Hotuja so na róčnicu nawróta Krimy

wutora, 12. měrca 2019 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Ruska je do pjateje róčnicy přiswojenja čornomórskeje połkupy Krim swoje wojerske jednotki w regionje zesylniła. Ruska je zwólniwa swoje zajimy w kónčinje a w Čornym morju škitać, rjekny zakitowanski minister Sergej Šojgu wčera w Moskwje.

Ruska bě ludoprawnisce k Ukrainje słušacu połkupu Krim 18. měrca 2014 po krawnej změnje mocy w stolicy Kijewje a po mjezynarodnje njepřipóznatym referendumje do swojeho statneho te­ritorija wzała. EU a USA běchu na to sankcije přećiwo Ruskej wukazali. Ruska swjeći wot 16. do 18. měrca „Nawrót Krimy“­ w Moskwje a na połkupje.

Sowjetski statny šef Nikita Chrušćow (1894–1971) bě Krimu 1954 Ukrainje darił. Hač do dźensnišeho wobydlerjo kritizuja, zo bě to přećiwo jich woli činił. Woni maja „zjednoćenje“ za zwoprawdźenje historiskeje sprawnosće.

Ruske medije rozprawjeja wšědnje wo aktiwitach łódźow NATO na Čornym morju. Mórska straža liči k róčnicy z móžnymi prowokacijemi NATO a Ukrainy.

To a tamne (12.03.19)

wutora, 12. měrca 2019 spisane wot:

Z chorownje twochnywši je sej pacient dospołnje pjany doma na konopeju wusnył, hdźež jeho policija nańdźe. 34lětneho běchu chětro natutkaneho z krawjacej ranu na hłowje w chorowni zastarali. Pozdźišo wón kliniku wopušći, byrnjež sykawa hišće w ruce tčała. Jako jeho zastojnicy skónčnje doma spjaceho namakachu, wunjese test alkohola přeco hišće 4,14 promilow w kreji. Bjez wobaranja da so muž wróćo do chorownje dowjezć.

Chrobły kołp je krótkodobne zawrjenje awtodróhi A 4 zawinił. Ptak běhaše njedźelu pola Porchowa po jězdni. Policisća a wohnjowi wobornicy podarmo spytachu jeho popadnyć. Tuž so rozsudźichu, awtodróhu do směra na Drježdźany nachwilnje zawrěć. Wohnjowi wobornicy donjesechu kołpja na to k bliskemu hatej, zwotkelž drje bě přišoł.

Dźeń swětoweje młodźiny

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

San José/Panama-město (B/SN). 23 mło­dostni z biskopstwa Magdeburg a jich přewodźerjo wobdźělichu so na lětušim Dnju swětoweje młodźiny w Panamje. Do zetkanja z bamžom a 200 000 młodostnymi poby skupina w susodnej Kosta­ Rice, hdźež zeznajomi so z ludźimi a dožiwi tamnišu wulkotnu přirodu. W katedrali Cartago zetkachu Magdeburgčenjo sta młodych putnikow z mnohich krajow swěta. Tež 25 putnikow z biskop­stwa Drježdźany-­Mišno spomina rady­ na hospodliwosć w zdźěla jara chudych swójbach. Woni njezabudu doži­wjenja wěry, kotrež wšitke hranicy narodow přesahuja. Wosebje lubili su so wobdźělnikam Bože mšě z hudźbu a ryt­miskim spěwanjom. Přichodny Dźeń swětoweje młodźiny budźe za tři lěta w Portugalskej.

Dalekubłanje w Israelu

Swójske namjety předpołožiła

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Ze swójskimi namjetami je předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer na najnowše reformowe namjety francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona za Europsku uniju reagowała. Zběrka idejow, wozjewjena w hóstnym přinošku nowiny Welt am Sonntag, ma hesło „Europu prawu sčinić“. W nim šefina CDU mjez druhim namjet Macrona nastupajo jednotnu europsku minimalnu mzdu wotpokazuje. Wona nochce žadyn „europski superstat“.

Lětadło znjezbožiło

Addis Abeba (dpa/SN). Při zražce pasažěrskeho lětadła předewzaća Ethiopian Airlines je wšěch 157 pasažěrow žiwjenje přisadźiło. Mjez nimi je pjeć Němcow, kaž wonkowne ministerstwo w Berlinje wobkruća. Předewzaće bě mašinu typa Boeing 737 Max 8 hakle w nowembru kupiło. Lětadło bě po puću ze stolicy Addis­ Abeba do keniaskeje metropole Nairobi, jako wone krótko po wotlěće na zemju­ zrazy. Mjeztym su wjacore kraje wukazali, najprjedy raz žane mašiny tohole typa wjace njezasadźić.

Smjertny wopor orkana dla

Něhdźe 350 ludźi je minjeny pjatk přeprošenje Budyskeho měšćanskeho radźićela CDU Heinricha Schleppersa na měrowu modlitwu­ w tachantskej cyrkwi sćěhowało. Po nyšporje, kotryž wuhotowaštaj ewangelski farar Kay Weißflog a katolski dekan Wito Sćapan zhromadnje, ćehnjechu wobdźělnicy ze swěčkami w ruce na naměsto před cyrkwju. Foto: SN/Hanka Šěnec

Drježdźany (dpa/SN). Mandźelski bywšeje předsydki AfD Frauke Petry, Marcus Pretzell, chce wólbny pruwowanski wuběrk Sakskeho krajneho sejma prawokřiwjerstwa (Rechtsbeugung) dla wobskoržić. To je 45lětny jurist a zapósłanc Europskeho parlamenta pjatk na kromje sudniskeho procesa přećiwo swojej žonje wopačnych wuprajenjow dla na Drježdźanskim krajnym sudnistwje připowědźił. Skóržba měri so přećiwo šesćom z cyłkownje sydom čłonow wuběrka. Jenož něhdyša zapósłanča AfD Kirstin Muster je z toho wuwzata. Pretzell widźi „grawěrowace ranjenja“ ciwilneho procesoweho porjada. Wón mjez druhim z toho wuchadźa, zo běchu čłonojo wuběrka na posedźenju w nowembru 2015 ćišć na Petry wukonjeli.

Marcus Pretzell tež njewuzamkuje, zo předsydu­ wuběrka Marka Šimana (CDU), dźensnišeho kultusoweho ministra Christiana­ Piwarza (CDU) a politikarja Lěwicy Andréja Schollbacha wopačnych wuprajenjow dla wobskorži. Za to pak chce wón kónc sudniskeho jednanja přećiwo Frauke Petry wočaknyć.

Merkel měła kanclerka wostać

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

Köln (dpa/SN). Dwě třećinje wobydlerjow Němskeje stej přećiwo tomu, zo zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dočasnje wotstupi, a přejetej sej, zo wona hač do kónca wólbneje doby w lěće 2021 dale knježi. Tele přeće zwuraznja po dźensa wozjewjenym naprašowanju sćelaka RTL 67 procentow ludźi. Jeno 29 procentow woprašanych chcyło, zo Merkel zastojnstwo dočasnje spušći. Tak je ličba tych, kotřiž chcedźa Merkel dale za kanclerku měć, wot februara 2018 wo dwanaće procentow rozrostła.

W padźe dočasneho wotstupa Merkel je 56 procentow ludźi za nowowólby. Potom chcyło 39 procentow Annegret Kramp-Karrenbauer za nowu kanclerku měć, 28 procentow Friedricha Merza. 33 procentow nochce žanoho z wobeju.

Sćelak RTL na to skedźbnja, zo njeje połoženje z lětom 1998 přirunujomne, jako sej mnozy wotstup zwjazkoweho kanclera Helmuta Kohla přejachu. Na­wopak: Hladajo na krizowe wuwiće po wšěm swěće njewidźi wjetšina ludźi w Němskej žaneje alternatiwy k Merkel.

Železo kować, dołhož so žehli

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

Zastupnistwo Serbski sejm namołwi Zwjazkowu republiku Němsku, „,dorěčenje wo domoródnych a w kmjenach žiwych ludow w njewotwisnych krajach‘ Mjezynarodneje organizacije za dźěło (ILO 169), kotrež je 5. septembra 1991 płaćiwosće nabyło, ratifikować kaž tež serbski lud jako indigeny narod w zmysle dorěčenja připóznać“.

Hodźij (SN/at). Wuběrk „wustawa/prawo“ noweho zastupnistwa je nadawk dóstał, zdobyć partnerow za přesadźenje wobzamknjenja; w jednanjach měli na to skutkować, je zwoprawdźić. To je wobsah wobzamknjenja z 5. posedźenja cyłka sobotu­ w Hodźijskim kantoraće.

Wabja dwurěčnje za swětowe namrěwstwo

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

Znate brune awtodróhowe tafle z turistiskimi pokiwami njejsu jenož w Delnjej a Hornjej Łužicy tež dwurěčne. Tele dny su w gmejnje Dannewerk blisko Schleswiga (Schleswigsko-Holsteinska) tajkej z němsko-danskim popisanjom aktualizowanej připrawili.

Dannewerk (SN/at). Štož njeje za módre puće pokazowace awtodróhowe tafle hišće móžno, zda so za brune tafle při awtodróhach, wabjace za wu­znamne turistiske cile, zdawna samo­zro­zumli­wosć być: dwurěčne popisanje. Nimojěducych na wosebitostki skedź­bnjeć njeje jenož naležnosć łužiskich turistikarjow.

To a tamne (11.03.19)

póndźela, 11. měrca 2019 spisane wot:

„Najstarši čłowjek swěta“ smě so Japa­njanka Kane Tanaka wotnětka mjenować. Na swjatočnosći w starowni města Fukuoka přepodachu jej, kotraž je 116 lět a 68 dnjow stara, zastupnicy Guinnessoweje knihi rekordow sobotu wotpowědny certifikat. Loni w juliju bě jeje předchadnica jako najstarši čłowjek, tohorunja Japanjanka Chiyo Miyako, w starobje 117 lět a 81 dnjow zemrěła.

Ze zhromadnym picowanjom psow, tak mjenowanym „wooferendumom“, na naměsće před parlamentom w Londonje su britiscy wobsedźerjow psow přećiwo wustupej kraja z Europskeje unije protestowali. Pod hesłom „Brexit is a dog‘s dinner (brexit je wulki šmjat) woni swojim štyrinohačam něšto k žranju dawachu, žadajo sej nowy referendum. Z akciju chcychu tych pozbudźić, kiž su hižo rezignowali.

nowostki LND