Waršawa. Aktualne wuwiće nastupajo wobsadźenje načolnych zastojnstwow Europskeje unije je pólskemu knježerstwu wulki wuspěch. Předewšěm fakt, zo so nižozemski socialdemokrat Frans Timmermans z nowym prezidentom komisije EU njestanje, zamołwitych we Waršawje wulce zwjesela. „Pólska blokuje Timmermansa“ tituluje Gazeta Wyborcza podawki w Brüsselu. Tam běchu so hłownje kraje Visegrádskeje štyrki – Pólskeje, Čěskeje, Słowakskeje a Madźarskeje – Timmermansej spjećowali.
Pólskej je Nižozemjan wosebje podhladny. Jako komisar Europskeje unije je wón stajnje zaso reformy pólskeho narodnokonserwatiwneho knježerstwa w justicnym wobłuku šwikał a samo oficialne jednanje Brüssela přećiwo Waršawje ranjenja europskich směrnicow dla přesadźił. Pólskim zastupnikam na wjeršku EU w Brüsselu bě tuž wosebje wažne čłonow Visegrádskeje štyrki wo tym přeswědčić, zo Timmermansa wotpokazaja.
Łódź (JBR/SN). Njewšědna powěsć Polakow chětro rozbudźa: Arcybiskop a metropolit Grzegorz Ryś je měšnikej swojeje arcydiecezy Łódź klatwu napołožił a jeho z katolskeje cyrkwje wuzamknył. Přičina je slědowaca: Michał Misiak je so druhi raz wukřćić dał, a to w rěce Jordan z rukow protestantiskeho pastora. Wotnětka njesmě wón wjace jako katolski duchowny skutkować – njesmě žane Bože mšě swjećić, žane sakramenty spožčeć, žanu nabožinu podawać, žane swjate woprawjenje wudźěleć ani přijeć.
Michał Misiak je młody a jara woblubowany farar. A to wosebje tohodla, dokelž je w nocy na dróhach Łódźe ludźi spowědał, młodźinske křesćanske reje, t. mj. „chrystoteki“ bjez alkohola, organizował a je samo w bordelach domyswjećenje přewjedował. Wěriwi su zludani a proša měšnika, do katolskeje cyrkwje so nawróćić! A Misiak w internetnym wideju zrudny praji: „Njejsym so z cyrkwju ženje rozžohnował. Lubuju ju a jej dale přisłušam. Bych rady mandźelsku měć a z njej hromadźe jako misionar słowo Bože šěrić chcył w krajach, hdźež Boha njeznaja. Ale cyrkej mi to zapowědźa.“
Wulke podawki so sčasom přizjewjeja. Na Čěsku čaka wulki podawk toho razu, zo woswjeći jeje najsławniši, po cyłym swěće znaty, tež w Němskej a nic mjenje w Serbach woblubowany šlagrowy spěwar Karel Gott 14. julija wosomdźesaćiny. A přizjewjeny bu žadny jubilej sławneho „čěskeho sołobika“ tele dny wot najrenoměrowanišeho hudźbneho nakładnistwa kraja Supraphon z wudaćom dweju kompendijow, wopřijimaceju cyłotne spěwne kubło ze šěsćdźesat lět trajaceje karjery Gotta. Jedna z njeju poskića na štyrjoch cejdejkach po 20 titlach „Najwjetše hity 1964–2019“, tamna prezentuje na 15 cejdejkach „Single 1962–2019“.
Wo najwuznamnišim junijskim podawku za naš kraj Słowaksku, wo zapokazanju do zastojnstwa Zuzany Čaputoveje, wuzwoleneje dnja 30. měrca we wurisanskim kole na nowu hłowu stata, su Serbske Nowiny aktualnje a nadrobnje rozprawjeli. Nablaku je 46lětna prezidentka – mać dweju dźowkow – swój prěni wukrajny wopyt tradicionelnje do Prahi absolwowała, wobkrućejo z tutej gestu přisamom přikładne susodstwo z bratrowskej Čěskej. Nuzne tež měješe do Brüssela sej dojěć, hdźež ju šef Europskeje unije Jean-Claude Juncker za to pochwali, zo je Słowakska „najstabilniši kraj regiona“. Přichodnej wukrajnej wiziće dowjedźetej našu prezidentku do Chorwatskeje a Estiskeje.
Praha (ČŽ/K/SN). Tež druhi pospyt opozicije w nětčišej legislaturnej periodźe, z wuprajenjom njedowěry sejma powalić ministerskeho prezidenta Andreja Babiša (ANO) a jeho wot KSČM tolerowany kabinet ministrow z ANO a ČSSD, je zwrěšćił. Při wothłosowanju na wčerawšim wurjadnym schadźowanju delnjeje komory parlamenta móžachu ODS, Piraća, KDU-ČSL a dalši oponenća po cyłych 20 hodźin trajacym debatowym marathonje z kontra a pro za swój wotpohlad jeno 85 z móžnych 91 hłosow naškrabać – trjebali bychu 101. Při tym běchu jich rěčnicy Babiša masiwnje nadběhowali a jeho mjeńšinowemu knježerstwu ANO a socialdemokratow njeskutkownosć a njewuspěšnosć wumjetowali.
Premier Andrej Babiš mjenowaše prócowanje opozicije wo powalenje knježerstwa „pospyt, Čěsku republiku destabilizować“. Wšitke twjerdźenja wo jeho „konflikće zajimow“, wo njewoprawnjenym přiswojenju pjenjez EU abo wo jeho sobudźěle ze statnej wěstotu ČSSR wón jako wopačne wotpokaza. Na tamnej stronje pokaza na to, zo njeje so Čěskej republice hišće nihdy tak derje šło kaž nětko.
Praha (ČŽ/K/SN). Dohromady 1 042 bilionow krónow (něhdźe 46 miliardow eurow) su financne instancy Čěskeje loni z najwšelakorišich dawkow nazběrali. Porno lětu 2017 bě to přirost wo dobrych 62 miliardow krónow (ca. 2,4 miliardy eurow). Suma 727 miliardow krónow dźěše do statneho budgeta, 195 miliardow krónow na jednotliwe wobwody a komuny a přibližnje 20 miliardow krónow do statneho fondsa wobchadneje infrastruktury.
Z bilancy, kotruž je knježerstwo parlamentej podało, tež wuchadźa, zo bě nadhódnotowy dawk statej najwyše šerpatko wunjesł, mjenujcy nic mjenje hač 413 miliardow krónow. Šćedriwiše pjenježne „žně“ wo dźesatki miliardow krónow porno 2017 su po hódnoćenju knježerstwa wuslědk rósta hospodarstwa. Wot dźěławych je stat wjac hač 193 miliardow krónow nazběrał. Dochody z přetrjebarskeho dawka su 167,4 miliardy krónow wučinjeli, štož je porno lětu 2017 přibytk wo 4,7 miliardow krónow. Přetrjebarski dawk na bencin a dalše ćěriwa samy je při tym wjace hač 90 miliardow krónow do statneje pokładnje zmjetł.
Karpacz (JBR/SN). Štóž chce raz westernsku naladu kaž w ameriskich filmach wo dźiwim zapadźe dožiwić, njetrjeba ekstra do USA lećeć. W pólskim Karpaczu, pod horu Sněžka maja hižo něšto lět městačko Western city. Přez cyłe lěto pokazuja tam cowboyjow na konjach, dwuboje rewolwerowcow, nadpad na banku, ale tež indianske reje. W saloonje poskićeja turistam napoje a słódne jědźe. Samo indianski lód móžeš sej zesłodźeć dać. Nawuknyć móžeš nože mjetać a na „ćělcu“ jěchać. W lětnich měsacach wabja z rodejowej pokazku. Na konjacych wubědźowanjach wobdźěleja so tež rady „cowboyje“ z Čěskeje a Awstriskeje.
Tajku westernsku naladu dožiwić smědźeše njedawno skupina Budyskeho Towarstwa partnerskich městow, kotraž bě na wopyće partnerskeje Jelenjeje Góry. Budyšenjo zetkachu so tohorunja z přećelemi čěskeho Jabloneca nad Nisou.
Na lětušim lětnim programje westernskeho městačka steji tež „europske wubědźowanje cowboyjow“, a to we wšelakich disciplinach. Nimo toho móža tam zajimcy swoje brunače, čornaki a šumjele wšěch móžnych rasow předstajić.
Praha (ČŽ/K/SN). Tak mócnu demonstraciju čěska stolica po nazymje 1989 hižo dožiwiła njeje. Na tradicionalnej wyšinje Letná zhromadźi so njedźelu popołdnju něhdźe 250 000 ludźi ze wšěch kónčin kraja (wočakowali běchu 350 000. Zwołało bě jich towarstwo „Milion chvilek“ na wjeršk demonstracijow, kotrež organizuje wone wot spočatka apryla za njewotwisnosć justicy a za wotstup ministerskeho prezidenta Andreja Babiša a cyłeho jeho knježerstwa. Hoberski areal bě z chorhojemi a njeličomnymi transparentami přisamom zapławjeny. Wone twjerdźachu „Babiš je hańba“ abo žadachu sej „Preč z knježerstwom“. Mjez rjadom rěčnikow běštaj spisowaćel Jiří Padevět a dźiwadźelnik Martin Myšička. Hač do pózdnjeho wječora su tež spěwarjo a hudźbne skupiny na swoje wašnje demonstratiwnje wustupowali.