Předsyda župy „Handrij Zejler“ Wojerecy Marcel Brauman je po wuzwolenju do zastojnstwa wjacekróć připowědźił, zo chce so za to zasadźić serbsku instituciju w srjedźnej Łužicy zaměstnić. Nětko je zamołwitym w załožbowej radźe a Domowinje prěni naćisk namjeta předstajił.
Lěta 1920 w Budyšinje załoženy Łužiskoserbski Sokołski zwjazk bě hač do swojeho rozpušćenja na ćišć nacionalsocialistow 1933 wuspěšnje na dobro serbskeho ludu skutkował. Za čas NDR njeje so poradźiło jón wozrodźić. Po politiskim přewróće je 28. decembra 1993 skupina ludźi w Hórkach Serbski Sokoł znowa załožiła. Składnostnje 25lětneho wobstaća towarstwa je dźensniši starosta Milan Funka bywšich sobuzałožerjow a někotrych jeho aktiwnych čłonow nětko na jubilejnu swjatočnosć do Kozarc přeprosył. Alfons Wićaz je so z nim rozmołwjał.
Hdy sće so započał za Serbski Sokoł horić?
M. Funka: Hižo jako šuler hrajach wolejbul w mustwje Rotacija Budyšin, pozdźišo pola Słowjana a Sokoła Budyšin, kotremuž nětko tež předsteju. Zastupich po znowazałoženju 1994 do Serbskeho Sokoła. Wot lěta 2015 sym jeho starosta.
Sće so hižo do přistupa k Serbskemu Sokołej ze stawiznami Łužiskoserbskeho Sokołskeho zwjazka zaběrał?
Łazowske spěchowanske towarstwo Dom Zejlerja a Smolerja je zaměr swojeho skutkowanja jasnje definowało: wotkrywać sej serbske stawizny, je přeslědźić a wobchować.
Łaz (AK/SN). Spočatk lěta 2018 je towarstwo podobiznu w Druhej swětowej wójnje wotstronjeneje bisty Handrija Zejlerja leć dało a na Łazowskim Zejlerjowym pomniku postajiło. Čestnaj hosćej běštaj tehdy předsyda Domowina Dawid Statnik a Łazowski wjesnjanosta Thomas Leberecht (CDU). „Dźakowano dokładnym slědźenjam smy zwěsćili, zo njebě Budyski wuhotowar pomnikow Wjacław Mocek, ale kamjenjećesar Curt Tausch z Kinsporka bistu tworił. Tak smy historisku dźěru zapłatali“, wuswětla předsyda towarstwa Reinhardt Schneider. Towarstwo zamó z Anku Konz a Mikom Jägerom z Třoch Žonow a z Andreasom Löpku z Wojerec nowych čłonow nawabić. Wot lěta 1994 spěchowanske towarstwo mjeztym skutkuje a ma dźensa 41 čłonow. Ličba wosta minjene lěta stabilna.
Konjecy (aha/SN). Mjeztym 25 lět je Konječan Křesćan Gruhn předsyda tamnišeho blidotenisoweho towarstwa. Před dwaceći lětami měješe wón ideju, po hodownych swjatych dnjach přeprosyć njeaktiwnych hrajerjow na žurlu towarstwoweho domu. Minjeny pjatk zaso tak daloko bě, zo na pózdnim popołdnju pod nawodom aktiwneho hrajerja Jana Bjeńša wjace hač dwaceći dźěći ze Šunowa, Smjerdźaceje, Konjec a Ralbic za štyrjomi zelenymi blidami na swoje hrajerske zamóžnosće skedźbni. „Je to dobra składnosć za talentowanymi hrajerjemi so rozhladować“, posudźowaše Jurij Čórlich, kiž bě jako bywši aktiwny wječor jedyn z něhdźe dwaceći wólnočasnych blidotenistow. „Sym so dotal stajnje wobdźělił, dokelž mje dobra zhromadnosć wabi. A nimo toho sej ze sportom ćělnu hibićiwosć zachowaš“, wón smějo doda. Ilona Šołćina so wjeseleše, zo běštej nimo njeje dalšej žonje mjez hrajerjemi.
Předsydstwo Zwjazka serbskich studowacych – župa „Jan Skala“ je krótko do zahajenja noweho lěta wuhódnoćiło lońšu dźěławosć a sej nadawki za lěto 2019 stajiło.
Nowa Wjeska (ddy/SN). Zastupjerjo studentskich cyłkow z Lipska a Drježdźan, časopisa Šeršeń, studentskeho chóra a nětčišeho 12. lětnika Budyskeho Serbskeho gymnazija wěnowachu so mjez druhim nadawkam za lěto 2019. Jako delegatow na hłownu zhromadźiznu Domowiny w nalěću wuzwolichu na swojim zeńdźenju w Nowej Wjesce předsydku Sorabije Lipsk Marie-Louise Matješkec a předsydu skupiny „Bjarnat Krawc“ w Drježdźanach Romana Krala. Tam chcedźa wobkrućić wospjetne žadanje za hłownohamtskim zamołwitym za serbsku młodźinu pola Domowiny. Wo podpěru za planowane projekty mataj župan Damian Dyrlich a podpěraćel ze stron Domowiny Clemens Škoda wabić. Projekty a wuslědki posedźenja chcedźa studenća na přichodnym zetkanju zwjazkoweho předsydstwa předstajić.
Nowa Wjeska (aha/SN). Posledni pjatk stareho lěta witaše předsyda Nowowješćanskeho towarstwa Wjesna zhromadnosć Křesćan Korjeńk w tamnišim towarstwowym domje něhdźe dwaceći škotarjow ze wsy a wokoliny na tradicionalne zhromadne kartyplacanje. Mjez nimi běchu wjacori młodostni, kotřiž ze zajimom zhonichu, zo přewjeduje so rjana tradicija wotsrjedź 1980tych lět. Tehdy zrodźichu někotři Nowowješćenjo w Čórlichec wjesnym hosćencu ideju, přewjesć škotowy turněr. Dojednachu so na stajny termin mjez hodami a Nowym lětom. Pola Čórlichec pak bě to jenož někotre lěta móžno, dokelž bu hosćenc zawrjeny. Tohodla škotowachu pozdźišo we Worklečanskim hosćencu a samo w priwatnych rumnosćach. Po politiskim přewróće wužiwachu Nowowješćansku baraku, w kotrejž mějachu młodostni swój domicil. Bjez přetorhnjenja su z tradiciju w nowonatwarjenym towarstwowym domje pokročowali.
Chrósćicy (JK/SN). Rozsud załožboweje rady a zdobom nadawk za direktora, zahajić planowanje a přihot nowotwara domu za Serbski institut, w kotrymž matej so zaměstnić mjez druhim serbska centralna biblioteka a serbski kulturny archiw, je wobšěrnu diskusiju zbudźił. Předewšěm nastupajo přichodne stejnišćo domu na Budyskej Hošic hasy/Lawskich hrjebjach. Tež čłonojo Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny njemóžachu so diskusiji na swojim minjenym posedźenju w Chrósćicach wuwinyć.
Chrósćicy (JK/SN). Hłowna zhromadźizna Domowiny, klětu 30. měrca w Chrósćicach, ma derje přihotowana być. Tójšto je so w minjenym času nahromadźiło, štož měli delegaća tam diskutować abo rozsudźić. To měnjachu tež čłonojo Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny na minjenym posedźenju w Chrósćicach.
K tomu informowaše spočatnje předsyda Domowiny Dawid Statnik čłonow předsydstwa wo tym, zo wobdźěli so narodna organizacija wot nětka stajnje na wuradźowanjach komisije k strukturnej změnje we Łužicy. Tale informacija je dóšła z Drježdźanskeje statneje kenclije. Tak je zaručene, zo serbske naležnosće w komisiji tež narěča a po potrjebje wo nich wuradźuja. Rozsud čłonow strukturneje komisije, Domowinu jako stajneho wobdźělnika zapřijeć, Statnik jako gestu do praweho směra wita.