Što so lětsa wšitko změni?
Nadhódnotowy dawk wěstych wudźěłkow zniženy
Düsseldorf (dpa/SN). Wšojedne hač nowe awto, e-booki, jězby, wudźěłki za hygienu abo zežiwidła. Za přetrjebarjow so lětsa něštožkuli změni. Podawamy tu najwažniše informacije.
Hač w apotekach, pola frizera, w lodarnjach abo mjeńšich předawanišćach, hdźež móža sej ludźo něšto k jědźi kupić, wšudźe ma kupc kasowy bon dóstać. Z naprawu chce zakonjedawar dalšim pospytam dawkoweho jebanstwa zadźěwać. W minjenych lětach běchu wikowarjo dawki často zamjelčeli. Po trochowanju wikowanskeho slědźenskeho instituta budźetej winowatosće dla přichodnje dwaj milionaj kilometrow papjery trěbnej, štož rěka, zo měli za to lětnje 8 500 šmrěkow podrězać. Kupc pak njetrjeba bon sobu wzać.
To a tamne (03.01.20)
Přepitk 2 020 dolarow dósta pinčnica w Los Angelesu składnostnje noweho lěta wot bywšeho spěwarja skupiny „New Kids on the Block“ Donnieja Wahlberga. Tón bě zhromadnje ze swojej přećelku w hosćencu był a so spontanje rozsudźił, pinčnicu překwapić. A ta bě jara zbožowna. Wšako móže jako samostejaca mać přidatne pjenjezy derje trjebać.
Nowe lěto dwanaće hodźin dočasa swjećili su wobydlerjo małeje španiskeje wsy Villar. W móličkej gmejnje zapadnje stolicy Madrida bydli jenož hišće 30 ludźi, wulki dźěl je starši hač 80 lět. Seniorojo nochcedźa hač do połnocy čakać a swjeća tuž přechod do noweho lěta hižo připołdnju. Dočasny silwester je we wsy hižo z tradiciju, kotruž pěstuja wot lěta 2004. Gmejna bědźi so runja druhim z demografiskim wuwićom: Młodźi ludźo su do městow wotešli.
Pruwuja „wětrnikowu premiju“
Osnabrück (SN). Po słowach městopředsydy frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Matthiasa Mierscha přihotuje wulka koalicija „wětrnikowu premiju“. To připowědźi wón w interviewje z nowinu Osnabrücker Zeitung. Tak dźe jónu wo přiražki z dobytka wětrnikowych parkow komunam, hdźež připrawy steja. Tež potrjecheni wobydlerjo, ćerpja-li tajke w swojej wokolinje, maja pjenjezy dóstać. Tuchwilu zamołwići wjacore koncepty pruwuja. Zaměr je wjac wětrnikow twarić a mjenje skóržbow tajkich dla kasěrować.
Pósłanstwo USA zawrěli
Bagdad/Washington (dpa/SN). Pósłanstwo USA w irakskej stolicy Bagdadźe ma po namócnych rozestajenjach silwester najprjedy raz zawrjene wostać. Wšitke dojednane terminy su wotprajene. Wobydlerjo njesmědźa hižo do bliskosće diplomatiskeho zastupnistwa. Generalny konsulat w Erbilu na sewjeru kraja pak je wotewrjeny. Namóc je wudyriła, dokelž běchu USA šiitiske milicy nadpadnyli. Mjeztym je knježerstwo we Washingtonje wojakow do Bagdada pósłało, hdźež maja diplomatiske stejnišćo škitać.
Netanjahu žada sej imunitu
Skići dobre wuměnjenjaza Teslu
Podstupim (dpa/SN). Braniborska ma po słowach tamnišeho wobchadneho ministra Guida Beermanna (CDU) dobre wuhlady, zo so tam dalše wjetše předewzaća kaž Tesla zasydla. „Infrastruktura a wobchadne zwiski su za rozsudy koncernow bytostne“, Beermann powěsćerni dpa wujasni. Z dróhami a železniskej syću skići Braniborska jara dobre wuměnjenja. Přidatnje maja w zwjazkowym kraju hišće nakładne wobchadne centrumy, hdźež logistiku optiměruja.
Twarc elektroawtow Tesla chce we wokrjesu Wódra-Sprjewja tak mjenowanu „giga-fabriku“ twarić a tam SUV-model Y zhotowić. Braniborske knježerstwo a koncern stej so hižo na ležownosć dojednałoj. Nawodnistwo Tesle a etatowy wuběrk krajneho knježerstwa matej tomu jenož hišće přihłosować.
Dale nadźija so Braniborska na baterijowu fabriku w Carnym Gozdźe (Schwarzheide). Předewzaće BASF pak njeje so dotal doskónčnje za stejnišćo rozsudźiło.
W Awstriskej stronje so dojednałoj
Wien (dpa/SN). W Awstriskej stej so stronje ÖVP a Zeleni na wobsahi zhromadneje koalicije dojednałoj. Kaž móžny nowy kancler Sebastian Kurz (ÖVP) a jeho naměstnik Werner Kogler (Zeleni) wčera wječor připowědźištaj, su w zrěčenju jenož minimalne kompromisy zakótwjene, kotrež pak to najlěpše z wobeju stronow wopřijimaja. „Klima a hranicy hodźa so w samsnym času škitać“, Kurz wuzběhny. Kogler podšmórny, zo ma so Awstriska z mjezynarodnym přikładom hladajo na škit klimy stać.
