Wulki zajim
Předewzaće je a wostanje spušćomny zastaraćel
Čorna Pumpa (JoS/SN). Ze zjednoćenjom Němskeje běchu za zwjazkowu republiku płaćiwe wobswětowe předpisy po přechodnej dobje wot lěta 1996 tež za nowe zwjazkowe kraje zwjazowace. Najebać zahajene naprawy w Čornej Pumpje so předewzaću Espag w starych milinarnjach njeporadźi, hranične hódnoty za proch a syrikowy dioksyd dodźeržeć. Přidatne wuhotowanje starych milinarnjow z modernej wobswětowej techniku by kóštam nowotwara wotpowědowało. Tohodla přihotowaštej předewzaći Veag a Espag twar noweje milinarnje a zahajištej tak dobu třećeje generacije milinarnjow na stejnišću Čorna Pumpa.
Zakładny kamjeń połožichu hižo 25. oktobra 1993. Hač k prěnjemu dodawanju energije do syće traješe pak hišće tři a poł lěta. Hladajo na produkciju miliny bě dwójny blok we łužiskim rewěrje měznik. Němska milinarnjowa industrija bě dopokazała zo je kmana, sej wuspěšnje njeznate techniki spřistupnić. Wobaj 800-MW-blokaj běštej tehdy samo najwjetšej swěta.
LEAG a Wojerecy chcedźa „zelene“ rozrisanja
Wojerecy (SN/BŠe). Wojerowske město a Choćebuski koncern Łužiska energija a milinarnje (LEAG) chcetej zastaranje 32 000 wobydlerjow ličaceho města trajnje dale wuwiwać a krok po kroku klimaneutralnych energijowych producentow zasadźić. Tole potwjerdźištaj minjenu wutoru Wojerowski wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh a Andreas Huck z předsydstwa LEAG za nowe wobchodniske wobłuki a podpisaštaj wotpowědne dojednanje pod hesłom: „wo zhromadnym dźěle k wuwiću a zwoprawdźenju klimaneutralneho zastaranja z energiju a ćopłotu města Wojerec.“
LEAG a Wojerecy kooperuja hižo dlěje nastupajo zastaranje města z dalnoćopłotu z milinarnje w Čornej Pumpje. Tole je znajmjeńša hač do lěta 2030 zaručene. Paralelnje chcedźa w přichodnych lětach hospodarske rozrisanja dekarbonizacije, diwersifikacije a decentralizowanja zastaranja z dalnoćopłotu zhromadnje wuwiwać a konkretne projekty zwoprawdźić. Mjez druhim planuja zamołwići Šibojski jězor energetisce wužiwać, a k tomu ćopłotnu klumpu instalować.
Na lutowarni móža hriwny na euro měnjeć
Budyšin (SN). Jeli ćěkańcy z Ukrainy do Němskeje přichadźeja, maja zwjetša jenož pjenježnu měnu swojeje domizny hrywnju w móšni. Dotal njebě w EU móžno pjenjezy na euro změnić. Nětko pak su so zastupjerjo EU, zwjazkoweho knježerstwa, Němskeje zwjazkoweje banki kaž tež němske kreditne hospodarstwo wothłosowali a rozrisanje našli. Wot dźensnišeho móža połnolětni ukrainscy wobydlerjo hač do 10 000 hrywnjow (UAH) pola lutowarnje přez swójski němski girokonto měnić. Tole je najprjedy raz hač do 19. awgusta móžno. „Wjeselimy so, zo bu jednora a spěšna móžnosć namakana, tak zo móža tež w našim wobchodniskim teritoriju bydlace ćěkancy pjenjezy měnjeć“, zwurazni nawoda předsydstwa Budyskeje wokrjesneje lutowarnje Dirk Albers.
Nimo serbšćiny přełožki do dalšich rěčow planowane
Chrjebja-Nowa Wjes (CS/SN). Wokoło Chrjebje-Noweje (Kreba-Neudorf) Wsy móža zajimcy wšelakorosć domjaceje přirody derje dožiwić. Škoda tuž, zo su tam wobstejacu wučbnu šćežku 2014 wotstronili. Čłonojo Domizniskeho towarstwa pak zesydachu so 2015 z dalšimi zajimcami za kulojte blido, a rozmyslowachu kak dožiwjensku šćežku zaso zwoprawdźić. Wot minjeneje soboty přeprošuje nětko nowa „Přirodna a dožiwjenska šćežka biologiska wšelakorosć a domizniske stawizny Chrjebja-Nowa Wjes“ pućowarjow na wotkrywanske tury.
