Planuja nabožno-kulturny projekt

wutora, 15. februara 2022 spisane wot:

Worklecy (SN/MiR). Lětsa w oktobrje chcedźa w Chróšćanskej „Jednoće“ předstajić inscenaciju serbskeho dekanatneho dušepastyrstwa za dźěći a młodźinu we Worklecach. Je to spěwohra „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“. Ideja za projekt ­chowa w sebi wulku wosebitosć. Wšako nima być jeničce sceniski produkt, ale ma přidatnje sylny socialny pozadk. Wone zwjazuje akterow w starobje wosom do štyrnaće lět. Tak měri so mjez druhim wosebje na tu generaciju sobuskutko­wacych, kotřiž su na proze, k młodostnej/młodostnemu, to rěka k dorosćacej/dorosćacemu.

Z planowanym hudźbno-dźiwadźelniskim projektom „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“ kroči dekanatne dušepastyrstwo tuž aktualnje rědki a zdobom wuspěšny puć. Přetož hižo w lěće 2003 bě musical „Jandźel?“ serbskim swójbam wosebity wjeršk był. A na to ma aktualny nabožno-narodny projekt, za kotryž staj Sabina Lanzyna a Marcel Hoza scenarij spisałoj, nawjazać a runje tak nowe měritka stajić.

Wulke Hendrichecy (SN/CoR). Wot 17. do 22. meje wotměje so 19. nysowy filmowy festiwal. Něhdźe 700 přinoškow je za tři wubědźowanja wo dohromady ­jědnaće mytow dóšło. Hač do apryla chcedźa zarjadowarjo paski za festiwal w třikrajowym róžku wuzwolić. „Wjeselimy so, zo spyta so w druhim lěće koronapande­mije telko filmow kaž ženje do toho do programa Nysoweho festiwala dóstać. Přihoty běža a smy nadźije­połni, zo móžemy publikumej zaso kaž zwučene program předstajić“, rozłožuje Ola Staszel z festiwalneho nawodnistwa.

Fokus 19. nysoweho filmoweho festiwala zaběra so pod titulom „Family ­Affairs“ z měnjatymi swójbnymi konceptami a rozdźělnymi předstawami we wuchodnej a zapadnej Europje. Planowane mjez druhim je, zo Lutz Seiler 18. meje ze swojeje knihi „Stern 111“ čita, a k tomu budźe fotowa wustajeńca „Voll der Osten“ w Žitawskej lutowarni. K wjerškam słuša tež koncert z ukrainskej skupinu DakhaBrakha 20. meje w Zhorjelskim „Kühlhausu“. Zahajić chcedźa festiwal 17. meje w Žitawskim Gerharta Hauptmannowym dźiwadle.

Wostańmy wćipni!

wutora, 15. februara 2022 spisane wot:
W pozadku, skromnje a na to dźiwajo, njerěčeć wo njelehnjenych jejach, přihotuje dekanantne dušepastyrstwo we Worklecach jewišćowu inscenaciju „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“. Ćim wjetša bě překwapjenka wulkeje ličby přizjewjenych dźěći dla, kotrež chcedźa sobu činić. Mjeztym su cyłe swójby njesćerpliwe a chcedźa zhonić wjace wo holcy z wulkoměsta, kotraž přez cyłe lěto w serbskej swójbje na wsy bydli a sej nabožno-narodny swět Serbow wotkrywa. Kajka to rjana ideja zwuraznić začuća, dožiwjenja a nazhonjenja młodostnych, kotřiž dźensa w druhich krajach inspiraciju za swoje žiwjenje pytaja. Za přesahowacy pak mam wotmysł iniciatorow, tworić socialnu syć mjez dźěćimi a dorosćacymi. Wosebje so mi lubi, zo narěča holcy a hólcow, kiž rady spěwaja, rejuja a dźiwadło hraja. A móža tež z Drježdźan, Lipska, Berlina ... być. Štó wě, zwotkel su so dźěći přizjewili. Wjeselmy so tuž na premjeru w oktobrje. A wostańmy dale ­wćipni! Milenka Rječcyna

Lipšćanske knižne wiki lětsa pandemije dla znowa wupadnu, mjeztym třeći króć po 2020 a 2021. Mnohe wotprajenja wustajerjow su zarjadowarjo jako přičinu mjenowali. W hornjołužiskich nakładnistwach wuwabi wotprajenje mjerzanje a strach. Peticija sej žada, zo so wiki přiwšěm přewjedu.

Wo knihach a kniharni (11.02.22)

pjatk, 11. februara 2022 spisane wot:

Hura, prózdniny! Maće za jězbu do sněha wšo spakowane? Kedźbujće na so, zo njeby so wam w sněhu njezbožo stało, kaž 15lětnemu protagonistej noweje młodźinskeje knihi „Bjez čriji“. Ben je ze sněha­kami do sypanskeho wozydła zrazył. Kak tomu? Što bě přičina, zo je tak njemdrje a bjez rozuma horu dele smalił? Tute ­prašenje přewodźa cyłu stawiznu a młodźi čitarjo budu nad wotmołwu cyle wěsće hłowu wić. Dźakowano přełožerjomaj Janje Štillerovej a Pětrej Šołće maja čitarjo wot 13 lět napjatu lekturu za zymske prózdniny! W online-shopje našeho nakładnistwa móža sej digitalnu wersiju tež na swoje šmóratko sćahnyć. A na našej facebookowej stronje je krótki wabjenski film wozjewjeny.

Štó ma prawo widźomny być?

