„To je ludanje“

štwórtk, 18. nowembera 2021 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Ruske knježerstwo je nětko wobkrućiło, zo su raketu do swětnišća třělili. Kaž ruske zakitowanske ministerstwo wutoru informuje, pak njewobsteješe žane wohroženje za astronawtow w Mjezynarodnej staciji ISS. Trjechiła je raketa zestarjeny ruski objekt, kotryž je hižo wot lěta 1982 w swětnišću, rěka w zdźělence ministerstwa. Rozbuchnjene dźěle satelita pak swětnišćowu staciju (ISS) njewohrožeja, z Ruskeje dale rěka. Knježerstwo USA je Ruskej wumjetowało, zo bě raketa wohroženja zawiniła. Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow mjeztym měni, zo „su wuprajenja ludanje“, wšako Pentagon sam na aktiwne wašnje w swětnišću swójske wojerske testy přewjeduje.

Po tym zo je Ruska raketu do swět­nišća třěliła, podachu so astronawća ­ze swojeje stacije dwójce do swětni­šćoweju łódźow, zdźěli kosmonawt Pjotr Dubrow postupowanje. W padźe kolizije bychu so woni tak hnydom na zemju wróćić móhli, štož pak trjeba njebě. Po krótkim času smědźachu so wšitcy zaso do stacije wróćić.

To a tamne (18.11.21)

štwórtk, 18. nowembera 2021 spisane wot:

Dotal najwjetši w Alasce namakany čwak złota budźe 8. decembra w texaskim Dallasu přesadźowany. Dom Heritage Auctions liči z tym, zo wunjese tak mjenowany „Alaska Centennial Gold Nugget“ něhdźe milion dolarow. Wulki pokład bě złotokopar Barry Clay 1998 blisko města Ruby namakał. Nugget je trochu wjetši hač softball a waži nimale dźesać kilogramow.

Na nakromnej čarje awtodróhi pola francoskeho Toulona je 25lětna žona dźěćo porodźiła. Jeje partner běše jězbu do chorownje na awtodróze přetorhnył, dokelž měješe samodruha přewulke hrona. Muž zawoła nuzowu pomoc a sćěhowaše na to pokiwy telefonista w centrali. Z jeho pomocu bě porod wuspěšny. Jako chorobne awto na městnosć dojědźe, běše štyri kilogramy ćežka dźowka młodeho porika hižo na swěće.

Ćěkancow wróćo wjesć

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Kaž hižo sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) tež zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) wotpokazuje, zo měła Němska ćěkancow na běłorusko-pólskej mjezy přiwzać. „Měli jich zaso do ródnych krajow wróćo wjesć“, wón zwurazni. Politiscy migranća wšak zwjetša po hinašim puću do wěsteho kraja přichadźeja. Po słowach Maasa njeměli so ćěkancy jako politiski instrument běłoruskeho mócnarja Aleksandera Lukašenka znjewužiwać dać.

Za 2G po cyłej Němskej

Mnichow (dpa/SN). Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) žada sej znowa přiwótřenje koronowych naprawow za nješćěpjenych po cyłej Němskej. „Štož trjebamy, je prawidło 2G po cyłej Němskej“, wuzběhny wón dźensa rano w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Zajutřišim chce so zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) z ministerskimi prezidentami krajow wo dalšim postupowanju w naležnosći dorozumić.

Medijowe myto wupisane

Sobudźěłaćerjo strowotnistwa su dźensa před uniwersitnej chorownju w Mnichowskim měšćanskim dźělu Großhadern ­stawkowali, skedźbnjejo předewšěm na wobćežne dźěłowe wuměnjenja. K stawkej namołwjało bě dźěłarnistwo ver.di, kotrež žada sej za přistajenych w strowotnistwje mjez druhim pjeć procentow wjace mzdy. Foto: dpa/Sven Hoppe

Chcedźa šćěpjenske tempo pospěšić

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Połoženje korony dla w Sakskej so dale přiwótřa. Z tydźenskej incidencu 754,3 ma swobodny stat wjace hač dwójce telko infekcijow kaž w cyłoněmskim přerězku. Wokrjesy Sakska Šwica- Wuchodne Rudne horiny z incidencu 1 303,1, Budyšin (1 197,3) a Mišno (1 176,5) słušeja k najbóle potrjechenym cyłeje Němskeje. Dźensa so tuž sakski kabinet w Drježdźanach schadźuje, zo by wo dalšim postupowanju wuradźował. Předewšěm dźe wo to, kontakty wobmjezować.

Wohrožeja wěstotu astronawtow

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Washington/Moskwa (dpa/SN). Ruska je prawdźepodobnje raketu w swětnišću testowała a někotre satelity zničiła. Jich zbytki pak nětko astronawtow stacije ISS wohrožeja. „Tónle strašny test Ruskeje raznje zasudźamy“, zdźěli wčera wječor wonkowny minister USA Antony Blinken. Železne dźěle ruskich satelitow žiwjenje astronawtow, integritu swětnišćoweje stacije kaž tež zajimy wšitkich narodow wohrožeja. Na ISS je wot minjeneho tydźenja tež němski astronawt Matthias Maurer zasadźeny.

