Z kolesom do Francoskeje jěli

Freitag, 15. Juli 2016 geschrieben von:

LUŽICE njerěkaja naši južni susodźa jenož našej domizniskej krajinje. Ně, tak mjenujetej so tež hnydom dwě čěskej wsy, wobě k tomu na Morawje ležacej. Jedna z Lužic, wona wjetša njedaloko Hodo­nína, je swojorazneho podawka dla wu­zběhnjenjahódna. Na woswjećenje dźesateje róčnicy partnerstwa z francoskej komunu Isdes je nimo busa z 30 wjesnjanami skupina horliwcow z kolesom do wsy 150 kilometrow južnje Parisa pućowała – 1 500 kilometrow. Nawjedował je wuprawu dźesaćkrótny swětowy mišter na wysokim kole Josef Zimovčák. Wšitke wudawki su wobdźělnicy jězby ze swojeje kapsy zapłaćili. Pjenjezy, kotrež je cyły rjad sponsorow přinošował, přewostaja załožbje „Na kole dětem“. Tej tohodla, dokelž­ zasadźa so za schorjene dźěći. Naměstna­ wjesnjanostka Jana Ambrožová w tym zwisku rjekny: „Chcemy propagować mysl wzajomneje pomocy, pře­ćelstwa a tolerancy, podpěrać chore dźěći a motiwować zbrašene.“ Partnerstwo mjez morawskej a francoskej gmejnu bě na te wašnje nastało, zo měješe wjesnjanosta Isdesa w Lužicy dobreho znateho. Wobaj staj mjeztym njeboh, partnerstwo wšak traje dale.

Dźěła je dosć

Donnerstag, 14. Juli 2016 geschrieben von:
Praha (ČŽ/K). Dźakowano tomu, zo so čěske hospodarstwo hižo cyły čas spomóžnje wuwiwa, je tež situacija na dźěłowych wikach dale a lěpša. Tak je kwota bjezdźěłnosće w juniju na 5,2 procentaj spadła a bě tak wo dwě dźesaćinje niša hač w meji. Dźěło pytało je zašły měsac 384 000 ludźi w starobje 14 do 64 lět, štož je najmjenje wot decembra 2008. Na druhej stronje poskićachu dźěłowe zarjady 133 939 swobodnych městnow, při čimž su w prěnim rjedźe kwalifikowani specialisća w metalowej industriji kaž tohorunja w elektronice prašeni. Tole zdźěla Zarjad za dźěło Čěskeje republiki. Po kraju je połoženje chětro rozdźělne. Najlěpje steji Plzeňski wobwod z jeno 3,7 procentami bjezdźěłnosće, sćěhowany wot stolicy Prahi a wobwodow Hradec Králové a Pardubice z 3,8 proc. bjezdźěłnosće kaž tež Juhočěskeho wobwoda z 3,9 proc. Dospołnje negatiwnje wusahuje samotnje Ústíski wobwod na sewjeru republiki, kiž ma 8,3 procenty bjezdźěłnosće registrowane. Trochu nad přerězkom kraja hiba so Karlovarski wobwod z 5,8 procentami, mjeztym zo wostawa Liberecski z 5,3 proc. cyle snadnje pod nim.

Češa bohatši

Dienstag, 12. Juli 2016 geschrieben von:
Praha (ČŽ/K). W přirunanju z lětom 1995 su čěske domjacnosće w minjenymaj lětdźesatkomaj cyle šwarnje zbohatnyli. Dźensniši dźeń móža wone realnje cyłych 60 procentow wjace pjenjez wudawać hač hišće před 20 lětami. Přerězna měsačna zasłužba dźěławych zwyši so w tym času z 8 845 (328 eurow) na 23 320 krónow (864 eurow) předewzaćelow z 30 280 krónow (1 122 eurow) na 46 866 (1 736 eurow). Tole publikuja Lidové noviny, powołujo so na wozjewjene daty Čěskeho statistiskeho zarjada. Kaž dźenik rozprawja, inwestuja Češa nětko bóle do imobilijow resp. swojich bydlenjow, ale so tež zadołžeja. Porno tomu njenałožuja hižo telko za cyrobizny, wobuće­ a drastu. Podźěl na wudawkach za bydlenje je z 21 procentow postupił na 27 proc., mjeztym zo su nałožki za cyrobizny z 19 procentow na 17 proc. spadnyli a za wobuće ze šěsć na štyri procenty. Loni je kóždy čěski wobydler w přerězku měsačnje 16 672 krónow (617 eurow) wudał, z nich, 4 511 krónow (167 eurow) za bydlenje, 2 855 (106 eurow) za cyrobi­zny a 1 547 (57 eurow) za wobchadne srědki.

„Ludźo, ćěrće so domoj“

Freitag, 08. Juli 2016 geschrieben von:

Brexit so na Polakow we Wulkej Britaniskej chětro raznje wuskutkuje

Waršawa. Rozsud wobydlerjow Wulkeje Britaniskeje, Europsku uniju wopušić, je tež Polakow šokował. Hišće na dnju wothłosowanja bě so šefredaktor Gazety Wyborczeje­ Adam Michnik z naležnym apelom na titulnej stronje na nich wobroćił w nadźiji, zo „rozum dobudźe“. Bjezpo­srědnje po brexiće wšak so Polakow reprezentatiwnje prašachu, što wo Europskej uniji dźerža. Při tym so wukopa, zo su wulcy fanojo zhromadźenstwa statow: Na wšě 81 procentow woprašanych chce dale w EU wostać.

Předsyda knježaceje strony Prawo a sprawnosć (PiS) Jarosław Kaczyński je spěšnje zwěsćił, štó je wina na rozsudźe: wša Europska unija, kotraž so do naležnosćow druhich krajow tyka a wězo ně­hdyši pólski ministerski prezident Donald Tusk, dźensa šef Rady EU. Wšitcy wodźacy zamołwići EU dyrbjeli hnydom wotstupić, sej Kaczyński žadaše.

Za nowu wiziju

Donnerstag, 07. Juli 2016 geschrieben von:
Strasbourg (SŽ/K). Europska unija trjeba nowu wiziju toho razu, zo je ludźom zrozumliwa a zo zwuraznja zajimy čłonskich krajow. Tole rjekny słowakski premier Robert Fico, kiž předstaji Europskemu parlamentej předsydstwo Rady EU. Składnosć k diskusiji wo nowej wiziji za zhromadźenstwo budźe wjeršk 27 čłonskich statow 16. septembra w Bratislavje. Jednotliwe kraje měli za to zdźěłać analyzy wuwića do britiskeho wotuma „a so při tym pasć kóždehožkuli sebjejebanstwa“, Fico rjekny. Naležnosć brexita budźe po jeho słowach jedna z dominantnych temow słowakskeho předsydstwa. Tež migrantska kriza pod nochćemi pali. Kaž Fico w tym zwisku praji, so ludźo boja, zo móhła migracija zeškodźeć kulturnej identiće, polěkować wjetšej njewěstoće terorizma dla a přinjesć tež ekonomiske problemy. Strašnje přiběraja ekstremistiske a nacionalistiske tendency w Europje. Fico pokaza na to, zo je słowakske předsydstwo historisce prěnje, kotrež ma wobarać desintegraciji projekta unije.

Łužiske wuhlo čěskej firmje

Montag, 04. Juli 2016 geschrieben von:

Premieraj Sakskeje a Braniborskeje šwedski rozsud witataj

Praha/Drježdźany (ČŽ/K/SN). Knježerstwo Šwedskeje je kónc tydźenja tomu přihłosowało, zo statny koncern Vattenfall brunicowe jamy a přisłušne milinarnje, kotrež wón w Němskej wobsedźi, předa čěskej Energijowej a přemysłowej holding (EPH). Šwedski minister za předewzaćelstwo a inowaciju Mikael Damberg k tomu w Stockholmje rjekny: „Kontrakt smy tohodla schwalili, dokelž ma za Vattenfall strategiski wuznam a wobsahuje tež najlěpšu financnu wariantu.“

Z EPH bě so Vattenfall hižo w aprylu wo předani swojich deficitarnych zawodow w Němskej dojednał. Swój čas wustupowaše pak dźěl šwedskich politikarjow přećiwo tomu. We wuchodnej Němskej, ale tež w Šwedskej a Čěskej běchu mócne demonstracije přećiwo transakciji. „Apelujemy na šwedske knježerstwo, Vattenfallej njedać brunicowe jamy a milinarnje towaršnosći EPH předać. Łužiske wuhlo měło w zemi wostać a chěže wobydlerjow tamnišich wsow so zachować“, zwurazni w Praze na akciji w juniju aktiwist Josef Patočka.

Słowakska předsyduje nětko Radźe EU

Freitag, 01. Juli 2016 geschrieben von:

Bratislava (SŽ/K). Wot dźensnišeho 1. julija předsyduje Słowakska na poł lěta Radźe Europskeje unije. Wot lěta 1993 njewotwisny kraj, kotryž słuša tež do europasma, ma předsydstwo hač do kónca lěta 2016 wukonjeć, po tym zo bě Nižozemska minjene šěsć měsacow tutu funkciju přewzała­. Z teje přičiny schadźuje so dźensa wječor komisija EU w słowakskej stolicy Bratislavje. Hižo wčera wječor bě prezident komisije EU Jean-Claude Jun­cker słowakskeho prezidenta Roberta Fica na Bratislavskim hrodźe zetkał.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND