Huska a Rostok

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:
Hdyž dźensa z přinoškom w Předźenaku na skutkowanje Michała Rostoka składnostnje jeho 200. narodnin 21. apryla zhladujemy, njeměli na aktualne wuwiće w Husce zabyć. Tam bě wón wumrěł. W zwisku ze strukturnej reformu Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje je Hušćanske cyrkwinske předstejićerstwo z wobzamknjenjom prócowanja Serb­skeho wosadneho zwjazka w rozestajenju z krajnym cyrkwinskim zarjadom pod­pěrało. Njeznaju žane podobne postupo­wa­nje z dalšeje wosady. Zo ma tamniši, z něm­skich kónčin pochadźacy farar Thomas­ Schädlich za wažne našu maćeršćinu na Ewangelskim šulskim centrumje Huska poskićeć, złožuje so sobu na jeho nasrě­banu stawiznisku wědu. Přichodnu srjedu Hušćanska wosada w tamnišej cyrkwi na serbskeho botanikarja a fachowca za překasancy Rostoka składnostnje jeho kulojtych narodnin spomina. To pak njeje wuslědk wonych rozestajenjow, ale zaběry ze swójskimi stawiznami. Axel Arlt

To a tamne (16.04.21)

pjatk, 16. apryla 2021 spisane wot:

Najwjetši pjenježny dar swojich stawi­znow je coo w sewjerorynsko-westfalskim Münsteru dóstał, 750 000 eurow. 82lětny wobydler Münstera spjelni tak přilubjenje, kotrež bě swojej před lětami zemrětej mandźelskej dał. Zwěrjenc chce darićela a jeho žonu z wopomnjenskej taflu počesćić. Muž bě w Awstralskej widźał­, kak zwěrjata lěsnych wohenjow dla ćerpja a kelko ludźi jim pomha. Mandźel­skaj běštaj sej tuž předewzałoj, zwěrjatam a dźěćom pomhać.

13lětneho z dźěćaceho sydła čumpjele wuswobodźić dyrbjała je policija w porynsko-pfalcskim Bellheimje. Hólčec bě z dwanaćelětnym towaršom po puću był, jako sej wumysli, so na čumpjeli do sydła za małe dźěći tłóčić. Wězo tam tčacy wosta. Tež přećel njemóžeše jemu pomhać. Přiwołanaj policistaj 13lětneho skónčnje ze zhromadnej mocu wućahnyštaj.

Drježdźany (SN/bn). „Jedyn lud, jedyn hłós!? Politiska participacija Serbow w Sakskej“ bě hesło třećeho wirtuelneho zarjadowanja rjadu „Serbja we Łužicy – Drěmacy pokład w Sakskej“, z kotrymž chce Politiski kubłanski forum Konrada Adenaueroweje załožby wědu wo słowjanskej mjeńšinje předewšěm zwonka Łužicy šěrić. Hosćićelej a moderatoraj Johan­na Hohaus a Benedikt Bierbaum witaštaj wčera dohromady něhdźe 80 zajim­cow. Wjace hač połojca z nich běchu znowa Serbja.

Z impulsowymaj přednoškomaj rysowaštaj bywša zapósłanča zwjazkoweho sejma a wjelelětna předsydka Rady za serbske naležnosće Sakskeje Marja Michałkowa kaž tež Slepjanski wjesnjanosta a čłon Zhorjelskeho wokrjesneho sejmika Jörg Funda (wobaj CDU) wuwiće a tuchwilnu praksu wutworjenja parlamentariskich rozsudow na zwjazkowej a krajnej resp. wokrjesnej a komunalnej runinje a rozłožištaj, kak su Serbja do demokratiskeho procesa zapřijeći.

Južnotirolski angažement za mjeńšiny

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:

Bozen (SN/bn). Južnotirolski Centrum za nazhonjenje awtonomije (AutExp), kooperaciski partner slědźerskeho instituta Eurac research w Bozenje a zdobom sydło Europskeho zjednoćenstwa nowin w mjeńšinowych a regionalnych rěčach MIDAS, je po swójskim podaću kubła­nišćo kaž tež organizator a posrědnik wědy a kultury. Jeho najwažniše nadawki su, wo „politiskich, prawniskich a historiskich aspektach južnotirolskeje awtonomije a wo žiwjenju wobydlerjow regiona informować“. Z pomocu widejow, pod-castow, webinarow a přichodnje tež zaso ze zarjadowanjemi na městnje chcedźa „zajimcam zmóžnić do tematiki so zanurić“. Při tym złožuja so na „bohaty pokład nazhonjenjow w kónčinje, w kotrejž dźensa žiwu trojorěčnosć a -kulturnosć dožiwjamy, čemuž přeco tak njebě“.

Wo zadołženju wuradźowali

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa wo tym wuradźował, hač smě financ­ny minister Olaf Scholz (SPD) koro­napandemije dla lětsa hišće wjace kredita brać, hač je dotal planowane. Scholz bě dodatny etat předpołožił, z kotrymž planuje wjace podpěry na dobro předewzaćow a strowotnistwa. Tohodla chce dalše 60,4 miliardy eurow kredita brać. Potom by Němska z rekordnymi 240 miliardami eurow zadołžena była.

Spahn kraje namołwja jednać

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za stro­wotnistwo Jens Spahn (CDU) je zwjazkowe kraje hladajo na dale přibě­race ličby infekcijow z koronawirusom namołwjał, swójske naprawy přesadźić a nječakać na planowane „nuzowe borzdźidło Zwjazka“. Warnowanja intensiwnych medicinarjow měli chutnje brać. Trěbne su konsekwentne naprawy a dalše wobmjezowanja, zo móhli třeću žołmu­ pandemije přewinyć, rjekny Jens Spahn dźensa w Berlinje.

Policistka wobskoržena

W badensko-württembergskim Tübingenje so starosća, zo móhł modelowy pospyt bórze zaso nimo być. Tuchwilu smědźa tam lu­dźo z negatiwnym koronatestom do piwoweje zahrody abo do modowych wobchodow. Mjeztym pak planuja w Berlinje cyłoněmske wobmjezowanja a zakazy, kotrež bychu tež w modelowych městach kaž Tübingenje płaćili. Foto: dpa/Tom Weller

Domowina je runohódny partner

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:

Drježdźany (SN). Předsyda Domowiny Dawid Statnik schadźowaše so wčera w Sakskim krajnym sejmje w Drježdźanach ze statnym ministrom za regionalne wuwiće Thomasom Schmidtom a ministerku za kulturu a turizm Barbaru Klepsch (wobaj CDU). W srjedźišću rozmołwy steješe prašenje, kak hodźeli so serbske zajimy w zwisku ze strukturnej změnu zwoprawdźić. Při tym dźěše hłownje wo naprawy, zakótwjene w zakonju wo sylnjenju strukturow, kotryž bě Němski zwjazkowy sejm loni w lěću wobzamknył. Tam je w paragrafje 17 wuraznje postajene, zo maja zajimy Serbow wobkedźbowane być.

Na rozmołwje wobdźělichu so mjez druhim serbskaj zapósłancaj CDU w krajnym sejmje Marko Šiman a Alojs Mikławšk a dr. Madlena Malinkowa, referentka za serbske naležnosće w sakskim ministerstwje za wědomosć, kulturu a turizm. Wuchadźišćo bě list Domowiny sakskemu krajnemu knježerstwu. W nim běchu něhdźe 40 naprawow k spěchowanju serbskeje rěče, k zachowanju serbskeho žiwjenja a k wutworjenju nowych dźěłowych městnow namjetowali.

Wojacy NATO wopušća Afghanistan

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wobora mó­hła­ so po planach němskeho knježerstwa hač dosrjedź awgusta z Afghanistana wróćić. To je zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) w telefoniskej konferency fachowych politikarjow wšitkich frakcijow zwjaz­koweho sejma připowědźiła, kaž powěsćernja dpa rozprawja.

USA běchu sej 11. september, 20. róčnicu terorowych nadpadow w New Yorku a Washingtonje, jako termin cofnjenja předewzali. Na to su wčera wonkowni a zakitowanscy ministrojo čłonskich statow NATO wobzamknyli, wšitkich wojakow aliancy z Afghanistana cofnyć. Započeć chcedźa z tym spočatk meje, rjekny ge­neralny sekretar NATO Jens Stoltenberg.

Talibanojo běchu sej žadali, zo maja wukrajni wojacy hač do 1. meje kraj wopušćeny měć. Wonkowny minister Heiko Maas (SPD) w sćelaku ARD na to pokaza, zo je cofnjenje wojakow zhromadny rozsud wšitkich 30 čłonow NATO. Budźe to „rjadowana akcija, při kotrejž wěstota wojakow w srjedźišću steji“.

Jedyn hłós?

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:
Prjedy abo pozdźišo wurosće ze zajima zwonkastejacych nad kaž tež přeco wotmjezowanym abo wotmjezowacym so kru­hom takrjec interna wćipnosć na eksterny wid. Njezadźiwa tuž, zo je wulki dźěl wobdźělnikow foruma Konrada Adenaueroweje załožby serbski, byrnjež zarjadowanje poprawom na publikum wusměrjene było, kotryž dotal mało abo ničo wo słowjanskej kupje wosrjedź Němskeje njewě. To skići wězo šansu, direktnje a bjezpo­srědnje sej mysle wuměnjeć. Wčera wšak je so skerje nutřkowna debata dyžli serbsko-němski dialog wuwił. Přihladowarjo dóstachu drje dobry dohlad na diskusiju, štó měł koho kak zastupować – Domowina abo Serbski sejm – , zdobom pak móhł tak zaćišć nastać, zo je prašak w nadpismje nastupajo „jedyn hłós“ woprawnjeny. Hač je informaciski forum, kajkiž sej zarjadowarjo předstajeja, prawe jewišćo za wočiwidnje dale konfrontatiwnu diskusiju? Reakcija němskeho publikuma znajmjeńša je hišće: něma. Bosćan Nawka

Wótry wołojnik (15.04.21)

štwórtk, 15. apryla 2021 spisane wot:
      

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND