Stejnišćo Zhorjelskeho krajnoradneho zarjada tuchwilu wulkomyslnje přetwarja. Mjez nowymi twarjenjemi zapřijeja tam historiske byrgarske domy, kotrež město charakterizuja.
Zhorjelc (AK/SN). Rozšěrjenje a ponowjenje twarjenjow Zhorjelskeho krajnoradneho zarjada derje pokročujetej. Wo tym informowaše wokrjesny komornik Thomas Gampe njedawno nowinarjow na rozmołwje. „Ze starym twarjenjom chcemy klětu kónc lěta hotowi być, hłubokogaraža ma kónc lěta 2025 sćěhować“, wón wujasni. Po tuchwilnym stawje twarskich płaćiznow budźe cyłkowna naprawa něhdźe 69 milionow eurow płaćić. Swójski podźěl Zhorjelskeho wokrjesa za wysokotwar wučinja něhdźe 9,6 milionow eurow. Z tym móže wokrjes swoje zaměry w dalokej měrje dodźeržeć. Wokrjesny sejmik je 19. meje 2019 wobzamknył, zo njeměła płaćizna za wysokotwar mjezu dźesać milionow eurow překročić. Za hłubokogaražu pak njeměli wjac hač 2,3 miliony eurow nałožować. Hladajo na rozšěrjenje krajnoradneho zarjada móže přidatnje 350 sobudźěłaćerjow na Zhorjelskim stejnišću dźěłać. Garaža změje 120 parkowanišćow za awta.
Berlin/Zły Komorow/Lejno (SN/at). Wěstotu za kupacych a wodosportowcow zwyšić je zaměr projekta „RescueFly“, kotryž zwjazkowe ministerstwo za digitalne a wobchad z 2,04 milionami eurow spěchuje. Hromadźe ze šěsć partnerami Björna Steigerowa załožba z bliskosće Stuttgarta lětsa 1. januara zahajene předewzaće zeskutkownja. Zaměr je, z decentralnje zaměstnjenymi, awtomatisce lětacymi trutami žiwjenje ludźi w jězorach abo na jich přibrjohach wuchować. Truty móža tež nad njewobstražowanymi wodźiznami a ćežko přistupnymi arealemi za znjezboženymi pytać, a to wo tójšto lěpje hač je to z čołmami abo wuchowanskimi płuwarjemi móžne.
Wone awtomatisce agěrowace lětanske nastroje móža po informaciji mjenowaneje załožby daty stejnišća znjezboženych zwěsćić a we woprawdźitym času zasadźenskim centralam sposrědkować. Wone wjedu wuchowarjow spěšnišo k potrjechenym a móža pomocne srědki w cilu tak dokładnje wotmjetać, zo so šansa jich přetraća hač k dochadej wuchowanskich mocow powjetši.
Naslědnosć zda so wobydlerjam regiona Hornjołužiska hola a haty jara wažne być. Tole wuchadźa z wozjewjenych wuslědkow diskusijneju kołow w Radworju a Chrósćicach.
Budyšin (SN/BŠe). Što přeja sej ludźi za swój region? Prašenje to, z kotrymž zaběrachu so wobdźělnicy diskusijneho koła srjedź měrca w Radworju a tři tydźenje pozdźišo w Chrósćicach. Zaměr zarjadowanjow bě, zo ludźo wo tym rozmysluja, kotre naprawy móhł Leaderowy region Hornjołužiska hola a haty spěchować, wšako tuchwilu nowe směrnicy zdźěłuja. Zajim na zarjadowanjomaj bě jara wulki, tak zo je čiła diskusija nastała. Kaž so wujewi, je w kónčinje dosć potenciala a přećow, při čimž tež konkretne předstawy mjenowachu. Předewšěm koncentrowachu so rozmołwy na naslědnosć, kotruž móhli we wšelakich wobłukach zwoprawdźić. Protokol wšitkich idejow je Zhorjelski planowanski běrow Richter+Kaup nětko zestajił, z čehož budu nětko směrnicy zdźěłane.
Wo starće do noweje sezony rěčeć nawodnica Turistiskeho zwjazka Błóta Annette Ernst hladajo na wobstajne zymske poskitki nochce. Jutry pak mjenuje wona prawy zazběh do nalěća.
Raduš/Bórkowy (SN/at). Błóta su na turistow přihotowane. To snadź při Bórkowskim Sprjewinym přistawje najbóle napadnje. Wšako přetwarjena terasowa kofejownja zaso hosći wita. „Přewjele čołmowanjow dotal knihowanych njeje, tuž nadźijamy so k jutram dnjowych turistow“, rjekny Jennifer Neubert z přistawa.
Krótko do jutrow nimaja jenož křižerjo a hospozy ruce połnej dźěła, ale tež łužiscy hosćencarjo. Nimale dwě lěće njemějachu woni koronapandemije dla žane prawe dochody z jutrow. Lětsa pak je to trochu hinak.
Nowoslicy/Hrubjelčicy/Lejno (SN/JaW). Łužiscy hosćencarjo wjesela so jara na lětuše jutry. Kaž nam w mnohich restawrantach, hotelach a pensijach na naprašowanje wobkrućichu, su lětsa za jutry wućežene a maja jenož mało abo scyła žane městno za krótko rozsudźenych hosći.
Zo móhli projekty strukturneje změny zmištrować je wjele pjenjez a personala trěbnych. Zwjazkowy spěchowanski program z mjenom STARK ma komunam a akteram ze ciwilneje towaršnosće pomhać. Hladajo pak na zwoprawdźenja jewi so wótra kritika.
Choćebuz (SN/at). Na kromje pohórnistwowych jězorow a w nich knježi swójska dynamika. Wo zesunjenjach dyrbjachu zamołwići Łužiskeje towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LBMV) dotal přeco zaso rozprawjeć, tak loni 11. měrca w Hórnikečanskim jězoru.
Wobswětoškitarjo Choćebuskeje skupiny Zeleneje ligi rěča wo „njezwučenym a starosće wubudźacym“ zesunjenju na južnym brjoze Liškowskeho jězora – bywšeje brunicoweje jamy Choćebuz-sewjer –, kotryž nastawa w zamołwitosći Łužiskeje energije a milinarnje (LEAG). Potrjecheny wotrězk je do směra na město Choćebuz zapołoženy. „Ze Šlichowom leži wobydlene sydlišćo w bjezposrědnej bliskosći zesunjenja“, wobkrući Renej Šuster ze Zeleneje ligi starosće wubudźacy fakt. W februaru a měrcu běchu tu wjacore zesunjenja. Na to bu w Šlichowje, měšćanskim dźělu Choćebuza, bywši škitny nasyp přećiwo harje wobšěrnje zawrjeny. Potrjecheny je nimo toho wobłuk kaijoweje murje. Tu chce město Choćebuz pobrjóh jězora wobšěrnje wuwiwać, za čož chcedźa wjacore miliony eurow wudawać.
Hosćenc „Meja“ w Radworju bě a je zaso dobra adresa za swjedźenje. Twarjenje steješe přez lěta prózdne, doniž njezapoča so w lěće 2011 skónčnje něšto hibać. Nětko pak so wobličo předewšěm zadnjeje strony přeměnja. Pjećposchodowy přitwar tam tuchwilu nastawa a ma mnohe wolóženja a lěpšiny přinjesć. Tež dwór, kotryž budźe do wobhospodarjenskeho koncepta zapřijaty, hišće přetworja.
Na Radworskej nawsy je tuchwilu wulke twarnišćo. Tam „Meju“ wulce přetwarjeja, zo by nowe wobličo dóstała. Katleń Wawrikowa dom hižo wot lěta 2011 wotnaja. Tak so do hosćenca a na žurlu zaso žiwjenje wróći, štož mnohich wjesnjanow – a nic jenož jich – chětro wolóža. W lěće 2018 je Katleń Wawrikowa „Meju“ skónčnje kupiła. Kuchnju wona hižo wjacore lěta za cateringowe přemysło wužiwa, zo by za swójbne swjedźenje, kwasy a dalše zarjadowanja z přistajenymi słódne chłóšćenki přihotowała.
Hosćenc z wulkim potencialom