Pola Łaza twarja
Łaz (JoS/SN). Twarske dźěła za přichodnu Delnjošlesku magistralu železnicy su so nětko tež mjez Hórnikecami a Łazom zahajili. Projektowy wotrězk 5 „přepinarnja Łaz“ je widźomnje postupił, připrawu chcedźa klětu hač do septembra dotwarić. Na poł čarje je nowy podtwar za kolije nastał, runje tak su sćežory za milinowody montěrowane.
Dwukolijowy wutwar a elektrifikowanje železniskeje čary Hórnikecy–Horka–němsko-pólska hranica stej wobstatkaj tak mjenowaneho „koridora 501“. Wón słuša k paneuropskej liniji C-E30 Berlin/Drježdźany–Wrócław–Kijew. Mjez Hórnikecami a Horku ma potom maksimalna spěšnosć 160 km/h być.
Aktiwny dźěl je wosebitosć
Nowe wukubłanske lěto so za něšto dnjow zahaji. Z Budyskimi powołanskimi wikami, kotrež wotměja so 18. septembra, pak měrja so organizatorojo hižo na šulerjow, kotřiž chcedźa klětu do powołanskeho žiwjenja zastupić.
Budyšin (SN/at). To je pozitiwna powěsć za sprjewine město. Za 6. Budyske powołanske wiki předleži hižo 67 přizjewjenjow wustajerjow. To je naročna ličba, kaž krajnoradny zarjad zdźěli. Zhromadna próca partnerow na městnje – wokrjesneho rjemjeslnistwa, běrowa Industrijneje a wikowanskeje komory (IHK), Zwjazkoweje agentury za dźěło, wokrjesneho zarjadnistwa a dalšich – je so wudaniła. Prěni raz budu powołanske wiki w nowym Kamjentnym domje. To pak ma wuměnjenje, zo je ličba móžnych wustajerjow porno minjenym lětam mjeńša.
Za wjace dožiwjenjow
Nowa hóstna kartka poskića mnohe wolóženja a lěpšiny w jězorinje
Dowol we łužiskej jězorinje ma so hosćom a tudyšim wobydlerjam hišće powabliwiši a přijomniši sčinić. Wosebje swójby dyrbjeli wjac lěpšinow wužiwać směć. Z tak mjenowanej jězorinowej kartku hodźi so w přichodźe lutować. Prěni nakład 5 000 tajkich hóstnych kartkow wuda turistiski zwjazk Łužiska jězorina hromadźe z firmu Mein-Seenland.de Freudenberg /Woge ze Złeho Komorowa. Wobě předewzaći stej so dojednałoj, kartu zhromadnje zwičnić. Na njej je wjace hač 40 potuńšenych poskitkow a lěpšinow. „Wona je wobohaćenje za cyłu jězorinu a pomha nam, dowolowy region hišće zaměrnišo zwičnić. Dowol budźe za našich hosći tak hišće bohatši na dožiwjenja“, podšmórnje jednaćelka turistiskeho zwjazka Łužiska jězorina Kathrin Winkler.
Tu so 300 000 Emmow derje čuje
Na tychle słónčnych dnjach je tež wjele kolesowarjow podłu łužiskich hatow po puću. Snano tež pola Tšěšojc (Groß Schacksdorf) we wokrjesu Sprjewja-Nysa. Tam wobhospodarja wot 1. januara 2013 Armin Kittner z Hóznicy (Petershain) haty něhdyšeho Picnjanskeho hatnistwa. Wone swoje wodźizny wupruwowanemu hornjołužiskemu rybarjej přenaja, zo njebychu dalšu škodu poćerpjeli. Z tychle hatow pochadźeja přewažnje karpy za zastaranje wulkoruma Choćebuza. Arminej Kittnerej to tehdy, jako wo přewzaću hatow jednaše, tež hišće wědome njebě. „Bych-li to wědźał, bych do 18 hatach z płoninu 91 hektarow jenož karpy sadźał,“ wón dźensa praji. Tak płuwaja jenož w někotrych hatach karpy a dalše družiny znateje domjaceje ryby. Wulki dźěl hatow wužiwa Kittner za plahowanje dorosta za swój hłowny zawod. W jednym pola Tšěšojc pak so nětko 300 000 tak mjenowanych Emmow derje čuje. To je nowa družina ryby, kotruž je Hózničan hromadźe z nižozemskim kolegu plahował. Emma rěka po Kittnerowej třinaćelětnej dźowce wot kotrejež so nan nadźija, zo jeho rjemjesło jónu přewozmje a dale powjedźe.
Błótowska rybarka wobhospodarja sakske haty
Wobydlerjo Delnjeho Wujězda, Manjowa a Tranjow so wjesela: Rjane haty w bliskosći wotućeja k nowemu žiwjenju. Zmóžniła je to Ramona Oppermann z błótowskeho Raduša. Wona wobhospodarja w personalnej uniji jako jednaćelka Picnjansku rybowu wikowansku towaršnosć a Błótowsku rybjacu tzwr. Wo swojim předchadniku we Wujězdźe Hansu-Jürgenje Michałku rěči wona jeno z česćownosću: „Wón měješe rybjace drustwo hišće w porjadku.“ Bohužel pak dyrbješe je strowotnych přičin dla spušćić. Jeho naslědnik njeje najebać wobšěrne inwesticije zdokonjał, rybarstwo na městnje atraktiwne sčinić. Zasadźowaše wjele pjenjez bjez wuskutka a w lěće 2013 dyrbješe insolwencu přizjewić.
