Berlinska policija přihotowana

srjeda, 30. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Tysacy policisća, konfliktni managerojo, swětłowe sćežory a samo wodomjetaki su přihotowane, hdyž w Berlinje jutře zaso demonstruja a swjeća. Ličba policistow z Berlina a druhich zwjazkowych krajow je samsna kaž hižo minjene lěta, potajkim mjez 5 000 a 6 000, kaž rěka. Policija wočakuje namócnosće předewšěm we wječornych hodźinach, hdyž podadźa so lěwicarscy demonstranća na puć. Cyły dźeń pak dyrbja policisća demonstracije před nadpadami amokowych šoferow abo tero­ristow škitać.

Hladajo na ćopłe wjedro, demonstracije a wočakowany nawal ludźi z wjele alkoholom móhł bjeze wšeho wulki „agresiwny potencial“ nastać.

SPD koaliciji z CDU/CSU přihłosuje

srjeda, 30. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po CSU a CDU su nětko tež čłonojo SPD z přemóžacej wjetšinu zrěčenju k wutworjenju koalicije CDU/CSU a SPD přihłosowali. Na wšěch 84,6 procentow čłonow je za zrěčenje hłosowało, kaž dźensa w Berlinje zdźělichu. Nětko móža koaliciske zrěčenje přichodnu póndźelu w Berlinje podpisać. Dźeń po tym je planowane, Friedricha Merza (CDU) za noweho zwjazkoweho kanclera Němskeje wuzwolić. Bjezposrědnje po tym spřisahaja w zwjazkowym sejmje ministrow noweho knježerstwa.

Tak derje kaž wěste je, zo wostanje ­Boris Pistorius zakitowanski minister. Předsyda SPD Lars Klingbeil budźe wicekancler. Wo přichodźe druheje předsydki SPD Saskie Esken njejsu pječa hišće rozsudźili, z kruhow SPD rěkaše.

Wot 15. apryla měješe 358 000 čłonow SPD składnosć, wo 144 stron wopřijacym koaliciskim zrěčenju „Zamołwitosć za Němsku“ rozsudźić. Cyłkownje 56 procentow čłonow je so wobdźěliło. Tak su trěbne minimalne wobdźělenje 20 procentow za płaćiwy wotum přetrjechili.

Přeća dyrbja so zapłaćić

srjeda, 30. apryla 2025 spisane wot:
Zo nowozadołženje zwjazkoweho knježerstwa wobydlerjow w Budyskim wokrjesu zaběra, so wčera w Połčnicy pokaza. Rumnosć w hosćencu „Schützenhaus“ bě dospołnje wobsadźena, tak zo dyrbjachu organizatorojo stólcy přistajić. Jako hosća bě sej Budyski wokrjesny zwjazk CDU prof. dr. Georg Milbradt přeprosył. Bywši sakski ­ministerski prezident a hospodarski wědomostnik ludźom rozkładźe, kak stat swój dołh financuje. Nowozadołženje zwjazkoweho knježerstwa je wězo poćeženje, ale tež šansa. Za to pak su rozumne změny trěbne. Zajimawy dohlad to, z kotrymž měli so wobydlerjo rozestajeć. Woni wšak dyrbja za rozsudy zwjazkoweho knježerstwa zličbowanku zapłaćić. Wězo maja wšitcy – hač zapósłancy abo jednory lud – přeća. Wone pak dyrbja so financować móc. We wólbnym boju politikarjo wjele slubja. A wězo chcedźa tole ludźo tež ­słyšeć. Wšitkim pak ma wědome być, kak tołsta je móšnja abo konto tych, kotřiž dyrbja to zapłaćić. Bianka Šeferowa

11 parnikow tež lětsa po puću

srjeda, 30. apryla 2025 spisane wot:
Parada parnikow, kotruž Towaršnosć sakskeho parnikoweho łódźnistwa hižo přez lětdźesatki na Łobju zarjaduje, so tež lětsa zaso – najebać dźěłow na Carolinym mosće – 1. meje w Drježdźanach wotměje. Hižo dawno wuknihowanych 11 parnikow a motorskich łódźow zhromadźa so na zwučene wašnje na wotrězku Łobja w Drježdźanskim měšćanskim dźělu Johannstadt a zarjaduja so tam do staroznateje formacije. Wottam startuje parada na směr Pillnitz. Tam dojěwši so łódźe na wróćojězbu zawróća. Kaž přeco postaraja so najwšelakoriše hudźbne skupiny wo dobru naladu mjez pasažěrami. Foto: Jürgen Männel

To a tamne (30.04.25)

srjeda, 30. apryla 2025 spisane wot:

Z wulkim apetitom a samo chětro wušiknje su so paduši do rěznistwa w Hohenstein-Ernstthalu zadobyli. Kaž policija zdźěli, pokradnychu njeznaći w nocy na wutoru rězniske wudźěłki w hódnoće 200 eurow. Při namócnym wotewrjenju elektriskich suwacych so duri načinichu pak jenož snadnu škodu dźesać eurow. Što su dokładnje spakosćili, policija hišće rjec njemóžeše, prosy pak swědkow – kiž su něšto widźeli – wo pomoc.

