Přećiwo prawicarjam demonstrowali

póndźela, 15. januara 2024 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Dźesaćitysacy ludźi su wčera w Podstupimje a Berlinje přećiwo prawicarstwu demonstrowali. Jeničce w Berlinje je so něšto dnjow po rozprawach wo zetkanju radikalnych prawicarjow něhdźe 25 000 demonstrantow před Braniborskimi wrotami zešło. W Pod­stupimje porěča wyši měšćanosta Mike Schubert (SPD), kiž bě k protestnej akciji namołwjał, k 10 000 wobdźělnikam na Starym torhošću. W braniborskej krajnej stolicy bě so zetkanje prawicarjow ze zastupnikami AfD wotměło.

W Podstupimje mějachu demonstranća plakaty z hesłami kaž „Podstupim je pisany“ abo „Stejimy zhromadnje“ sobu. Mjez wobdźělnikami běštaj tež zwjaz­kowy kancler Olaf Scholz (SPD) a zapósłanča zwjazkoweho sejma, wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni).

Nastork zarjadowanja běchu rozprawy wo zetkanju w Podstupimje, na kotrymž běchu wo planach k masowemu wuhnaću migrantow rěčeli. „Njedamy sej demokratiju wot nowych nacijow kradnyć“, wyši měšćanosta Schubert rjekny.

Wjeršk protestow w Berlinje

póndźela, 15. januara 2024 spisane wot:

5 000 traktorow w stolicy Němskeje – tež łužiscy ratarjo wobdźěleni

Berlin (dpa/SN). Na zakónčacu wulku demonstraciju přećiwo planowanemu šmórnjenju dawkowych lěpšinow za ratarske zawody wočakowachu dźensa w Berlinje tysacy ratarjow ze wšeje Němskeje. Hižo wčera wječor dyrbješe policija wulkeje ličby přichwatanych wobdźělnikow dla dróhi w centrumje němskeje stolicy zawrěć. Nimo zastupnikow ratarskich zwjazkow chcyše tež financny minister Christian Lindner (FDP) k ratarjam porěčeć. Hižo zwoprědka pak wón wočakowanja wosłabi, zo chce šmórnjenje subwencijow dospołnje zběhnyć. Podobnje wuprajichu so wodźacy zastupnicy tamneju stron amploweje koalicije SPD a Zelenych. Woni pokazachu na wjerškowe zetkanje knježerstwa ze zastupnikami ratarjow, kiž bě tež dźensa planowane.

Strach mjez linkami

póndźela, 15. januara 2024 spisane wot:
Byrnjež wjacori eksperća hižo dołho na to skedźbnili, zo ma strona AfD ekstremistiski potencial, njeje ludnosć to ženje tak prawje na wědomje brała. Haj, zastopnjowanje sakskeje AfD jako strona z ekstremistiskimi tendencami je někotrych nje­změrniła. Tola rešerša redakcije Correctiv je nětko jónu wjace pokazała, kak strašna tuta strona woprawdźe je. Štóž rešeršu dokładnje čita, tón pytnje, zo njeměrja so plany wo „remigraciji“, potajkim wotsuwanju, jenož na ludźi z migraciskim pozadkom, ně, tež „njeasimilowani staćenjo“ maja so do sewjerneje Afriki zhubić. Tući „njeasimilowani“, to smy tež my Serbja. Štóž jako Serbowka abo Serb nětko hišće twjerdźi, zo je w porjadku tutu AfD podpěrać, njeje zrozumił, zo smy tež my ­Serbja jim njelubi. Politikarjo strony přihłosowachu na tajnym zetkanju planam ekstremistow praweho spektruma. Kak dołho drje budźe hišće trać, doniž woni sej tež zjawnje woněmjenje mjeńšinow nje­žadaja? Maximilian Gruber

Planuja zhromadnu wodźikowu syć

póndźela, 15. januara 2024 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska a Čěska ­planujetej natwar mjezy překročaceje syće wodźika. Přidatnje chcedźa wuměnu a kooperaciju slědźenskich zarjadnišćow a zawodow wobeju krajow na tutym polu zesylnić, zdźěli sakske ministerstwo za hospodarstwo zašły štwórtk.

