Stare šerjenje njech so zminje
Čłowjek njeby wěrił, ale najskerje so tola hišće dźiwy stawaja. Tak znajmjeńša začuwach, jako wjesnjanosta Pančic-Kukowa na minjenym posedźenju gmejnskeje rady zdźěli, zo je gmejna bywši hosćenc při Klóšterskej wodźe wosrjedź Pančic za symboliski euro kupiła, zo móhła jón zwottorhać a ležownosć zrunać dać. Sam hižo nimale 18 lět we wsy bydlu, ale zo tole woprawdźe hišće dožiwju, z tym tak prawje ličił njejsym.
Chorownje w zamołwitosći
Zo by nuzowe medicinske zastaranje wobydlerjow přeco zawěsćene było, budu přichodnje chorownje hišće wjace nadawkow přewzać dyrbjeć. Měrćin Weclich je so wo tym z jednaćelom Kamjenskeje chorownje maltezow Florianom Ruppom rozmołwjał.
Kak wuwiće lěkarskich praksow na wsach posudźujeće?
F. Rupp: Za lěkarjow na wsach je dźeń a ćešo, naslědnikow za swoje praksy namakać. Hladajo na starobny přerězk domjacych lěkarjow w Sakskej budźe přichodnje přeco wjace z nich falować. To etablěrowanych lěkarjow přećežuje.
Što woznamjenja situacija za chorownju maltezow w Kamjencu?
F. Rupp: Za chorownju to rěka, zo wjace ludźi do nuzoweje ambulancy chorownje swj. Jana přichadźa. Tele wuwiće pak nowe njeje. Hižo někotre lěta mamy wobstajne stupace pacientowe kontakty w nuzowej ambulancy. Nimo toho jako maltezojo wo tym rozmyslujemy, kotre poskitki móžemy k zawěsćenju ambulantneho zastaranja rozšěrić.
Što měła politika rozrisać a změnić?
A styki k Čěskej a Pólskej?
Po Biedenkopfje, Milbradće a Tilichu nětko Kretschmer. Sakska ma noweho ministerskeho prezidenta, z 42 lětami tuchwilu najmłódšeho w Němskej. Michael Kretschmer je minjene tydźenje wšudźe za swoje předstawy wabił, kak móhła sakska CDU a z njej kraj mizeru přewinyć, kotruž su wólby zwjazkoweho sejma 24. septembra wotkryli.
Słyšeć bě wo palacych temach, kotrež zamołwitym politikarjam snano bjezsparne nocy wobradźeja. Słowje „Pólska“ a „Čěska“ pak namakaš we wozjewjenju wotpohladow koaliciskeho wuběrka CDU a SPD wot minjeneje póndźele kóžde jenož jónu, we wotrězku nutřkowna wěstota pod dypkom B: „... na pućach do Pólskeje a Čěskeje, zo bychu hranicu překročacej kriminaliće zadźěwali.“ Nimatej knježerstwowej frakciji woprawdźe wjace k tomu rjec? Njejstej wonej na spomóžnych saksko-čěskich a saksko-pólskich stykach zajimowanej?
Kóždy čłowjek je na swoje wašnje jónkrótny
Jeho markantny hłós je jeho znateho sčinił, jeho wuprajenje „Waldemar, Waldemar“! sławneho na přeco. Jako reporter bě Heinz-Florian Oertel wobydlerjow NDR nimale štyrceći lět přewodźał. Jeho na fakty bohate reportaže z olympiskich hrow abo koparskich swětowych mišterstwow su legendarne. Dźensa swjeći wón doma w Berlinje 90. narodniny, byrnjež jemu minjene dny infekta dla hłós zaprajił. Wulka party žana njebudźe. Mandźelska Hannelore škita swojeho muža před rozbudźenosću a přećemi za interviewom. 60 lět so wonaj hižo znajetaj. „Chcemy nětko měr měć! Chcu, zo budźe wón 95“, wona rjekny. Wobaj dopominataj so na stary ritual, zo byštaj dračowany hłós muža šonowałoj: „Jónu nygać rěka haj, dwójce nygać ně.“
W Choćebuzu rodźeny bě wot lěta 1946 najprjedy jako dźiwadźelnik a režijny asistent w Choćebuskim dźiwadle angažowany, doniž njezabsolwowa 1948 wukubłanje na nowowučerja němčiny a sporta. Wot 1949 hač do 1991 dźěłaše w rozłosu NDR. Jeho prěnja reportaža bě ze Stadiona přećelstwa domizniskeho města.
Runje nětko, w počasu, hdyž njemóža dźěći krótkich dnjow dla ...
Swědomity parlamentarizm
Wólbny wuslědk Čěskeje wotbłyšćuje powšitkowne towaršnostne połoženje wulkich dźělow Europy. Stare, po zdaću wěste koaliciske modele njedocpěwaja wjace wjetšinu. Nětko Andrej Babiš ze swojej stronu ANO wo tym rozmysluje, wutworić mjeńšinowe knježerstwo a so při tym, hdyž žno njepodpěrać, da znajmjeńša tolerować dać wot zapósłancow SPD a KSČM. Tejle stronje stejitej sej w politiskim spektrumje diametralnje napřećo. Přezjednej pak stej sej nastupajo EU, kotruž wobě – skedźbliwje zwuraznjene – kritisce wobhladujetej. Što by to za našich južnych susodow woznamjenjało, wokomiknje nichtó wěsće rjec njemóže. Je pak fakt, zo njeje tajkile mjeńšinowy konstrukt w Čěskej njeznaty – štož mjez druhim tež za Dansku, Šwedsku, Norwegsku, Portugal a Španisku płaći. Tam njeje so najebać to politiski proces sypnył, a wo njespušćomnych partnerach so znajmjeńša hladajo na Skandinawisku njerěči.
Struktury najprjedy tworić
Mjeztym dlěje hač lěto ma tež Budyšin tak mjenowany „House of Resources“, kotryž zwjazkowy zarjad za migraciju a ćěkancow spěchuje. Što za tym tči, wo tym je so Cordula Ratajczakowa z koordinatorku syće Corneliju Natusch rozmołwjała.
Móžeće nam prošu předstajić, što za wašim mjenom tči a kajki nadawk maće?
Fundamenty krok po kroku nastanu
Na wulkim twarnišću noweho Slepjanskeho šulskeho kompleksa so mócnje twari. Wottam pak njejsu jeno zwjeselace powěsće słyšeć, kaž bě wčera na posedźenju gmejnskeje rady zhonić.
Slepo (AK/SN). Njepřijomnych wjedrowych wobstejnosćow dla je twar Slepjanskeho němsko-serbskeho šulskeho centruma tydźeń w zastatku. „Budyska twarska firma je wot póndźele do pjatka wot 7 do 18 hodź. stajnje z 25 dźěłaćerjemi na twarnišću. Jich dźěło dźe doprědka“, podšmórny nawoda twarskeho wotrjada Slepjanskeho zarjadniskeho zjednoćenstwa Steffen Seidlich na wčerawšim posedźenju Slepjanskeje gmejnskeje rady.
„Chcu harmoniski přechod“
Lětuša 44. Choćebuska hudźbna nazyma bě po dźesać lětnej intendancy Bernda Weinreicha prěni festiwal jeho naslědnika prof. dr.-ing. Martina Neumanna. Cordula Ratajczakowa zhladuje z předsydu festiwal wuhotowaceho towarstwa Weinreicha wróćo a do přichoda.
Intendancu festiwala sće wotedał, kak wupada z nawodom towarstwa?
B. Weinreich: Jako běch před dwanaće lětami intendancu přewzał, připowědźich, zo wuhotuju dźesać króć Choćebusku hudźbnu nazymu, do čehož tehdy nichtó njewěrješe. Lětsa sym hišće 50 procentow festiwala sobu organizował, klětu přewozmje prof. Martin Neumann, kiž je mjeztym zapósłanc zwjazkoweho sejma za FDP, 90 procentow organizacije. Budu klětu 70 lět a chcu, zo přechod na čole festiwala měrnje a harmonisce wotběži. To je so mi hižo nastupajo předsydstwo Němskeje Chopinoweje towaršnosće poradźiło, kotrež sym jako 65lětny wotedał, a klětu chcu tež nawod Choćebuski hudźbny festiwal wuhotowaceho towarstwa přepodać.
Lětsa bě intendanta dla hižo nowe hrajnišćo. Što so hišće změni?
Radšo projekty spěchować
Wot wčerawšeho popołdnja je jasne: Towarstwo Smy z.t. – iniciatiwa za serbske ludowe zastupnistwo Serbski sejm – dyrbi prawólby serbskeho parlamenta najprjedy raz přestorčić a so same wo jich financowanje starać. To wšak njejsym tež hinak wočakował, wuchadźejo z toho, zo financowanje wólbow njewotpowěduje směrnicam Załožby za serbski lud a tuž jeje nadawk njeje.
