We wjacorych městach Španiskeje kaž tule w stolicy Madridźe su tysacy ludźi minjenu nóc znowa přećiwo zasudźenju hudźbnika Pabla Haséla protestowali. Při tym dóńdźe tež k zražkam z policiju. Sudnistwo je znateho rappera Haséla k dźewjeć ­měsacam jastwa zasudźiło, dokelž bě pječa monarchiju ranił a namóc wuchwalował. Foto: dpa/Manu Fernandez

FDP Sakskeje rozhorjena

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakscy liberalni maja postupowanje nutřkowneho ministerstwa za wěstotne riziko w nadróžnym wobchadźe. Zo njesmědźa šoferojo z nahubnikom přidatnje słónčne nawoči wužiwać, Drježdźanskeho zapósłanca FDP Torstena Herbsta rozhorja. Nutřkowny mi­nister Roland Wöller (CDU) wobchadnej wěstoće skerje škodźi, wón rjekny. Winowatosć nahubnika w awće měli najspěšnišo zaso zběhnyć. Mnozy su na słónčne nawoči pokazani, hdyž jich słónco slepi, Herbst argumentuje. Ludźom słónčne nawoči w awće zakazać je nje­přicpějomne. Po najnowšich rjadowanjach dyrbja wšitcy w awće nahubnik wužiwać, hdyž cuza wosoba sobu jědźe. Nutřkowny minister ­Wöller bě wukazał, zo njesmědźa šoferojo w tym padźe ani słónčne nawoči ani čapku wužiwać.

Zniža diety zapósłancow

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Diety 709 zapósłancow zwjazkoweho sejma dyrbja po informacijach nowin lětsa 1. julija prěni króć scyła znižić. Přičina toho je loni wosłabjena konjunktura koronakrizy dla a z njej zwjazane woteběrace mzdy, kaž nowina Bild rozprawja. Po dotalnych wobličenjach Zwjazkoweho statistiskeho zarjada je tak mjenowany indeks nominalneje mzdy, na kotrymž so wuwiće dietow zapósłancow orientuje, w lěće 2020 wo 0,6 procentow woteběrał. Z toho wuchadźejo dyrbja zapósłancam tuchwilne diety 10 083,47 eurow brutto wo 60,50 eurow měsačnje znižić. Dotal běchu diety kóžde lěto přiběrali.

Kak dale w Afghanistanje?

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Zakitowanscy ministrojo čłonskich krajow NATO wuradźowachu dźensa wo přichodźe wojerskeho zasadźenja w Afghanistanje. Kaž zwjazkowa zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) hižo do zahajenja konferency připowědźi, dźěše mjez druhim wo to, kak měli so mjezynarodni wojacy w kraju na přiběrace wohroženje ze stron talibanow nastajić. Tući běchu naposledk z „wulkej wójnu“ hrozyli, njedyrbjeli-li wšitcy wukrajni wojacy hač do 30. apryla Afghanistan wopušćić.

USA běchu talibanam w tak mjenowanym Dohaskim zrěčenju přilubili, zo wojacy hač do kónca apryla juhoaziski kraj wopušća. Za to běchu so talibanojo zawjazali, měrowe jednanja z knježerstwom w Kabulu zahajić a so dalšeje namocy wzdać. Jednanja z knježerstwom wostachu dotal bjez wuspěcha, tež na polu namocy njeje žanoho pozitiwneho wuwića. NATO chce tuž swojich wojakow dale w Afghanistanje wostajić. Němska je tam we wobłuku wukubłanskeje misije z 1 100 wojakami zastupjena.

Přewjele njewočakować

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:

Debatuja wo planowanych spěšnotestach na koronawirus wot měrca

Berlin (dpa/SN). Komuny a lěkarjo warnuja ludźi hladajo na wot zwjazkoweho knježerstwa připowědźene darmotne spěšnotesty na koronawirus před přewulkimi wočakowanjemi. Nichtó njesměł do toho wěrić, „zo budu wot 1. měrca wšudźe spěšnotesty we wulkej ličbje k dispoziciji“, rjekny hłowny jednaćel Zwjazka městow a gmejnow Němskeje, Gerd Landsberg Berlinskim nowinarjam.

Zahajene šćěpjenja su pokazali, zo je šćěpiwo organizować a rozdźělić „za miliony ludźi runočasnje mamutowy nadawk“, Gerd Landsberg potwjerdźi. Wón žada sej tuž „po schodźenkach postu­pować“. Hdyž njejsu spěšnotesty hišće w dosahacej ličbje k rukomaj, je jich zasadźenje w pěstowarnjach a šulach zmysłapołne. Zasadnje pak Landsberg připowědźenje zwjazkoweho knježerstwa wita, wot měrca wobydlerjam darmotne spěšnotesty poskićeć. „To je wažny signal nadźije nastupajo perspektiwy wotewrjenja šulam a pěstowarnjam kaž tež wobchodnikam, kulturnikam, hotelownikam a hosćencarjam.“

Jedna anekdota wjace

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:
Njedawno je policija wozjewiła, kelko tysacow eurow pokuty je wona mjeztym šoferam napołožiła, kotřiž sedźachu w awće z nahubnikom, jako jich błyskač lepi. Němski nadróžny wobchadny zakonik sej cyle jasnje žada, zo njesmědźa šoferojo ničo činić, štož móhło jich identifikaciju poćežić abo znjemóžnić. Tak njesměš sej mjezwočo ze sněhakowarskej masku zakuklić, abo k póstnicam z masku před mjezwočom za wodźidłom sedźeć. Štož pak je sej sakski nutřkowny minister Wöller (CDU) wumyslił, je runjewon groteskne. Nětko je nahubnik přikazany, Wöller pak šoferam z nahubnikom zakazuje słónčne nawoči wužiwać. Runje w zymskich měsacach, hdyž słónco rano a popołdnju hłuboko steji, bjez nawočow druhdy ničo wjace njewidźiš. Njerěču ani wo ludźoch z problemami wočow. Nimo toho zasahuje sakske knježerstwom ze swojim wukazom do cyłoněmskeho zakonika. Zaso jedna anekdota wjace w njeskónčnej hrě: Štó ma hišće někajku ideju korony dla? Marko Wjeńka

To a tamne (18.02.21)

štwórtk, 18. februara 2021 spisane wot:

Wjace hač 3 500 ludźi je so na wčerawšim internetnym posedźenju měšćanskeje rady w britiskim městačku Handforth njedaloko Manchestera wobdźěliło, dokelž chcychu hišće raz tajke chaotiske posedźenje kaž w decembru widźeć. Widejo woneho zeńdźenja ze zdźěla raznymi rozestajenjemi bě w socialnych medijach tójšto kedźbnosće zbudźił. Dokelž chcychu so nowi hosćo wčera tež na debatach měšćanskeje rady wobdźělić, su jim radźićeljo mikrofony wotpinyli.

Z wurěču „nimamy doma žadyn telewizor“ je wobdźělnik ilegalneho swjedźenja w Jendźelskej spytał so chłostanju wuwinyć, jako policija party z něhdźe 40 wosobami rozpušći. Njeje pječa wědźał, zo płaći we Wulkej Britaniskej lock­down z daloko sahacymi wobmjezowanjemi kontaktow a swobodneho pohibowanja. Hosćom hroža nětk bolostne pjenježne pokuty.

Von der Leyen ma plan

srjeda, 17. februara 2021 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Po raznej kritice pobrachowaceho šćěpiwa přećiwo koronawirusej dla je prezidentka komisija EU Ursula von der Leyen dźensa swoje plany w boju přećiwo wirusej rozłožiła. Tak chce w prěnim rjedźe přećiwo rozšěrjacym so wariantam wirusa postupować. Zaměr je, ručež móžno lěk přećiwo mutacijam wuwić kaž tež produkciju a zasadźenje šćěpiwa po skrótšenym puću dowolić. Za to chce von der Leyen europsku syć za kliniske testowanja załožić.

Japanska šćěpjenje zahajiła

Tokio (dpa/SN). Ani šěsć měsacow do planowaneho zahajenja Olympiskich lětnich hrow w Tokiju su nětko tež w Ja­panskej započeli, ludźi pře koronawirus šćěpić. Najprjedy maja sobudźěłaćerjo strowotnistwa serum firmy Biontech/Pfizer dóstać. Wot apryla su ludźo, starši hač 65 lět, na rjedźe. Ministerski pre­zident Yoshihide Suga dyrbi sej krizo­weho managementa dla wjele kritiki ­lubić dać. Mjeztym mnozy dwěluja, hač so olympiske hry w lěću scyła přewjesć hodźa.

ESA pyta astronawtow

Twarc elektroawtow z USA Tesla njesmě lěs za swoju nowu fabriku w Grünheidźe pola Berlina dale trjebić a dyrbi najprjedy raz dźěła zastajić. Kaž je wyše zarjadniske sudnistwo Berlin-Braniborska wobzamknyło, njesmě Tesla we wěstych nakromnych ­wobłukach płonin škita družin płótnych ješćelcow dla štomy pušćeć. Přirodoškitny zwjazk Nabu na tym wobstawa, dalšeho ­trjebjenja za gigafabriku so wzdać. Foto: pa/Sebastian Gabsch

Njeliča z dalšimi haćenjemi

srjeda, 17. februara 2021 spisane wot:
Pirna (dpa/SN). Na němsko-čěskimaj namjeznymaj přechodomaj na A 17 a B 174 njeliča hižo z dalšimi wobchadnymi haćenjemi raznišich kontrolow dla. Kaž rěčnik zwjazkoweje policije w Pirnje zdźěli, je so wobchad na mjezy mjeztym normalizował. Haćenja su nastali, dokelž běchu so pućowacy na městnje na koronawirus testować dali – nic kontrolow policije dla. „Zdawa so, zo su pućowacy nětko na předpisy nastupajo zapućowanje do Němskeje přihotowani“, praji rěčnik policije. Přiwšěm móhli hišće problemy nastać, hdyž so w běhu dnja w hórskich kónčinach tola hišće sněži.

nowostki LND