Generalna debata w Berlinje

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). We wobłuku wuradźowanjow zwjazkoweho sejma wo etaće 2025 je dźensa k direktnemu werbalnemu rozestajenju mjez zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) a nawodu opozicije Friedrichom Merzom (CDU) dóšło. Na spočatku štyri hodźiny trajaceje napjateje tak mjenowaneje generalneje debaty stupi Merz k mikrofonej. Wón wumjetowaše Scholzej zaprajenje we wšitkich wažnych wobłukach.

Zaso wjace insolwencow

Wiesbaden (dpa/SN). W Němskej su w awgusće zaso wjace firmow insolwencu přizjewili hač loni. Po dotalnych ličbach su 10,7 procentow wjace jednanjow na sudnistwach zapodali hač loni w awgusće, statistiski zwjazkowy zarjad zdźěla. Najbóle potrjechene su zawody we wobłuku wobchada a składowanja. Tola tež posrědkowarjo časowje wobmjezowaneho dźěła a twarske firmy su dale a bóle płaćenja njekmane. Ličba priwatnych insolwencow je wo 6,7 procentow rozrostła.

Žadaja sej zakaz zběhnyć

W Drježdźanach je so minjenu nóc dźěl Carola-mosta nad Łobjom zwjezł. Něhdźe sto metrow twarskich elementow, po kotrychž wjedźechu čary pěškow, kolesowarjow a tramwajki, je do wody padnyło. Nichtó so njezrani. Móst, kotryž je přewšo wažny ­wobchadny zwisk sakskeje stolicy, su zawrěli. Za přičinami njezboža fachowcy nětko pytaja. Foto: dpa/Matthias Rietschel

Mützenich za dalše rozmołwy

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Po zwrěšćenju rozmołwow wo migraciji mjez amplowym knježerstwom a uniju je frakciski předsyda SPD Rolf Mützenich zwólniwosć pokazał, znowa wo tutej tematice rěčeć. „Jako je blido wopušćił, njeje jenož demokratiji zeškodźał, ale tež sebi samomu“, rjekny Mützenich hladajo na předsydu frakcije CDU/CSU Friedricha Merza. „Durje wostanu dale wotewrjene“, Mützenich přilubi. Merz bě rozmołwy ze zastupnikami amploweho knježerstwa wo migraciji wčera wopušćił a rjekł, zo ma je za zwrěšćene. Mjeztym žada sej tež předsyda FDP Christian Lindner nowe rozmołwy. Merz měł z nim kaž tež ze zwjazkowym kanclerom Olaf Scholzom (SPD) a hospodarskim ministrom Robertom Habe­ckom (Zeleni) wosobinsce rěčeć.

VW zrěčenje wupowědźił

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:
Wolfsburg (dpa/SN). Zwada wo móžny wottwar dźěłowych městnow pola awtotwarca Volkswagen so přiwótři. Dobry tydźeń po prěnich informacijach wo móžnych wupowědźenjach a wo zawrjenju cyłych zawodow je VW wot lěta 1994 płaćiwe dojednanje wo zaručenju dźěłowych městnow wupowědźił. Wotpowědny pisomny dokument su dźěłarnistwu IG Metall předpołožili, zdźěli najwjetši awtotwarc Europy. Zrěčenje kónc lěta wuběži. Wot julija 2025 su tuž wupo­wědźenja ze zawodnych přičin móžne. Zawodna rada je zhromadnje z dźěłarnistwom připowědźiła, zo chcedźa so dźěławi zasakle wobarać. VW ma w Němskej 120 000 sobudźěłaćerjow.

Harris: Hišće raz přećiwo Trumpej

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:

Philadelphia (dpa/SN). Demokratiska kandidatka za zastojnstwo prezidenta USA Kamala Harris je swojeho republikanskeho kontrahenta Donalda Trumpa namołwjała, dalšemu telewizijnemu rozestajenju z njej přizwolić. „Američenjo móžachu widźeć, wo čim maja rozsudźić; hač kroča doprědka z Kamalu Harris, abo wróćo z Donaldom Trumpom. Tole su dźensa wšitcy spóznali a to dyrbjeli woni tež na dalšej debaće w oktobru widźeć.“

W Philadelphiji staj so wobaj do toho chětro raznje w telewiziji rozestajałoj. Jasneho dobyćerja debata po měnjenju wobkedźbowarjow njeměješe. Termin móžneje druheje debaty do wólbow prezidenta 5. nowembra njeje hišće znaty.

Koordinator zwjazkoweho knježerstwa za transatlantiske poćahi Michael Link zo toho wuchadźa, zo budźe wólbny bój wobćežny a zasakły. Tole je telewizijne rozestajenje jasnje pokazało, rjekny wón powěsćerni dpa.

Trump je po jeho měnjenju skerje struchły wobraz kraja rysował, zo by swojich přiwisnikow mobilizował. Harris je porno tomu spytała, z optimizmom njewěstych wolerjow narěčeć.

