Wojerecy (SN/CoR). Před 30 lětami su ludźo we Wojerecach dom za hóstnych dźěłaćerjow a tón za požadarjow azyla nadpadli. Wobrazy rasizma su so po cyłym kraju rozšěrili. Bě to tehdy započatk wjacorych rasistiskich nadpadow na wuchodźe a zapadźe Němskeje. Mjena Wojerecy, Rostock, Mölln a Solingen stachu so ze synonymami za prawicarsku namóc spočatk 1990tych lět. Zahajenske zarjadowanje wopomnjenskeho kónca tydźenja „Wojerecy 1991 – dopomnjenki, dopóznaća, perspektiwy“ zhladuje tuž na pogromy we wjetšim cyłoněmskim konteksće a praša so za přiměrjenym wopominanjom.
Na podijowej rozmołwje „Wojerecy – Rostock – Mölln – Solingen“ nochcedźa potrjecheni tehdyšich nadpadow a zastupjerjo mjenowanych štyrjoch městow 17. septembra we Wojerowskej Łužiskej hali jenož podawki rysować, ale tež tři lětdźesatki dopomnjeća reflektować. Zajimcy njech so pod adresu přizjewja. Zdobom zahaja ze zarjadowanjom tež interkulturne tydźenje w Budyskim wokrjesu, kotrež so lětsa temje „Hóstne dźěło w NDR“ wěnuja.
Z wutwarom serbskeho programoweho poskitka Rozhłosa Berlina-Braniborskeje (RBB) je wčera braniborska Rada za naležnosće Serbow we wobłuku fachoweje rozmołwy serbske poskitki w medijach rozjimała.
Podstupim (SN/at). „Z app ,RBB serbski‘ móžeš sej wšitke serbskorěčne poskitki wotposkać abo wobhladać“, rjekny šefredaktor RBB dr. David Biesinger wčera na posedźenju braniborskeje serbskeje rady a skedźbni na jedyn z najnowšich wupłodow swojeho wustawa. Wón a nawodnica Choćebuskeho studija sćelaka Angelika Jordan staj radźićelam wo tym rozprawjałoj, što su nastorki wunjesli, kotrež złožuja so na prěnju tajku rozmołwu před nimale połtřeća lětom. Tehdy běchu wuhotowanje wusyłanskeho časa, personalne połoženje a nowosće kaž akcije w socialnych syćach rozjimali, rjekny předsydka rady Kathrin Šwjelina.
Budyske Němsko-Serbske ludowe dźiwadło je ze serbskej inscenaciju „Dołhož fenki běža“ hrajnu dobu 2021/2022 zahajiło. Z nowinarskej rozmołwu su sezonu wčera wobšěrnje prezentowali.
Budyšin (SN/bn). Dohromady planuje Budyske NSLDź hač do klětušeho awgusta 25 premjerow. Mjez druhim chcedźa štwórtk, 16. septembra hru „Čmjeła Hana chce do dowola lećeć“ prěni raz pokazać. Dalše wjerški budu na přikład prapremjera hry Esther Undisz „Šěrcec Hanka“ po motiwach nowele Jurja Kocha „Židowka Hana“ na hłownym jewišću, zhromadna produkcija NSLDź a Serbskeho ludoweho ansambla „Són swjatojanskej’ nocy“ Williama Shakespeara a pokročowanje lětušeho lětnjeho dźiwadła „Sherlock Holmes a Budyska bestija“. Nalěto ma inscenacija Serbskeho dźěćaceho dźiwadła NSLDź „Kus hinak – Małe wampiry“ swoju premjeru dožiwić.
Měšnik, kěrlušer a hymnologa Michał Jan Wałda narodźi so 8. požnjenca 1721 burskej swójbje w Čornecach. Wuknješe na gymnaziju w Českim Krumlovje, Praze a Olomoucu a bě po tym chowanc Serbskeho seminara. Wón studowaše w złotym měsće nad Wołtawu teologiju a filozofiju a bě prefekt seminara. Wróćiwši so do domizny skutkowaše wot lěta 1750 do 1759 jako wikar a kapłan Budyskeje cyrkwje Našeje lubeje knjenje. Wot 1761 do 1776 bě zasłužbny a woblubowany wosadny farar w Radworju. Na to powołachu Wałdu do Budyskeho tachantstwa, powyšichu jeho 1777 na šolastika a lěto po tym na tachantskeho kantora.
Hornjołužiski festiwal komorneje hudźby je hižo do prěnjeho zynka wupředaty, 750 zastupnych lisćikow je rozebranych. Wot dźensnišeho hač do přichodneho pjatka hudźi dohromady 45 mjezynarodnych instrumentalistow w sydom łužiskich hrajnišćach.
Bart (SN/bn). „Hudźba je najrjeńša forma připowědanja. Wjeselu so tuž, zo zahajimy 2. hornjołužiski festiwal komorneje hudźby tu w Bartskej cyrkwi, hdźež smy před lětomaj mysličku za njón zrodźili. Zaměr zarjadowanja je, hudźbnikow, předewšěm ze Sakskeje, ale tež z tamnych zwjazkowych krajow a cyłeho swěta hromadu wjesć, zo bychu woni ze swojim skutkom hosćom zdaloka a zbliska rjanosć hudźby a regiona wuwědomili.“ To zwurazni intendant festiwala dr. Hagen W. Lippe-Weißenfeld wčera we wobłuku nowinarskeje rozmołwy w Bartskej ewangelskej swjatnicy.
Poprawom nalěto planowany a na nazymu přestorčeny Nysowy filmowy festiwal (NFF) skići cineastam dohlad předewšěm do kina Němskeje, Pólskeje a Čěskeje. Wospjet wuhotuja we wobłuku festiwala tež specifiski serbski wječor.
Wulke Hendrichecy (SN/bn). Towarstwo Kunstbauerkino wuhotuje NFF mjeztym 18. raz. Wot 16. septembra wubědźuje so wjace hač 60 mjezynarodnych hrajnych, dokumentarnych a krótkofilmow w třoch kategorijach wo sklptury, „Rybički Nysy“ mjenowane. Darićel hłowneho „Třikrajoweho filmoweho myta“ w hódnoće 10 000 eurow je sakske ministerstwo za wědomosć, kulturu a turizm. Najlěpšu dokumentaciju mytuje kampanja „So geht sächsich“ z 5 000 eurami, za najlěpši krótkofilm přewostaji studijna rada Wysokeje šule Žitawa/Zhorjelc dobyćerjam 1 000 eurow. Swjatočne zakónčenje z přepodaćom mytow budźe 18. septembra w Habrachćicach (Ebersbach). Patronojo NFF su wospjet sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU), hejtman Liberecskeho kraja Martin Půta a Zgorzelecski měšćanosta Rafał Gronicz.