Ameriske swětnišćowe komando mjeztym informuje, zo je wčerawši test wjac hač 1 500 dźělow satelitow blisko zemje zawinował, kotrež zawěsće na statysacy mjeńšich zbytkow rozpadnu. A wostanu tam přez lěta abo lětdźesatki, štož woznamjenja wulke riziko wobsadkam swětnišćoweje stacije. Dale móža wone satelity druhich krajow wobškodźić. „Ruska je pokazała, zo wěstotu, škit, stabilitu a dołhodobnu wobstajnosć we swětnišću zańč nima“, kritizuje tež wojerski general USA James Dickinson.

Potrjeba a wobstejacy deficit

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Zeleni žadaja sej łužiske wjerškowe zetkanje wužiwanja wody dla

Choćebuz (SN/at). Woda je rědke kubło. Sćěhi brunicowych jamow, wodźik a kriza klimy su wulke wužadanja za łužiski wobběh wody. Tohodla je so braniborska politikarka Zwjazka 90/Zelenych Heide Schinowsky za to wuprajiła, wody dla we Łužicy přezjednje postupować. „Mamy mnohe kóncy, kotrež dotal zwjazane njejsu. Tohodla trjebamy łužiske wjerškowe zetkanje wo wodźe, hdźež połoženje wobšěrnje zwěsćamy“, rjekny Schinowsky minjeny pjatk po studijnym dnju na temu woda w Šuli za delnjoserbsku rěč a kulturu w Choćebuzu.

Jasne znamjo sadźić

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:
Tysacy ćěkancow je běłoruski prezident Aleksander Lukašenko do Pólskeje pa­šował. Jeho zaměr bě, wukazanych sankcijow EU dla, ćišć na Europu wukonjeć. Wón wšak dokładnje wě, kajke ćeže běchu w Europskej uniji před lětami nastupajo migrantsku problematiku nastali. Ćim wažnišo je, zo nětko mjez druhim zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas a sakski ministerski prezident Michael Kretschmer jasne znamjo sadźataj, migrantow cyle jednorje tak njepřiwzać a so tuž znjewužiwać njedać. To mam za prawe. Tež hdyž boli, wonka při namjeznym přechodźe zymu mrějacych ćěkancow wšědnje w medijach widźeć, dyrbi sej ­Europa konkretny plan nastupajo migraciju zdźěłać. Cyłk statow dźě dyrbi dopokazać, zo je tež tajkim nadawkam zro­sćeny, zo jim z trěbnej suwerenitu wotpowěduje a zo ju hižo mały ćišć njepowali. Njeměli pak přiwšěm na to zabyć, zo je najwažniši zakład 21. lětstotka, čłowjeske prawa ­tolerować. Jan Bogusz

Podpěruja stawk

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Dźěłarnistwo kubłanje a wědomosć (GEW) je dźensa k cyłodnjowskemu stawkej na sakskich wysokich šulach namołwjało, za čož dósta samo podpěru wot Lěwicy. „Solidarizujemy so ze stawkowacymi a žadamy sej wjace mzdy, mjenje wobmjezowanych zrěčenjow, tarifowe zrěčenja za studentskich dźěłaćerjow a postupnje wjac pjenjez po schodźenkach“, rozłoži zapósłanča Sakskeho krajneho sejma Anna Gorskih wčera w Drježdźanach. Hódnoćenje a respekt njeměłoj jeničce ze słowow a podaća ruki wobstać, ale matej so tohorunja na mzdowej cedlce a dobrych dźěłowych wuměnjenjach wotbłyšćować.

To a tamne (16.11.21)

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:

Dokelž je šćury čwělował, dyrbi 31lětny do jastwa. To rozsudźi krajne sudnistwo w Hornjej Pfalcy. Loni bě złóstnik na sadistiske wašnje tele zwěrjata krjudował a morił kaž tež wideja swojich njeskutkow wozjewił. Žiwu wulku myš pražeše wón w pónoji, štyri zamordowa w mikrožołmje, dalšu pokida z bencinom a ju zapali. Muž dyrbi nětko na tři lěta do kłódy.

Agresiwny oposum je w nowoseelandskim Dunedinje žonu nadběhował. Kóždy raz, hdyž chcyše wona dom wopušćić, ju młody měchawc trapješe. Tak zawoła wona skónčnje policiju, zo je zastajenča oposuma. Jako zastojnicy tam dojědźechu, skoči měchawc tež na jednoho z nich. Nichtó pak so njezrani. Naposledk popadnychu dźiwjeho oposuma a wusadźichu jeho w zanjesenej kónčinje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND