Češa dyrbja w nocy doma wostać
Praha (dpa/SN). Hladajo na dramatisce přiběrace ličby koronainfekcijow je čěske knježerstwo wukazało, zo dyrbja ludźo w nocy doma wostać. Wot jutřišeho njesmědźa wobydlerjo mjez 21 a 5 hodź. swoje domy hižo wopušćić, zdźěli minister za strowotnistwo Roman Prymula wčera w Praze. Wuwzaća płaća za puć na dźěło, nakupowanje a sportowanje.
Najebać razne wobmjezowanja swobodneho hibanja wostanu ličby nowych infekcijow z koronawirusom w Čěskej dale na dramatisce wysokim niwowje. Njedźelu běchu 7 301 nowych hamtsce wobkrućenych infekcijow registrowali. To bě najwyša ličba po wudyrjenju pandemije. Ličba smjertnych padow w zwisku z koronawirusom je na 2 200 rozrostła. Čěska republika ma nimale 10,7 milionow wobydlerjow. Kwota infekcijow na 100 000 wobydlerjow je w Čěskej mjeztym najwyša po wšej Europje.
Namócne protesty w Italskej
Mailand (dpa/SN). Při protestach přećiwo naprawam knježerstwa k wobmjezowanju koronapandemije w Italskej je we wjacorych městach k namocy a rozestajenjam mjez demonstrantami a policiju dóšło. Sta ludźi bě wčera wječor w Mailandźe a Turinje na dróhu šło. Policija zasadźi mjez druhim sylzopłun přećiwo demonstrowacym, kotřiž kamjenje a bleše na zastojnikow mjetachu.
Po wšej Italskej dyrbja wot wčerawšeho hosćency a bary wot 18 hodź. zawrjene wostać. Tež kina, dźiwadła, fitnesowe hale, sněhakowarske kónčiny a koncertne žurle njesmědźa wjace wočinjene być. Wulki dźěl gymnazialnych šulerjow wuwučuja najprjedy raz internetnje.
Sławny dirigent Riccardo Muti je knježerstwo namołwjał, rozsud dźiwadła a koncertne žurle zawrěć, skorigować. W lisće knježerstwu ministerskeho prezidenta Giuseppe Conteho 79lětny Muti piše, zo trjeba towaršnosć „duchownu cyrobu“, hewak stanje so wona „wohidna“. Knježerstwu wumjetowaše wón „pobrachowacu čućiwosć“.
Za jednotne naprawy wirusa dla
Zwjazkowa kanclerka Merkel rěči wo dynamiskim a dramatiskim wuwiću
Berlin (dpa/SN). Hladajo na po wšej Němskej dale přiběraceje ličby infekcijow z koronawirusom maja zamołwići za móžne, postupowanje přećiwo wirusej w Němskej hižo bórze centralnje rjadować. Hamburgski prěni měšćanosta Peter Tschentscher (SPD) rjekny we wčerawšim rańšim magacinje sćelaka ARD, zo su naprawy dotal regionalnje wšelako wukazane. „Nětko pak mamy połoženje, zo ličby infekcijow wšudźe přiběraja. Tuž dyrbimy na cyłoněmske rjadowanje hladać a přemyslić, hač njejsu dalše naprawy trěbne.“ Wuwiće infekcijow budźe tež hłowna tema na jutřišej konferency ministerskich prezidentow.
Vatikan nochce z lajkami rěčeć
Bonn (dpa/SN). Vatikan je hišće raz potwjerdźił, zo cyrkwinskich lajkow, kotřiž klerusej njepřisłušeja, bjeze wšeho jako rozmołwnych partnerow njepřipóznawa. Prefekt klerusoweje kongregacije, kardinal Beniamino Stella je Němskej biskopskej konferency zdźělił, zo chcedźa najprjedy raz z němskimi biskopami wo wjele diskutowanych instrukcijach k organizaciji wosadow rěčeć, nic pak z lajkami. Předsyda biskopskeje konferency Georg Bätzing ma přiwšěm tež rozmołwu z prezidijom synodalneho puća za přiměrjenu, rěčnik konferency w Bonnje zdźěli. Bätzing bě Vatikanej hižo w awgusće namjetował, do planowaneje rozmołwje tež zastupnikow synodalneho puća zapřijeć, zo bychu tež lajkojo wobdźěleni byli. Synodalny puć je spočatk lěta zahajany proces k reformje katolskeje cyrkwje w Němskej.
Instrukcija z Vatikana bě mjez katolikami Němskeje wjele mjerzanja zbudźiła. Kongregacija klerusa we Vatikanje lajkam zakazuje, wosady sobu nawjedować. Nimo toho Vatikan zjednoćenje wjacorych wosadow zakazuje, štož pak je w Němskej dawno powšitkowna praksa.
Chce dale za nowiny pisać
To a tamne (27.10.20)
Dźewjeć kruwow z juchoweje jamy wuchowali su wohnjowi wobornicy na ratarskim statoku w sewjeroněmskim wokrjesu Pinneberg. Zwěrjata běchu njedźelu popołdnju do jamy padnyli, jako so špundowanje hródźe přełama. Z pomocu krana móžachu zwěrjata skónčnje wuswobodźić.
Sušene běrny z časa Druheje swětoweje wójny je 24lětny z Bielefelda na łubi stareje bróžnje namakał a hnydom wuspytał. Blachowe tyzy z běrnami pochadźachu z Awstralskeje a słužachu prawdźepodobnje k zastaranju aliěrowanych wojakow. Słodźeli běrny wjace njejsu, muž rozprawješe. Młody předewzaćel chcyše bróžnju přetwarić a bě sej twar z rjemjeslnikom wobhladał. Při tym napadnychu jimaj drjewjane kisty z napisom „Dried Potato“ (sušene běrny). Zjěsć wón namakane žiwidła na žadyn pad nochce.
Naslědnik powołany
Vatikan (B/SN). Njejapki wotstup kardinala Giovannija Angela Becciua, čłona romskeje kurije kónc septembra je zawinował wulki njeměr we Vatikanje. 15. oktobra powoła bamž Franciskus biskopa Marcella Semerara w biskopstwje Albano, južnowuchodnje Roma, za nawodu kongregacije za zbóžno- a swjatoprajenje. Dotal bě 72lětny Italčan Semeraro sekretar kardinalneje rady.
Kardinal wobkrućeny
Vatikan (B/SN). Reforma Romskeje kurije je za bamža Franciskusa wusahowaca a ćežko zwoprawdźomna. Nětko je pontifeks kardinala Reinharda Marxa w radźe, tuchwilu wobstejaceje ze šěsć kardinalow, znowa wobkrućił a jako noweho powołał arcybiskopa z Kinshazy, 60lětneho kardinala Fridolina Ambongo Besungu, kotryž je najmłódši w tutym wažnym gremiju, najstarši je 78 lět. Kardinalny rada ma nadawk, bamža poradźować při zwoprawdźenju reformy kurije. Poslednje posedźenje bě na zakładźe widejokonferency 13. oktobra. Tuchwilu wobdźěłaja pad kurije z dźěłowym pomjenowanjom „Praedicate evangelium“ z lěta 1988.
Dale a mjenje studentow
Na nowe tarify so dojednali
Podstupim (dpa/SN). Wosrjedź koronakrizy su so dźěłarnistwa a dźěłodawarjo na zwyšenje mzdow wo 3,2 procentaj za přistajenych zjawneje słužby dojednali. Najebać komplikowane wuchadźišćo matej wobě stronje dojednanje za akceptabelne. Kompromis předwidźi zwyšenje mzdow 1. apryla 2021 wo 1,4 procenty a 1. apryla 2022 wo 1,8 procentow, wčera w Podstupimje zdźělichu. Nimo toho dojednachu so na hladansku přiražku 120 eurow wob měsac wot lěta 2022.
Namjetuja zjězd CDU přestorčić
Berlin (dpa/SN). Předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer je hladajo na koronakrizu namjetowała, 4. decembra planowany zjězd CDU k wuzwolenju noweho předsydy do nalěća přestorčić. We wobłuku klawsury předsydstwa k zahajenju noweho lěta měła strona rozsudźić, hač a hdy budźe w nalěću zjězd z 1 001 delegatom móžny abo hač su listowe wólby trěbne, zhoni powěsćernja dpa z kruhow wobdźělnikow wuradźowanja nawodnistwa CDU dźensa w Berlinje.
Opozicija za generalny stawk
Dale sprostnjene su fronty mjez stawkowacymi sobudźěłaćerjemi ...
Žaruja wo Thomasa Oppermanna
Berlin (dpa/SN). Wiceprezident zwjazkoweho sejma, Thomas Oppermann, je dospołnje njewočakowano zemrěł. 66lětny politikar SPD bě so wčera wječor při telewizijnym wusyłanju sćelaka ZDF zwjezł. Jeho dowjezechu hnydom do chorownje, hdźež wón wudycha.
Předsyda SPD Norbert Walter-Borjans reagowaše zludany. „Wulki šok nam wšitkim. Smy dospołnje poraženi a žarujemy z jeho přiwuznymi“, wón piše. Generalny sekretar SPD Lars Klingbeil pisa, zo je sej Oppermanna jako rozmołwneho partnera stajnje jara wažił. „Zo je wón přezahe zemrěł, nas wšitkich šokuje. Tež w rjadach politiskeho přećiwnika reaguja zludani. Zwjazkowy minister za hospodarstwo Peter Altmaier (CDU) piše w interneće: „Ty běše stajnje wulkotny demokrat a přistojny kadla. Twoju smjerć njemóžemy zapřimnyć.“ Městopředsyda FDP Alexander Graf Lambsdorf přiznaje, zo budźe Oppermann w politiskim swěće „jara pobrachować“. Městopředsydka AfD Beatrix von Storch waži sej jeho jako „sprawneho a fairneho“ politikarja.
