Z wudaća: wutora, 08 junija 2021

Berlin (dpa/SN). W debaće wokoło roz­dawanja pječa mjenjehódnych škitnych nahubnikow sej FDP žada zasadźić wo­sebiteho přepytowarja. Městopředsyda frakcije w zwjazkowym sejmje Michael Theurer rjekny nowinarjam: „Fakty pokazuja na wjele zmylkow zwjazkoweho ministra za strowotnistwo Jensa Spahna (CDU). Mamy zaćišć, zo su nětko znate podawki w zwisku ze skazanjom nahubnikow jenož kónčk lodowca.“ Pozadk rozestajenja mjez uniju a SPD je rozprawa časopisa Spiegel wo wobchadźenju z mjenjehódnymi nahubnikami z Chiny. Jens Spahn bě pječa wukazał, tele nahubniki w starownjach, hladarnjach a mjez bjezdomnymi rozdźělić.

Berlin (dpa/SN). Po informacijach zwjazkoweje ministerki za justicu a swójby Christiny Lambrecht su jednanja wo zakótwjenju prawow dźěći w Zakładnym zakonju za tuchwilnu wólbnu dobu zwrěšćili. Kaž politikarka SPD wčera wječor zdźěli, je wona hłuboko přesłapjena. Do toho běchu so zakónčace rozmołwy ze zastupnikami frakcijow zwjazkoweho sejma bjez wuspěcha skónčili.

Unija a opozicija wumjetowaštej Lambrecht pobrachowacu wolu k dojednanju. „To je wosebje škoda, dokelž běchmy so nimale hižo dojednali, tajku składnosć tak spěšnje wjace njezmějemy.“

Za změnu Zakładneho zakonja je wjetšina dweju třećinow trěbna, čehoždla trjeba koalicija CDU/CSU a SPD podpěru wažnych dźělow opozicije.

Organizacije za škit dźěći sej mjenowanu změnu hižo wjele lět žadaja. Ze zapisanjom do Zakładneho zakonja, tak argu­mentuja přiwisnicy reformy, bychu prawa dźěći wjele wjetši wuznam měli, na přikład planowanje hrajkanišćow w bydlenskich štwórćach nastupajo.

Fachowc analyzuje njedźelne wólby Saksko-anhaltskeho krajneho sejma

Magdeburg (dpa/SN). Sociologa a slědźer na polu ekstremizma Matthias Quent nima wólbny wuslědk AfD při wólbach Saksko-anhaltskeho krajneho sejma za wuraz protestnych wólbow. Njejedna so wo protest přećiwo socialnym njedostatkam, ale wjele bóle wo protest přećiwo liberalnej demokratiji scyła, rjekny Quent powěsćerni dpa. „21 procentow ludźi je prawicarskoekstremnu stronu woliło, kotraž je w Saksko-Anhaltskej woprawdźe wosebje ekstremna w cyłoněmskim přirunowanju.“

„Skupina młodych Serbow*kow“ je skandal wotkryła, kajkiž dotal hišće njemějachmy. Wutrobny dźak jim za to. Při­wšěm njeměli so aktiwistki/aktiwisća w anonymiće chować, ale sebjewědomje swoje wobličo pokazać a k swojemu wotkryću stać. Wšako njejsu ničo wopačne činili. Nawopak, zawěsće su mnohim – nic jeno Serbam – woči wočinili. Wotkryće, zo su wjacori zastupnicy Serbskeho sejma zas a zaso načolne wosoby Domowiny na ponižace wašnje ranili, moje mjeztym negatiwne měnjenje wo Serbskim sejmje zesylnja. Wobě stronje – sejm kaž Domowina – stej po mojim měnjenju zmylki worałoj. Časćišo sym sejmarjam rjekł, zo njech Domowinu dale wužaduja, ale měli prošu wěcowni wostać. Tu runinu pak su sejmarjo bohužel wopušćili. Kwitowanku nětko mamy: zjawne denuncěrowanje, hnój-kidanje, njepodkładźene wumjetowanja a njesměrnje bolostne ranjenja. K tomu praju runja komentatorej na Facebooku: „Hańbujće so!“ Janek Wowčer

Bratislava (SŽ/K/SN). Wot póndźele sem je wobydlerjam Słowakskeje móžno, přećiwo koronawirusej dać so z ruskim serumom Sputnik V šćěpić. Składnosć k tomu maja w Bratislavje, Michalovicach, Novych Z’amkach, Humennom, Bojniciach, Piešt’anach a Žilinje. Za wužiwanje ruskeho wudźěłka bě ministerstwo za strowotnistwo tydźenja dowolnosć dało. Zdobom skedźbnja na fakt, zo njeje šćěpiwo Sputnik pola europskeje instancy za lěki EMA dotal registrowane. Runo­časnu pokazku na to, zo je lěkar za šćěpjenje ze Sputnikom V zamołwity, mi­nisterstwo sobotu skorigowa, zdźělejo, zo přewozmje stat zamołwitosć. Hač do kónca tydźenja bě so do připrawjenych wirtuelnych čakarnjow wjac hač 6 000 zajimcow za šćěpjenje z ruskim wakcinom přizjewiło. Šćěpiwo Sputnik V bě so hižo w měrcu w nahladnym mnóstwje z Ruskeje do Słowakskeje dóstało. Dokelž njehodźeše pak so wuswětlić, štó bě sej skazał, wuskutkowa to knježerstwowu krizu. Na kóncu přewostaji premier Igor Matovič zastojnstwo ministrej za financy Eduardej Hegerej a sam z nawodom toho ressorta spokoji.

Mnichow (dpa/SN). Arcybiskop Mni­chowa a Freisinga, kardinal Reinhard Marx, ma so dale za njepowalneho w słužbje cyrkwje. „Njejsym zastojnstwa mučny, njejsym demotiwowany“, rjekny wón njedźelu při poswjećenju wołtarja w Haarje pola Mnichowa. „Ně, ně, to so myliće.“

Reinhard Marx bě bamžej Franciskusej swój wotstup ze zastojnstwa biskopa poskićił, zo by „sobuzamołwitosć přewzał za katastrofu splažneho znjewužiwanja přez dostojnikow cyrkwje w minjenych lětdźesatkach“. Tak chcył wón wosobinske znamjo sadźić za nowy rozmach cyrkwje, kaž w minjeny pjatk wozjewjenym wosobinskim stejišću pisa. Dalše rozsudy su nětko „naležnosć Boha a swjateho wótca“, kardinal Marx rjekny. Jemu wostanje cyrkej městno, ludźom tróšt, zmužitosć a móc dawać. „To njeje městno za sprócnych křesćanow.“ Na­jebać wšitke skandale a zaprajenja ­lajkow a dostojnikow nadźijeja so wěriwi duchownych, kotřiž jim potajnstwo Boha a njebjes wotkryja. „Za to tónle wołtar swjećimy, za to tale cyrkej steji“, Mnichowsko-Freisingski biskop podšmórny.

Mnozy wjesnjenjo přichwatachu minjenu sobotu na Worklečansku mału kupu. Tam su pomhali dokónčić projekt na haće ­wosrjedź wsy při małej kupje, za kotryž běše iniciatiwna skupina z fondsa „Čiń sobu!“ myto dobyła. Trěbne bě koliki, kotrež ­słuža jako wobhrodźenje, na prawu wysokosć přinjesć. Tež při­brjóh su pilni dobrowólnicy skrućili. W rozmołwach dźěše nimo toho wo wulku kupu, kak ju dale wuwiwać. Mjez pomocnikami běštaj tež serbski ­zapósłanc Sakskeho krajneho sejma Alojs ­Mikławšk a Worklečanski wjesnjanosta Franc Brusk (wobaj CDU). Foto: Feliks Haza

Předewzaće sakskeho knježerstwa, wutworić w Niskej drjewotwarski centrum, maja w něhdyšim wokrjesnym měsće za wulce zajimawe. Tež druhe města bychu inwesticiju witali.

Johanna Schöne je sportowa akrobatka. Šulerka 7. lětnika Ewangelskeje srjedźneje šule Wóslink so tomule swojemu konikej přewšo rady wěnuje. 13lětna Wojerowčanka je ze swojim talentom hižo na mnohich šulskich swjedźenjach přihladowarjow zahoriła. Poslednju sobotu w meji bě w Kasselu festiwal Acro, hdźež je wona ze swojej sportowej partnerku wo medalje wojowała. Pilny trening z trenarjom Sergejom Jeromkinom so wudani. Johanna a wosomlětna Nona Kara stej wubědźowanje w balansowanju dobyłoj a nawróćištej so z 1. městnom. 2. městno zawěsćištej sej wonej we wobłuku wubědźowanja na tempo z krasnej hudźbu. Tež jeju kostimaj ­běštej wobhladanjahódnej. Wobě holcy trenujetej w sportowym klubje Woje­recy we wotrjedźe sportowa akrobatika. Foto: Daniela Jawinski

Za dwě lěće ma nowa pěstowarnja „Milenka“ w Rownom hotowa być

Slepo (AK/SN). Planowanja za nowotwar Rownjanskeje Witaj-pěstowarnje „Mi­lenka“, kotraž je w nošerstwje gmejny Slepo, postupuja. To potwjerdźi Steffen Seidlich, nawoda twarskeho zarjada ­Slepjanskeho zarjadniskeho zwjazka, zašłu wutoru na posedźenju Slepjanskich gmejnskich radźićelow. „Trěbne pod­łožki, wopřijace wobličenje kóštow za spěchowan­sku próstwu, kotrež trjebaja za spotorhanje na městnje nowotwara hišće stejaceho stareho domu, su žadanjam wotpowědnje na termin 28. meje zarjadam posrědkowali“, Seidlich rozłoži „4. junija je so prěni króć wotpowědna komisija pruwowanja stajenych próstwow dla zetkała. Wo spěchowanju ­doskónčnje rozsudźić chcedźa hač do 25. junija.“ Wšitke zapodate próstwy dotalne móžnosće dawarja spěchowanskich srědkow daloko překročeja. Je tuž jasne, zo njehodźa so wšitke projekty wobkedźbować.