Dźesaćitysacy přećiwo knježerstwu
Bratisława (dpa/SN). Hižo druhi dźeń pospochi demonstrowachu wčera tysacy ludźo w słowakskej stolicy přećiwo lěwicarsko-populistiskemu prezidentej Robertej Ficej a jeho nacionalistiskej ministerce za kulturu Martinu Simkovicowej. Póndźelu wječor hišće běchu wuměłcy a jich podpěraćeljo k demonstraciji wosebje přećiwo kulturnej politice namołwjeli (SN rozprawjachu). Wčera potom organizowaštej dwě liberalnej stronje opozicije masowy protest w centrje města, kotryž měrješe so na cyłe knježerstwo. Organizatorojo zličichu něhdźe 18 000 demonstrantow. Z masy ludźi klinčachu parole kaž „Hańba! Hańba!“, kiž měrjachu so na knježerstwo. W narěčach a na transparentach žadachu sej demonstranća wotstup ministerki za kulturu, někotři samo wotstup cyłeho knježerstwa.
Čěscy atleća přeswědčili njejsu
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Tři złote a dwě bronzowej medali – to je wunošk čěskich sportowcow na olympiskich hrach w Parisu. Minjenu sobotu mytowachu kanutu Josefa Dostála ze złotom za swój wukon w kajaku na čarje 1000 metrow. To je prěnje złoto za pjećkróćneho mištra swěta, kiž bě hač dotal na třoch olympiskich hrach tři bronzowe a jednu slěbornu medalju dobył. Hižo pjatk bě sej Čecha Martin Fuksa w kanadieru, tohorunja na čarje jednoho kilometra, złoto za swój kraj wuwojował. A tež tenistaj Tomáš Macháč a Kateřina Siniaková staj jako dwójka ze złotej medalju přewšo wuspěšnaj byłoj. Bronzowej medali běštej sej čěske tesakowanske mustwo a mjetarka hlebije Nikola Ogrodníková wjace hač zasłužiłoj. Přiwšěm su wuslědki čěskeho olympiskeho teama skerje přesłapjace. Na zašłych hrach w Tokiju radowachu so olympionicy nad jědnaće medaljemi – štyri złote, štyri slěborne a tři bronzowe. Do wotjězda na najwjetši sportowy swjedźeń swěta w Parisu bě sej Martin Doktor, šef čěskeje wubranki, přał: „Dźesać medaljow – to by wulkotne było.“
Sudnicy, zatepjeni a Swift
Pólska zaběra so tute dny z najwšelakorišimi temami – krótki přehlad
Waršawa (dpa/SN). Reformy noweho knježerstwa w Pólskej wuwabjeja dale spjećowanja wotwolenych nacionalno-konserwatiwnych. Prezident Andrzej Duda, posledni zastupjer něhdyšeje knježerstwoweje strony PiS, da změny noweho knježerstwa na krajnej justicnej radźe nětko na wustawowym sudnistwje pruwować. Tole zdźěli wjednica Dudoweje kenclije Malgorzata Paprocka. Wona bě noworjadowanje hižo w juliju jako „eklatantne přećiwo wustawje“ pomjenowała. Bjez podpisma Dudy njeje zakoń płaćiwy.
Horce lěćo
Prózdniny su čas kisałych kórkow – to so čěsce runje tak kaž serbsce praji. W lěću nimo ratarjow nichtó na polu njedźěła, kóždy je w dowolu, někotři na juhu, druzy na sewjeru. Tak to zwjetša je. Lětsa pak je wšo hinak a wjele dnjow je woprawdźe horcych tak tež powětr a woda w kupanišćach.
Nowy knježerstwowy społnomócnjeny je znata wosoba
Prof. dr. habil. Krzysztof Ruchniewicz, lawreat Myta Viadriny 2023, bu 13. junija na „społnomócnjeneho ministra za wonkowne naležnosće Republiki Pólskeje za němsko-pólske mjezytowaršnostne a mjezu překročace zhromadne dźěło“ pomjenowany. Tudyša zjawnosć nad Wódru a Nysu zhoni wo tym hakle kónc julija na lětnej nowinarskej konferency prof. dr. Eduarda Mühle, prezidenta Europskeje uniwersity Viadriny Frankfurt nad Wódru. A to nic bjez hordosće na renomej Viadriny a jeje kóžde lěto spožčene myto.
Ćišć w Čěskej telewiziji
Marek Krawc rozprawja wo aktualnje rozjimanych temach w Čěskej
Praha. Zjawno-prawniska Čěska telewizija tłóči na kritiskich žurnalistow a spyta, jich negatiwnje wobwliwować, zdźěli wobydlerska iniciatiwa „Milion chwilkow za demokratiju“ minjenu póndźelu. Iniciatiwa njeje přezjedna z rozsudom zjawneho medija, inwestigatiwne wusyłanje „168 hodźin“ z programa šmórnyć. We wusyłanju wotkrywaja žurnalisća skandale abo rozestajeja so z přeńdźenjemi politikarjow. Hižo wot lěta 2006 hlada přerěznje 533.000 přihladowarjow prawidłownje kritiske přinoški „168 hodźin“. 3500 reportažow je so hač dotal njepřijomnym prašenjam wěnowało. Přiwšěm je Jan Souček, generalny intendant Čěskeje telewizije njedawno wozjewił, zo chce wusyłanje „168 hodźin“ po wulkich prózdninach z programa wzać. Zastupjerjo iniciatiwy su znjeměrnjeni situacije w Čěskej telewiziji dla a prašeja so Součeka w zjawnym lisće, hač a hdy planuje, podobne reportaže wo palacych temach w towaršnosći wusyłać. Nimo toho je wobydlerska iniciatiwa zwěsćiła, zo su dalše podobne publicistiske formaty wohrožene.Steinmeier rěči we Waršawje
Olympiske hry sami wuspytać
Most (dpa/SN). Město toho, zo wobhladaja sej olympiske hry jenož w telewiziji, móža swójby z dźěćimi a młodostnymi w čěskim Mosće sami aktiwity wuwiwać. Při jězoru bywšeje wuhloweje jamy su dźensa popołdnju olympiski festiwal wotewrěli. Derje widźomny je festiwal na małej podobiznje Eiffeloweje wěže, kotruž su z 1 500 dźělow z recyclowanych maćiznow w 3D ćišćaku zhotowili. Mali wopytowarjo móža na festiwalnym terenje wjace hač 50 olympiskich sportowych družin sami wuspytać.
Olympiski festiwal ma tež městno być, na kotrymž móža němske a čěske dźěći zhromadnje sportować, sej originalne sportowe wusyłanja z Paris wobhladać abo so z bywšimi olympionikami wuměnić. Mjezu překročacemu projektej Čěskeho olympiskeho komiteja a Němskeho olympiskeho sportoweho zwjazka, přinošuje němsko-čěski fonds přichoda na wšěch 300 000 eurow.
Pólska zapósłanča EU šokowała
Prezidentka komisije Europskeje unije kritiku prawicarjow znjesć dyrbjała
Strasbourg/Waršawa. Prěnje posedźenje noweho Europskeho parlamenta kónc minjeneho tydźenja w Strasbourgu je w Pólskej wulku kedźbnosć zbudźiło. Hłowna tema běše wustupowanje nowych pólskich zapósłancow.
W sejmje zastupjena je wot najnowšeho tež jara prawicarska pólska „Konfederacija“. Cyłkownje šěsć zapósłancow strony słuša do frakcije „Europa suwerenych narodow“. Tutu frakciju wutwori němska AfD, po tym zo běchu ju francoscy a italscy prawicarjo wuzamknyli.
Slědźenišćo wo Ukrainje dźěła
Frankfurt n. W. (RD/SN). Europska uniwersita Viadrina w Frankfurće nad Wódru je wot minjeneho tydźenja srjedźišćo slědźenja, wučby a wukubłanja w zwisku z Ukrainu. Kompetencny zwjazk interdisciplinarnych studijow Frankfurt-Berlin wot štwórtka minjeneho tydźenja oficialnje dźěła. Zwjazk je štyri lěta trajacy projekt, kotryž Němska akademiska słužba wuměny z 2,5 milionami eurow spěchuje, zahajił. Z nim sylnja slědźenja z poćahom k Ukrainje. Wot nazymy zarjaduja hóstne profesury, slědźenske stipendije kaž tež zymske a lěćne seminary. Nimo toho zmóžnja bachelorowe wotzamknjenja, wučbne certifikaty a rěčne kursy. Do kompetencneho zwjazka, kotryž bě Viadrina nastorčiła, słušeja tež Berlinska Humboldtowa uniwersita, tamniša Swobodna uniwersita, Berlinsko-braniborska akademije wědomosćow a Berlinski wědomostny kolegij. Dźěło Viadriny zarjaduje so do powšitkowneho přilubjenja EU a Nato, Ukrainu hospodarsce a wojersce podpěrować.
Za čas zarjadowanja demonstrowachu wjacori lěwicarscy aktiwisća přećiwo dalšemu dodawanju brónjow Ukrainje.
