Vatikan (B/SN). 25. měrca chce bamž Franciskus w pokutnej swjatočnosći wobydlerjow Ukrainy a Ruskeje w Pětrowej cyrkwi pod škit bjezhrěšneje wutroby maćerje Božeje Marije stajić. Zamołwity za socialne prašenja pola bamža, kurijowy kardinal Konrad Krajewski, budźe samsny dźeń na najwažnišim putniskim městnje swěta Fatimje nutrnosć po samsnym ritusu swjećić. W modlitwach budu wo wosobinske nakazanje a narunanje škodow prosyć.
Ortodoksna wosada zawrjena
Waršawa (dpa/SN). Po zahajenju ruskeho nadpada na Ukrainu je wjace hač 2,1 milion ludźi přez mjezu do Pólskeje ćeknyło. Jeničce wčera zličichu 33 800 ludźi, kaž pólski namjezny škit zdźěli. To bě 16 procentow mjenje hač sobotu. Tuchwilu nimaja žanych oficialnych informacijow wo tym, kelko wójnskich ćěkancow wosta w Pólskej a kelko je mjeztym do druhich krajow EU dale jěło. Ukraina měješe do wójny 44 milionow wobydlerjow.
Lětadło w Chinje znjezbožiło
Peking (dpa/SN). Mašina chinskeho lětanskeho předewzaća Eastern Airlines ze 132 ludźimi je na juhu Chiny znjezbožiła. Kaž z tamnišeje statneje telewizije rěkaše bě Boeing 737 po puću z Kumminga w prowincy Yunnan do Guangzhouwa w prowincy Guangdong. Prěnje skupiny pomocnikow su po puću do wotležaneje horateje kónčiny. Wo woporach a přičinach njezboža spočatnje žane informacije njepředležachu.
Awto do ludźi zrazyło
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach kónc mnohich wobmjezowanjow koronawirusa dla zakituje, namołwjejo kraje, nowe prawniske zasady přesadźić. „Njemóžemy přeco dale swobodu cyłeho wobydlerstwa wobmjezować, jenož dokelž njeje dźesać procentow wšěch nad 60lětnych zwólniwych so šćěpić dać“, rjekny politikar SPD wčera wječor w telewiziji ARD.
Škitne naprawy njejsu skónčene, ale su hač do 2. apryla podlěšene. Móže być, zo su ličby infekcijow potom zaso stabilniše abo zo woteběraja – jeli nic, potom móža zamołwići w tak mjenowanych hotspotach naprawy samo přiwótřić.
Minister přiznawa, zo je Zwjazk změnu zakonja přesadźił, bjez toho zo by zwjazkowe kraje zapřijał. Lauterbach kraje zdobom namołwja nětko „byčka njewjazać“. Wuraznje wón nješćěpjenych staršich ludźi napomina, so hladajo na dale wulke ličby infekcijow „na kóždy pad šćěpić dać. Woni su najbóle wohroženi“, wupraja so strowotniski minister znowa za powšitkownu šćěpjensku winowatosć.
Kijew (dpa/SN). Zakitowarjo ukrainskeho města Mariupol su ultimatum ruskeho wójska, so podać, wotpokazali. „Njebudźe žaneje kapitulacije a žanoho wotedaća bróni“, rjekny zastupowaca ministerska prezidentka Irina Wereščuk dźensa rano ukrainskim nowinarjam. Wona žadaše sej wot ruskeho wójska humanitarne koridory, zo móhli nuzu ćerpjacy ciwilisća město wopušćić. Ruska bě ukrainske jednotki wčera namołwjała, brónje złožić a město dźensa dopołdnja wopušćić. Za to chcychu wot 10 do 12 hodź. koridor zarjadować.
Při wobtřělenju wjacorych twarjenjow w ukrainskej stolicy Kijewje su wčera znajmjeńša štyrjoch ciwilistow morili. Po informacijach měšćanosty Witalija Klička su ruscy wojacy wjacore bydlenja w měšćanskim dźělu Podilskyj wobškodźili. Tež nakupowanski centrum bu trjecheny. W chemiskim zawodźe města Sumy na sewjerowuchodźe kraja je dźensa rano z dotal njeznateje přičiny wulce jědojty amoniak do atmosfery twochnył. Wobydlerjo maja w pincach abo nisko ležacych bydlenjach přebywać.
Drježdźany (JM/SN). Kónc lěta 2022 budźe tomu 50 lět, zo su USA swój program skónčili, z astronawtami na měsačk lećeć. To bě zamołwitym Drježdźanskeho měšćanskeho managementa składnosć, ludźi tři tydźenje dołho wšědnje – ručež so ćmička – na wirtuelnu jězbu na měsačk přeprosyć. Wulka widejowa projekcija na Praskej dróze je dotal mnohich pohnuła, pozastać a fascinowace a dotal nihdy pokazane wobrazy sćěhować, kotrež su we widejowym filmje předźěłane. Přizemjenje na měsačku ma tež k tomu přinošować, wjace kupcow do wobchodow wabić, kotrež přeco hišće pod sćěhami pandemije ćerpja. Widejowa instalacija je hišće hač do přichodneho pjatka wšědnje wot ćmičkanja hač do 22 hodź. widźeć.
Zajimcy móža dožiwić, kak raketa do swětnišća wotleći a na měsačku přizemi. Widźeć su prěnje kročele astronawtow na zemskim trabanće a jězby z měsačkowym mobilom. W lětach 1969 do 1972 bě so we wobłuku šěsć misijow cyłkownje dwanaće astronawtow na dyrdomdejski puć na měsačk podało a tež na njón stupiło. W decembru 1972 bě to poslednja tajka misija.
Ławku za sobu ćahajo je pos w Oldenburgu mać a jeje dźěsći snadnje zranił. 42lětna žona bě swojeho wulkeho psa za ławku přiwjazała, zo by w apotece nakupowała. Njejapcy 50 kilogramow ćežke zwěrjo ćekny, ćahajo wo wjele lóšu ławku za sobu, a ta zrazy najprjedy do awta. Jako pos kolesowansku šćežku přeprěči, njemóžeše so tam jěduca kolesowarka z dźěćacym připowěšakom wuwinyć a padny. Wona kaž tež w připowěšaku sedźacej dźěsći so snadnje zranichu.
Na wšě 14 kilometrow do wopačneho směra jěł je wodźer wosoboweho awta na awtodróze A 9 njedaloko Podstupima – a měješe wulke zbožo. Snadneho wječorneho wobchada a kedźbliwych šoferow dla njedóńdźe k zražce. Policistam muž rjekny, zo bě so zajěł a chcyše swój zmylk skorigować. Policisća napołožichu jemu pjenježnu pokutu a jeho zaso pušćichu.
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je jednoho z najwyšich zastojnikow wójska, generala Romana Gawrilowa, zajeć dał. To rozprawja mjez druhim britiska nowina The Telegraph, powołaca so na informacije knježerstwa. Gawrilow bě rozkazowar gardy, kotraž je při nadpadźe na Ukrainu wulke straty poćerpjeła. Putin bě před dnjemi w skurilnej narěči připowědźił, zo chce „Rusku wot přeradnikow wučisćić“.
Gripa znowa wupadnyła
Drježdźany (dpa/SN). Koronapandemija je po posudku chorobneje kasy Barmer w Sakskej druhe lěto za sobu žołmje gripy zadźěwała. Chorobna kasa poćahuje so na wuhódnoćenje mjez swojimi zawěsćenymi. Tak bě w swobodnym staće w januaru a februaru wot 100 000 přistajenych jenož 13 ludźi gripy dla chorych. Loni w samsnym času bě jich 20. W lětach 2018 do 2020 ležeše mjez 164 a 258. Barmer ludźi namołwja so šćěpić dać, dokelž njeje imunitny system wjac trenowany.
Tójšto dźěła za tafle