Martin (mkc/SN). Na iniciatiwu Maticy Slovenskeje běchu w lěće 2007 zahajili slěd słowjanskich kongresow. Słowakska Maćica pod nowym předsydu Marianom Gešperom bě minjeny tydźeń na 4. kongres přeprosyła, zdobom kruh wobdźělnikow rozšěriła a słowjanske institucije do njeho zapřijała. Zastupnicy z Bołharskeje, Słowjenskeje, Madźarskeje, Čorneje hory, Rumunskeje, Ukrainy, Čěskeje, Ruskeje, Łužicy kaž tež hosćićelskeho kraja Słowakskeje wuradźowachu wo swojich starosćach a rozmyslowachu wo tym, kak móhli w realnym procesu globalizacije, liberalizacije a nowych informaciskich technologijow zhromadne dźěło pohłubšić a sej mjez sobu pomhać.

Prěni króć zastupjena bě ruska uniwersita z Perma. Młoda docentka-bohemistka rozprawješe wo wužadanjach, ko­trež­ tam při podawanju čěšćiny studentam ze wšěch kóncow swěta nazhonja. Wulki zajim w njej zbudźi, zo móže serbšćinu wuknyć a ju přez internet z wose­bitym programom Budyskeho Rěčneho centruma WITAJ słyšeć.

„Łužyca“ je zajimcow na zjawnu diskusiju wo přichodźe delnjoserbšćiny přepro­syła. Najwažniši wuslědk wječora minjeny štwórtk w Choćebuskim měšćanskim domje je, zo trjebamy jasny koncept.

Choćebuz (HA/SN). Diskusija wo wuslědkach ewaluacije serbskeje wučby na braniborskich šulach a scyła wo přichodźe serbskeho šulstwa a serbskeje rěče w Delnjej Łužicy dale dźe. Po tym zo su so serbske institucije a Domowina z wuslědkami ewaluacije na njezjawnym zarjadowanju spočatk apryla zaběrali a serbske wučerki a serbscy wučerjo w meji wo nich internje rěčeli, je nětko tež redakcija delnjoserbskeho telewizijneho magacina Łužyca do wažneho dialoga zapřimnyła. Něhdźe 80 ludźi bě minjeny štwórtk přeprošenje magacina na zjawnu diskusiju wuslědkach ewaluacije serbskeje wučby na šulach Braniborskeje do Choćebuskeho měšćanskeho domu sćěhowało, mjez nimi tež mnozy chowancy Delnjoserbskeho gymnazija Choćebuz a jich starši.

„Jara připóznatej“ mjenowaše čłon prezidija Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny Marcel Brauman na wčerawšej hłownej zhromadźiznje župy „Jakub Lorenc-Zalěski“ šuli w Slepom. Kajki matej kubłanišći kaž Slepjanskej wuznam za sposrědkowanje serbšćiny zwonka wobłukow tajkich z adjektiwom „serbski“ w šulskim mjenje, Brauman jako župan Wojerowskeje župy dosć derje wě. Jeho wčera wuprajena mysl, šuli kaž Slepjanskej, prawnisce runostajić z kubłanišćemi w Ralbicach, Worklecach abo Radworju, će pohnuwa hłubšo wo tym rozmyslować. Wotpowěduje dotal na někotre „serbske šule“ wobmjezowany status trěbnym prócowanjam wo zachowanje našeje maćeršćiny, abo tči za tym „Budyska“ perspektiwa, kaž to w srjedźnej Łužicy rady mjenuja? Wězo je Slepo wosebity přikład. Ale njeby status „serbski“ hladajo na tamniše popřewrótowe prócowanja wo našu maćeršćinu zdobom specifisku regionalnu identitu skrućił? Axel Arlt

4. mjezynarodny kongres Maćicow wotměwa so hač do štwórtka w słowakskim Martinje. Tak je Matica slovenská hižo druhi raz z hosćićelku. Dalšej kongresaj běštej w Serbiskej a Słowjenskej.

Martin (Łu/SN/at). Ze swjedźenskim ga­la­programom zahaja dźensa wječor lětu­ši­ kongres zastupjerjow Maćicow w Sło­wakskim komornym dźiwadle w Martinje. „Maćicy jako kulturne towaršnosće su unikatny fenonem słowjanskich a druhich narodow, kotřiž w Europje paralele nimaja. Wone běchu cyłki potłó­čo­wanych ludow, jich róla bě narodno-defensiwna. Zdobom maja zasłužby nastupajo wuwiće kultury, literatury, wědo­mo­sće, nakładnistwowstwa a cyłko­wneho narodneho hibanja.“ To zwurazni před­syda hosćićelskeje Maticy slovenskeje Marian Gešper do kongresa. Wón powita dźensa Maćicarjow ze Serbiskeje, Słowjenskeje, Bołharskeje, Čorneje Hory, Čěskeje, Ukrainy a Ruskeje, ale tež zastu­­pjerjow Maćicy Serbskeje z Němskeje. Słowakske maćične hibanje zastupuja Matica slovenská, Matica slovenská w Ser­biskej a Regionalny kulturny cyłk Matica slovenská w Zakarpatskej, kaž hosći­ćeljo informuja.