„Jakni mužojo!“, komedija awtorki Kerry Renard, serbsce Měrana Cušcyna, režija Matthias Nagatis j. h., premjera 12. měrca 2016 na hłownym­ jewišću NSLDž

Tutón kruch z dźěłaćerskeho miljeja kónči so hinak, hač sej myslachmy. To klinči banalnje, ale tule je to program – a na kóncu přihladowar swoju zahoritosć do rytmiskeho aplawsa přenjese. Ale po rjedźe.

Při pisanju so jemu mysle wužórleja

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:

Beno Budar swjeći jutře sydomdźesaćiny

Štó z Hornjeje a Delnjeje Łužicy drje jeho njeznaje? Poet a spisowaćel Beno Budar z Hornjeho Hajnka, kiž swjeći jutře 70. narodniny, je swojich basnjow a powědkow w serbskej a němskej rěči dla woblubowany. Tež w słowjanskim wukraju jeho tójšto ludźi přez přełožki jeho twórbow znaje. Zdobom bu tam počesćeny a w Serbach z Mytom Ćišinskeho wuznamjenjeny.

Beno Budarpisa list nanej

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:

¡ Dana Podracká

Lubowany, Ty, kotryž bydliš

w mojej kreji,

wupřestrěj ruku a wupraj moje mjeno

Beno

Nichtó njewupraja je tak kaž Ty

Přebrodź so ke mni po łužiskim

lěsu, mać

zapali swěcu, přetřěli běły rub

Samaru twojeho wobliča

Sydń so, nano,

ke mni abo napřećo

Schował sy so mi tak, kaž zamóže

to jenož Bóh

Dźeržiš stražu w mojej duši,

sadźeš štomy

na zahrodźe

Twoje słowa, nano, su ryby

w słónčnej wodźe,

błyskotaja po mojej papjerje

kaž naramjenicy na Twojej uniformje

Łójiš je z nahimaj rukomaj

w rěce Lethe

a křćiješ mje z lubosću, do kotrejež so smjerć

njepředrěje

Ze słowakšćiny přebasniła

Dorothea Šołćina.

Na wšěch swjedźenjach pódla

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:
Wot młodosće Bena Budarja znaju. Z nim kaž z dalšimi Serbami, rodźenymi po wójnje­, sym so na zetkanjach w Kružku młodych awtorow pod nawodom Kita Lorenca wobdźělał. Z woneho kružka wuńdźe spočatk sydomdźesatych lět minjeneho lětstotka nastork, wobnowić serbsku poeziju a literaturu. Budar je tehdy ze swojimi basnjemi a potom ze zběrku „Mikus a Dajkus“ čerstwe duchi w Serbach sobu budźił a rěč, w kotrejž so tež „matšajba“, „cowboy“ a „cajk“ jewi. Wosebje pak basnik, lektor a pozdźišo tež redaktor pomhaše wot lěta 1979 Swjedźenje serbskeje poezije organizować a wuhotować. Přeco zaso po­srědkowaše ludowych basnikow do programow swjedźenja, mjez nimi běchu to Marja Brězanowa, Hańža Henčlowa a Monika Cyžec. Beno Budar je dotal na kóždym swjedźenju, kotryž lětsa 38. raz na česć Jana-Arnošta Smolerja přewjedźemy, nowe basnje a swoje přełožki wosebje našich ukrainskich, pólskich a ruskich hosći čitał. Wón je jenički basnik, kiž bě přeco pódla. Benedikt Dyrlich

Z Ruskej nutřkownje zwjazany

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:

Bena Budarja zeznach před něhdźe 20 lětami w Budyšinje. Srjedź 1990tych lět přijědźech z Moskwy na ferialny kurs. Na literarnym wječorku słyšach prěni króć Bena swójske basnje přednošować. Ale tehdy smój so po zdaću hižo znałoj: Znajmjeńša so dopominam, kak bě před Serbskim institutom ke mni stupił – kaž­ bychmoj hižo lěta spřećelenaj byłoj – a mi w bjezporočnej rušćinje prajił: „Jeli­ ­něšto­ trjebaš ...“

Njewěm, hdy so rozsudźich, tež Benowe basnje do rušćiny přełožić.­ Wosebje je so mi lubił tekst Wšelacy su w našim ludźe, kotrehož přełožk pozdźišo něštokróć w rjanym Budyšinje a w Moskwje přednjesech. Dokelž słušeja serbske basnje přeco k „poeziji małeje komorki“, klinčeše mój „ruski Budar“ dotal jenož ertnje.

Tohorunja­ „w kašćiku“ leži mój přełožk jednoho – wězo toho „ruskeho“ – kapitla jara wuspěšneje Benoweje­ knihi „Tež ja mějach­ zbožo“ wo wosudach serbskich wojakow. Nadźijomnje budu přełožki­ tychle a dalšich tekstow Bena Budarja w Ruskej wozjewjene, z kotrejž je jubilar nutřkownje zwjazany.

Wutrobne zbožopřeća ke kulojtym narodninam,­ kotrež njech su započatk noweje žiwjenskeje fazy!

Počesćeny

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:
Wutrobnje gratuluju wuběrnemu serbskemu spisowaćelej-basnikej Benej Budarjej k jubilejnym narodninam! Wy sće hordosć a sława serbskeje literatury! Runje­ tak gratulujemy Wam k mjezynarodnemu wuznamjenjenju na Ukrainje. Sće so stał z lawreatom Mjezynarodneho literarneho myta Nikolaja Gogola „Triumf“ za wusahowace literarne skutkowanje. Rozsud bu hižo přiwzaty. Sergej Dzjuba, Ukraina

Woblubowany basnik ludu

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:
Beno Budar, luby čłowjek, wjesoły bas­nik a čućiwy spisowaćel, swjeći 70 lět zbožowneho a dźěłapołneho žiwjenja!­ Basnik je mjez ludźimi wob­lu­bowany, kaž snano lědma štó. Dopo­mi­nam so, kak su so mje Warnočanske Serbowki­ přeco prašeli, hač přińdźe na swje­dźeń do Warnoćic tón Beno z wjesołymaj wočomaj. Nó haj, tež jeho literarna bróžnja so hosćom lubi. Wulke wjeselo mi přeco wobradźa, hdyž jeho basnje přełožuju a hdyž móžu je z nim zhromadnje přednjesć. Ja kaž tež druzy přirunuja jeho poeziju z našim Jiříjom Žáčekom. To je wulka česć za kóždeho basnika. Zwjazk z dopomnjenkami Serbow a Serbowkow za čas Druheje swětoweje wójny je w Čěskej snano najpožadaniši a najbóle čitany. To je jeho wulka zasłužba, zo je na te wašnje­ wobchował wažny dźěl dopomnjeća serbskeho ludu na swoje stawizny. Mały wuběr z tuteju knihow zbudźi mjez čěskimi čitarjemi wjace zajima za Serbow hač mno­he tołste wědomostne knihi. Přeju tuž přećelej krutu strowotu, wjele zboža a wjesela ze swójbu­ a mócnu literarnu žiłku za nowe knihi! Milan Hrabal, Čěska

Poet europskeho formata

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:
Zepěra małeho a wuznamneho serbskeho naroda su tworićeljo kultury. Do koła najwuznamnišich serbskich wuměłcow słuša Beno Budar – poet, prozaist, kiž hižo­ wjele lět dawa swědčenje wosudow, z časow tragiskich dožiwjenjow Druheje swětoweje wójny a wo tučasnych towaršnostnopolitiskich změnach, wohrožacych narodnu identitu Serbow. Budar zamóže­ historiske temy wulkotnje wopisać. Runje tak pohibuje wažne problemy eksistency­ tučasneho čłowjeka, zwjazane z přeměnjenjemi a stratami uniwersalnych hódnotow. Budar je pósłanc Serbow, wobdźělił je so na mjezynarodnych festiwalach mjez druhim we Waršawje, Poznanju, Brzegu a Opolu, hdźež připosłucharjow zahori. Wjelelětne přećelske styki zwjazuja poeta z pólskimi basnikami. W jich a swójskim mjenje posrědkuju jemu najwutrobniše zbožopřeća. Janusz Ireneusz Wójcik, Pólska

Škleńčku wina

pjatk, 18. měrca 2016 spisane wot:

Přećelej Benej, wuznamnemu pěsnjerjej hłosa serbskeje Łužicy, gratuluju najwutrobnišo k sydomdźesaćinam. Wón přez swoje basnje, powědančka a skutkowanje zakituje kusk serbskeje zemje we wulkej Němskej, nosy wobstejnosće do duše swojeho naroda. Připiju sej z nim ze škleńčku wina na to, zo dožiwimoj hišće­ mnohe zhromadne „wokomiki słónca“­.

Mićo Cvijetić, Serbiska

Tójšto samo-twarjenych fi­gurow poskićeja Emilia Siwiec kaž tež sotře Ewa a Ania Głowinkowska (wot­l.) we wobłuku comicsoweje dźěłarnički, wotměwa­- ceje so we Wrócławskej centralnej informaciji „Barbara“. Tule njedóstanješ jenož informacije, ale tež kofej a přikusk. Móžeš sej wustajeńcu wobhladać, dźěći maja swój kućik, a wosebite zarjadowanja tohorunja wabja. „Barbara“ je zetkawanišćo za młody lud. CoR

nowostki LND