Rozpalitosć za kubłanje
Póndźelu startowaše prěni studijny tydźeń za nowačkow. Při tutej składnosći rěčeše Vanessa Žurec z 20lětnym studentom Symanom-Janom Klemenzom wo jeho studiju a wotpohladach.
Što studuješ a čehodla?
S. Klemenz: Studuju wučerstwo za wyšu šulu z předmjetomaj towaršnowěda a serbšćina na Lipšćanskej uniwersiće. Mi je za přichod wažne, zo maja dźěći dobrych wučerjow, zo njebychu so jenož fachowje derje wukubłali, ale móhli tež hódnoty kaž teamowe dźěło, kreatiwitu a kritiske myslenje wuwiwać. Předmjetaj stej mi w mojim šulskim času wosebje wjeselo činiłoj. Chcu k tomu přinošować serbsku rěč zachować.
Što chceš jako wučer pola dźěći docpěć?
S. Klemenz: Chcu dźěćom z pomocu mnohich wuknjenskich metodow wjele wědy nawučić a jim z přikładom być. Nimo toho je mi wažne socialne kmanosće wuwiwać: Přez skupinske dźěło a interakcije ze sobušulerjemi spěchujetej so teamowe dźěło a komunikacija. Wučerjo přinošuja k tomu, socialne hódnoty kaž respekt, empatiju a zamołwitosć sposrědkować.
Kak wotmě so twój prěni studijny dźeń
Serbja maja so tu doma čuć
Wojerowski wyši měšćanosta nawjazuje na korjenje města
Wojerecy (SN/mb). Kičojte hesło marketinga „bajkojte město za swójby w kraju Krabata a jězoriny“ z lěta 2019 so strózbemu Wojerowskemu wyšemu měšćanosće Torstenej Rubanej-Zehej (SPD) wočiwidnje njelubi. Swoje zastojnstwo na čole měšćanskeho zarjada bě nazymu 2020 přewzał. Jemu je wažne, zo so město ze swojich korjenjow žiwi, a to stej wuhlo a Serbstwo. Njedawno na zetkanju wyšeho měšćanosty a Wojerowskeje zamołwiteje za serbske naležnosće, Diany Karboweje, ze županomaj Gabrielu Linakowej a Marcelom Braumanom, regionalnej rěčnicu Domowiny Birgit Hančikowej a předsydku serbskeje přirady města, Evelin Graf, w radnicy je so Ruban-Zeh jasnje wuprajił: Maćernorěčni Serbja njech so w „Hoywoj“ doma čuja. Tohodla budźe tež Łužiska kupjel po přetwarje hač do poslednjeho kućika ze serbsko-němskimi taflemi wuhotowana.
Tójšto temow po přestawce
Mjeńšinowa rada je gremij štyrjoch awtochtonych mjeńšinow w Němskej. Po lěćnej přestawce zeńdźechu so zastupjerki a zastupjerjo wčera zaso prěni raz, zo bychu wo palacych temach wuradźowali a rozsudy za přichod tworili.
Berlin (SN/MG). W zwjazkowym nutřkownym ministerstwje je tak mjenowany mjeńšinowy sekretariat zaměstnjeny. To je lobbyjowa organizacija, tež za Serbow. Sekretariat je za organizowanje posedźenjow mjeńšinoweje rady zamołwity. Personelna situacija w sekretariaće pak je chětro napjata, po tym, zo bě Měto Nowak po krótkim času skutkowanja jako nawoda institucije swoje dźěłowe městno zaso wopušćił.
Mjez rybarskimi sakami a kwalemi hejsowali
Konjecy (SN/lmc). Do hinašeho swěta so zanurić a na jednu abo tamnu starosć pozabyć bě minjeny kónc tydźenja w Konjecach móžno. Tam woswjećeše so kaž kóžde lěto mjenujcy znata DSF-party. Skrótšenka woznamjenja „Němsko-serbske přećelstwo“. Při a w Konječanskim młodźinskim klubje přeměnješe so ležownosć na „swět pod wodu“. Minjenej pjatk a sobotu bě kóždemu wopytowarjej wot wječora hač do nocy móžno, mjez rybarskimi sakami, kwalemi a krakami hejsować. „Wosebje hordźi smy na našu dekoraciju. Lěto wob lěto so jara wo zajimawe ambiente prócujemy. Lětsa smy so za ‚swět pod wodu‘ rozsudźili“, podšmórny Sophia Pokalic, kotraž swjedźeń sobu organizuje.
Přez lětdźesatki jasny stil
Přewjele analyzy, přemało skutkow
Štó dźensniši dźeń w Serbach do „elity“ słuša? Potajkim do „wuběra ludźi z wosebitymi kmanosćemi, do najlěpšich, do woršty wodźacych“, štož je definicija z Dudena. Před 11 lětami je tehdyša koalicija CDU a FDP w Sakskej ze srjedźnych šulow wyše sčiniła z wopodstatnjenjom, zo so tule „elita praksy“ wukubłuje. Je najwjetši čas, tutej logice puć rubać. W srjedźišću wuspěšneje towaršnosće steji produkcija. Nikomu njepomha, hdyž je na přikład dale a wjac akademiskich ekspertow za twarsku kulturu, ale nic wjace dosć twarskich dźěłaćerjow a rjemjeslnikow, kotřiž bychu ći solidnu chěžku natwarili.
Brunica: Přeco kruty wostał
Thomas Burchardt je zastupjer Domowiny w brunicowym wuběrku Braniborskeje. Z nim je so Marcel Brauman rozmołwjał.
Hdy bušće prěni raz wot Domowiny do brunicoweho wuběrka pósłany a što běše Waš motiw za tónle nadawk?
T. Burchardt: To běše 2008. Najebać slub něhdyšeho ministerskeho prezidenta Stolpe, zo je Rogow poslednja wotbagrowana wjeska, chcychu dalše sydlišća brunicy woprować. Sym w 90tych lětach wobswětowe wědomosće studował, za mnje běše jasne: Žane dalše jamy! Njejsym pragmatikar, w energijowej politice to njeńdźe, poł jamy njefunguje.
Mjeztym je bórzomny kónc wudobywanja brunicy politisce wobzamknjeny – što su wužadanja přichodnych lět?
T. Burchardt: Sym sej hižo před třomi lětami žadał, zo ma so brunicowy wuběrk, w kotrymž je šěroki spektrum towaršnosće zastupjeny, tež změnje strukturow wěnować. To je wjetšina nažel wotpokazała. Dotal je statne spěchowanje bóle kaž rozdawanje bólnych pjenjez, to za přichod njedosaha.
Změna klimy, njedostatk wody – dyrbja cyłu jězorinu přeplanować?
Hospodarić je dale a ćešo
Dźěła na polach so za ratarjow we Łužicy nachileja. Bianka Šeferowa je so pola předsydy burskeho zwjazka Budyšin-Kamjenc Stefana Triebsa za lětušimi wuslědkami a wužadanjemi wobhoniła.
Su burja w Budyskim wokrjesu lětsa ze žnjemi spokojom?
S. Triebs: Nastupajo wunoški běchu žně lětsa přerězne. Wšitko, štož je so ze syčomłóćawu žnjało, je mjeztym přewažnje tež wotličene. Nažnjata trawa z łukow budźe jako pica za skoćata tež dosahać. Hladajo na silowu kukuricu běchu lětsa dobre žně, tak zo móžachmy wěsty dźěl na polach wostajić. Přichodne tydźenje zbytki potom jako zornowu kukuricu ze syčomłóćawu žnějemy. Zornowa kukurica so do žitneho šróta předźěła, z čimž móžemy swoje zwěrjata picować abo za biopłunowe připrawy wužiwać.
Kotre wužadanja dyrbjachu ratarjo lětsa zmištrować?
W Sakskej mudriši byli
Tumulty w Durinskim krajnym sejmje na prěnim posedźenju po wólbach dopominachu mje na kopańcu: Po wothwizdanju nadběhuja hrajerjo a trenarjo podležaneho mustwa sudnika, žadajo sej diskwalifikowanje dobyćerskeho mustwa a hnydomnu změnu prawidłow. Na kóncu po wšěm kraju wšitcy naležnje wo tym diskutuja, štó je na njeměrach w stadionje wina: Koparjo, kotřiž žadaja sej nablaku nowe zasady – abo sudnik, kiž tole wotpokazuje.
Nadawki móža lěpje zmištrować
CSB chce nowu towaršnosć za wobłuk pěstowarnjow wutworić, kotraž je powšitkownowužitna. Bianka Šeferowa je so pola jednaćela Marka Klimana za pozadkami wobhoniła.
Što so potom konkretnje změni?
M. Kliman: Nowa towaršnosć budźe nošer našich jědnaće pěstowarnjow a hortow. Wona změje mjeno Křesćansko-socialny kubłanski skutk ptzwr. Jenički towaršnik budźe towarstwo. Za našich hłownych partnerow – za swójby – so ničo njezměni. Gmejnam chcemy dale dobry partner być, tež za nje so ničo njezměni. CSB wobhospodari swoje kubłanišća w přichodźe ze swójskej ptzwr, wšitke druhe nadawki a projekty kaž na přikład zelowy a zežiwjenski centrum w klóšterskej zahrodźe w Pančicach-Kukowje abo Wojerowska dźěćaca a młodźinska farma wostanu w zamołwitosći towarstwa.
Štó je so na diskusiji wo přetworjenju wobdźělił?
M. Kliman: Trěbnosć strategiskeho přiměrjenja struktury rezultowaše z nazhonjenjow a dopóznaćow jednaćelstwa kaž tež předsydstwa towarstwa. W kole sobustawow bu změna spočatk tutoho lěta diskutowana a pozdźišo wobzamknjena.
