Kalmykska republika je dźěl Ruskeje, ležacy mjez Čornym a Kaspiskim morjom. Do tuteje stepoweje kónčiny su prjedownicy Mongolam přiwuznych Kalmykow w 17. lětstotku ze sewjerneje Chiny připućowali.
Moderne stawizny Kalmykskeje su tragiske. Dokelž su w času Druheje swětoweje wójny hač do tuteje kónčiny němske wójska dóšli, přikaza sowjetski diktator Stalin 1944 wšitkich Kalmykow do Sibirskeje přesydlić – jako kolektiwnu wjećbu za pozdatne „sobudźěło z njepřećelom“. Tohodla bu 93 000 wobydlerjow Kalmykskeje a 23 000 kalmykskich muži, zasadźenych tón čas we wójsku, namócnje wottransportowanych. Mnozy při tym žiwjenje přisadźichu. Hakle 1957 smědźachu so Kalmykojo zaso do domizny wróćić.
Kalmykska republika je 75 000 km2 wulka (štyri króć tak wulka kaž Sakska) – ma pak jenož 268 000 wobydlerjow (lědma štyri wosoby na kwadratny kilometer). Z nich je 63 procentow Kalmykow a 26 procentow Rusow; zbytk ludźi su mjeńše etnikumy.
Celovec (SN/MiR). Na 35. Europski kongres ludowych skupinow su so zastupjerjo europskich narodnych mjeńšin w Celovecu zešli. Kongres je korutanske krajne knježerstwo přihotowało. Wčerawša fachowa wuměna w koncertnej žurli korutanskeho města steješe pod hesłom Dialog a kultura a bě přewšo płódna.
Mjez wobdźělnikami běše předsyda Domowiny Dawid Statnik jako zastupjer łužiskich Serbow. We wobłuku fachoweje wuměny wo temje „Přewrót časa – přichod myslić“ přednošowaše Statnik wo Serbach w Němskej. Wón zhladowaše na změny časa pola Serbow w zašłosći a přitomnosći. Zdobom dawaše dohlad do wuwića serbskeho luda w přichodźe.
Něhdźe sto ludźi je so wčera w Budyskim Dźiwadle na hrodźe na 4. Sakski dialog mjez generacijemi zešło. Sedmjoch z nich su ze Sakskim mytom generacijow počesćili.
Budyšin (SN/MiP). Lětuše zarjadowanje steješe pod hesłom „Wěda zwjazuje“. Z tym chcychu Socialna syć Łužica, kraj Sakska kaž tež Sakska agentura generacijow jako zarjadowarjo na wosebity dypk w generacije přesahowacym dźěle skedźbnić: Wěda z praktiskeho abo wědomostneho dźěła, wěda ze žiwjenskich nazhonjenjow je najskutkowniša, hdyž ju dźěliš – a to mjez sobučłowjekami kóždeje staroby. Fachowcy, nošerjo mandata abo nawodźa w socialnym wobłuku kaž tež angažowani wobydlerjo w komunach su wčera dopołdnja a na zažnym popołdnju wo tutej temje diskutowali a swoje nazhonjenja wuměnjeli.
Moskwa (dpa/SN). Paralelnje k tuchwilu so wotměwacemu atomowemu zwučowanju Nato w Europje je tež Ruska wulki manewer nuklearnych jednotkow na wodźe, w powětře a na kraju zahajiła. To je planowane wojerske zwučowanje, wuzběhny šef Krjemla Wladimir Putin. We wobłuku manewra su mjez druhim na swětnišćowej bazy w Plessezku w sewjernej Ruskej interkontinentalne rakety startowali. W Barentskim morju je atomowa nurjenska łódź raketu wottřěliła.
Čołm so podnurił – 40 mortwych
Tunis (dpa/SN). Před pobrjohom Tuneziskeje je zawčerawšim 40 migrantow wo žiwjenje přišło, jako so jich čołm zwróći. To rozprawja tuneziska powěsćernja TAP. Mjez mortwymi su tež žony a małe dźěći. 30 ćěkańcow móžachu na pomoc přichwatani pomocnicy wuchować. Wšitcy znjezboženi pochadźeja po prěnich dopóznaćach z krajow južnje Sahary. Njejasne dotal je, hdy je so čołm dokładnje podnurił a zwotkel bě přijěł.
Ukraina dóstanje šwedske honjaki
London/Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) je po njepřestajnej kritice swoje młowojte wuprajenje w zwisku z migrantami skonkretizował. Na wčerawšim wopyće w Londonje wón wuzběhny, „zo trjebamy tež w přichodźe do Němskeje přichadźacych migrantow – a to wosebje za dźěłowe wiki“. „Wšojedne zwotkal přińdu, kotru barbu kože maja a w kotrej generaciji su pola nas žiwi – jich njemóžemy parować“, wón rjekny.
Merz pak tež wopisa, što jeho „w zjawnym měšćanskim wobrazu“ myli. Su to migranća bjez dowolnosće za přebywanje respektiwnje dźěło, kotřiž so po tudyšich zakonjach a předpisach nimaja. „Jich dla so mnozy wobydlerjo w Němskej, ale tež w druhich krajach EU prosće boja, so w zjawnym rumje – na dwórnišćach abo w měšćanskich parkach – pohibować“, wón podšmórny a doda: „To su zdźěla cyłe měšćanske štwórće, w kotrychž su zastojnicy policije hladajo na wěstotu jara wužadani.“
Moskwa/Washington (dpa/SN). Hinak hač mjezynarodne medije twjerdźa, ruske knježerstwo ze swojimi přihotami za zeńdźenje mjez ruskim prezidentom Wladimirom Putinom a US-ameriskim prezidentom Donaldom Trumpom pokročuje. „Dobre přihoty su wažne, wšako nochce nichtó swój čas brojić, ani Trump ani Putin“, tak cituja ruske powěsćernje nowinskeho rěčnika Krjemla Dmitrija Peskowa. „Zo smy zeńdźenje wotprajili, je prosće njewěrnosć“, wón wuzběhny.