Bawdu na Čornoboze chcedźa klětu zaso wotewrěć
Njeby-li so na třěše bawdy na Čornoboze dźěłało, by tam najwjetši měr knježił. Tola mužojo přimaja so gratu, wšako chcedźa wobnowjene domske na wjeršku łužiskeje hory klětu w nalěću zaso wotewrěć. Zarjadować chcedźa tam hosćenc z něhdźe 20 městnami a dalšej wjetšej rumnosći. Elmar Laduš z Wuježka bě loni ze swojej partnerku Angeliku Borrmann kiosk na horje wotewrěł a so hnydom jako přichodny stajny wobhospodarjer pola města Budyšina, kotremuž imobilija na Čornoboze słuša, přizjewił. „Mjeztym předleži mi zrěčenje wo wobhospodarjenju, kotrež chcu hišće podpisać“, 57lětny wobkruća.
Wo zamołwitosći hórnistwa
Zežołtnjena Sprjewja nětkole tež ludźi za mjezami Łužicy zaběra. Před něšto měsacami je ze sulfatom nadměru poćežena woda Frankfurt nad Wódru docpěła. Wot julija wadźa so tamniše wodowe zawody z Łužiskej a srjedźoněmskej towaršnosću hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) wo tym, w kotrej měrje wuskutkuja so brunicowe jamy na ze Sprjewje zdobywanu pitnu wodu.
Müllrose (SN/JaW). Powěsćowy magacin Der Spiegel je wotkrył, zo LMBV pozdatnje hižo wjacore měsacy posudk wo zanjerodźenju wody Sprjewje ze sulfatom před zjawnosću chowa.
Studija wobsahuje brizantne wuprajenja k zamołwitosći brunicoweho hórnistwa za poćeženje wody Sprjewje ze sulfatom. Wjac hač połojcu wšěch zapiskow nadměrneho poćeženja ze sulfatom připisuja awtorojo studije wuskutkam wudobywanja brunicy a wobhospodarjenju milinarnjow we Łužicy. Dalše 30 procentow nastawa při saněrowanju starych wuhlowych jamow přez statny zawod LMBV. Zbytk ma přirodne zjawy za přičinu, kaž w posudku rěka.
Chcedźa wjac hač jenož protest
Mjeztym hižo pjaty raz wotměwa so wot wčerawšeho wječora hač do njedźele w braniborskim Gósćerazu (Groß Gastrose) pola Gubina łužiski klimowy camp. Kaž w minjenych campach dźe tam wo brunicu.
Gósćeraz (SN/JK). Wčera wječor je wjesny předstejićel Gósćeraza Wilfried Buder zahajił 5. łužiski klimowy camp. Hižo wot popołdnja přichadźachu tam zajimcy, kotřiž chcedźa so hač do njedźele zaběrać z brunicowym hórnistwom a móžnymi alternatiwami zmilinjenja brunicy. Wobdźělnicy z cyłeje Němskeje a europskeho wukraja rozjimuja na dźěłarničkach, ekskursijach a z protestnymi akcijemi wšitke campy přesahowacu temu brunica, alternatiwnymi energijemi a trěbnu strukturnu změnu we Łužicy.
Serbska jědź na najwyšim městnje Biskopic – na Butrowej horje
Štyrnaće lět wobhosdarja Heidi John z pilnymi a swěrnymi přistajenymi hosćenc na Butrowej horje. Mnozy tónle přewšo woblubowany lokal na najwyšim městnje Biskopic – 365 metrow wysoko – znaja. Wšako su tam tež hižo młode serbske pory kaž z Chrósćic kwasowali a sej serbsku narodnu jědź, kotruž je jim domjacy kuchar nawarił, zesłodźeć dali. Krasny wuhlad maš při jasnym wjedrje z 21 metrow wysokeje wěže do kraja. Za to wšak dyrbiš zastup płaćić.
Wosy myla zasłuženy wotpočink
Najebać rjane słónčne dny njemóže
někotryžkuli swój popołdniši kofej wonka na terasy woměrje wupić. Wosy, w dotal njeznatym mnóstwje, ludźi myla a wobćežuja. Wina je wjedro.
Budyšin (SN/JK). „Naša firma wobsteji hižo 15 lět, ale tak zlě kaž lětsa z wosami hišće ženje njebě“, praji sobudźěłaćerka Budyskeje Pjechec firmy za drjewoškit a zaničowanje škódnikow. Wšědnje wjacore razy nastajataj so šef a nachwilnje přistajeny na puć, zo byštaj potrjechenym pomhałoj wosace hnězda znješkódnić a ludźom měr a strowotu zaručić. Při tym njeje stajnje lochko, nastawace abo hižo natwarjene hnězdo znješkódnić. We wosebitym wobleku a w rukajcach, wuhotowanaj z chemikalijemi, bližitaj so mužej k hnězdu a je zrumujetaj. Kaž sobudźěłaćerka předewzaća praji, je dowolene, wosy při tym morić.
Ćopłe wjedro a wulka suchota stej wina na rozrosće wosacych wobstatkow. „Wosy su nětko wosebje aktiwne, dokelž mrěja jich kralowny, wosacy lud so rozpušća a zwostate dźěłaćerki podawaja so hłódne na puć za cyrobu“, rozłožuje Berthold Langenhorst z přirodoškitneho zwjazka Němskeje Nabu.