W duchu Arnošta Barta

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:
Dyrbi serbski lud z jednym hłosom rěčeć? Tež fachowcy Europskeje rady su sej žadali, zo so politiska pluralita w zastupnistwje Serbow napřećo statej wotbłyšćuje. To je kaznja demokratije. Hdyž ma Serbski sejm bóle daloko sahace předstajenje wo serbskim samopostajowanju hač Domowina, njeje to zlě. Ale tež wšědny pragmatizm na bazy Domowiny móže Serbskemu sejmej pomhać, swoje ideje bóle w realiće zakótwić. W prěnim předsydźe Domowiny, Arnošće Barće-Brězynčanskim běštej tutej polej zjednoćenej: Wón běše na jednym boku konserwatiwny křesćan, na druhim boku pak po nowemberskej rewoluciji w Sakskej 1918 započinaše za wjac samopostajowanja a kulturnu awtonomiju za Serbow wojować. Wón njejednaše jenož ze sakskim, ale tež z čěskosłowakskim knježerstwom. Štož běchu tehdom po měnjenju němskeje justicy „přeradniske počinanja“, je dźensa normalna wěcka w swobodnej Europje. Kusk wjac jeho zmužitosće bychmy dźensa trjebali. Marcel Brauman

Płaćizny žita burow starosćeja

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:

Auerbach (dpa/SN). Pózdnje zmjerzki, zliwki a krupy: Najebać někotre wjedrowe ekstremy su ratarjo w Sakskej lětsa dosć dobre žně žita zmištrowali. Połoženja na wikach dla pak so starosćeja. Prezident zwjazka ratarjow Torsten Krawczyk rěčeše na wčerawšim předstajenju ratarskeje bilancy w vogtlandskim Auerbachu wo „zruinowacych płaćiznach“: Ratarjo njemóža sowje žito předawać, dokelž su składy wikowarjow połne, abo płaćizny tak niske, zo burja scyła wjace předawać nochcedźa. Krawczyk rěči wo srěnich abo snadnje podpřerěznych žnjach. Něhdźe 66,6 decitonow na hektar su ratarjo přerěznje z polow přiwjezli. To je mjenje hač loni. Rěpik je krupow dla wosebje ćerpjeł. Wuslědk žnjow rěpika, kotryž wobsahuje přerěznje 29,5 decitonow, je słaby.

Wulki problem wostanje žito z wuchodneje Europy, kotrež płaćizny tłóči. Su-li burja před lětomaj za tonu dobreje pšeńcy 300 eurow dóstali, bě to naposledk jenož hišće 240 eurow z woteběracej tendencu. Poprawom bychu płaćizny chlěba a całtow nětko woteběrać dyrbjeli. Dalše wužadanje je změna klimy. Sakscy ratarjo wobhospodarjeja něhdźe 700 000 hektarow.

Festiwal Steamrose w Baršću swjećili

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:
Tójšto wopytowarjow je so minjeny kónc tydźenja w Baršćanskej róžowej zahrodźe we wobłuku festiwala Steamrose 2024 na pućowanje po časach podało. Tam wobdźiwachu fantazijepołne kostimy a přewšo zajimawe techniske nastroje dawno zašłych časow. Hosćo sceny steampunka běchu ze wšeje Němskeje přichwatali. Na třoch ­jewišćach poskićowachu najwšelakoriše programy. Wulku kedźbnosć zbudźichu ­parady jězdźidłow. Festiwal wotmě so mjeztym třeći raz w Baršću, w měsće róžow. Steamrose zwjazuje zdźěla wumyslene techniske nastroje ze spočatka industrijneho časa ze šatami Wiktorianskeje doby. Foto: Michael Helbig

To a tamne (11.09.24)

srjeda, 11. septembera 2024 spisane wot:

Z pastwy ćeknjene kruwy su policisća w Mišnjanskim wokrjesu njedaloko busoweho zastanišća wuhladali. Zastojnicy so wo to postarachu, zo zwěrjata dale po dróze njeběhaja. Wočiwidnje su kruwy skóncowaneho płota dla z pastwy twochnyli. Policisća wobsedźerja wuslědźichu. Tón howjada wróćo na pastu dowjeze a płót zwuporjedźa. Wěcna škoda njeje nastała.

Wobsedźer psa je w schleswigsko-holsteinskim Schwarzenbecku muža nadběhował, kiž so ze swojej kóčku při powjazu wuchodźowaše. Do toho bě psyk, kiž njebě přiwjazany, kóčku atakěrował. Na to so mužej wurěčowaštaj. Wobsedźer psa druheho muža biješe. Jako tón padny, jemu muž do hłowy kopny. Psyk jeho nimo toho do ruki kusny a spytaše jemu zdobom do hłowy kusnyć. Na to so muž z psom zminy. Policija nětko za nim pyta a prosy swědkow, so přizjewić.

Steinmeier w Egyptowskej

wutora, 10. septembera 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Z tři dny trajacym wopytom w Egyptowskej chce zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier wažnosć sewjeroafriskeho kraja za Němsku podšmórnyć. Je to prěnja jězba zwjazkoweho prezidenta do Kaira po 25 lětach. Steinmeiera chce egyptowski prezident Fattah al-Sisi jutře w stolicy Kairu witać. W rozmołwach póńdźe tež wo konflikt na Bliskim wuchodźe. Steinmeier chce poziciju Němskeje rozłožić. Swojeho zwjazkarstwa z Israelom dla je Němska wjele sympatije w regionje přisadźiła.

Trump a Harris w duelu

Washington (dpa/SN). Prěni króć we wólbnym boju scyła chcetaj so přichodnu nóc kandidatka demokratow za zastojnstwo prezidenta USA Kamala Harris a bywši republikanski prezident Donald Trump w telewizijnym duelu rozestajeć. Direktna konfrontacija wobeju je me­dialny wjeršk prezidentskeho boja do wólbow 5. nowembra. Wosebje za Harris je duel chutne pruwowanje. 59lětna bě hakle před tydźenjemi kandidatstwo wot Joewa Bidena přewzała.

Bamž we Wuchodnym Timoru

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025