Zdźěłaja poručenje krajam

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (SN/JaW). Posrědkować wědu wo narodnych mjeńšinach na šulach po cyłej zwjazkowej republice bě jedna z će­žišćowych temow wčerawšeho internet­neho wuradźowanja Mjeńšinoweje rady Němskeje. Wo tym informuje dźensa Berlinski mjeńšinowy sekretariat w nowinskej zdźělence.

Rada štyrjoch narodnych mjeńšin Němskeje „postup diskusije nastupajo rozmołwu a rozmyslowanje wo tym, wě­du­ wo awtochtonych narodnych mjeń­šinach na němskich powšitkownych šulach­ sylnišo šěrić, jasnje wita“, rěka w zdźělence. To bě sej třěšny zwjazk serbskich towarstwow Domowina na internetnej „implementěrowanskej konferency“ zwjazkoweho ministerstwa za nutřkowne naležnosće (BMI) spočatk tydźenja w mjenje Serbow žadał.

Wo Ukrainje wuradźowali

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je so dźensa na rozmoł­wach wo konflikće na wuchodźe Ukrainy wobdźěliła. Zhromadnje z francoskim prezidentom Emmanuelom Ma­cronom a ukrainskim prezidentom Wo­lodimi­rom Zelenskim wuradźowaše wona wo móžnosćach, konflikt na měrniwe wašnje rozrisać. Francoska chce přiměr zachować a so wo politiske rozrisanje prócować. Tuchwilu napjatosće přiběraja.

Ruscy diplomaća wupokazani

Waršawa (dpa/SN). Pólska je třoch ruskich diplomatow wupokazała. Ruskemu wulkopósłancej w kraju přepodachu wotpowědny dokument, kotryž diplomatam připowědźa, zo njejsu w Pólskej dlěje witani. Sobudźěłaćerjo wulko­pósłanstwa su płaćiwe wuměnjenja za diplomatow ranili a Pólskej škodźeli, kaž tamniše wonkowne ministerstwo zdźěli. Waršawa wumjetuje Ruskej w tym zwisku „njepřećelne postupowanje“.

Prěni płun wot kónca lěća

Na demonstraciji zwjazka „Zhromadnje přećiwo wutłóčenju a błudnym podružam“, kotryž spřećiwja so rozsudej Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa, je wčera w Berlinje k rozestajenjam mjez demonstrantami a policiju dóšło. Sudnistwo bě w Berlinje wot lěta 2019 płaćiwe wobmjezowanje podruže zběhnyło. Foto: dpa/Christoph Soeder

SPD nochce přihłosować

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa prěni króć planowanu změnu zakonja wo škiće před infekcijemi w boju přećiwo třećej žołmje koronapandemije rozjimał. Předwidźany je mjez druhim zakaz, po 21 hodź. dom wopušćić, dyrbjała-li sydomdnjowska incidenca hódnotu sto překročić. Prawniski politikar SPD Johannes Fechner přihłosowanje swojeje frakcije w zwjazkowym sejmje k naćiskej zakonja w tej formje wuzam­kuje. Nócny zakaz, dom wopušćić, je přepawšalny. Dyrbjało dale móžno być so z partnerom wječor wuchodźować abo sportować. Justicna ministerka Christine Lambrecht (SPD) porno tomu na to skedźbnja, zo maja w Portugalskej, Francoskej a Irskej z tajkim zakazom hladajo na infekcije dobre nazhonjenja.

Njewočakowany wopyt

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:
Kabul (dpa/SN). Jenož něšto hodźin po připowědźenju USA, swoje wojerske jednotki z Afghanistana domoj zwołać, je wonkowny minister USA Anthony Blinken njewočakowano do stolicy Kabula dolećał. Tam zetka so wón z afghaniskim prezidentom Ashrafom Ghanijom. Blinken potwjerdźi, zo cofnjenje wojakow USA strategiske poćahi mjez krajom njewosłabi. USA čuja so dale z Afghanistanom a jeho wobydlerjemi zwjazane. Po tym witaše Blinkena předsyda Wysokeje rady Abdullah Abdullah. Prezident USA Joe Biden bě předwčerawšim, srjedu, připowědźił, zo chcedźa USA 11. septembra wojakow cofnyć, dwaceći lět po terorowych nadpadach 2001, kotrež běchu wuchadźišćo wójny.

Söder před Laschetom

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Předsyda CSU Markus Söder najnowše naprašowanje nastupajo kanclersku kandidaturu jasnje před šefom CDU Arminom Laschetom nawjeduje. Tuchwilu ma 44 procentow wšitkich wobydlerjow Němskeje a 72 proc. přiwisnikow unije bayerskeho ministerskeho prezidenta Södera za kmaneho kandi­data, uniju do boja k wólbam zwjazkoweho sejma wjesć, kaž telewizijny sćelak ARD zwěsća. Jenož 15 proc. wobydlerjow Němskeje a 17 proc. přiwisnikow unije ma ministerskeho prezidenta Sewjerorynsko-Westfalskeje Lascheta za lěpšeho kandidata. 33 proc. prašanych nima žanoho z wobeju za kmaneho. Wo­baj­ bě­štaj připowědźiłoj, zo chcetaj hišće tutón tydźeń wo kandidaturje rozsudźić. Při naprašowanju nimo toho zwěsćichu, zo by kanclerski kandidat Laschet 27 proc. hłosow dóstał, Söder porno tomu 38. Zele­ni chcedźa přichodnu póndźelu zdźělić, štó ma jich do wólbneho boja wjesć. Aktualnje ma předsydka Annalena Baerbock snadny předskok před swojim kolegu Robertom Habeckom.

