Češa přeja sej prezidentku
Praha (dpa/SN). Wjetšina Čechow přeje sej žonu jako prezidentku na čole kraja. 65 procentow ludźi by to witało, kaž naprašowanje slědźenskeho instituta Stem/Mark wunjese. Dalšich 15 procentow móhło sej mysličku žónskeje hłowy stata znajmjeńša předstajić. Jenož 20 procentow ideju prezidentku nastupajo wotpokazuje, předewšěm starši ludźo. Druha doba zastojnstwa nětčišeho prezidenta Miloša Zemana so klětu skónči.
Jako so za mjenom móžneje naslědnika Zemana prašachu, jewještej so při wšěm jenož dwě žonje mjez dźesać najčasćišo mjenowanymi: bywša předsydka parlamenta Miroslava Němcová a nawodnica zarjada za dohladowanje atomoweje energije Dana Drábová. Najčasćišo pak padny mjeno bywšeho ministerskeho prezidenta Andreja Babiša. Załožer populistiskeje strony ANO njeje swoju kandidaturu drje hišće oficialnje připowědźił, powšitkownje pak z tym liča.
Prezident ma w Čěskej přewažnje reprezentatiwne nadawki, móže pak měnjenje w kraju, kotryž je z čłonom EU a NATO, wobwliwować. Prašeli běchu so 1 000 ludźi nad 18 lětami.
To a tamne (28.03.22)
Pytanje za pokładom je so za štyri dźěći zawčerawšim w Jabłońcu, wokrjes Zhorjelc, we wulkim fiasku kónčił. Pytajo za pokładom z metalowym detektorom a łopaču mějachu na polu po wšěm zdaću wuspěch. Jako wobsedźer ležownosće dźěći narěča, pak na blaku ćeknychu. Kaž so wukopa běchu 40 kilogramow ćežku bombu namakali, kotruž zawołani fachowcy skónčnje wotewzachu.
Jendźelska policija je kónc tydźenja za mužom pytała, kotryž bě jenož w spódnej drasće a nohajcach zdrasćeny. Wón bě zastojnikam sobotu z jězdźidła w južnojendźelskim měsće Poole twochnył, po tym zo su jeho tam w zwisku z rubježnistwom lepili a zajeli. Štóž je muža jenož „w spódnjej drasće a nohajcach“ widźał, měł so pola policije přizjewić, w zdźělence rěka.
EU dóstanje běžity płun z USA
Brüssel (dpa/SN). USA chcedźa lětsa zhromadnje ze swojimi partnerami 15 miliardow kubiknych metrow běžiteho płuna do EU transportować, zo hodźeli so importy ruskeho zemskeho płuna narunać. Dołhodobnje chcedźa mnóstwo na 50 miliardow kubiknych metrow rozšěrić. To staj prezident USA Joe Biden a prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen dźensa w Brüsselu zdźěliłoj.
Wulkopósłanc njespokojom
Berlin (dpa/SN). Ukrainski wulkopósłanc w Němskej Andrij Melnyk je po wurjadnym wjerškowym zetkanju EU z wuslědkami njespokojom. „Smy dźakowni, zo wo dalšich sankcijach rozmysluja“, rjekny wón dźensa w telewiziji ZDF. Zdobom staj prezident Wolodymyr Zelenskyj a knježerstwo přesłapjenaj, zo njeje so EU na energijowe embargo dojednała. Wón kritizowaše Němsku, kotraž tajke embargo wotpokazuje. Melnyk rjekny, zo maja to mnozy za „přeradu na ukrainskim ludźe“. Němska měła tež wjace bróni dodawać.
Nalada hospodarstwa špatna
Hižo wjacore tydźenje žiworja ludźo w ukrainskim Charkiwje na ...
Bamž: Dalše brónjenje je „błudnosć“
Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus kritizuje plany někotrych krajow, wudawki za brónjenje zwyšić. „Čitajo, zo je skupina krajow přilubiła, dwaj procentaj nutřkokrajneho bruttoprodukta za nowe brónje wudać, jako reakciju na to, štož so runje stawa, so hańbuju.“ To rjekny hłowa katolskeje cyrkwje při witanju čłonow italskeho žónskeho centruma wčera we Vatikanje. „Błudnosć“ wón plany mjenuje. Dalše brónje, sankcije a politisko-wojerske zwjazki njejsu po słowach 85lětneho žana prawa wotmołwa.
Po měnjenju Franciskusa je nowa forma knježenja trěbna, při kotrymž nichtó kaž nětko „zuby njepokazuje“. W běhu dźensnišeho dnja chcyše pontifeks hladajo na tuchwilnu wójnu Ukrainu kaž tež Rusku bjezhrěšnej wutrobje swj. Marije poswjećić. Jara rědki akt poswjećenja je symbolisce wažne znamjo měra. Vatikan, kiž chce w konflikće mjez Ruskej a Ukrainu posrědkować, pokazuje tak tež swoju neutralnu poziciju.
EU: Solidaritny fonds za Ukrainu
Brüssel (dpa/SN). Kraje Europskeje unije su k pjenježnej podpěrje Ukrainy natwar solidaritneho fondsa wobzamknyli. To wuchadźa ze zhromadneje deklaracije statnych a knježerstwowych šefow, kotruž su minjenu nóc w Brüsselu wozjewili.
Pjenježne srědki za solidaritny fonds chcedźa na konferency darićelow zezběrać. Nimo toho chcedźa mjezynarodnych partnerow přeprosyć, kotřiž su zwólniwi so na fondsu wobdźělić. Z pjenjezami změje Ukraina składnosć, sej žiwidła, wěcy wšědneje potrjeby a brónje na mjezynarodnych wikach wobstarać, štož nětko wójny dla móžno njeje. Tež ze stron EU chcedźa Ukrainje brónje dodawać. Předsyda wonkowneho wuběrka zwjazkoweho sejma Michael Roth sej žada, tempo dodawanja bróni pospěšić. Dyrbjeli wšitko činić, wobaransku kmanosć Ukrainy powjetšić a Putina tak ke chutnym jednanjam nuzować. Při tym dźe wo brónjowe systemy, kiž hodźa so jednorje posłužować. Knježerstwo dyrbjało hnydom z brónjenskimi předewzaćemi rěčeć, kotre brónje su krótkodobnje k dispoziciji.
To a tamne (25.03.22)
Dobru składnosć wužiłoj staj 16lětnaj młodostnaj w Berlinje: Wonaj sydnyštaj so do awta kurěra pizzy, kiž bě runje pola kupca, jako motor awta hišće běžeše. Schowaštaj so z awtom na zadnim dworje domu a daštaj sej pizzu słodźeć. Policija pak jeju spěšnje nańdźe. Kuriozne wšak na cyłej wěcce bě, zo tež pizzowy kurěr žanu jězbnu dowolnosć njeměješe. Tak su awtowy klučik wězo nablaku sćazali.
Jastwoweho stražnika jako kurěra drogow su w Berlinje zajeli. Stało je so to we wobłuku wulkeje racije přećiwo wikowarjam drogow. Policija je 14 bydlenjow přepytała. K cwólbje, kotraž je drogi „wulkemu kruhej kupcow“ wozyła, słušeše znajmjeńša jědnaće skućićelow. Wšědnje běštaj dwaj šoferaj w Berlinje po puću, zo byštaj zajimcow z drogami zastarowałoj, kotrež běchu internetnje skazali.
Konkretne nadawki knježerstwu
Šestu rozprawu wo połoženju serbskeho ludu w Sakskej chce statne knježerstwo hač do 30. septembra předpołožić. To rjekny ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) wčera na posedźenju Sakskeho krajneho sejma. Po naroku frakcijow CDU, Zwjazka 90/Zelenych a SPD hodźa so z rozprawu zwjazane konkluzije na to w druhej połojcy wólbneje periody zeskutkownić.
Paket naprawow schwaleny
Berlin (dpa/SN). Amplowa koalicija SPD, FDP a Zelenych je paket naprawow schwaliła, z kotrymiž chcyła ludźom hladajo na přiběrace płaćizny energije pomhać. Mjez druhim je planowane, dźěławym 300 eurow a swójbam za kóžde dźěćo jónkrótnje sto eurow wupłaćić. Płaćiznu bencina chcedźa wo 30 centow a diesela wo 14 centow znižić. Nimo toho změja ludźo tři měsacy składnosć, za dźewjeć eurow měsačnje zjawne wobchadne srědki wužiwać.
Putin: Jenož hišće w rublach
Moskwa/Berlin (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je připowědźił, zo maja kupcy ruski zemski płun přichodnje w rublach zapłaćić. Zdobom wón ruskim bankam přikaza, hižo žanežkuli přepokazanki w dolarach abo eurach njeakceptować. Wón pak přilubi, zo płun dale w dorěčanym mnóstwje dochadźa. Wot naprawy potrjechene su na čornej lisćinje zapisane „njezdwórliwe kraje“ kaž Němska a wšitke tamne kraje EU. Po připowědźi je hódnota rubla raznje přibyła.
Dale wo etaće wuradźowali
