad Turňou při mjezy Madźarskeje. Nutřkowne ministerstwo w Bratisławje rěčeše wo zmylku jednoho z lokomotiwnikow, kotryž njebě předjězbu druheho ćaha wobkedźbował. Foto: dpa/Roberto Nemeti

Inflacija na 2,4 procenty stupała

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Wiesbaden (dpa/SN). Přiběrace płaćizny za posłužby a žiwidła su inflaciju w Němskej w septembru dale do wysokosće ćěrili. Z 2,4 procentami je Zwjazkowy statistiski zarjad najwyše podróšenje w tutym lěće zwěsćił. Po dotalnych informacijach dyrbjachu ludźo za žiwidła w septembru 2,1 procent wjace płaćić hač před lětom. Posłužby a zawěsćenja za awta kaž tež jězdźenki za busy a železnicu su wo 3,4 procenty dróše. Energija bě drje w septembru wo něšto tuńša hač loni, rozdźěle pak njeběchu hižo tak wulke kaž měsacy do toho.

W awgusće běchu płaćizny wo 2,2 procentaj rozrostli, to je lětsa rekord. Fachowcy wěsća, zo dyrbja so ludźo dale z tajkej inflaciju wotnamakać.

Inwestor před sudnistwom

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Innsbruck (dpa/SN). Pod wulkim zajimom medijow je so w Awstriskej dźensa prěni, miliardy eurow wopřijacy proces wokoło plajty firmoweho imperija Signa bywšeho miliardara Renéja Benka zahajił. Benko dyrbi so zamołwić, dokelž je pječa 660 000 eurow před dobroćelemi schował, jako bě insolwenca firmy dawno wotwidźeć. Jednanje pak je jenož mały dźěl wobšěrneho procesa wokoło plajty imperija, do kotrehož słušeše swój čas 1 100 firmow. W padźe zasudźenja hrozy předewzaćelej dźesać lět jastwo.

W Němskej słušeše Benkej mjez druhim tradicionalna Berlinska kupnica KaDeWe. Lěta 2014 přewza Benko w krizy tčacy dom Galeria Kaufhof. Jedna z kupnicow steješe w Choćebuzu.

Moskwa warnuje Trumpa

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruska je USA doraznje před tym warnowała, Ukrainje rakety typa Tomahawk přewostajić. „Zasadźenje tajkich ćežkich lětacych objektow žada sej sobuskutkowanje ameriskich specialistow“, rjekny rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj chce pjatk we Washingtonje prezidenta USA Donalda Trumpa prosyć, jemu tajke rakety dać. Tomahawk su lětace objekty, kotrež swój cil z pomocu nawigaciskeho systema same namakaja a kiž zamóža hač do 2 500 kilometrow daloko lećeć. Rakety su kmane, tež atomowe bomby transportować.

Wicešef narodneje wěstotneje rady Dmitrij Mjedwjedjew warnowaše: „Tajke něšto móhło špatnje wuńć, wosebje za Trumpa samoho.“ Hdyž so Tomahawk bliži, njeje spóznać, hač atomowu bombu nosy. „Kak dyrbi Ruska na to reagować? Runje tak!“

Trump bě njedawno w swojim lětadle Air Force One sam z Tomahawkami hrozył, zo by Rusku k měrej w Ukrainje nuzował, nowinarjo rozprawjeja.

Měrowe zrěčenje podpisane

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Swjatočny akt w Egyptowskej – wažne prašenja dale njerozrisane

Sharm el Sheich (dpa/SN). Zastupnicy posrědniskich krajow su na swjatočnym zarjadowanju w Egyptowskej dojednanje mjez Israelom a palestinskej Hamas wo přiměrje w Gazaskim pasmje podpisali. Statni šefojo USA, Egyptowskeje, Katara a Turkowskeje podpisachu zhromadnu deklaraciju, kotraž ma po słowach egyptowskeho prezidenta Fattaha al-Sissija přiměr dołhodobnje zaručić. Dokument wobsahuje „cyłu sep prawidłow a postajowanjow“ a je „jara wobšěrny“, rjekny prezident USA Donald Trump. Dokładny wobsah zrěčenja njeje dotal znaty.

Zwjazkowy kancler Friedrich Merz rjekny: „Wójna w Gazy je nimo.“ Podpisane zrěčenje „dopokazuje, zo je měr móžny, hdyž mjezynarodne zjednoćenstwo statow zhromadnje postupuje.“ Krajam je so poradźiło, „konflikt znajmjeńša za dźensa skónčić“. Druzy politikarjo wuprajichu so najebać wšu nadźiju hišće zdźeržliwišo.

Wšitko wulka show

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Předstajiće sej: Wjesnjenjo maja wašeje njepřestajneje zasakłeje zwady ze susodom skónčnje dosć. Wšitcy so na wjesnej žurli zhromadźa a pod nawodom wjesnjanosty měrowe zrěčenje naćisnu. Skónčnje zrěčenje podpisaja, wjesna kapała k tomu zahudźi a zwony cyrkwje zwonja. Was a wašeho susoda pak njejsu na swjatočnosć ani přeprosyli ...

Na to dyrbjach myslić, jako widźach zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza na podpisanju woneho zrěčenja w Egyptowskej. Trump bě sej jeho a druhich statnikow jako statistow přeprosył. Bywši němski wonkowny minister Hans-Dietrich Genscher by so w rowje wobroćił. Diplomatija bě wčera – dźensa hrajemy show.

Merz měješe drje hižo špatne začuće, jako nowinarjam rjekny, zo zrěčenje Trumpa měr w Gazy „znajmjeńša dźensa“ zaruča. Zasadne problemy mjez Israelom a Hamas njejsu rozrisane. Hamas chce Israel zničić a Israel Hamas. Přiměr dołho njedźerži. Marko Wjeńka

Kelko dźěłaja sakscy wučerjo?

Dienstag, 14. Oktober 2025 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). W šulskim času nazběraja sej sakscy wučerjo přerěznje 2,5 nadhodźinow wob tydźeń. To je wuslědk přepytowanja dźěłoweho časa, kotrež je institut Prognos w nadawku sakskeho kultusoweho ministerstwa w šulskim lěće 2024/2025 přewjedł. Swoje nahromadźene nadhodźiny wučerjo hakle w prózdninskim času wurunaja. W přerězku dźěłaja połnje přistajeni wučerjo, kaž je předwidźane, wosom hodźinow wob dźeń. Wučerjo w dźělnym přistajenju pak su w šulskich tydźenjach samo nimale štyri hodźiny wjace wob tydźeń dźěłali. Tež šulscy wjednicy dźěłachu tydźensce 2,5 hodźinow přewjele.

Na reprezentatiwnej studiji je so dohromady 3 772 wučerjow a 386 šulskich nawodow a nawodnicow wobdźěliło. To je podźěl 14 procentow wšitkich wučerjow a 19 procentow wšitkich w šulskim wjednistwje dźěłacych w Sakskej. Wobdźělnikow běchu slědźerjo připadnje wuzwolili. Wuzwoleni wučerjo su cyłe šulske lěto swój dźěłowy čas dokumentowali a mějachu wjace króć naprašowanja wědomostnikow hladajo na wosobinske začuće poćežowanja wotmołwić.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND