Euro nochcyty
Praha (ČŽ/K/SN). Hinak hač rjad politikarjow a zastupnikow hospodarstwa je wjetšina čěskeje ludnosće přećiwo zawjedźenju eura. 75 procentow ludźi euro jako měnu kraja nochce, jeničce 20 procentow je za njón. To wuchadźa z aprylskeho naprašowanja agentury za zwěsćowanje zjawneho měnjenja (CVVM). Nastajenje Čechow k euru njeje so tuž w minjenych lětach wulce změniło, wuskutk to zawěsće nahladneho hospodarskeho postupa kraja a stajneho polěpšowanja žiwjenskeje kwality za mnohich. Po CVVM přewahuje negatiwne měnjenje k euru wot lěta 2010 sem. Do toho bě dobra wjetšina wobydlerjow susodneho kraja za zhromadnu měnu Europskeje unije była.
Pjenježne dary so wudanili
Pólska narodnokonserwatiwna strona europske wólby před opoziciju dobyła
Waršawa. Wólby Europskeho parlamenta su lětsa telko Polakow do wólbnych lokalow wabili kaž hišće nihdy. Na wšě 45,68 procentow wólbokmanych je so minjenu njedźelu na wothłosowanju wo mandatach za europske ludowe zastupnistwo wobdźěliło. Lěta 2014 bě jich runje 23,8 procentow było.
Přećiwo Babišej na dróhu šli
Praha (dpa/SN). W Čěskej su znowa tysacy ludźi přećiwo knježerstwu ministerskeho prezidenta Andreja Babiša na dróhu šli. W Brnje, druhim najwjetšim měsće kraja, zhromadźi so wčera wječor po trochowanju policije něhdźe 2 500 ludźi. Na taflach žadachu sej „Babiš do jastwa“ abo „Wotstup“, kaž powěsćernja ČTK rozprawja. Tež w Plzenje, Ostravje a Liberecu su ludźo po stach demonstrowali.
Zarjadowanja, kotrež syć „Milion wokomikow za demokratiju“ organizuje, wotměwaja so mjeztym pjaty tydźeń. Multimiliardarej Andrejej Babišej wumjetuja, zo je subwencije Europskeje unije za swójske předewzaće znjewužiwał. Statne rěčnistwo pruwuje, hač Babiša tohodla wobskorži, kiž wšak bě jemu přichilenu Marie Benešovu za justicnu ministerku powołał.
„Njepłaćimy ani krošika!“
W Pólskej tuchwilu wo wróćenju židowskeho wobsydstwa horco diskutuja
Waršawa. Pólska zjawnosć diskutuje tele dny chětro emocionalnje wo dosć łoskoćiwej naležnosći: wo žadanju židowskich organizacijow nastupajo wróćenje wobsydstwa woporow holocausta. To wšak wobstejace napjatosće mjez Pólskej a Israelom hišće dale přiwótřa. Konserwatiwny tydźenik Do Rzeczy w tym zwisku samo wo „wójnje“ rěči. Wuchadźišćo zwady je dekret prezidenta USA Donalda Trumpa z meje 2018. Z wukazom „447“ bě wón kongresej USA přikazał, so z naležnosću zaběrać. A kóždy kraj – tak tež Pólska – ma kóžde lěto wo tym rozprawjeć, kak je žadanja zwoprawdźił.
Dokumentacija kraj šokuje
Pólska debatuje znowa wo pedofilnych duchownych a jich njeskutkach
Waršawa. Hoberski wothłós zbudźiła je najnowša dokumentacija pólskeho režisera Tomasza Sekielskeho, kotraž bě minjenu sobotu prěni króć na internetnej platformje Youtube widźeć. W njej wěnuje so bywši telewizijny žurnalist pedofilnym njeskutkam w pólskej cyrkwi. Sekielski bě někotre wopory splažneho znjewužiwanja, muske kaž tež žónske, přeswědčić móhł zetkać so z tymi duchownymi, kotřiž běchu je jako dźěći a młodostnych znjewužiwali. Sekielski sam, wudawacy so jako mandźelski a přiwuzny, je bywše wopory přewodźał a zetkanja ze schowanej kameru nahrawał. Tak nasta dwuhodźinski šokowacy a přewšo jimacy pask „Božedla to nikomu njepowědaj“, wo kotrymž nětko w nowinach, rozhłosu, telewiziji a interneće debatuja. Film je sej mjeztym wjace hač 18 milionow Polakow wobhladało.
Nabožne začuća ranjene?
Plakatna akcija pólskeje aktiwistki swětonahladnu debatu zbudźiła
Waršawa. Wša Pólska debatuje tele dny wo podawku w měsće Płocku a wo jeho sćěhach. Mjeztym je z toho samo swětonahladna debata nastała.
Znata aktiwistka za prawa homoseksualnych, 51lětna Elżbieta Podleśna, bě tam před tydźenjomaj plakaty wupowěsnyła. Na nich bě ikona maćerje Božeje Częstochowskeje zwobraznjena. Podleśna pak bě jeje hłowu z barbami tučele, symbolom homoseksualnych, podkładła a tak faktisce swjatoćinu swjateje Marije narunała. Z akciju chcyše nastajenje cyrkwje napřećo homoseksualnym kritizować, kotraž ma jenakosplažnosć oficialnje přeco hišće za hrěch.
Wučerjo chcedźa dale wojować
Stawk pólskich pedagogow matury dla nachwilnje přetorhnjeny
Waršawa. Cyłokrajny stawk pólskich wučerjow je najprjedy raz skónčeny. Zwjazk pedagogow je wobzamknył, stawk po 18 dnjach přetorhnyć. Přiwšěm chcedźa dale wojować a swoje žadanja njespušća. Hłowna přičina su tuchwilne maturitne pruwowanja, hdźež wučerjow nuznje trjebaja. Knježerstwo bě ćišć na nich minjeny tydźeń zesylniło a wobzamknyło, zo maturitne pruwowanja najebać stawk přewjedu a zo maja njepedagogojo šulerjow pruwować abo do toho rozsudźić, hač smědźa so abiturienća na zakładźe dotalnych wukonow scyła na pruwowanjach wobdźělić. Widźo, zo je wšo to na škodu šulerjow, su wučerjo rozsudźili stawk přetorhnyć. Runočasnje pak su připowědźili ze stawkom pokročować, ručež je so nowe šulske lěto 2. septembra zahajiło, njedyrbjało-li knježerstwo jich žadanja spjelnić. Wučerjo žadaja sej wyšu mzdu wo znajmjeńša 30 procentow kaž tež lěpše dźěłowe wuměnjenja, štož knježerstwo dotal jako njezwoprawdźomne wotpokazuje.
Z EU spokojom
Praha (ČŽ/K/SN). Wjetšina čěskeje ludnosće chcyła w Europskej uniji wostać a je z njej poměrnje spokojom. Hnydom wopušćić chcyła by ju něhdźe dobra dźesaćina Čechow. 27 procentow z nich je za wotchad z EU potom, njezměni-li so wona k lěpšemu. To je wuslědk wotpowědneho naprašowanja, kotrež stej agenturje Behavio a STEM wot lońšeho decembra přewjedłoj. Zo wostanje kraj čłon zhromadźenstwa, tomu přihłosuje 56 procentow respondentow. To je zdobom najwyša hódnota w minjenych dźewjeć lětach. Před někotrymi lětami bě ze sobustawstwom Čěskeje w Europskej uniji jeničce třećina Čechow spokojom. Loni wučinješe podźěl spokojnych 45 procentow.
Trochu hinaši wobraz skići so nastupajo prašenje wo skutkowanju institucijow EU. Europskemu parlamentej dowěrja mjenujcy jeno 36 procentow woprašanych, a Europskej komisiji hišće mjenje, a to 35 procentow. Najmjenje přihłosowanja čěskich ludźi ma předsyda Europskeje rady: Pólskemu politikarjej Donaldej Tuskej dowěrja runje 28 procentow. Wonkowna ministerka unije Federica Mogherini nazběra mjez Čechami jeničce 26 procentow.
Tysacy w Čěskej za njewotwisnu justicu na dróze
Praha (dpa/SN). Tysacy ludźi su w Čěskej přećiwo ministerskemu prezidentej Andrejej Babišej a za njewotwisnu justicu demonstrowali. Woni ćehnjechu wčera wječor po nutřkownym měsće Prahi a žadachu sej njewotwisne přepytowanja přećiwo politikarjej populistiskeje strony ANO. Při tym wołachu hesła kaž „Njejsmy slepi“ abo „Je dosć“. Zarjadowanja tutoho razu běchu tež w sto dalšich městach a gmejnach připowědźene.
Nastork protestow bě za dźensa planowane powołanje noweje justicneje ministerki. Socialdemokratka Marie Benešová je znata jako wuska dowěrnica prezidenta Miloša Zemana. Pikantne na tutej naležnosći je, zo ma statne rěčnistwo tuchwilu pruwować, hač knježerstwoweho šefa Babiša pozdatneho subwenciskeho jebanja dla wobskorži. W tym padźe jedna so wo 1,6 milionow eurow z fondsa Europskeje unije za wellnessowy objekt Babiša njedaloko Prahi.
Sto lět Bratislava
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Za nikoho njeje hižo žane překwapjenje, zo je z wurisanskeho koła słowakskich prezidentskich wólbow Zuzana Čaputová jako dobyćerka wušła. 45lětnej adwokatce-priwatnicy su ludźo bóle hač politikarjej-profijej, komisarej Europskeje komisije Marošej Šefčovičej přicpěwali, zo zamóže kraj dowjesć z towaršnostneje krizy, nastatej po zamordowanju nowinarja Jána Kuciaka a jeho njewjesty Martiny Kušníroveje. Najmłódša ze wšěch dwanaće prezidentkow na swěće ma wona kruty zaměr, přewzawši srjedź junija zastojnstwo wot dotalneje hłowy stata Andreja Kiski, po cyłej Słowakskej přesadźować sprawnosć a přistojnosć, zo móhli wobydlerjo politikarjam zaso wěrić.
