Z wudaća: póndźela, 12 nowembera 2018

Kónctydźenski nazymski swjedźeń pólskeje zhromadnosće w Budyskim wokrjesu je znowa tež Serbow přiwabił. Pólski narodny swjatk je za to dobra přiležnosć. A hibićiwi organizatorojo z wokrjesnej społnomócnjenej za wukrajnikow Annu Piętak-Malinowskej a z teamom Kamjentneho domu běchu wulkotny poskitk přihotowali. Haj, 917 we wokrjesu bydlacych Polakow je wobohaćenje. Woni wědźa, kak so prawje swjeći. Za jich hospodliwosć namaka tež přitomny předsyda Němsko-Pólskeho towarstwa Sakskeje Wolfgang Howald słowa chwalby. W Drježdźanach, tak wón powědaše, su wčera tohorunja pólski narodny swjatk wopominali. Jako přikusk móžachu tam jenož bracle poskićeć. Porno tomu běchu w Budyšinje pólsku „kolacju“ přihotowali, z bigosom, pelmenijemi, šmałcowymi pomazkami a tykancom. Pólska jědź a pólska kultura słušatej na tajkim dnju prosće hromadźe. Dźak tuž pilnym přihotowarjam! Axel Arlt

Lětuši 28. Choćebuski filmowy festiwal je z rekordom skónčił. Něhdźe 22 000 zajimcow je sej dohromady wjace hač 200 filmow wobhladało a zarjadowanja kołowokoło festiwala wopytało. Wčera přepodachu na Choćebuskej měšćanskej žurli myta we wysokosći cyłkownje 80 000 eurow, mjez nimi „Lubinu“ w štyrjoch hłownych ka­tegorijach. Rusko-kasachsku koprodukciju „Ajka“ wuznamjenichu jako najlěpši film a Iwana I. Twerdowskeho jako najlěpšeho režisera za jeho twórbu „Podbrosy – Jump-man“. Reimo Sagor („Võta või jäte“) z Estiskeje a Bołharka Martina Apostolova („Irina“,­ na wobrazu) staj wurjadnaj hrajerjej. Foto: Michael Helbig

Drježdźany (SN/MiR). Sakska statna mini­sterka za wědomosć a wuměłstwo (SMWK) dr. Eva-Maria Stange (SPD) je prezentowała koncept wo kulturnym kubła­nju dźěći a młodźiny. „Wuměłstwo a kultura matej za wšěch docpějomnej a zapłaćomnej być – w městach a na wsach“, rjekny ministerka minjenu srjedu na posedźenju krajneho sejma. Knježerstwo je hižo 23. oktobra koncept na wědomje brało a jeho zwoprawdźenje do nadawka dało. Koncept běchu minjenej lěće pod nawodom SMWK w nutřkomi­niste­rial­nej dźěłowej skupinje zhromadnje z ministerstwomaj za kultus kaž tež za­ socialne a runostajenje na­dźěłali. Do pro­cesa zapřijeli su kulturne rumy, kultur­ne zarjadnišća, přisłušne třěšne zwjazki a dalšich partnerow. Nětko jich do konkretneho zwoprawdźenja kon­cepta zapřijmu. „Kulturny zajim dźěći a młodostnych na wsach je runje tak wulki kaž w městach. Hubjeneho bli­skowobchada, pobrachowaceje mobility a wyšich kóštow dla pak maja woni njelěpšiny.

Na cyle wosebite wašnje zahaja kóžde lěto w Kulowje póstniski čas. K zazběhej 313. sezony zetkachu so wčera w tamnišej sportowni mužojo k mjezynarodnemu rańšemu piwku. Na programje stejachu mjez druhim wubědźowanje, štó najspěšnišo liter piwa wupije. W samsnym času witachu žony pjaty počas na Kulowskim torhošću. Foto: Beno Šołta

Slepo (JoS/SN). Wosebitu wuměłsku chłóšćenku dožiwichu wopytowarjo, kotřiž sobotu puć do Slepjanskeho Serbskeho kulturneho centruma namakachu. Tam wuhotowaše 1. serbska kulturna brigada nazymski koncert. Kaž jeje organizatoriska nawodnica Sylwija Rječcyna rjekny, su brigadu 25. januara 1949 załožili. Swoju klětušu 60. róčnicu chcedźa potom hódnje woswjećić. Mjeztym zo běchu zanjesene spěwy a recitacije wokřewjenje za wuši, zawjeseli so wóčko přihladowarjow nad drastu katolskich Serbowkow, kotruž běchu spěwarki chóra woblečene. Instrumentalistki porno tomu prezentowachu so w drasće ewangelskich Serbowkow wokoło Budyšina.

Smjerdźaca (aha/SN). W lěće 2001 załožene Towarstwo swj. Filomeny z tuchwilu dźewjeć čłonami a swojim agilnym předsydu Geratom Róblom njeje jeno znate z dotal cyłkownje 13 razow we Łazku wuhotowanych beneficnych koncertow. Mjeztym je z dobrej tradiciju, zo přewjeduje w adwentnym času za nuzu ćerpjacych pakćikowu akciju.

Před někotrymi lětami zezna Gerat Róbl připadnje Bołharku dr. Milenu Walewu,­ docentku na uniwersitomaj Niederrhein a Nürnberg. Wona přeprosy jeho do Razgrada, města z 33 000 woby­dlerjemi blisko rumunskeje hranicy. Tam je so Gerat Róbl wo nuzu tradacych swójbach, wo chudych dźěći w syrotownjach a wo njeznjesliwych poměrach tež w starownjach přeswědčił. A spon­tanje so Smjerdźečan rozsudźi, po swojich móžnosćach pomhać.

W poslednim wukomiku

Budyšin. Dospołnje wupaliło je so sobotu popołdnju na awtodróze A 4 blisko Budyšina wosobowe awto typa BMW X3. Po tym zo bě 39lětny wodźer kur w awće pytnył, wón na kromje jězdnje zasta. Lědma zo běchu wón, jeho mandźelska a sydomlětne dźěćo awto wopušćili, woheń wudyri a BMW zniči.

Kermuška Kamjenskeje župy je wotnětka tradicija

Hórki (SN/MiR). Kermuška Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“ stanje so z tradiciju. Lětsa wotměchu ju hižo třeći króć, druhi mjeztym w Hórkach. „Smy chcyli při wšěch nazymskich koncertach a dalšich zarjadowanjach měć swójske zarjadowanje za našu župu“, rjekny regionalna rěčnica Domowiny za teritorij župy Katharina Jurkowa. Zarjadownje wopokaza so jako přewšo woblubowane. Spočatnje běchu so kartki přepomałku předawali. Tuž bě župne předsydstwo sylnje za nje wabiło. Na kóncu bě sej na wšě 120 zajimcow na Smolic statok do Hórkow dojěło a při blidach njezwosta ani městna. Bjez dźiwa, wšako běchu so županka Zala Cyžowa, Katharina Jurkowa a Hórčanske towarstwo „Při skale“ wo zabawjacy program postarali. Zala Cyžowa witaše skupinu Wólbernosće. Tři žony a třo mužojo wědźachu kermušerjow z Hórkow, Njebjelčic, Pančic-Kukowa, Miłoćic, Chrósćic, ze Serbskich Pazlic, z Jaseńcy, Bóšic, Konjec, ze Šunowa a dalšich wsow přewšo wušiknje zabawjeć a z jich spěwami dobru naladu posrědkować.

Třeće ekumeniske putnikowanje za klimowu sprawnosć, kotrež přez wšitke brunicowe rewěry Němskeje wjedźe, je tele dny něhdźe 20 wobdźělnikow do Rownoho wjedło. Na Njepilic statoku spřihotowachu za nich čłonki tamnišeho towarstwa wegetariski bifej, a Rownjanska dźiwadłowa skupina zahra jim někotre sceny. Manfred Hermaš předstaji putnikam Serbow, Manfred Nikel rozprawješe wo Njepilic sta­toku. Z wobdźělnikow jenož mała horstka wšón čas sobu putnikuje, dalši činja to jenož tydźeń­ abo kónc tydźenja. Foto: Stefanie Krawcojc

Při pomniku swjateju Cyrila a Metoda pola Stróžišća bu sobotu nowy mały pomnik poswjećeny. Wón dopomina na židowku Blumu Zylberberg. Wona bě na pochodźe jatych w februaru 1945 Serbowku w Stróžišću wo chlěb poprosyła a jón dóstała. Jako so k tamnym jatym wróći, ju stražnik lepi a zatřěli. Jeje sotra Rahel dyrbješe ju blisko mileniumoweho pomnika pochować. Na sobotnej swjatočnosći wobdźěli so něhdźe sto ludźi. Na njej spěwaše židowski kantor Michal Foršt z Prahi modlitwu kadiš. Farar Gabriš Nawka přednjese žohnowansku modlitwu. Podawk z lěta 1945 je na metalowych taflach, kotrež su na kamjeń připrawjene, w němskej, serbskej, jendźelskej a hebrejskej rěči wopisany. Iniciator pomnika je Radworčan Ludwig Sachsa zhromadnje z jeho přećelom Matthiasom Hüsnijom z Porchowa. Foto: Rafael Ledźbor