Wulka ličba nawrótnikow
Zwjazk je management jězoriny
Na turistiskim dnju dźěławosć bilancowali a do přichoda zhladowali
Hórnikecy (AK/SN). W aprylu 2012 załoženy mjezy přesahowacy turistiski zwjazk Łužiska jězorina je k zwičnjenju poskitkow kónčiny njeparujomny. Tole podšmórny jednaćelka Kathrin Winkler minjeny štwórtk na turistiskim dnju Łužiska jězorina, kotryž so w Hórnikečanskej Energijowej fabrice pod hesłom „Dale myslić, ćežišća sej stajeć, zhromadnje wuhotować“ wotmě. Něhdźe 60 zastupjerjow z wobłukow turizm, politika, hospodarstwo a kultura so wobdźěli. Turistiski zwjazk je tohorunja swoju dźěławosć bilancował a poda wuhlady do přichoda.
Štož rosće trjeba tež dešć
Hromak a truskalcy, kórki a tomaty – płody za kupcow zrawja
Budyšin (SN/MiR). W Sćijecach/Ratarjecach na kromje Budyšina njesteji drjewjana chěžka na roli njedaloko jězdnje, kotraž wjedźe do Hodźija a Biskopic, hižo samotna. Zašłe dny su sobudźěłaćerjo Domanic ratarskeho předewzaća w Hózku na dosć wulkopłoninowych truskalcowych polach wokoło njeje dźěłać započeli a su hnojiwo do rjadkow sypali. „Truskalcy trjebaja podpěru“, rjekny na naprašowanje něhdyši mějićel firmy Michał Domanja, kiž bě ju z mandźelskej w lěće 2004 swojemu synej Matthiasej přepodał, „hnojili smy z wapnom, kotrež rostliny za wuwiće trjebaja; amoniakom, kotryž jim pozdźišo móc dawa a hnydom skutkowacym salpeterom.“ Štož pak pobrachuje, zo by skutkownosć přirodnje sucheho hnojiwa wulka była, je dešć, a tón ratarjam pobrachuje.
Zhromadnje wužadanja zmištrować
Najdrohotniša surowizna po cyłym swěće je woda. Klimowa změna njeda so hižo zadźeržeć a jeje wuskutki začuwamy. Ćim wažniši je rozumny wobchad z wodu. W hospodarskim wobłuku móhli nowe kołoběhi nastać.
Čorna Pumpa (SN/BŠe). Woda je zakład wšeho žiwjenja za rostliny, zwěrjata a tež ludźi. Z tym je woda najdrohotniša surowizna, kotruž čłowjek trjeba. Předewšěm we Łužicy pokazaja so stajnje wulke ćeže nastupajo wodu. Klimowa změna zawostaja swoje slědy, a tež hladajo na strukturnu změnu je resursa trěbna. Tuž chcetej zaměrowy zwjazk industrijoweho parka Čorna Pumpa, kotryž Grodkowske předewzaće za hospodarske wuwiće ASG zastupuje, a Choćebuske předewzaće LWG Łužiska woda wušo hromadźe dźěłać. Tele dny stej kooperaciske zrěčenje podpisałoj. „Naš zaměr je přichodne wodohospodarske změny we wobłuku strukturneje a klimoweje změny zhromadnje zmištrować“, zwurazni techniski jednaćel LWG Marten Eger.
Kónčiny bóle hromadźe wjesć
Wodowe Hendrichecy (SN/BŠe). W třikrajowym róžku Němska, Čěska a Pólska chcedźa zamołwići kónčiny w zwisku krajinoweho rjadowanja bóle hromadźe dźěłać. Dźensa tydźenja su zamołwići zahajensku dźěłarničku pod hesłom „Tři kraje, jedyn přichod – zhromadne dźěło němskeho, pólskeho a čěskeho ruma“ we Wodowych Hendrichecach wotměli, na kotrejž bě mjez druhim Zhorjelski krajny rada Bernd Lange (CDU) přitomny. Na zarjadowanju předstajichu mjez druhim studiju Wrócławskeho instituta za teritorialne wuwiće. Dopóznaća su nětko dźěłowy zakład za dalše zhromadne dźěło. Zaměr je zhromadnu syć wutworić a kónčiny bóle „splesć“.
Hladajo na analyzu pólskeho instituta diskutowachu wobdźělnicy dźěłarnički wo memorandumje. Bernd Lange wupraji so za tajke zhromadne stejišćo. Na zakładźe memoranduma budźe nětko dźěłowa skupina wutworjena, kotraž měła so wosom króć zetkać a krutu strukturu z prawniskim zakładom zdźěłać. Dokumenty měli zhromadne mjezy přesahowace dźěło zesylnić. Zdobom móhli přikład za tamne regiony być.