Huska a Rostok

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:
Hdyž dźensa z přinoškom w Předźenaku na skutkowanje Michała Rostoka składnostnje jeho 200. narodnin 21. apryla zhladujemy, njeměli na aktualne wuwiće w Husce zabyć. Tam bě wón wumrěł. W zwisku ze strukturnej reformu Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje je Hušćanske cyrkwinske předstejićerstwo z wobzamknjenjom prócowanja Serb­skeho wosadneho zwjazka w rozestajenju z krajnym cyrkwinskim zarjadom pod­pěrało. Njeznaju žane podobne postupo­wa­nje z dalšeje wosady. Zo ma tamniši, z něm­skich kónčin pochadźacy farar Thomas­ Schädlich za wažne našu maćeršćinu na Ewangelskim šulskim centrumje Huska poskićeć, złožuje so sobu na jeho nasrě­banu stawiznisku wědu. Přichodnu srjedu Hušćanska wosada w tamnišej cyrkwi na serbskeho botanikarja a fachowca za překasancy Rostoka składnostnje jeho kulojtych narodnin spomina. To pak njeje wuslědk wonych rozestajenjow, ale zaběry ze swójskimi stawiznami. Axel Arlt

To a tamne (16.04.21)

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:

Najwjetši pjenježny dar swojich stawi­znow je coo w sewjerorynsko-westfalskim Münsteru dóstał, 750 000 eurow. 82lětny wobydler Münstera spjelni tak přilubjenje, kotrež bě swojej před lětami zemrětej mandźelskej dał. Zwěrjenc chce darićela a jeho žonu z wopomnjenskej taflu počesćić. Muž bě w Awstralskej widźał­, kak zwěrjata lěsnych wohenjow dla ćerpja a kelko ludźi jim pomha. Mandźel­skaj běštaj sej tuž předewzałoj, zwěrjatam a dźěćom pomhać.

13lětneho z dźěćaceho sydła čumpjele wuswobodźić dyrbjała je policija w porynsko-pfalcskim Bellheimje. Hólčec bě z dwanaćelětnym towaršom po puću był, jako sej wumysli, so na čumpjeli do sydła za małe dźěći tłóčić. Wězo tam tčacy wosta. Tež přećel njemóžeše jemu pomhać. Přiwołanaj policistaj 13lětneho skónčnje ze zhromadnej mocu wućahnyštaj.

Drježdźany (SN/bn). „Jedyn lud, jedyn hłós!? Politiska participacija Serbow w Sakskej“ bě hesło třećeho wirtuelneho zarjadowanja rjadu „Serbja we Łužicy – Drěmacy pokład w Sakskej“, z kotrymž chce Politiski kubłanski forum Konrada Adenaueroweje załožby wědu wo słowjanskej mjeńšinje předewšěm zwonka Łužicy šěrić. Hosćićelej a moderatoraj Johan­na Hohaus a Benedikt Bierbaum witaštaj wčera dohromady něhdźe 80 zajim­cow. Wjace hač połojca z nich běchu znowa Serbja.

Z impulsowymaj přednoškomaj rysowaštaj bywša zapósłanča zwjazkoweho sejma a wjelelětna předsydka Rady za serbske naležnosće Sakskeje Marja Michałkowa kaž tež Slepjanski wjesnjanosta a čłon Zhorjelskeho wokrjesneho sejmika Jörg Funda (wobaj CDU) wuwiće a tuchwilnu praksu wutworjenja parlamentariskich rozsudow na zwjazkowej a krajnej resp. wokrjesnej a komunalnej runinje a rozłožištaj, kak su Serbja do demokratiskeho procesa zapřijeći.

Južnotirolski angažement za mjeńšiny

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:

Bozen (SN/bn). Južnotirolski Centrum za nazhonjenje awtonomije (AutExp), kooperaciski partner slědźerskeho instituta Eurac research w Bozenje a zdobom sydło Europskeho zjednoćenstwa nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach MIDAS, je po swójskim podaću kubła­nišćo kaž tež organizator a posrědnik wědy a kultury. Jeho najwažniše nadawki su, wo „politiskich, prawniskich a historiskich aspektach južnotirolskeje awtonomije a wo žiwjenju wobydlerjow regiona informować“. Z pomocu widejow, pod-castow, webinarow a přichodnje tež zaso ze zarjadowanjemi na městnje chcedźa „zajimcam zmóžnić do tematiki so zanurić“. Při tym złožuja so na „bohaty pokład nazhonjenjow w kónčinje, w kotrejž dźensa žiwu trojorěčnosć a -kulturnosć dožiwjamy, čemuž přeco tak njebě“.

nowostki LND