Maturitne pruwowanje w němčinje wospjetować dyrbja na gymnaziju w Uetersenje pola Hamburga. Wohnjowy alarm bě pruwowanja přetorhnył. Na to su kubłanišćo dospołnje ewakuowali. Paliło pak so njeje. Policija tuka na techniski defekt, kiž je alarm zbudźił. Po informacijach kubłanskeho ministerstwa dyrbja klawsuru nětko wospjetować, dokelž mějachu šulerjo składnosć, sej wuměnić.

Amnesty bjez optimizma

wutora, 29. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Organizacija za zachowanje čłowjeskich prawow Amnesty International njeje hladajo na přichodne lěta optimistiska. Wona zwěsća „globalnu krizu čłowjestwa“, w kotrejž prezident USA Donald Trump „bencin do wohenja“ kida. Z wuzwolenjom Trumpa za prezidenta USA hrozy „kónc wšěch prawidłow w institucijach, kotrež běchu po Druhej swětowej wójnje wutworili, zo bychu měr, swobodu a dostojnosć zachowali“. Trump je sto dnjow w zastojnstwje.

Zelenskyj wumjetuje Putinej

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj ruskemu prezidentej Wladimirej Putinje wumjetuje, zo z připowědźenym přiměrom składnostnje jubilejnych swjatočnosćow k róčnicy dobyća nad Němskej před 80 lětami zwólniwosć k dialogej a měrej jenož hraje. Přiměr je we wočach Zelenskeho „dalši pospyt manipulacije“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Putin je přiměr 8. meje wukazał. Zelenskyj žada sej hnydomny kónc wojowanjow.

Žony a dźěći mjez mortwymi

Lětuši rjad „Happy monday Bautzen – Wjesoła póndźela Budyšin“ bu wčera na Hłownym torhošću sprjewineho města zahajeny. Pod hesłom „Respekt zwjazuje: Mnohotnosć swjećić – zhromadnosć hajić“ wustupi nimo kandidata za Eurovision Song Contest Martina Michela a cyłka Zukunftsmusik spěwarka Jela J (na foće). Moderaciju wukonještaj Madleńka Šołćic a Tim Heilmann. Přichodnu póndźelu zahudźi před Budyskim dźiwadłom mjez druhim spěwytwórc Paul Geigerzähler. Foto: SN/Bojan Benić

Wuslědk signal přećiwo Tumpej

wutora, 29. apryla 2025 spisane wot:
Ottawa (dpa/SN). Liberalna strona premierministra Marka Carneya je po prěnich prognozach wólby parlamenta w Kanadźe dobyła. Medije w kraju rozprawjachu, zo je knježerstwowa strona wjac mandatow dóstała hač konserwatiwna strona Pierra Poilievrea. Štwórty raz za sobu su liberalni wólby parlamenta dobyli, štož je w stawiznach kraja jónkrótny podawk. Agresiwna politika cłow a hroženje aneksije prezidenta USA Donalda Trumpa běštej na wólby wulki ćišć wukonjałoj a hraještej konserwatiwnym do kartkow. Wuslědk wólbow pak dopokazuje, zo so wolerjo přećiwo Trumpej wobaraja. Hakle minjeny kónc tydźenja bě Trump woby­dlerjow Kanady namołwjał, so USA přizamknyć a zhromadnje z Washingtonom do „złoteho přichoda“ kročić.

Milina zaso k dispoziciji

wutora, 29. apryla 2025 spisane wot:
Madrid/Lissabon (dpa/SN). Po tym zo je wčera milina we wulkich dźělach Španiskeje a Portugalskeje wupadnyła, steji tam energija nětko zaso k dispoziciji. Tole dźensa rano zastaraćel Red Eléctrica zdźěli. Wot připołdnja 12.30 hodź. je milina wjacore hodźiny wupadnyła. Miliony ludźi na iberiskej połkupje běchu po­trjecheni. Knježerstwo w Španiskej rěčeše wo historiskim podawku. Kaž direktor zastaraćela Eduardo Prieto rozjasni, bě europski milinowy zwisk w Francoskej wina. Tola što je přetorhnjenje zawinowała, dotal hišće jasne njeje. Fachowcy maja za móžne, zo je wulke mnóstwo solarneje energije milionowu syć přećežiło. Na to běchu wěstotne systemy wšu milinu wotpinyli.

Sylne wójsko najwažniši nadawk

wutora, 29. apryla 2025 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier praji, zo je brónjenje Němskeje najwažniši politiski nadawk noweho zwjazkoweho knježerstwa za přichodne lěta. „Sym přeswědčeny: Najwažniši nadawk noweho němskeho knježerstwa je, zwjazkowu woboru zesylnić“, rjekny wón na swjedźenskim zarjadowanju składnostnje přistupa Němskeje k NATO před 70 lětami. Špatnje wobrónjena Němska je wjetši strach za Europu hač sylnje wobrónjena Němska. Jako wopodstatnjenje pokaza Steinmeier na změnjene wěstotne połoženje w Europje a po wšěm swěće a rjekny: „Němsku wołaja a smy tute wołanje słyšeli. Smy zrozumili. Móžeće so na nas spušćeć.“

Generalny sekretar NATO Mark Rutte Němskej wobkrući, zo je sylna móc we wobłuku NATO a zo wulki dźěl k zhromadnej wěstoće přinošuje. Tak nastaja Němska wojerske jednotki na wuchodnej flance a wojerske lětadła. Wone powětrowy rum na Baltikumje zawěsćeja a wažne zastaranske puće a kritisku infrastrukturu w Baltiskim morju škitaja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND