To a tamne (10.06.21)

štwórtk, 10. junija 2021 spisane wot:

Za hraćom chcyćiwa rjadniska sotra w Kaliforniskej je pječa wjele lět sta­tysacy dolarow zekřiwiła, zo by sej na te wašnje wopyty kazina a dalše priwatne wudawki zaručiła. 79lětnu su nětko płokanja pjenjez a wobšudnistwa dla wobskoržili, kaž statne rěčnistwo w Los Angelesu informowaše. Klóšterska knježna je přiznała, zo bě sej wjace hač 835 000 dolarow do swójskeho zaka tykała.

Runje tak njehańbity kaž spektakularny kriminalny pad w Španiskej dopomina na legendarneho „stotnika z Köpenicka“: Pozdatneho serijoweho wulcečinjaka, kiž je rady spiona hrał, wjacorych ludźi za nós wodźił a so samo z medijowym starom stał, je Madridske krajne sudnistwo dźensa falšowanja dokumentow dla na lěto a dźewjeć měsacow do jastwa pósłało. Je to prěnja pokuta za 27lětneho, kiž pak ma hišće dalše jednanja na šiji.

Zjednorjeny přistup podlěšeny

srjeda, 09. junija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Za předewzaća, kotrež su so w pandemiji do hospodarskich će­žow dóstali, je zwjazkowe knježerstwo dźensa zjednorjeny přistup k pjenjezam krótkodźěłacych z postajenjom znowa podlěšiło. Po nim stat tež po 30. juniju socialnozawěsćenske přinoški při krótkodźěle dospołnje zaruna. Wot oktobra wón jenož hišće połojcu přinoškow přewozmje, su-li firmy z krótkodźěłom hač do 30. septembra započeli. Za přizjewjenje krótkodźěła ma dale dosahać, hdyž je znajmjeńša dźesać procentow dźěławych potrjechene, nic kaž hewak třećina.

Unija chce kraj modernizować

Berlin (dpa/SN). Frakcija CDU/CSU w zwjazkowym sejmje chce Němsku jako konsekwencu z koronakrizy ze 40dypkowskim programom za statnu reformu modernizować. „Naš kraj ma so jednoriši, agilniši, digitalniši a krućiši w krizach stać“, rěka we wčerawšim 17stronskim wobzamknjenju frakcije unije. Mjez druhim „hodźało so telko statnych wukonow kaž móžno spěšnje a digitalnje zrjadować“.

Mjenje započatkarjow z wukraja

Zapřadkowe mole (Gespinstmotten) wobdawaja cyłe štomy a kerki. Tajke z běłym zamotkom móžemy ­tuchwilu zaso w přirodźe wobkedźbować. Často znate njeje, ­kotry překasanc je tajke zamotki tworił. Mnozy ludźo zaměnjeja tule družinu ze škódnym dubowym ­pućowanskim přadnikom (Eichenprozessionsspinner). Foto: pa

Wot póndźelebjez testa nakupować

srjeda, 09. junija 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska wotpohladuje z nowym škitnym postajenjom pře koronu, kotrež ma wot 14. junija płaćić, wolóženja po schodźenkach při małej ­ličbje natyknjenjow. Mjez druhim wotpadnje winowatosć testa w mnohich wobłukach, kaž to wčera strowotniska mi­nisterka Petra Köpping (SPD) po posedźenju kabineta připowědźi. Pod wuměnjenjom, zo je incidenca pjeć dnjow za sobu niša hač 35, płaća wolóženja dwaj dnjej po tym. Za nakupowanje, za wopyt hosćenca abo kupjele pod hołym njebjom njeje negatiwny test dale trěbny. Wu­wzaća su wiki a wulkozarjadowanja.

Nowe krajne postajenje płaći hač do 30. junija, potom tak mjenowane zwjazkowe nuzowe borzdźiło wuběži.

Drježdźany (dpa/SN). Sakski wustawowy škit je informacije wo politikarjach SPD, Lěwicy a Zelenych ilegalnje zběrał, tak tež wo zastupowacym ministerskim prezidenće a šefje SPD Martinu Duligu. Po rozprawje za dohladowanje tajneje słužby přisłušneje parlamentariskeje kontrolneje komisije je wustawoškit mjez druhim wuprajenja Duliga nastupajo wobchadźenje sakskeje CDU z prawicarskim ekstremizmom składował.

Strony su wčera rozhorjene reagowali, tajna słužba je zmylki přiznała. Akciska syć „Lipsk městno zaběra“ je w naležnosći skóržbu přećiwo wustawowemu škitej připowědźiło.

SPD rentuz 68 wotpokazuje

srjeda, 09. junija 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwyšić rentowu starobu na 68 lět, kaž bě to gremij fachowcow zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa namjetował, SPD wotpokazuje. „Dalše zwyšenje rentoweje staroby mam za wopačny puć“, piše za rentu přisłušny zwjazkowy minister za dźěło Hubertus Heil (SPD) w zdźělence swojeho ministerstwa. Zakonsku rentu socialny stat bytostnje přilubja. Dźe wo připóznaće žiwjenskeho wukona a wo wěstotu w starobje, Heil wuzběhnje. „Na to dyrbi so kóždy spušćeć móc.“ Frakciski šef SPD w zwjazkowym sejmje Rolf Mützenich to runje tak widźi. Noworjadowanje za móžnu rentowu starobu z 68 „njepodpěrujemy“. Generaciju tych, kotřiž so přichodne lěta na wuměnk podadźa, „njesměli dale znjeměrnjeć“. To budźe tež w boju k wólbam zwjazkoweho sejma centralna tema. Městopředsydka frakcije Katja Mast twitterowaše: „Ideja renty z 68 je ryzy socialne pačenje, SPD tajke něšto sobu nječini.“

Z wosebitej brizancu

srjeda, 09. junija 2021 spisane wot:
Parlamentariska kontrola znajmjeńša je fungowała. Wotpowědny gremij Sakskeho krajneho sejma je w rozprawje wo skutkowanju krajneho zarjada za škit wustawy wostrózbjace přeńdźenja wotkrył, kotrež wobkrućeja stajnu „swójsku dynamiku“ tajnych słužbow. Hdyž je NSA mjez druhim němsku kanclerku wobčušlił, bě rozhorjenje wulke: Zwjazkar njebě zwjazkarjej dowěrił. Sakski wustawowy škit ­njeje – nimo AfD, štož bu hižo loni jako njezakonske porokowane, na čož zarjad přerjaduja – jenož wot politikarjow opo­ziciskeje Lěwicy material ­zběrał, ale tež wot tajkich koaliciskeju partnerow SPD a Zelenych. A zo je mjez nimi zastupowacy ministerski prezident Martin Dulig, skandal hišće powjetša. Zo zajimowachu so wustawoškitarjo za kritiske wuprajenja Duliga wo koaliciskim partneru CDU, ma wězo wosebitu brizancu. Najebać hnydomne zamołwjenje prezidenta krajneho zarjada podawk poziciju sakskeho nutřkowneho ministra njeskruća. Axel Arlt

To a tamne (09.06.21)

srjeda, 09. junija 2021 spisane wot:

Jako sprawny namakar wopokaza so ­rjedźer na Hamburgskim hłownym dwórnišću, hdźež je 48lětnemu mužej z wuskosćow pomhał. Tón bě so cyle rozpjeršeny na wěstotnej straži na nastupišću zabyteho nachribjetnika z 1 000 euram, z klučom za bydlenje a z dokumentami dla přizjewił. Runje jako chcychu zastojnicy sobu pytać pomhać, zastupi rjedźer z nachribjetnikom. Woló­ženy dźakowaše so jemu muž nablaku z namakanskim mytom 100 eurow.

Dźěra w dudławym štomje, „dubje nawoženje“ w Dodauskim lěsu pola Eutina w Schleswigsko-Holsteinskej, słuži hižo něhdźe sto lět jako kontaktna bursa za samotne wutroby. Listy a dopisnicy dochadźeja z cyłeje Europy, ale tež z USA abo Japanskeje. Listonoška Jule Engeldinger póštu k dubej nawoženje při kóždym wjedrje swěru roznošuje.

Mnichow (dpa/SN). Arcybiskop Mni­chowa a Freisinga, kardinal Reinhard Marx, ma so dale za njepowalneho w słužbje cyrkwje. „Njejsym zastojnstwa mučny, njejsym demotiwowany“, rjekny wón njedźelu při poswjećenju wołtarja w Haarje pola Mnichowa. „Ně, ně, to so myliće.“

Reinhard Marx bě bamžej Franciskusej swój wotstup ze zastojnstwa biskopa poskićił, zo by „sobuzamołwitosć přewzał za katastrofu splažneho znjewužiwanja přez dostojnikow cyrkwje w minjenych lětdźesatkach“. Tak chcył wón wosobinske znamjo sadźić za nowy rozmach cyrkwje, kaž w minjeny pjatk wozjewjenym wosobinskim stejišću pisa. Dalše rozsudy su nětko „naležnosć Boha a swjateho wótca“, kardinal Marx rjekny. Jemu wostanje cyrkej městno, ludźom tróšt, zmužitosć a móc dawać. „To njeje městno za sprócnych křesćanow.“ Na­jebać wšitke skandale a zaprajenja ­lajkow a dostojnikow nadźijeja so wěriwi duchownych, kotřiž jim potajnstwo Boha a njebjes wotkryja. „Za to tónle wołtar swjećimy, za to tale cyrkej steji“, Mnichowsko-Freisingski biskop podšmórny.

Zeleni přećiwo starej koaliciji

wutora, 08. junija 2021 spisane wot:

Magdeburg (dpa/SN). Zeleni njejsu w Saksko-Anhaltskej za nowu koaliciju z CDU a SPD k dispoziciji. To je krajne předsydstwo wobzamknyło, zdźěli jeho nawoda Sebastian Striegel. Po jasnym wólbnym dobyću ministerskeho prezidenta Reinera Haseloffa (CDU) matej CDU a SPD wjetšinu w krajnym sejmje, byrnjež jeno z jednym hłosom. Jedna ze štyrjoch móžnych koaliciskich móžnosćow Haseloffa je tuž hižo z blida.

Wotpokazuja reformu renty

Berlin (dpa/SN). Němski zwjazk dźěłarnistwow (DGB) je wot poradźowanskeho gremija zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa předpołožene namjety za reformu zakonskeho rentoweho zawěsćenja wotpokazał. Čłonka předsydstwa DGB Anja Piel rjekny nowinarjam, zo chcyła přirada „renty drastisce skrótšić, socialny stat wotstronić a starobne za­wěsćenje priwatizować, jeno zo by dźěłodawarjow masiwnje podpěrała“. Poradźowarjo běchu mjez druhim namjetowali, rentowu starobu na 68 lět zwyšić.

Přichodnje njebudźe wody dosć

nowostki LND