Za Saksku a Čěsku je natwar pipelinoweje infrastruktury za transport wodźika jara wažny. Wobaj krajej chcetej za to prěnjotnje hižo wobstejace roły za zemski płun přetwarić. Tole ma zastaranje z wulkimi mnóstwami wodźika z wuchodneje a južneje Europy hač do kónca lěta 2029 zaručeć. „Přez Čěsku wjedu hižo dźensa wažne transportne roły za płun, kotrež móhli so perspektiwisce tež za wodźik wužiwać“, ministerstwo zdźěla.

To a tamne (15.01.24)

póndźela, 15. januara 2024 spisane wot:

Swoju sławnu mólbu „Ćehnjemy do měra“ chce rockowy spěwar Udo Lindenberg (77) – za wjele pjenjez – přesadźować. Mólba je tuchwilu w Zwjazkowej radźe w Berlinje wustajena. Najwjace pjenjez skićacemu kupcej chce Lindenberg 1,50 króć 2 metraj wulki wobraz wosobinsce přepodać. Termin njeje hišće znaty. W srjedźišću wot hudźbnika molowaneho wobraza steji znamjo Peace, wobstejace z mjezwočow. Widźeć su tež typiske figury spěwarja. Mólba ma wjace hač 30 000 eurow za dobry skutk wunjesć.

Na Dnju nadróžnych dźěrow su we Wulkej Britaniskej dźensa na přiběracy problem w kraju skedźbnili. Minjene lěto je ličba nuzowych padow dźěrow dla wo 16 procentow rozrostła. Wobškodźene a zezhibowane kolesa su nimo złamanych pjerow a wóskow wulki problem, kiž zaběra mjeztym wšón kraj.

Zetkanje Orbana a Zelenskeho?

pjatk, 12. januara 2024 spisane wot:

Budapest/Kijew (dpa/SN). Wosrjedź zwady blokowanych pomocnych srědkow za Kijew dla móhło bórze k zetkanju madźarskeho ministerskeho prezidenta Wiktora Orbana a ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho dóńć. Wo tym chcetaj wonkownaj ministraj wobeju krajow Peter Szijjarto a Dmytro Kuleba 29. januara w ukrainskim Ušgorodźe rěčeć. Orban ma dobre poćahi k ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej a blokuje 50 miliardow eurow EU za Ukrainu.

Kritizuja plany Lauterbacha

Berlin (dpa/SN). Planowane šmórnjenje homeopatiskich lěkowanjow z lisćiny płaćenych posłužbow zakonskich chorobnych kasow zbudźa zdźěla raznu kritiku. Mjez druhim wobaraja so homeopatiscy lěkarjow planam ministra za strowotnistwo Karla Lauterbacha (SPD). Tež bayerske statne knježerstwo plany wotpokazuje. Tole by poskitk lěkowanjow chětro wobmjezowało, zdźěli centralny zwjazk homeopatiskich lěkarjow.

Přepytuja naprawy ministra

Israel wobara so wumjetowanjam

pjatk, 12. januara 2024 spisane wot:
Den Haag (dpa/SN). W jednanju ke Gazaskej wójnje před Mjezynarodnym sudnistwom w Den Haagu su zastupnicy Israela dźensa wumjetowanja ludomordarstwa dla wotpokazali. Južna Afrika bě Israel před najwyšim sudnistwom UNO wobskoržiła a jemu morjenje ludow wumjetowała. Hižo do zahajenja bě minis­terski prezident Benjamin Netanjahu w Tel Avivje rjekł, zo staji Južna Afrika ze swojej skóržbu „swět na hłowu“, dokelž so Israel sam ludomordarstwu ze stron islamistiskeje Hamas wobara. Israel zepěra so při tym na swoje prawo, so wobarać. Wojowarjo islamistiskeje Hamas běchu 7. oktobra Israel nadpadnyli a 1 200 Židow morili. Na to bě israelske wójsko masiwne wojerske zasadźenje w Gazaskim pasmje zahajiło. Při tym je po palestinskich informacijach dotal wjace hač 30 000 Palestinjanow žiwjenje přisadźiło.

Zběžkarjo hroža po nalětach USA

pjatk, 12. januara 2024 spisane wot:

Sanaa (dpa/SN). Při nalětach wojerskich lětadłow na zepěranišća Huthi w Jemenje su po informacijach zběžkarjow pjeć čłonow milicow morili. Nadpady USA, Wulkeje Britaniskeje a dalšich zwjazkarjow měrjachu so na stolicu Sanaa a na dalše prowincy kraja. Wojersku akciju nochcedźa Huthi „njewotmołwjenu a njechłostanu“ wostajić, zběžkarjo hroža.

USA a Wulka Britaniska běchu minjenu nóc z podpěru Nižozemskeje, Kanady a Bahraina zepěranišći Huthi atakowali. Nadpad je reakcija na „ilegalne, strašne a destabilizowace“ nadpady Huthi na łódźe w Čerwjenym morju a zepěra so na prawo swójskeho zakitowanja, rěka w zhromadnej deklaraciji, kotrež zwjazkowe knježerstwo podpěruje.

Ruska je powětrowe nadpady raznje zasudźiła, žadajo sej nuzne posedźenje Bjezstrašnostneje rady UNO w New Yorku. Wonkowne ministerstwo w Moskwje kritizuje nalěty jako „njezamołwite ignorowanje mjezynarodneho prawa“.

To a tamne (12.01.24)

pjatk, 12. januara 2024 spisane wot:

Digitalny kaminowy woheń je w badensko-württembergskim Bad Säckingenje zasadźenje wohnjoweje wobory zawinowało. Woheń kamina bě na wobrazowce telewizora nastajeny, policija zdźěla. Wohnjowu woboru su wołali, dokelž běchu „płomjenja“ hač na dróhu widźeć. Tež policija je k městnu wohenja přijěła.

Twochnjeneho cebru popadnyć dyrbjała je policija w hessenskim Bad Homburgu. Žona bě zastojnikow alarmowała a dwělowacym policistam potwjerdźiła, zo „móže tola hišće konja wot cebry rozeznawać“. Na to bě wobsadka policajskeho awta zwólniwa za „safari w swójskim rewěrje“. Skónčnje so z pomocu wobsedźerja poradźi, z pastwy ćeknjene zwěrjo popadnyć. W Němskej je pod wěstymi wuměnjenjemi dowolene, cebry dźeržeć.

Wuradźuja wo zastajencach

štwórtk, 11. januara 2024 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Israelski wójnski kabinet je so wčera wječor k wuradźowanjam nastupajo prócowanja wo pušćenje dalšich zastajencow z Gazaskeho pasma zhromadźił. Po njewobkrućenych informacijach medijow je Katar dalši namjet za dojednanje předpołožił: Hamas chce wšitkich zastajencow pušćić, hdyž israelske wójsko Gazaske pasmo dospołnje wopušći. Nawodnistwo Hamas by so w tymle padźe do eksila podało.

Popłatk w hladarnjach přiběra

Berlin (dpa/SN). Najebać statnu podpěru dyrbja wobydlerjo starownjow a hladarnjow dale a wjace pjenjez ze swójskeje kapsy přinošować. 1. januara žadachu sej za prěnje lěto w hladarni w cyłoněmskim přerězku 2 576 eurow měsačnje ­přidatnje, 165 eurow wjace hač spočatk 2023, kasy zdźěleja. Pomocne přiražki stata – kotrež z dlěšim přebywanjom w hladarnjach přiběraja, su so samsny čas tohorunja zwyšili.

Wegner swój poćah zakituje

nowostki LND