Wjace čornodźěła

štwórtk, 15. februara 2024 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Zastojnicy Podstupimskeho hłowneho cłownistwa su loni cyłkownje 595 dźěłodawarjow wobkedźbowali a 6 162 dźěłopřijimarjow nastupajo přistajenje kontrolowali. Hačrunjež bě mjenje kontrolow, zwěsćichu zastojnicy wjace přeńdźenjow. Tak bě suma škodow we wobjimje 20 milionow eurow wyša hač lěto do toho z 19,3 milionow eurow, zarjad wčera zdźěli. Nimale 2 130 chłostanskich jednanjow a něhdźe 570 jed­nanjow přećiwo ranjenju porjada dla je zarjad zahajił. Ličba chłostanskich jed­nanjow je wo wjace hač 500 jednanjow přiběrała. Loni sudnistwo pjenježne chłostanja we wobjimje něhdźe 378 000 eurow skućićelam napołoži. W někotrych padach dyrbjachu zasudźeni do jastwa.

Financna kontrola za čornodźěło Podstupimskeho hłowneho cłownistwa je zamołwity za wokrjesy Prignitz, Ostprignitz-Ruppin, Oberhavel, Havelland, Podstupim-Mittelmark, Teltow-Fläming a za dźěle Dubje-Błótow kaž tež bjezwokrjesne města Podstupim a Braniborska nad Habolu. Ze swojimi kontrolemi postupuje zarjad mjez druhim přećiwo čornemu dźěłu, ilegalnemu dźěłu a wobšudnistwu nastupajo socialne wukony.

To a tamne (15.02.24)

štwórtk, 15. februara 2024 spisane wot:

Fan Harryja Pottera je w Jendźelskej bjez wědźenja wobšěrne zasadźenje policije wuwabił. Wjacori zastojnicy chwatachu we wsy Enderby blisko Leicestera k hotelej, po tym zo běchu tam wosoby pječa muža „z wulkim nožom“ wuhladali. Policisća móžachu pad spěšnje rozrisać. Po naprašowanjach zwěsćichu, zo jednaše so wo fana kuzłarja Harryja Pottera z kuzłarskim kijom. „Na zbožo njeje wón nikomu škodźił a tež Voldemort njebě nihdźe widźeć“, policija na Facebooku wozjewi.

Jejko z romskeho časa, kotrež bu před někotrymi lětami w jendźelskim měsće Aylesbury namakane, je hišće židke. Fachowcy wuchadźeja z toho, zo jedna so wo jejko kokoše. Wědomostnicy maja namakanku za wulku sensaciju.

Čas přihota na jutry je so započał

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:
Póstnicy su nimo – jedni su wulce hejsowali, druzy su wjesele přihladowali, a mnohim běše „pjaty počas“ tež wšojedne. Dźensa, popjelnu srjedu, je so póstny čas započał – jedni chcedźa zaměrnje so posćić, druzy maja wotpohlad, so druhich wěckow wzdać, a mnozy su dale žiwi kaž dotal. Tak to je w swobodnej towaršnosći, najebać to je rjenje, zo je dźakowano křesćanskemu herbstwu w běhu lěta wšelakich a wosebitych časow, kotrež duch a dušu wužaduja. To je kaž w přirodźe: Štóž z doła na horu nóžkuje, ma na wjeršku wosebje intensiwne dožiwjenje. Přichodny wjeršk lěta budu jutry – do toho popřejmy sej inspirowacy póstny čas! Fotomontaža: SN/Bojan Benić

Zahaja kampanju

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wjacore medije a mnohe předewzaća, załožby a zwjazki zahaja kampanju přećiwo prawicarskemu ekstremizmej. Wot jutřišeho budźe kampanja „#Zhromadny kraj – wšelakorosć nas zesylnja“ na dwójnych stronach w nowinach, interneće a po cyłej Němskej na wonkownym wabjenju widźomna, rěkaše dźensa w zhromadnej zdźělence mjez druhim nowinow kaž „Die Zeit“, „Handelsblatt“, „Süddeutsche Zeitung“, „Tagesspiegel“ a „Wirtschafts­woche“.

China dale wažny partner

Wiesbaden (dpa/SN). China je dale najwažniši wikowanski partner Němskeje. Wolumen z importow a eksportow pak běše z 253,1 miliardami eurow jenož dobrych 0,7 miliardow eurow wyši hač z USA­ (252,3 mrd.), zdźěli dźensa Zwjazkowy statistiski zarjad ze sydłom we Wiesbadenje. Lěto do toho wučinješe diferenca hišće 50,1 miliardu. Němski import­ a eksport z Chinu je pak wo 15,5 procenty porno lětu do toho woteběrał.