štwórtk, 10. februara 2022 spisane wot:

Přednošk wo pomnikach tu a na swěće wuwabi tež prašenje za přichod

Budyšin (SN/CoR). „Móžeš pomnik kaž Bismarckowy z lěta 1904 dźensa znowa natwarić? Z nim zwjazane hódnoty njejsu hódnoty dźensnišeje demokratiskeje a pluralneje towaršnosće. Bismarckowy pomnik njehodźi so hižo do našeho časa“, podšmórny dr. Sönke Friedreich z Drježdźanskeho Instituta za saksku ludowědu a stawizny wutoru na zjawnym internetnym přednošku Budyskeho archiwoweho zwjazka. Jeho nawodnica dr. Grit Richter-Laugwitz wuzběhny při witanju wjace hač 20 zajimcow, zo běchu referat awtora knihi „Monumente (in) der Region – Denkmäler als Zeugnisse städtischer Erinnerungskultur in Sachsen (1871–1914)“ hižo do debaty wo znowapostajenju Bismarckoweho pomnika planowali. Přitomni dóstachu wčera tež dohlad do aktualnych diskusijow wo pomnikach nacionalistisko-kolonialistiskeho razu na druhich městnach swěta. „Dilema je, zo historiskej hódnoće monumenta wotpohladana wopominaca hódnota napřećo steji, kotraž časej hižo njewotpowěduje“, rozłoži ludowědnik.

Zawjedliwy demagoga pod kožu dźe

srjeda, 09. februara 2022 spisane wot:

Dźiwadźelnik Marian Bulank w róli Reichsbürgera

Hłowny a jenički akter němskeje inscenacije „Der Reichsbürger“, kotrehož Serb Marian Bulank tuchwilu w NSLDź předstaja, so hnydom spočatnje měri na přihladowarstwo: Wilhelm S., wuwučeny elektrikar a mjeztym dwě lěće po puću jako přednošowar, praša so přećelnje publikum, hač so swobodny čuje, hač je w swobodźe žiwy. Wuznawacy Reichs­bürger a sebjezarjadnik (Selbstverwalter) na łoskoćiwe a poprawom starodawne prašenje sam filozofisce wotmołwi: Wšitcy wěrja, zo su swobodni, tola we woprawdźitosći to njejsu.

Mjeńšiny jako móst

srjeda, 09. februara 2022 spisane wot:
Tróšku sym so na wčerawšej nowinarskej konferency iniciatiwy Lusatia Glow dźiwała. Wothladajo wot zajimaweje myslički, europsku integraciju přez etniske mjeńšiny a małe rěče zesylnić so prašach, što konkretnje iniciatorojo Serbskeho sejma a załožby Slavonic Europe ze zjawnym předstajenjom chcedźa? Wabić za dobru ideju? Hakle na kóncu skedźbnichu na pilotowy projekt, za kotryž sej europske spěchowanje požadaja. Njenjesene jeja so poprawom njepředawaja, ale snano lobbyjowe dźěło w Brüsselu tež prawje njerozumju. Přiwšěm mam ideju za dobru, europske mjeńšiny, kotrež dotal z wida nacionalnych statow skerje jako pjate koło wozu płaća, jako motor europskeje integracije wobhladować a wužiwać, wšako móhli mostowu funkciju na mjezy ­přewzać. To njepotrjechi jenož Serbow, ale tež na přikład Korutanskich Słowjencow a němskorěčnych w Belgiskej. Prašenje ­jenož je, hač europske gremije to tež tak widźa. Cordula Ratajczakowa

Nowy pedagoga w słowjanskej wsy

wutora, 08. februara 2022 spisane wot:
Po tym zo je dotalny muzejowy pedagoga Thorben Schmeiduch Dešnjanski do­mizniski muzej z wosobinskich přičin wopušćił, je 33lětny Erik Panknin (hlej foto) wot 1. februara jako muzejowy pedagoga w słowjanskej wsy „Stary lud“ dźěłać započał. Erik Panknin je na Braniborskej techniskej uniwersiće Choćebuz/Zły Komorow kulturne a techniske stawizny studował. Nětko wjeseli so wón na swoje dźěło jako muzejowy pedagoga. „Nadźijam so nowych dopóznaćow a wjeselu so na to, wopy­towarjam wjele wědy wo žiwjenju našich prjedownikow posrědkować směć. Nowu sezonu w muzejowej wsy zahaja 6. a 7. meje 2022. Foto: Michael Helbig

Wirth mytowany

póndźela, 07. februara 2022 spisane wot:

Biskopicy (SN/bn). Dr. Arnošt Wirth bu z čestnej plaketu města Biskopicy wu­znamjenjeny. Z medalju počesćuje tamniša měšćanska rada „wurjadne zasłužby za město a wobydlerjow. Myto spožča so wosobinam a/abo skupinam, kotřiž so w politiskim, socialnym, hospodarskim abo ekologiskim wobłuku čestnohamtsce na dobro Biskopic angažuja“, we wustawkach města rěka.

Arnošt Wirth bě wot lěta 1975 hač do 2004 chirurg w Biskopičanskej chorowni. Čestnohamtsce skutkowaše mjez druhim jako publicist, slědźacy předewšěm na polu lokalnych medicinskich stawiznow. Čłon Zwjazka serbskich wuměłcow a Serbskeho ewangelskeho towarstwa bě nimo toho wjelelětny radźićel frakcije SPD Biskopičanskeho měšćanskeho parlamenta kaž tež čłon Budyskeho wokrjesneho sejmika. 2017 bu do rady starostow iniciatiwy Serbski sejm powołany.

nowostki LND