ÖVP a Zeleni su minjene tydźenje intensiwnje wo koaliciskim zrěčenju wuradźowali. Dojednanej koaliciji maja hišće čłonojo Zelenych na swojim zwjazkowym kongresu zajutřišim w Salzburgu přihłosować. Hižo nětko pak su sej zamołwići wěsći, zo dóstanu wjetšinu hłosow nimale 300 delegatow. Tuž změje strona přichodnje prěni raz składnosć, na zwjazkowej runinje skutkować.
Detaile koaliciskeho zrěčenja chcyštej nowej partneraj dźensa popołdnju zjawnosći předstajić.
To a tamne (02.01.20)
Lochce zdrasćeny młodostny je silwestersku nóc wjacore hodźiny we wuhenju tčał. Do toho bě zhromadnje z přećelemi w dowolowym domje na juhu Smolin silwester swjećił. Nadobo pak bě zhubjeny, na čož jeho ludźo pytachu. Na zbožo měješe 18lětny hišće dosć mocy wo pomoc wołać a na so skedźbnić. Wohnjowa wobora a Techniski pomocny skutk móžeštej jeho skónčnje wuswobodźić. Kak bě so do wuhenja dóstał, njemóžeše młody muž sam tak prawje rozkłasć.
Pruwowanje zmužitosće je so na silwesterskim wječoru w Awstriskej dospołnje nimokuliło. Tak bě sej 22lětny praskotak mjez plecy tyknył, zo by jón do njebjes pušćił. Raketa pak wosta tčacy, dokelž bě muž swojej plecy přejara hromadźe tłóčił. Wón so tuž zrani, dokelž raketa cyle blisko njeho rozbuchny.
Přeje sej žiwu cyrkej
Drježdźany (B/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je ewangelsku cyrkej pohonjował, so hišće bóle za towaršnosć angažować. Stat je žiwy wot wuměnjenjow, kotrež njemóže wón sam dać, nic jeno wot zakonjow a prawow, ale tež wot normow a hódnotow, rjekny Kretschmer před sobustawami synody Ewangelskeje cyrkwje w Němskej (EKD). Cyrkwinski parlament ma swoju zhromadźiznu z ćežišćowej temu „Měrowa etika“. „Ja přeju sej žiwu cyrkej“, rjekny Kretschmer w swojim postrownym słowje a pokaza na rólu ewangelskeje cyrkwje na kóncu NDR 1989. „Bjez angažowanych cyrkwjow, bjez angažowanych fararjow a fararkow njeby nazymski přewrót móžny był“, rjekny ministerski prezident.
Diakonija wita koaliciju
Chcedźa wohnjostroj wotprajić
Sydney (dpa/SN). Krótko do silwestra wuprajeja so politikarjo a statysacy wobydlerjow Awstralskeje za to, planowany wohnjostroj w Sydneyju lětsa hoberskich lěsnych wohenjow wokoło města dla wotprajiić. „Riziko je přewulke. Mamy wučerpanych čestnohamtskich wohnjowych wobornikow respektować“, zdźěli dźensa zastupowacy premierminister zwjazkoweho stata New South Wales John Barilaro. W stolicy Canberra a dalšich městach kraja žadyn wohnjostroj njeorganizuja. W Sydneyju běchu loni 5,8 milionow dolarow za njón wudali.
Přewodźerjo lětow stawkuja
Berlin (dpa/SN). Na Berlinskim lětanišću Tegel su dźensa rano prěnje lěty stawka přewodźerjow lětadłow pola předewzaća Germanwings dla wupadnyli. Potrjechene su předewšěm zwiski do Mnichowa, Kölna-Bonna, Düsseldorfa a Stuttgarta. Němska železnica mjeztym wočakuje, zo potrjecheni pasažěrojo nětko z ćahami pojědu. Přichodne tři dny šmórnu na Tegelskim lětanišću něhdźe 70 zwiskow, po cyłej Němskej dohromady 180.
Třěleńca w cyrkwi
Zo je kopańca kóždy čas a při kóždym wjedrje móžna, ...
Woidke: Pozicije z Teslu zdźěla wšelakore
Podstupim/Augsburg (dpa/SN). Při rozmołwach mjez Braniborskej a twarcom elektroawtow z USA Tesla wo ležownosćach za planowanu „Giga-fabriku“ wobsteja po informacijach krajneho knježerstwa zdźěla wšelakore měnjenja wo nadrobnosćach. „Je cyle normalne, zo je při jednanjach wo zrěčenju sčasami rozdźělnych pozicijow“, rjekny braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) Augsburgskim nowinarjam. „To je tak. Chcemy jednanja wotzamknyć, hdyž měnimy, zo su naše pozicije dosahajcy zastupjene.“ To njeje jenož w zwisku z Teslu tak. Na prašenje nowinarjow, hač ma riziko zwrěšćenja za wulke, Woidke rjekny: „Ně, dźe jenož hišće wo nadrobnosće.“
