Špindlerův Mlýn (dpa/SN). Čěska republika chce předań praskotakow přichodnje wobmjezować. Wotpowědnu iniciatiwu je justicny minister Robert Pelikán wčera připowědźił. W Němskej smědźa wobchody praskotaki hakle něšto dnjow do silwestra poskićeć. „Je hódne wo tym rozmyslować, hač nječinimy to podobnje“, rjekny Pelikán. To je jedyn z wuslědkow dwudnjoweje wuměny nazhonjenjow justicnych ministrow Sakskeje, Bayerskeje, Čěskeje a Pólskeje w Špindlerův Mlýnje. Ilegalne praskotaki z Čěskeje po měnjenju sakskeje justicy nutřkownu wěstotu swobodneho stata chětro wohrožeja. Kriminelni wužiwaja praskotaki, zo bychu awtomaty rozbuchali abo atentaty na ćěkancow skućeli. Hakle njedawno bě policija na raciji přećiwo prawicarskim skupinam wjetše mnóstwa čěskeje pyrotechniki našła.
Dalša tema zetkanja bě bój přećiwo wopojnemu jědej chrystal. Wulki dźěl drogi, kotruž w Němskej předawaja, pochadźa z Čěskeje. Praha je wotpowědne přećiwne naprawy připowědźiła.
Waršawa. Pólska je minjeny kónc tydźenja tři dny z najwšelakorišimi zarjadowanjemi 1 050. róčnicu załoženja pólskeho stata swjećiła. 14. apryla 966 bě so wójwoda Mieszko I. w Poznanju wukřćić dał a tak katolsku wěru tež jako statnu konfesiju přiwzał. Jeho mandźelska Dobrava z Čěskeje bě jeho na to přihotowała.
Nowiny kraja so jara wobšěrnje tutej temje wěnuja. Stawiznarjo ananlyzuja, zo bě Mieszko I. přeswědčeny Słowjan a zo chcyše so ze załoženjom stata tež přiběracej agresiwnej němskej ekspansiji wobróć. Archeologowka Hanna Kóčka-Krenz, dźowka lěta 1966 w Poznanju zemrěteho profesora archeologije serbskeho pochada Woiciecha Kóčki, pokaza na to, zo Mieszko w tym zwisku dokładnje wobkedźbowaše, kak surowje němski markhrabja Gero w bjezposrědnim susodstwje na zapadźe ze słowjanskimi kmjenami wobchadźeše.
Praha. Hamtske mjeztym je, zo budźe susodny kraj Česká republika w skrótšenej, móhłrjec praktiskej formje přichodnje rěkać Česko. Po měnjenju wonkowneho ministra Lubomíra Zaoráleka, „njeje přijomne, nima-li kraj jasnje postajene symbole inkluziwnje mjeno“. Tomu su tež po wustawje najwyši ludźo kaž prezident Miloš Zeman a premier Bohuslav Sobotka přihłosowali, po tym zo běchu rěčewědnicy wobkrućili korektnosć mjena Česko a jendźelsce tuž Czechia, kaž ma so to nětko pola UNO dokumentować.
Dźiwajo na diskusiju k temje Serbski sejm wozjewi Praski časopis Česko-lužický věstník w měrcowskim wudaću dokument, w kotrymž rěka: „Sakske knježerstwo wobzamkny na posedźenju 24. měrca 1949, připóznać ‚Domowinje – zwjazkej Łužiskich Serbow‘ raz zjawnoprawniskeje organizacije.“
Waršawa. Pólska je minjenu njedźelu róčnicu lětadłoweje katastrofy pola Smolenska wopominała, při kotrejž běše 10. apryla 2010 tehdyši statny prezident Lech Kaczyński z 95 wosobinami pólskeho towaršnostneho žiwjenja zahinył. Bě to šesta róčnica tutoho razu, tola prěnja za čas noweho narodnokonserwatiwneho knježerstwa strony Prawo a sprawnosć. Hinak hač minjene lěta, mějachu swjatočnosće tuž charakter oficialneho statneho zarjadowanja.
Debata wo přičinach katastrofy je w tym zwisku w Pólskej znowa wudyriła. Před tydźenjemi bě knježerstwo nowu přepytowansku komisiju wutworiło. Wone při tym tohorunja hinak hač něhdyše narodnoliberalne knježerstwo cyle jasnje z toho wuchadźa, zo bě njezbožo atentat.