„Wy sće wšitcy terorisća!“
Struchłe dožiwjenja pólskeho zapósłanca při akciji na dobro Gazy
Waršawa. Zwažliwa pomocna akcija na dobro ludźi w Gazaskim pasmje z łódźemi na Srjedźnym morju je po wšěm swěće wulku kedźbnosć zbudźiła. Zo běchu tež štyrjo Polacy wobdźěleni, mjez nimi samo zapósłanc pólskeho sejma, je w jich kraju lědma medialny wothłós žnjało. Reakcije jewja so skerje w interneće, tam wšak ćim raznišo.
Po šěsć tydźenjach na Srjedźnym morju je minjeny tydźeń wjace hač 40 wjetšich a mjeńšich čołmow ze zastupjerjemi 46 krajow kónčinu 148 kilometrow před Gazaskim pasmom docpěło. Zaměr aktiwistow bě skedźbnić na bědu, kotruž tam ludźo hižo dwě lěće trajaceje wójny dla surowje ćerpja. Mjeztym pobrachuja jim najnuzniše žiwidła, woda a lěki.
Babiš: Ukrainje žane pjenjezy wjace za brónje
Praha (dpa/SN). Andrej Babiš, prawdźepodobnje přichodny ministerski prezident Čěskeje, je swoje měnjenje wo wójnje w Ukrainje potwjerdźił. „Ze swojeho etata Ukrainje žaneje króny wjace za brónje njedamy“, rjekny Babiš w Praze. „Nimamy ani za Čěsku republiku dosć pjenjez.“ Babiš na to pokaza, zo dóstawa Ukraina z europskeho fondsa pjenježnu pomoc wjacorych miliardow eurow. Zdobom wón potwjerdźi, zo smědźa čěske brónjenske zawody dale do Ukrainy eksportować. „Z tym nimamy žadyn problem“, 71lětny rjekny. Wón pak sej žada, zo NATO wotnětka čěsku iniciatiwu k zběranju granatow za ukrainsku artileriju přewozmje. Fachowcy maja tole za chětro wobćežne. Granaty nastupaca iniciatiwa je prestižny objekt knježerstwa ministerskeho prezidenta Petra Fiale, kiž bě we wólbach podležał. Municija pochadźa z wjacorych krajow EU. Němska słuša při tym k najwjetšim darićelam pjenjez.
Problemy ze žonami
Zašły tydźeń mějachmy w Čěskej parlamentariske wólby a te su so z tójšto překwapjenkami skónčili. Na přikład ma piratska strona nětko wosomnaće zapósłancow (hač dotal su jenož štyrjoch měli) a z tych je šěsnaće žonow. Jedna je mjeztym komplikowaneje swójbneje situacije dla hižo rezignowała, ale wot toho wothladajo je nimale ryzy žónski kolektiw zapósłancow sejma něšto nowe w čěskich stawiznach. Budźemy widźeć, kak to funguje a skutkuje. Hižo nětko pak je jasne, zo dźe wo dopokaz towaršnostneho přeměnjenja: Žony swoje prawa bóle wužiwaja a chcedźa towaršnostne wuwiće sylnišo sobu postajeć.
Babiš chce sam knježić
Marek Krawc rozprawja wo wčerawšich wólbach parlamenta w Čěskej
Praha. Andrej Babiš je so jako wulki dobyćer do čěskeje politiskeje sceny wróćił. Štyri lěta dyrbjachu wón a jeho přiwisnicy na opoziciskim boku w parlamenće sedźeć, dokelž běchu w zašłych wólbach přemało hłosow nažnjeli. 2023 porazy Petr Pavel čěskeho „Donalda Trumpa“. Pavel sta so z nowym čěskim prezidentom. Nětko doby Babiš ze swojej stronu Ano ze 34,5 procentami hłosow jasnje wólby do domu zapósłancow. Wón sam ma wuslědk za historiski. Na druhim boku ma Ano jenož 80 mandatow w delnjej komorje parlamenta, w kotrejž sedźi 200 zapósłancow. To rěka, zo je wotkazana na koaliciju. Knježerstwowe strony premierministra Karela Fiale pak maja w domje zapósłancow ze 74 mandatami samo hišće mjenje sydłow. Hromadźe z Piratami bychu 92 sydłow wobsadźili. Krótko po wólbach wozjewi Babiš, zo chce sam ze swojej stronu knježić. Ale tež prawicarskej stronje SPD a Motoristé sobě móhłoj Babiša w koaliciji podpěrać. Tohodla zetka so sobotu wječor po wólbnym hejsowanju hišće ze zastupjerjemi wobeju stronow.
Bywši minister přesłyšowany
Komisija přepytuje wuskušowanski program pólskeho knježerstwa PiS
Waršawa. Jako sedźeše bywši justicny minister Pólskeje Zbigniew Ziobro předwčerawšim, wutoru, w lětadle do Waršawy, wón njewědźeše, zo na lětanišću stolicy policija na njeho čaka. Zastojnicy mějachu nadawk, přiwjezć 55lětneho zapósłanca PiS do twarjenja sejma na přesłyšowanje. Tam wočakowaše jeho komisija parlamenta, kotraž přepytuje mjeztym dwě lěće aferu z časa knjejstwa strony Prawo a sprawnosć (PiS), kotraž bě w lětach 2015 do 2023 na mocy.
Knježerstwo narodnokonserwatiwneje strony PiS bě swój čas wuskušowanski program israelskeje tajneje słužby Pegasus kupiło, wzawši za to 25 milionow złotych z fondsa za wopory namocy. Oficialne wopodstatnjenje njewšědneje transakcije bě bój přećiwo korupciji. Hižo tehdy pak na to tukachu, zo program w prěnim rjedźe tomu słuži wuskušować opoziciju a kritikarjow knježerstwa.
Horca faza we wólbnym boju
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Wolerske zjednoćenstwo Spolu (Zhromadnje) knježerskich stronow ODS (Wobydlerscy demokraća), Top 09 a KDU-ČSL (Křesćanscy demokraća) je w zašłych štyrjoch lětach 51 procentow swojich wolerjow zhubiło. Porno tomu je sej opoziciska strona Ano 71 procentow swojeho wolerstwa wobchowała. Prawicarsku stronu „Swoboda a Direktna Demokratija“ (SPD) byštej tež lětsa dwě třećinje wolerjow z lěta 2021 woliłoj. To zwěsći naprašowarnja Stem/Mark zašły tydźeń. Struchły wuslědk naprašowanja woznamjenja za zjednoćenstwo Spolu, zo by 14 procentow swojich hłosow na stronu Stan (Strona měšćanostow) přisadźiło.
Pólska raketa dom zničiła
Hłowna zhromadźizna UNO wo nadpadźe ruskich trutow wuradźowała
Waršawa. Wustupowanje reprezentantow Pólskeje na Hłownej zhromadźiznje UNO spočatk tydźenja pólske medije wobšěrnje rozpisuja. Bulwarna nowina Fakt njeje sej přeškoda pólskeho prezidenta Karola Nawrockeho hač do hosćenca přewodźeć, w kotrymž je ze swojej mandźelskej a přewodnikami wječerjał.
List Masaryka wozjewili
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Stawiznarka Dagmar Hájková je minjeny pjatk mały dźěl čěskich stawiznow wotkryła. Na běłej wobalce, kotruž chowachu w Narodnym archiwje w Praze, steješe: „Zazyglowana do 19.09.2025“. Přistajeni archiwa wědźachu, zo je to list prěnjeho čěsko-słowakskeho prezidenta Tomáša Garrigue Masaryka (1850–1937). Politikar, kotrehož sej w susodnym kraju jara waža, nawjedowaše wot 1918 do 1935 Čěskosłowakski stat. Antonín Sum – wosobinski sekretar Jana Masaryka, syna prěnjeho prezidenta – přepoda krótko do swojeje smjerće w lěće 2005 dokument přistajenym Narodneho archiwa. Wuměnjenje pak bě, zo wobalku hakle 20 lět pozdźišo wotewru. Archiwarojo tukachu na to, zo namakaja w potajnym lisće poslednje słowa woblubowaneho statnika. Pjatk wotewrěchu wobalku w swjatočnej atmosferje z tuchwilnym čěskim prezidentom Petrom Pavelom a Tomášom Kotíkom, pra-prawnukom Masaryka, na prezidentskim hrodźe w Lánach. Češa móžachu wšemu w telewiziji sćěhować. Tak dožiwichu tež šulerjo tutón wažny wokomik w čěskich stawiznach. „Sym chory, mój čas je nimo.
Čakaja na „kreatiwne namjety“
Wopyt pólskeho prezidenta Nawrockeho w Berlinje wočakowanja njespjelnił
Waršawa. Wopyt noweho pólskeho prezidenta Karola Nawrockeho w Berlinje spočatk tydźenja žněje wulki wothłós w medijach kraja. Tole so ćim bóle stawa, dokelž bě wopyt hižo zwoprědka z njesměrnymi wočakowanjemi zwjazany. W srjedźišću steješe prašenje reparacijow, kotrež sej Pólska wot Němskeje za wot nacionalsocialistow načinjene škody za čas Druheje swětoweje wójny žada. Nawrocki bě připowědźił, zo chcył łoskoćiwu temu w Berlinje direktnje a raznje narěčeć. Do jeho wopyta Němska trochu nerwoznje na to pokaza, zo je tele prašenje z mjezynarodnymi powójnskimi zrěčenjemi wotbyte a zo nima wotpohlad, wo wotškódnjenju znowa rěčeć.
Praha steji poboku Pólskeje
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Po zadobywanju ruskich trutow do teritorija NATO je Čěska jednotku helikopterow do Pólskeje pósłała. Wojacy jednotki maja wukubłanje za wosebite zasadźowanja, zdźěli zakitowanska ministerka Jana Černochová njedźelu rano w Čěskej telewiziji. Černochová liči z tym, zo podpěra 150 čěskich wojakow swojich pólskich kolegow tři měsacy dołho. Tak chcedźa Češa přećelam we wuchodnych krajach NATO pomhać. Generalny sekretar NATO Mark Rutte připowědźi minjeny pjatk nowu iniciatiwu sewjeroatlantiskeje aliancy, kotraž rěka Eastern Sentry. Tež čěski wonkowny minister Jan Lipavký šwikaše Rusku zašłu njedźelu na platformje X za prowokacije. Mjeztym bě so dalši ruski trut do rumunskeho teritorija zadobył. Lipavský njewěri, zo bě so Ruska nastupajo lětowu čaru swojich trutow „myliła“. Dale slubi, zo wostanje Čěska jako zwjazkarka Ruskej napřećo njedowěrliwa. Lipavský přeje sej krute konsekwency za ruske prowokacije a budźe dalše sankcije přećiwo najwjetšemu statej zemje podpěrować.