Rekordnu sumu přizjewili

Dokładnje we 18 hodź. poda sej wčera něhdźe 13 000 ludźi w Drježdźanskim nutřkownym měsće ruku a wutwori čłowječi rjećaz. Pod lětušim hesłom „Zhromadnje stražliwje“ spominachu tam na wopory nadpada 13. a 14. februara 1945. Do čłowječeho rjećaza zarjadowachu so tež ministrojo sakskeho knježerstwa, ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) a wulkopósłanča Zjednoćeneho kralestwa Wulkeje Britaniskeje a Sewjerneje Irskeje Jill Gallard. Foto: dpa/pa/ Matthias Rietschel

Dale diskusije wo zakazu AfD

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zo AfD a jeje dorostowa organizacija, młoda Alternatiwa (JA), z lěto a radikalnišimi wuprajenjemi napadnjetej, hodźi so w posudkach, sudniskich rozsudach a protokolach plenarnych posedźenjow sćěhować. Přiwšěm je wjetšina politikarjow dotal přećiwo zakazej strony. Prawniskopolitiski rěčnik frakcije unije w zwjazkowym sejmje Günter Krings ma samo za móžne, zo přechwatna próstwa wo zakaz AfD stronje w tuchwilnym wólbnym lěće lěpšiny wobradźa. „Dyrbimy přećiwo AfD předewšěm politisce wojować“, zwurazni bywši parlamentariski statny sekretar w zwjazkowym nutřkownym ministerstwje powěsćerni dpa.

Dokelž pak wuchadźa z dorostoweje organizacije AfD po wšěm zdaću „přeco dale přiběraca radikalizacija“ je woprawnjene, zakaz tutoho towarstwa znajmjeńša swědomiće pruwować, Krings rozłoži. „Rozsudnje a njeparujomne za wuspěšny zakaz su při tym dopóznaća wustawoškita“, jurist wuzběhny.

Baerbock: „Gaza před kolapsom“

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je sej hladajo na ciwilnu ludnosć w měsće Rafah na juhu Gazaskeho pasma přestawku wojerskeje ofensiwy israelskeho wójska přećiwo islamistiskej Hamas žadała. „W Rafah je tuchwilu 1,3 milionow ludźi a tam pod najstrašnišimi wuměnjenjemi přebywa, dokelž njeje žanych móžnosćow sej wućeknyć“, Baerbock wujasni. Wot dźensa wopyta wona Israel, hdźež chce wona z wšelakimi politiskimi zastupjerjemi kraja rěčeć. „Ofensiwa israelskeho wójska w Rafah humanitarne połoženje tam tradacych ludźi hišće bóle pohubjeńša.“ Ludźo w kónčinje njemóhli so „prosće z blaka zhubić“, Baerbock podšmórny. Woni trjebaja wěste městnosće a wěste koridory. „Gaza steji krótko před kolapsom.“

Njepřewidny swět

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:
Samo so zrozumi, zo maja zakładne šule dźensniši dźeń kompjuterowy kabinet, kiž je zwjetša – dźakowano spěchowanju zwjazkoweho knježerstwa – wuhotowany z načasnej techniku. Někotre šule dźěłaja samo jenož hišće z digitalnej taflu. Poprawom móhł sej myslić, zo wědźa zakładni šulerjo z wobsahowymi móžnosćemi, kotrež technika skići, wobchadźeć. Tomu pak husto tak njeje. Maja-li šulerjo na přikład domjacy nadawk z pomocu digitalnych medijow zhotowić, potom zwrěšća resp. trjebaja pomoc nazhonićišich. Čehodla? Jenož dźěl dźěći do dźesać lět, wě z nowymi medijemi, wosebje z internetom wobchadźeć – to rěka, sej wědomje informacije pytać. Zwjetša njejsu hišće kmani, sej za to trěbne hesła namakać. Tuž je wažne – šule wšako po wučbnym planje šulerjow we wobchadźe z nowymi medijemi kubłuja – zo mamy poskitki kaž Fabmobil, LUCIJU, BTZN RCKS abo eksperiMINT, kotrež jim digitalny swět wuswět­leja. Milenka Rječcyna

Teror w Iranje?

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:
Teheran (dpa/SN). W Iranje su so w nocy na dźensa při wjacorych eksplozijach płunowe pipeliny wobškodźili. Płomjenja běchu wjacore kilometry daloko widźeć. Šef Centruma za narodnu syć płunowodow Said Aghli ma podawki za terorowy nadpad. Hišće w nocy bu posedźenje z wěstotnymi słužbami zwołane.

Etat powyša

srjeda, 14. februara 2024 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Čerwjeno-čorno-zelena koalicija w Braniborskej chce planowany dodatny etat něhdźe 371 milionow eurow wo něhdźe 225 milionow eurow powyšić. Frakciscy šefojo SPD, CDU a Zelenych wčera připowědźichu, zo chcychu změny w zwisku ze zwyšenjom tarifow za zastojnikow a druhe institucije, za nowe městna we wustawoškiće, w strowotniskim wobłuku a krajnym zličbowanskim zarjedźe kaž tež druhe stejnišćo krajneje wohnjowoborneje šule přesadźić.

nowostki LND