Šmóratka zakazaja
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Drježdźany (dpa/SN). Sakski kultusowy minister Conrad Clemens (CDU) bě wčera na wjeršk pod titulom „Mjenje šmóratkow. Wjace digitalizacije. Sylniše kompetency“ přeprosył. Zastupjerjo kubłanskeho sektora a politiki su so z tym zaběrali, kak měli šule w přichodźe z wužiwanjom šmóratkow wobchadźeć. Po zetkanju rjekny Clemens: „Wjeršk wo šmóratkach je mnohe perspektiwy na temu znazornił. Na jednym boku wobsteji jasne přeće za jasnymi regulemi za zakładne šule. Na tamnym boku pak bě tež kmanosć samopostajowanja šulow centralny aspekt, wosebje hladajo na wyše schodźenki. Wudźěłamy zakaz wužiwanja priwatnych šmóratkow za zakładne šule po cyłym kraju z někotrymi małymi wuwzaćemi.“ Statny sekretar Wilfried Kühner bě wuslědki woprašowanja wo wužiwanju šmóratkow na zakładnych šulach předstajił. Na 54,6 procentow šulow je wužiwanje šmóratkow nětko hižo dospołnje zakazane, 44 procenty zakładnych šulow wužiwanje sylnje wobmjezuje. Něhdźe tři běrtlki woprašowanych sej mjenje abo bóle kruty zakonski zakaz wužiwanja přeja, zbytkej je to smorže.
Wo zakonju znowa diskutuja
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Berlin (dpa/SN). Prawicarski ekstremist Marla-Svenja Liebich ma dźensa swoju jatbu nastupić. Tole je w koaliciji debatu wo lońšej změnje zapisanja splaha znowa pohonjowało. Zwjazkowy nutřkowny minister Alexander Dobrindt (CSU) je Liebich w sćelaku ZDF znjewužiwanje nowych regulow wumjetował a sej změny zakonja wo samopostajowanju žadał, kotryž běchu runje hakle schwalili. Rěčnik za naležnosće queernych ludźi w frakciji SPD w zwjazkowym sejmje Falko Droßmann pak chce tuchwilny zakoń wobchować. „Pawšalne přiwótřenja abo změny zakonja jasnje wotpokazuju“, rjekny wón magacinej Spiegel. Pozadk tuchwilneje debaty je zasudźenje Marle-Svenje Liebich. Prawicarski ekstremist ma swoju jatbu nětko w žónskim jastwje w Kamjenicy wotsedźeć. Liebicha běchu w juliju 2023 našćuwanja luda a dalšich deliktow dla zasudźili – tehdy hišće pod muskim mjenom Sven Liebich.
Mordar dźěći bě pječa terorist
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Minneapolis (dpa/SN). Srjedu dopołdnja bě muž za čas Božeje mšě w katolskej šuli města Minneapolis na sewjeru USA do dźěći třělał. Dwě dźěsći w starobje wosom a dźesać lět na to zemrěštej. Dalšich 15 dźěći w starobje mjez šěsć a 15 lětami kaž tež třoch dorosćenych muž zrani. Zwjazkowa policija USA, FBI, ma njeskutk za akt terora. W běhu přepytowanjow běchu dosć dopokazow za to nadešli, zo je njeskutk akt terorizma w nutřkownym kraja. Tole piše šef FBI Kash Patel na platformje X. Po jeho informacijach bě so třělc w manifestach a na swojich brónjach přećiwo nabožinam a přećiwo katolskej wěrje wuprajił. Nimo toho je hidu Židam napřećo šěrił a k namocy jim napřećo namołwjał, pokazujo mjez druhim na holocaust. Patel nimo toho wobkrući, zo bě skućićel zdobom k namocy přećiwo prezidentej Donaldej Trumpej namołwjał. Sćelak CNN wo tym rozprawja, zo bě třělc mjena masowych mordarjow na swoje brónje napisał. Jenički zaměr mordarja pak běše, do ludźi třěleć.
Wjace reichsbürgerow
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: Serbske Nowiny
Drježdźany (dpa/SN). Wo aktiwitach reichsbürgerow informuje sakski krajny zarjad za škit wustawy w nowej brošurce. Material ma čitarkam a čitarjam pomhać, tutu wosebitu formu ekstremizma spóznać a zarjadować, zarjad zdźěli. Nimo toho podawaja awtorojo pokiwy, kak móhli so ludźo w powołanskim abo priwatnym wobswěće zadźeržeć, hdyž maja z tajkimi ludźimi kontakt. Brošura wopřija wjace hač 30 stronow. W njej znazornjeja mjez druhim předstawy, kotrež přiwisnicy sceny wo eksistency Zwjazkoweje republiki Němska abo regulach maja. Nimo toho pokazuja wumyslene wupokazy, kotrež reichsbürgerojo wužiwaja. Dale wo tym rozprawjeja, zo přiwisnicy sceny často brónje wobsedźa a je tež zasadźuja. Po informacijach škita wustawy bě w lěće 2024 w Sakskej dohromady něhdźe 3 100 přiwisnikow zapřisahanskeje ideologije registrowanych. Ličba bě w poslednich lětach jasne stupała. 2020 běchu hišće 1 050 tajkich ludźi zličili. Po cyłej Němskej ličbu reichsbürgerow na něhdźe 26 000 ludźi trochuja. Tež tu trend dale přiběra.
W Strobicach kokota łapali
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: Serbske Nowiny
W Delnjej Łužicy sezona łapanja kokota dale traje. Zašły tydźeń běchu młodostni ze Strobic (Ströbitz) na swjatk přeprosyli. Sobotu podachu so młode žony a młodźi mužojo na polo ratarja Armina Schultka, zo bychu so tam wubědźowali. Dohromady wosom pachołow wojowaše wo titul žnjenskeho krala, z tym zo spytachu jěchajo hłowu hižo mortweho kokota wottorhnyć. Poradźiło je so to Karlej Schellenbergej ze swojim konjom Dariju. Za swoju kralownu wuzwoli sej wón Paulinu Ruben. Cyły kónc tydźenja su w Strobicach swjećili, hdźež bě DJ Timobil hižo pjatk wšěch zajimcow do rejki prosył. Foto: Michael Helbig
To a tamne (29.08.25)
pjatk, 29. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Nimale 30 pakćikow pokradnjeneje šokolady su policisća namakali, jako muža w ćahu blisko Bad Schandauwa kontrolowachu. Tón mjenujcy płaćiwu jězdźenku njeměješe. 30lětneho policisća srjedu lepichu, zdźěli inspekcija zwjazkoweje policije w Berggießhübelu. Šokoladu pak zastojnicy hakle namakachu, jako muža na policajskim rewěrje přepytachu. Muž njebě policiji prěni raz napadnył. W jeho registrje nadeńdźechu zastojnicy dohromady 40 zapiskow.
Hižo dlěje hač 20 lět wojuje gmejna Lohmen před sudnistwom přećiwo narodnemu parkej Sakska Šwica. Gmejnje njeje wukaz narodneho parka prawy, a tuž bě hižo w lěće 2003 přećiwo wobswětowemu ministerstwu skoržiła. Lěta 2020 běchu jednanja přetorhnyli. Na Budyskim wyšim zarjadniskim sudnistwje so nětko dale hadruja.
Plan za druhe połlěto
štwórtk, 28. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Würzburg (dpa/SN). Načolnicy frakcijow unije a SPD zetkaja so dźensa na dwudnjowsku klawsuru we Würzburgu. Krótko do kónca parlamentariskeje lěćneje přestawki chcedźa wo ćežišćach koalicije za druhe połlěto zhromadneho dźěła w knježerstwje rěčeć. Jako hosća wočakuja generalneho sekretara NATO Marka Rutteho.
Kamjenje mjetali
Buenos Aires (dpa/SN). Na argentinskeho prezidenta su po wuprajenjach jeho rěčnika při zarjadowanju wólbneho boja kamjenje mjetali. Zranił drje so při tym njeje, ale dyrbjachu jeho wuchować, zdźěli rěčnik knježerstwa Manuel Adorni na platformje X. Medije w kraju rozprawjeja, zo běchu so na zarjadowanju w předměsće Buenos Airesa přiwisnicy a přećiwnicy Mileia wadźili. Dwě wosobje su nachwilnje zajeli.
Statysacy z hłodom tradaja
Pósłanc Irana w Awstralskej Ahmad Sadeghi kiwa pasantam před swojej ...
štwórtk, 28. awgusta 2025
spisane wot: dpa/Serbske Nowiny
Pósłanc Irana w Awstralskej Ahmad Sadeghi kiwa pasantam před swojej rezidencu, po tym zo běchu jemu wutoru kazali, zo ma kraj w běhu sydom dnjow wopušćić. Je to prěni raz po Druhej swětowej wójnje, zo je Awstralska pósłancej kazała kraj wopušćić. Iranej wumjetuja organizaciju dweju antisemitiskeju atakow w stolicy Canberra. Foto: pa/Reuters/Hollie Adams
Drogi a trašawka
štwórtk, 28. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Njeswačidło (dpa/SN). W Nowej Wsy, wjesnym dźělu Njeswačidła, mějachu policisća wčera wulke zasadźenje. Přičina běchu pokiwy ludnosće wo mužu w psychiskim wuwzaćnym stawje. Zastojnicy 44lětneho doma nachwilnje zajachu. Muža na to nuzowy lěkar přepytowaše. Při tym jeho pozitiwnje na amfetaminy testowachu. Tohodla jeho dale w chorowni lěkowachu. Jako policisća bydlenje muža přepytachu, nadeńdźechu nimo toho trašacu bróń. Na městnje běchu mnozy policisća, tež wosebite jednotki krajneho zarjada za kriminalitu. 44lětneho nětko přeńdźenja přećiwo zakonjej wo brónjach dla wobskorža.
Wusprawnja so
štwórtk, 28. awgusta 2025
spisane wot: dpa/ Serbske Nowiny
Berlin (dpa/SN). Prezidentka zwjazkoweho sejma Julia Klöckner je wumjetowanjam, zo wona swoje zastojnstwo stroniće wukonja, znapřećiwiła a k tomu namołwja, z wjace respektom debatować. Nic kóžde měnjenje, kotrež sam njezastupuješ, je ekstremistiske. „Swoboda měnjenja njewopřija jenož te swójske“, rjekny Klöcker wčera, srjedu, nowinje Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). „Je mi tola trochu zatrach, hdyž sej demokraća politiskeje srjedźizny w rozestajenjach mjez sobu wumjetuja, zo su strach za demokratiju, abo sej wotrjekuja, zo su demokratiscy.“ Klöckner wopisowaše wutworjenje blokow w towaršnosći kaž tež w zwjazkowym sejmje. Nimo toho twjerdźeše Klöckner, zo njeje wona na zarjadowanju CDU w Koblenzu paralele w dźěłowym wašnju nowiny taz a portala Nius namakała. Tole běchu jej Zeleni, SPD a Lěwica wumjetowali. Wuprajenja Roberta Habecka, kiž bě ju do swojeho wotchada raznje kritizował, wona njekomentowaše.
