Merkel: Nawal ćěkancowso njewospjetuje

wutora, 06. decembera 2016 spisane wot:

Essen (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel je delegatow zjězda CDU w Essenje namołwjała, politiske wuhibki za přichod stajić. „Móžemy rjec: Našemu krajej so derje dźe. Zdobom dyrbimy stajnje zaso wuhibki za přichod stajeć“ kanclerka dźensa dopołdnja praji, witajo tysac delegatow w poruhrskim měsće. W běhu popołdnja chcychu Angelu Merkel mjeztym dźewjaty króć za předsydku strony wuzwolić. Wona steji mjeztym 17 lět na čole CDU a chce ju klětu do wólbow zwjazkoweho sejma wjesć. Před lětomaj su dźensa 62lětnu Merkel ze 96,7 procentami hłosow wuzwolili. Najlěpje wotrěznyła bě wona lěta 2012 ze 97,9 procentami.

Zasadźa zaso atomowy ćah

wutora, 06. decembera 2016 spisane wot:

Napjatosćow ze zapadom dla chce Ruska stary projekt wožiwić

Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je w swojej narěči k połoženju naroda připowědźił, zo chcył ze zapadom hromadźe dźěłać. Zdobom wón potwjerdźi, zo chce so Ruska wojersce dale zesylnić.

Ruska chce wojerski projekt wožiwić, kotryž zdaše so dawno zabyty: tajny wojerski­ ćah z atomowymi raketami. Kaž w najhłubšich sowjetskich časach ma ćah zaso po Ruskej jězdźić, stajnje na to přihotowany, interkontinentalne rakety na zapad wottřělić. Hladajo na přiběrace napjatosće ze zapadom chcyła sej Ruska po tymle puću respekt zdobyć. Spočatk lěta 2017 chcedźa prezidenta Wladimira Putina wo stawje wuwića noweho atomoweho ćaha typa „Barguzin“ z pjeć abo šěsć wulkimi raketami informować. Tohole­ sowjetskeho originala dla je so NATO we 1980tych lětach wulce strachowała, dokelž njehodźeše so ze zapadneje strony prawje lokalizować. Hišće hač do lěta­ 2000 ruske wójsko wony potajny ćah wužiwaše.

To a tamne (06.12.16)

wutora, 06. decembera 2016 spisane wot:

15 kilogramow ćežke kulojte blido je so po sněhakowarskej čarje w awstriskich Alpach­ kulało a tam snowboardera zraniło. Nje­znaty bě blido z hórskeho hosćenca pokradnył a na pistu w Schladmingu ćisnył. Blido so tam wjacore sta metrow po horje dele kuleše, doniž do 22lětneho snowboardera njeprasny. Tón so na zbožo jenož na ruce zrani. Padajo dale do doła so blido při skłoninje skónčnje rozłama. Policija pyta swědkow.

Zwada wo městno na dźěćacym ka­ruselu je so w Umkirchu pola Freiburga z namócnosću skónčiła. 56lětna žona chcyše swoju třilětnu wnučku na wěste městno lokomotiwy sadźić. Tam sedźaca pjećlětna holca tuž městno na jeje próstwu wopušći, bjezposrědnje na to pak sej to hinak přemysli. Nan pjećlětneje so do žony da, kopny jej do nohi a kidny jej horce wino na kabat.

Železnicar dyrbi do jastwa

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:

Traunstein (dpa/SN). Dźesać měsacow po zahubnej zražce dweju regionalneju ćahow su zamołwiteho železnicarja, kiž měješe swój čas słužbu we wuhibkarni, lochkomyslneho morjenja a ranjenja ćěła dla k tři a poł lětu jastwa zasudźili. Při zražce bě 9. februara dwanaće ludźi ži­wjenje přisadźiło, 90 pasažěrow so zrani. Statne rěčnistwo bě sej štyri lěta jastwa žadało. Na spočatku procesa je železnicar přiznał, zo bě sej do zražki z mobilnym telefonom hrajkał.

Žadaja sej dalše reformy

Berlin (dpa/SN). Financni ministrojo europasma­ su dźensa w Berlinje wo dalšej pomocy Grjekskej wuradźowali. Zdobom chcychu pruwować, hač je Grjekska jej napołožene naprawy lutowanja a liberalizowanja přewjedła. Te su zakład dalšich kreditow za jara zadołženy kraj. Němski financny minister Wolfgang Schäuble (CDU) bě kraj wčera wospjet namołwjał reformy zwoprawdźić, „chcył-li dale w europasmje wostać“.

Lěwica zhromadna

Wohnjowi wobornicy su wčera na dohodownych wikach w hessenskim Darmstadće hašeć dyrbjeli. Na wikach bě so budka zapaliła, w kotrejž předawachu crêpesy.­ Dwě sobudźěłaćerce so po informacijach policije snadnje zraništej. Za při­činu wohenja hišće pytaja. Foto: dpa/Jürgen Mahnke

Van der Bellen prezident Awstriskeje

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:
Wien (dpa/K/SN). Wčerawše prezidentske wólby w Awstriskej je we wurisanju z populistom Norbertom Hoferom (SPÖ) něhdyši šef Zelenych Alexander Van der Bellen (72) dobył. Po nachwilnym kónčnym wuslědku nažnja wón 51,7 procentow, Hofer 48,3 procenty. Van der Bellen – prěni prezident z rjadow opozicije – je w krótkej narěči swój kurs pomjenował a rjekny: „Budu swětej wotewrjeny, proeuropski prezident.“ Po analyzy instituta Sora ma so wón nic naposledk žonam za to dźakować, zo je dobył. 62 procentow z nich je za njeho hłosowało; mu­žojo faworizowachu Hofera. Prezident parlamenta EU Martin Schulz ma wuslědk za „ćežku poražku populizma“.

Z „ně“ hrozy kriza knježerstwa

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:
Rom (dpa/K/SN). Wustawu změnić su Italčenjo z wjetšinu wotpokazali. Dobrych 59 procentow praji wčera z referendumom „ně“ k wotpohladej premiera Matteja Renzija, něhdźe 41 procentow přihłosowaše jemu z „haj“, kaž nutřkowne ministerstwo po wuličenju wšěch hłosow a listoweho wotuma we wukraju bydlacych Italčanow informuje. Wólbne wobdźělenje bě z něhdźe 65 procentami poměrnje dobre, stej dźě dwě třećinje nimale 51 milionow wólbokmanych wobydlerjow swój hłós wotedałoj. Renzi, kiž ma wuslědk za poražku, zdźěli hišće wčera­ prezidentej Sergijej Mattarelli swój wotstup. Eurokritiske hibanje „Pjeć hwězdow“ žada sej hižo nowowólby.

Kandidaća„rady starostow“ so zetkali

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:

Njebjelčicy (SN). Kandidaća „rady starostow“ zetkachu so minjeny pjatk w Njebjelčicach z čłonami iniciatiwneje skupiny Serbski sejm w Njebjelčicach. Zaměr bě so mjez sobu zeznać a dojednać so wo prašenjach konstituowanja rady kaž tež wo jeje nadawkach, rěka w nowinskej zdźělence iniciatiwneje skupiny. Wobzamknyli su tole: Rada starostow je njewotwisny gremij. Wona nima konserwatiwny wotmysł, ale ma to skerje za „hladarja“ přichodneho ekologiskeho, politiskeho a socialneho procesa, kotryž wje­- dźe k załoženju Serbskeho sejma. Rada rukuje za chutnosć a transparentnosć předewzaćow sejmoweje iniciatiwy. Dale skutkuje jako wólbna komisija při wólbach do předparlamenta w lěće 2017. Rada­ zaměry serbskeho zhromadźenstwa a serbskeje ciwilneje towarš­nosće zasadnje podpěruje, kotrejež naležnosće maja so na demokratiske wašnje w zhromadnym konsensu rozrisać.

Dalše informacije trěbne

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:
Słyšiš-li wodźacych zastupnikow iniciatiwneje skupiny Serbski sejm, steji toho wutworjenje takrjec před durjemi. Na najnowšim posedźenju zetkachu so woni z kandidatami za radu starostow. Gremij to, kotryž je w zwisku z nastaćom Sejma přewšo wažny, kaž ze zdźělenki iniciatiwy wučitaš. Nětko pak je načasu ludej rozkłasć, kak ze Serbskim sejmom dale póńdźe. Myslu­ předewšěm na tych, kotřiž so na wuradźowanjach iniciatiwy njewobdźěleja a tuž dohlad do nadrobnosćow nimaja, na tamnym boku pak so za naležnosć zajimuja. Ludźo bychu zawěsće tež rady zhonili, štó ći su, kotřiž za „chutnosć a transparentnosć předewzaćow sejmoweje iniciatiwy“ rukuja, kaž iniciatiwa piše.­ Hižo klětu ma so „předparlament“ wutworić. Sym sej wěsty, zo tójšto ludźi wuwiće wokoło Sejma jara kedźbliwje sćěhuje. Woni bychu za dalše informacije dźakowni byli. Marko Wjeńka

Woidke: Turizm wažny stołp

póndźela, 05. decembera 2016 spisane wot:

Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke w Pólskej był

Waršawa (SN). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) je wu- znam němsko-pólskeho turizma za zhromadnosć wobydlerjow wobeju krajow wuzběhnył. Při spožčenju myta „Najlěpši přinošk wo Němskej jako turistiski kraj“ w Němskej turistiskej centrali we Waršawje wón rjekny: „Pućowanje kubłuje – tak móža ludźo rjanosće kultury a krajiny druheho kraja dožiwić.“

Woidke, zdobom koordinator zwjazkoweho knježerstwa za poćahi k Pólskej, móžeše na zarjadowanju lětuše myto Grzegorzej Dzięgielewskemu přepodać. Tón bě artikl wo Sakskej Šwicy wozjewił a w nim Polakow pohnuwał, tule kónčinu wopytać. „Turizm njetrjeba jenož dobru infrastrukturu, ale tež wěcowne informacije. Dźakuju so Grzegorzej Dzięgielewskemu a wšitkim druhim wobdźělnikam wubědźowanja za angažement, z kotrymž su swojim krajanam Němsku jako tu­ristiski kraj zbližili“, rjekny Woidke.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND