„Swědomje a zamołwitosć“

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Bywši zwjazkowy prezident Joachim Gauck minjeny pjatk w Budyšinje

Budyšin (SN/bn). „Strach njeměli ignorować. Přiwšěm njeměł nam ze směrnicu być. Stworićel je nam mjenujcy dalšej daraj darił: swědomje a zamołwitosć.“ Z tymle słowami zakónči bywši zwjazkowy prezident Joachim Gauck minjeny pjatk 15. Budysku narěč w po dwěmaj třećinomaj wobsadźenej cyrkwi swj. Pětra, wotmołwiwši na prašenje z publikuma, „hač buchu woprawdźe wšitke móžnosće wučerpane, dalšej wojerskej eskalaciji w Ukrainje zadźěwać“.

Studenća w ekumenje

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Jerusalem (B/SN) Hižo 50 lět su katolscy a ewangelscy studenća teologije hromadźe w Swjatym kraju žiwi. Z ekumeniskej Božej słužbu su 50lětnu tradiciju wukubłanja w Jerusalemje na horje Cion wo­swjećili. K zahajenju swjatočnosćow zetka so 1 200 nětčišich a něhdyšich studentow w cyrkwi abtownje Dormitio.

Přisłušnicy koptow

Düsseldorf (B/SN). Koptisko-ortodoksna cyrkej Aleksandrije je staroorientaliska cyrkej Egyptowskeje. Hač do jědnaće milionow ludźi so k njej wuznawa. Wot lěta 2012 je hłowa cyrkwje bamž Tawadros II. Załožena na podaća japoštoła Marka w lětach 50 do 60 po Chrystusu słuša wona k najstaršim křesćanskim cyrkwjam. Po koncilu w Chalzedonje w lěće 451 běštej so koptiska a křesćanska cyrkej dźěliłoj. W Němskej stej dwaj koptiskej klóštraj, a koptiskej cyrkwi přisłuša 20 000 wěriwych.

Za bratrowstwo a dojednanje

Hamas ze swójskim namjetom

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Při jednanjach w Gazaskej wójnje je islamistiska Hamas swójski napřećiwny namjet nastupajo zastajencow předpołožiła. Tón předwidźi po 42 dnjow trajacym přiměrje pušćenje isra­elskich zastajencow a runočasne pušćenje palestinskich jatych. Nimo toho ma Israel swoje wójsko poněčim z Gazaskeho pasma cofnyć. Dotalny namjet, po kotrymž měli 40 zastajencow za 900 palestinskich jatych hižo za čas přiměra pušćić, Hamas wotpokazuje.

Trump před sudnistwom

New York (dpa/SN). Z Donaldom Trumpom sedźi wot dźensnišeho prěni króć bywši prezident USA w chłostanskim procesu jako wobskorženy před sudnistwom. W jednanju su jeho w zwisku z płaćenjom pjenjez mjelčenja hrajerce pornofilmow wobskoržili. Dźensa chcyše sudnistwo spřisahanych wuzwolić. Prawiznicy Trumpa, kotryž chce w nowembru znowa k prezidentskim wólbam nastupić, su hač do poslednjeho wokomika spytali, procesej tola hišće zadźěwać.

Scholz w Shanghaiju

Wotehnaće liberalizować

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). K planowanemu liberalizowanju prawa na wotehnaće je komisija fachowcow dźensa w Berlinje swoje namjety předpołožiła. Fachowcow přeprosyli běchu zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD), justicny minister Marco Buschmann (FDP) a ministerka za swójby Lisa Paus (SPD). W běhu dnja chcychu zjawnosć informować. Po informacijach medijow poruča fachowcy, zo měło wotehnaće w prěnich dwanaće tydźenjach zasadnje dowolene być. Dotal je wotehnaće po paragrafje 218 zasadnje chłostajomne, chiba zo wotměje so w prěnich dwanaće měsacach po tym, zo je so samodruha do toho poradźować dała. Komisija bě před dobrym lětom w nadawku knježerstwa dźěłać započała. Njewotwisnemu gremijej přisłuša 18 fachowcow mediciny, psychologije, sociologije, etiki a prawnistwa.

Sakska: Lěwica ma kandidatow

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:
Budyšin (SN/mb). Na wólbnej zhromadźiznje je sakska Lěwica kónc tydźenja kandidatow za lětuše wólby krajneho sejma postajiła. Prěni štyrjo su předsydaj sakskeje Lěwicy, Susanne Schaper a Stefan Hartmann, wiceprezidentka krajneho sejma Luise Neuhaus-Wartenberg a dotalny frakciski šef Rico Gebhardt. Z Budyskeho wokrjesa staj Silvio Lang (12. městno) a Andrea Kubank (17) wolenaj, ze Zhorjelskeho wokrjesa zapósłanča Antonia Mertsching (19) a Johanna-Marie Stiller (9). 2019 dósta Lěwica 10,4 procentow a 14 zapósłancow. Tuchwilu chce něhdźe pjeć procentow ludźi stronu wolić.

UNO warnuje před eskalaciju

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Tel Aviv/New York (dpa/SN). Po njesłyšanym nadpadźe Irana na Israel wobstawa židowski stat na swojim prawje na wojersku reakciju. Iran je „čerwjenu smuhu“ překročił“, rjekny israelski zastupnik pola UNO Gilad Erdan w New Yorku. Tuž ma Israel nětko prawo so wjećić. Rozsudźili wo tym pak w israelskim wójnskim kabineće hišće njejsu. Generalny sekretar UNO Antonio Guterres namołwja wšitkich wobdźělenych doraznje k wotputanju. „Bliski wuchod steji na kromje katastrofy. Ludźom hrozy wulka wójna.“

Statni a knježerstwowi šefojo sydom wodźacych industrijnych krajow swěta su w zhromadnej deklaraciji iranski wulkonadpad raznje zasudźili a swoju solidaritu z Israelom wobkrućili. Iranej wumjetuja, zo chcył region destabilizować a eskalaciju konflikta prowokować.

Iran bě w nocy na njedźelu prěni króć w stawiznach islamskeje republiki swojeho najwjetšeho njepřećela direktnje nadběhował. Israelska armeja rozprawja wo něhdźe 300 raketach a trutach, kotrež pak su nimale wšitke wottřělili.

To a tamne (15.04.24)

póndźela, 15. apryla 2024 spisane wot:

Wopita šoferka bjez jězbneje dowolnosće je so při wobchadnym njezbožu w vogtlandskim wokrjesu ćežko zraniła. 41lětna bě w Reichenbachu z 1,7 promilemi alkohola w kreji po puću. W křiwicy zhubi wona kontrolu a prasny do laterny a wobchadnych taflow. Skónčnje wosta wona mjez štomami tčacy. Zastojnicy zwěsćichu, zo šoferka hižo dlěši časa žanu jězbnu dowolnosć wjace nima.

Z wosebje wjele błyskačemi chce policija šoferow tutón tydźeń na problem smalenja skedźbnić. Tak mjenowany Speedweek přewjedu tež w druhich europskich krajach. W Němskeje wobdźěli pak so jenož pjeć zwjazkowych krajow na marathonje błyskačow. Sakska je wotprajiła a Braniborska chce so jenož na wjeršku akcije, přichodny pjatk, wobdźělić. Kritikarjo pokazuja na nadměrnje wulku prócu a na poměrnje snadny wužitk akcije.

Wissing hrozy z naprawami

pjatk, 12. apryla 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W zwadźe wo reformu zakonja za škit klimy je zwjazkowy minister za wobchad Volker Wissing (FDP) před drastiskimi naprawami na njedobro šoferow awtow warnował, štož móhło hač ke kónctydźenskim zakazam jězdźenja sahać. Tole wuchadźa z lista Wissinga frakciskim šefam amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP. W lisće rěka, zo je ministerstwo po aktualnych zakonjach k naprawam nuzowane, njedyrbjał-li nowy zakoń hač do 15. julija płaćiwy być.

Voigt a Höcke sej nadawałoj

Erfurt (dpa/SN). W telewizijnym rozestajenju staj sej šef durinskeje CDU Mario Voigt a prawicarski politikar AfD Björn Höcke raznje rozestajałoj. Načolnaj kandidataj za wólby krajneho sejma w septembru sej mjez sobu wumjetowaštaj, zo Němskej a hospodarstwje Němskeje zeškodźitaj. Wobaj nadawaštaj sej tež wosobinsce. Voigt mjenowaše Höckeho „jěd za Durinsku“. Tón Voigtej wumjetowaše, zo je populistiski a zo argumenty AfD scyła njerozumi.

Přiměr za zastajencow trěbny

Aktiwistki pólskeje iniciatiwy za liberalniše prawo wotehnaća su dźensa w pólskim sejmje we Waršawje demonstrowali. Runočasnje zapósłancy wo reformje zakonja wuradźowachu, kotryž je w tuchwilnej formje najrazniši po wšej Europje. Ministerski prezident Donald Tusk bě we wólbnym boju přilubił, zakoń na dobro žonow změnić. Foto: dpa/Attila Husejnow

Nakupowanska kartka schwalena

pjatk, 12. apryla 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa zawjedźenje nakupowanskeje kartki za ćěkancow a požadarjow azyla schwalił. Parlament je w tym zwisku wo cyłoněmskim prawniskim zakładźe předewzaća rozsudźił. Požadarjo azyla maja přichodnje dźěl statnych popłatkow k žiwjenju jako dobroměće dóstać a nic wjace jako pjenjezy do ruki.

Pozadk je dojednanje mjez zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow. Z kartku chcedźa tomu zadźěwać, zo migranća pjenjezy z Němskeje pašowarjam ludźi abo swójbnym přepokazaja. Wuwzaća su pak dale móžne.

Dalša tema dźensnišeho wuradźowanja bě zakoń wo samopostajowanju. Z nim móža ludźo přichodnje swój splah a předmjeno na stawnistwje změnić dać. Dotal trjebaja za to lěkarski atest.

nowostki LND